Þjóðviljinn - 14.02.1969, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞaÓÐVEEJININ — P3sfcudiag|ur 14. ifidbiPÚaír 1969.
— málgagn sósíalisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb.J, Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastj.: Ölafur Jónsson.
Framkv.stjórl: Eiður Bergmann.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19. Simi 17500
(5 línur). — Áskriftarverð kr. 150,00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 10,00.
366 íbúðir — 1247íbúBir
Qf seint, of lítið hefur löngum verið athafnafor-
skrift íhaldsins á sviði félagsméla og hefur þetta
enn ásannazt með fjáröflun til íbúðalána. 1 marga
áratugi hefur íhaldið þvaelzt fyrir því að skynsam-
leg löggjöf um félagslegar lausnir í húsnæðisimál-
um væri sett og kæmist til framkvæmda. Langt er
liðið frá því tillögur komu fyrst fram um skipun
þeirra mála á félagslegum grundvelli og eðlilegar
aðferðir til þess að dreifa kostnaði af smíði varan-
legra íbúða á tvær þrjár kynslóðir, í stað þess að sá
kostnaður leggist sem manndrápsklyfjar á bak einn-
ar kynslóðar. En jafnframt því að stynja undir þeim
byrðum hefur stór hluti alþýðufólks kosið yfir sig
til landsstjómar flokk, sem alltaf hefur látið sjón-
armið gróðans ráða stefnu sinni og athöfnum, sjón-
arimið gróðamanna og þraskara sem m.a. þurftu að
græða þúsundir, hundruð þúsunda, miljonir óg
hundruð miljóna á íbúðabyggingum; græða blóð-
peninga á viðleitni íslenzks fólks. til að komast úr
óhæfu húsnæði, græða á striti ungs fólks siem þarf
að eignast nýtt heimili.
lWú lofa íhaldsblöðin ríkisstjórnina hástöfum fyrir
það að láta Seðlabankann lána Byggingarsjóði
■ríkisins 100 miljónir króna með óhagstæðum kjör-
um. í viðtali við Þjóðviljann í gær sýnir fulltrúi Al-
þýðubandalagsins í húsnæðismálastjóm, Guðmund-
úr Vigfússon, hversu algjörlega ónóg sú ráðstöfun
er. Telur Guðmundur að orðin sé knýjandi nauð-
syn að efla Byggingarsjóð ríkisins með nýjum tekju-
Stofnum og gera honum þannig fært að standa und-
ir ætlunaiverki sínu. Byggingariðnaðurinn sé lam-
aður vegna lánsfjárskorts, atvinnuleysi byggingar-
iðnaðanmanna fari dagvaxandi, og íbúðarhús í smíð-
um standi lokuð og óhreyfð. Á árinu 1968 varð stór-
fellt hrap í íbúðabyggingum um allt land, í Reykja-
vík var einungis byrjað á 366 íbúðum, en 1247 árið
áður, 1967. Fækkunin nemur hvorki meira né
minna en 881 íbúð á einu ári, og bgndir Guðmund-
ur Vigfússon á, að með sama framhaldi verði hér
fljótt tilfinnanlegur og sár húsnæðisskortur sem
erfitt verði við að fást. Guðmundur uþplýsti, að
fjárþörf Byggingarsjóðs ríkisins til eðlilegra íbúða-
lána yrði yfir 800 miljónir króna á þessu ári, en á-
ætlaðar tekjur hans einungis 340 miljónir. Yrði
þannig að afla 450 miljóna kr. í lánakerfið, auk 155
miljóna til framkvæmdanna í Breiðholtshverfi.
Þetta verður ekki gert neima með nýjum tekju-
stofnuVn, og það er á valdi Alþingis og ríkisstjóm-
ar. íbúðabyggjendur, sem reka sig á lánsfjárskort-
inn, fá hér enn eina áminningu um að stuðla að því
með atkvæði sínu og áhrifum, að Alþingi verði ekki
framvegis að stórum hluta skipað því íhaldi, sem
alltaf hefur að athafriaforskrift í félagsmálum of
seint og of lítið. — s.
