Þjóðviljinn - 09.02.1969, Blaðsíða 2

2 SfÖA — í^JÖÐVTI^JTNN — SiHimndagur 9. flebirúaír 1969.
/
KEFLAVÍ K
ÁRNI BERGMANN:
HEYRT
OG
SÉÐ
Á GÖNGUFERÐ
Ljóðað á bíla
Hér er ef til vill komin eilífðarvetrarmynd Suðumiesja, dháðari
tíma og nákvæmri staðsctningu en aðrar: Kotin í kafi — klaki í
moldu — feigð yfir foldu — fárviðri í hafi. Reyndar er myndin
tekin í hörkunum eftir nýjárið í Njarðvíkum. L.jósm. Gr. Oddsson.
Suður (ætti reyndar að standa
vestur) aka menn' í bílum frá
SBK. Það er í sjálfu sér ekki
i frásögur færandi, hinsvegar
getur það fyrirtæki minnt á
það, sem sjaldan gerisit þrátt
fyrir allmikið tal um hagræð-
ingu — að fyrirtæki sameinast.
Nú eru bílar Steindórs gengnir
inn f búskap Keflavíkurbæjar
á sviði áæftHanaiferða og von-
andi verður öllum gott af. Og
sem ég sit þarna Og horfi á
kunnuglegt grjót út um bilrúð-
una minnist ég þess, að fá fyr-
irtæki hafa verið ávörpuð í
ljóði af annarri eins kurteisi
og Sérleyfisbifreiðar Keflavík-
ur. Eða hvað segja menn um
þetta brot úr afmæliskvæði —
dettur mönnum það ekki helzt
í hug að ljóðað sé á brjóstgóða
og bammarga ættmóður? (ef
eitt einasta orð er numið burt):
Nú gaman er að horfa á hópinn
i þinn
og hugleiða hve vel þér hefur
gengið.
Og alltaf gleðjumst við í
sérhvert sinn
er sézt, að nýjan bíl þú þefur
fengið.
Grjót og bjartsýni
Grjót, meira grjót Hraun-
grjót hjá stóriðjunni, grýttar
heiðar ofar Vatnsleysu, grýttur
Vogastapi með sinum ágæta
draug, sem lætur ekki á sér
kræla lengur því miður. Enda
mæilir skáldið fyrir miumn hans
f kvæði: Öldin er lýst en enginn
finnst verður / askfylli brenni-
víns. Svo er það vöilurinn
Kanans, þrýstiloftsvélar draga
teikn á himni. Og það er
fyrir neðan Njarðvíkur. Þair
er mdkið um stórveldi: þar
búa þelr bændur sem eiga land-
ið undir KeflvíkinKum að miklu
leyti, þar af skapas/t mikil
vandxæði, sem rótt er að minn-
ast ékki á í tiltölulega hlut-
lausri aukablaðspísl, og eins
þótt maður sé fæddur KóPl-
vikingur sjálfur. Og við skul-
um ekki hafa hátt um samein-
ingu sveitarfélaga góðir dreng-
ir. Þar er slippur Bjama Ein-
arssonar og hans manna með
mikil umsvif. Þar er félags-
heimilið Stapi nýtt og stórt og
hýsir að líkindram fleiri fólög
en talin verði. Og þar sibur á
saðkvöldi ungur maður og lem-
ur ritvél til hlýðni við sig.
Þarna er að gerast atburður
sem ekki verður oft á Suð-
ufnesjum (án þess við gleymum
þvi að Guðbergur er úr Grinda-
vík) það er að verða til ný
skáldsaga. Höfundurinn er Úlf-
ar Þormóðsson, kennari í Njarð-
víkum, sem áður sendi frá sér
söguna Sódómu og Gómorru.
Gagnrýnend/ur settu upp hunds-
haus, enda iBmenni eins og
flestir vita. Ég spyr: þarf ekki
fimalega bjartsýni til að byrja
á nýrri skáldsögu á þessum
vesælu ttfmum?
— Ónei, svarar Úlfar. Það
er miklu fremur bjartsýni að
láta ekki verða af þvtf.
Fimm pottar
Og svo er það höfuðstaður
skagans, Keflavik. Látið fiski-
Sigurður: allt á hreinu.
þorp fyrir skömmu, en á sbuitt-
um tíma orðið sitórbær á ís-
lenzkan mælikvarða, íbúar ná-
lægt sex þúsundum.
Vestast. í bænium, rétt þar
sem Bergið rís, mönnum til
útsýnis og heilsubótargöngu, þar
standa þau hús sem öðrum
Xromur hafa gefið bænum svip.
Gömul hús og snðskeggjuð miörg
hver, þpkin bikuð, gafflamir
yfirleitt rauðir, ennfremur hálf-
brotiin bryggja tii marhnúta-
fiskirís, miki'li steimveggur,
hlaðíhn fyrir eiiífðina, trillu-
báibar í fjöru og sumir ónýtir.
Hér voru líka óteljandi skúrar,
saltsikúrar, geymslrjskúrar,
smíðaskúrar, en hafa mjög týnt
tölunni, sumir hreinlega fokið,
hvað sem áhugamenn. um
byggðasafn sögðu. Emn sibanda
nokkur smærri timburhús bánu-
járnuð af sígildri íslenzkri sjáv-
arplássgerð.
Hér stóð rífci „kanuniga kot-
unganna“ eins og segir í kvæði,
hér eru minningar tengdar við
Duus Og það fólk. 1 tvtflyffltu
timbunhúsi með merkilegri
vömlyftu og meintum draruiga-
gangi hafa menn rekizt á gaml-
ar verziun a rsk ræður, scm gefa
hugmynd um úttekt fórfeðr-
anna. Meðan þetta er skrifað
held ég á útbekt bóndans í
Bólafæti fyrir árið 1884. 1 jan-
úanmánuði einum héfur hann
tekið út fimm potta af brenni-
vfni, blessaður karlinn, líklega
hafa verið slærnar gæftir — og
prísimn reyndair ekki „nema“
90 aurar. Hann hefxir líka tek-
ið út Fyrtöj á 85 aiuna, kex fyr-
ir 78 aura. Hörtraad fyrir
50 aura, Manillatrosse fyrir kr.
12.90 — og eiitt snapsglas fýlg-
ir á 16 aura. Af þessari verzlum
fara margar sögur og ekki sér-
lega fallegar yfirteitt, fátæk-.
lingum hér wn slóðir þótti
kaupmenn lenigst af harðdrægir
— en sjálfsagt hafa faktorar
sungið svipaðan söng og Krist-
inn Reyr arti um löngu síðar:
Álagning engin að kallla
og útkoman verður tap ...
Ætli ekki það.
Heimsósómi
I dráttarbrauitinni sem Iifir
og veitir líMeiga yfir 30 manns
abvinnu, þótt ekki sé hún jafn
umsvifamikil og hjá þeim i
Njarðvíkunrx, þar hitbum við
fyrtr Sigurð Bi’ynjólfsson. Hann
hetflur eins og menn vita marga
hildi háð á vinstra arirm stjóm-
málanna. Þetta var dsagurinn
sem bátaverkfall hófst, og eðli-
lega var svo vigreifxir maður
fúsari tif að tala um stórmél
landsins en staðarmál, ellegar
bá fúa í bátum.
Þessi íslenzki kapítalismi er
svo sem ósköp aumur, sagði
Sigurður, óábyrgur og ómynd-
ugur. Ég held því mjög að

I
---------•■<•
Wm'

Þesisari hðfn var mikið formæli.
Trillubátar og meintur draugagangur I frægu húsL