Um meðferð mjólkur
Effrir Kára Guðmundsson mjólkureftirlitsmann ríkisins
INNGANGSORÐ
f samvinnu við mjóMourfiram-
leiðendur, gtarfsfólk mjólikur-
samlagia og mjólkursölustaða.
svo og heilbrigðisstarfsmenn
landsáns, er unnið eftir beztu
gefcu að friamieiða ednigöngu
gaeðavöru og er það gent fyrst
og firemsit með leiðbeindnigar-
starfsemi. Það er því ekk; úr
vegi að afchugia þefcta nánar.
Framfarir hafa orðið sfcór-
stígiar hvað varðar gæði mjólk- ,
ur og mjóIfcUTvara s.l. 20 ár enda
má segja með sannd, að nefndir
aðiliar hafa allir lagfc hönd á
plóginn.
MEÐFERÐ MJÓEKUR Á
FRAMLEIÐSLUSTÖÐUM
Til þess að framleiða góða
vöru verður að vanda til hrá-
Pfhis í upphafi — til þess að
fá úrvals mjólkurafurðir, verð-
ur mjólkin sem nota á til vimnslu
að vera 1. flokks vara. Að því
miarki er stefnfc og æfcti ekki að
vera langt undan, ef mjólkur-
framleiðendur viðhafa fullkom-
ið hreinlæfci við mj altir,. með-
ferð mjólkuir og mjólkuráhalda.
Fjöldi framleiðenda bæði hér
og erlemdis hefur sammiað að
hreinletrur miólkurframloiðandi
framleiðir 1. flokks mjólk, iafn-
vel þótt fjósbygginrin sé léleg.
Vegnia þess er aðalatriðið í
mjólkurframleiðslu hreinlæti.
Því eru eftirfarandi atriði höf-
uðatriði í framleiðslu mjólkur.
1. Að ganga úr skugga um, a.ð
kýrnar séu heilbrigðar.
2. Að þvo spena og júgur, áður
en mjólkað er. ,
3. Að kæla mjólkina vel þegar
eftir mjaltir í mjólkurhúsi.
-----------------------:-----<5>
Guðm. Ágústsson
og Benóný efstir
á Boðsmóti TR
Boðsmót TIR 1969 hófsfc sl.
sunnudag og tafca þátt f þvi
9 boðsgestir, og 15 aðrirmeist-
araflókksmenai. TefBdar verða7
umferðir eftir Monradkerfi og
hafa keppendur 1% kttukku-
sfcund á 36 leiki og síðan héilf-
fcímia til að Ijúka skákdnmi eða
2 tíma atttts á skék hver maður.
Boðsigestimir eru þessir: Ás-
miundur ÁsgeiTsson., Benóný
Benediktsson, Guðmundur Ág-
úsfcsson, Guðlmundur S. Guð-
mundsson, Jchann Þórir Jón's-
scm, Jón Þarsfceinsson, Kristján
Theódórssón, Sturfa Póturssoin'
og Þórir Ólafsson.
Að loknum tveim umferðuim
eru Benóný og Guðmundur
Ágúsfcsson efsfcir með 2 vinn-
inga hvor en l1/? vinmimig hafa
Guðmundur S., Jólhann Þórir,
Jóm Þorsteinssom, Andrés Fjeld-
sted, Jólhannes JLúðvíksson og
Sævar Eimarsson.
3. umnferð vepður tefttd amn-
að kvöld, fimimfcudag.
Jón Kristinsson
efstur í úrslita-
keppninni
Að lokmiuim fjóruim umferð-
uim a£ níu í úrslitakeppni Skák-
þings Reykjaivfkiur uim titilinn
,.skákmeLstari Rerykjavíkur ’69”
er sfcaðan þessi: 1. Jón Krisfc-
insson 3Vi!, 2. Gummiar Gunniairs-
son iVz (úr 3 skáfcuiml), 3.-4.
Bjöm Sigurjónsson og Gylfi
Magjnússon 2i/2, 5. Framfc Herfuf-
sm IV2 (úr 3 skákuimi), 6.-7.
Braigi Haflttdórssiom og Ölafiur H.
Ótta&son 1 biðslkák sín á milli
(úr 3 sfcátouim), 8. Harvey Ge-
orgsson V2, Bjöm Þorsfceinsson
0.
5. umferð verður teiflld ann-
að tovöfltí, íflffnimfctKJaig.
4. Að vanda þvottinn á mjólk-
urilátum.
Mafcvara, hvaða niaiflni sem
hún nefinist, verður að vera
hrein, vel lyfctandi og bragð-
góð. Hún verður með öðrum
orðum ■ að falla kaupendum í
geð. Hún verður að vera góð
vara — úrvaísvara.
Hreinn er sá hlutur, sem ekki
er blandaður framandi efnum
— Fyrri hluti —
eða ber þau utan á sér. Hin
framandi efni, ciðru nafni ó-
hreiníndi, geta verið hin mare-
víslegustu, dauð efni. bæði líf-
ræn og ólífræn, eða lifandi, eins
og gerlar, sveppir og meindýr.
Hvort efni eða hlutur telst til
óhreininda, fer mjög eftir að-
stæðum. Þannig telst hár til ó-
hreininda, ef það finnst í mat.
en matur aftur á móti til ó-
ihreininda, sitji hann í hári
manns. Nokkrir hlutir teljast þó
ailtaij til óhreininda, en hað eru
alls konar rotnandi leifar, úr-
eangsefni og saur.
Vöruvöndium er því það afc-
riði, sem mestu varðar í allri
framleiðslu. Þrásimmis hefur
komið í ljós, bæði hér og er-
lendis, að sala hefur auikizt stór-
um, hvenær sem vörugæðin
bafa aukizt.
Má með réttu sesria, að sala
eykst í réttu hlutfalli við vöru-
gæðin, Þetta á ekki sizt við um
mjólk og mjólkurafurðir, og ekki
má gleyma því, að vöruvöndun
verður enn veigameiri þáttur
framleiðslummair, begar offram-
leiðsla á sér stað.
Til þess að fá úrvals mjólk-
urafurðir verður mjólkin, sem
nota á til vinnslu, að vera 1.
flokks vara. Þar kemur til
kasta mjólkurframleiðendia, því
aðeins geta mjólkurbúin fram-
leifcfc úrvalsmjólk og mjólkuraf-
urðir, að mjólkin sé með ágæfc-
um, er hún berst til þeirra írá
f ramlei ðemdum
Þess ber sérstafclegá að gæfca,
að gölluð mjólk blanidisfc ekki
góðri og ógallaðri mjólk. Eimm^.
lífcri af gallaðri mjólk spillir
stóru maigni af góðri mjólk. Það
er vegma þessa, sem rammsaka
verður vandlega þá mjólk, er
berst til mjðltourbúanna. Er því
vert að athiuga þá nokkru nán-
ar, þ.e.a.s. hvað það er, sem
liiggur til girundvallar, er ræðir
um gæði mjóltour og vöruvömd-
un.
Þegar á fyrsfca stigi slíkra at-
hugama rekumst við á bakterí-
ur (gerla). Verður sú reyndin
á, að þeir eigia ekki Iítinn þátt
í þeim erfiðleitoum, sem á vegi
verða,
Eims og alfoummuigfc er, valda
sumar bafctaríur (igeriar) sjúk-
dómum og aðrar eru bamvæm-
ar. Sumar tegundir gerla ger-
breyta bragði mjólfcur. Þedr
gera mjólkina súra, beizka og
mialfckennda- Þeir geta breyfct
mjóltoinni svo mjög, að allir,
sem neyfca henniar. fái illt í
maiga. En þar sem ógerlegt er
að skilja góðu gerlana frá hin-
um, siem verri eru, verður ekki
öðru tíl að dreif'a en losna við
alla þá gerla, sem eiga etoki
heimia i mjólkinmá.
Venjulegar plöntur þróast og
gróa í sólskini og hreiniu loflti,
em gerlum líður bezfc í mjólk,
einkum volgri mjólk. Eins og
mjólk kemst næst því að vera
hin fullkomnasta fæða handa
mannlegum vermm, er húrn eimm-
ig hie átojóeanlegasfca fæða
flesfcum tegumdium gerla. Ekki
er neimm gerill fyrr kominn í
mjóik,. en hamm tetour að auka
kyn sifct, æxlundm er mjög hröð I
Gerlar æxlast við beima skipt- |
iwgu einstaiklingamna. Þeir smó- j
þynoasfc ttm miðju, unz þeir
skiptast í tvo hluta, sem hvor
um sig verður ný frurna. f
volgiri mjólk tekur þessi skipt-
ing oft ekki nema 20—30 mín.
Gerum nú ráð fyrir, að hópur
af gerlum æxlist með þessum
hraða. Eftir hálftíma eru hóp-
airmir orðnir tveir, eftir kiukku-
tima fjórir, eftir einn og hálf-
an tíma átta og eftir tvo tíma
16 o.s.flrv. Á fimmtán klukku-
tímum mundi þessi eini hópur
hafla eigmazt „börn og barna-
böm“ svo mörgum miljónum
skiptir, og enn mutndi fjölgunin
í bezta gemigi.
Þar sem gæði mjólkur eru
svo náfcenigd gerlagróðri, vakn-
ar sjálfkrafla sú spuming.
hvemig við megum siigrast á
honum, áður em hann verður
ofan á í viðskiptunum við okk-
ur og þær mjólkurvörur, sem
við erum að framleiða. Nú er
bað ekki eims erfitt viðfamigs og
ætla mæfcti. Ráðstafamdr í þá
áfct eru aðallega tvenms konar:
1. Að varna gerlum að komast
í mjólkina með því að við-
hafa hreinlæti.
2. Að stöðva* vöxt og ’ viðgang
þeirra gerla, sem hafa kom-
izt í hana, með góðri kæl-
ingu.
Að varna gerlum að komast
í miólkina er í því fólgið að við-
hafa fullkomið hreinlæti við
míaltir, meðferð mjólkur og
mjólkuráhalda. Þess vegna er
bezta vopnið gegn gerlum —
hreinlæti.
1. Gerlar eru svo örsmáir, kð
þeir gefca vel komið sér fyrir á
rykkomum, hári, heyi, húsa-
skúmi og köngulóairvefjum, siem
og hinum óliklegustu krókum
pg kimum. Er því bezt að sópa
þessu bednfc út úr fjóriniu, en
þó ekiki fyrir mjaltír, því að
ekkert á befcur við gerla en að
fá tækifæri til þess að svífa á
rykfoomi beinfc ofan í spenvoliga
mjóik. Fjósin skulu vera björt
og vel loftræst. Nauðsynlegt er
að toaltoa eða mála þau eimu
sinni á ári. Áríðandi er, að
básaír og flórar séu vatnsheld-
ir. Varast ber að hafla salemi
eða kamair. í beinu sambandi
við fjósið. Saflnþróm, mykjuhús-
um og votheysgryfjum stoal vena
þannig fyrfr toomið, að efoki ber-
Kári Guðmundsson
izt þaðam óþefur inn í fjósið.
2. Áríðandi er að bursta og
þrífla kýnrnar vel fyrir mj'altir
og gæta ber sérstaklega, að ekki
berist í mjólkina ryk eða önn-
ur óhreinindi. meðan á mjölfc-
um sfcendur. Hirðinigu og fóðr-
un sfoal lokið eigi síðar en stund-
arfjórðumigi fyrir mjaltir.
3. Mjaltafólk skal vera yzt
klæða í hreinum slopp og berfc
upp að olmboga. Einmig sfoal það
hafa höfuðföt. Fatnað þernnan
skal ekki nota nema við mjalt-
ir. Efoki skal geyma föt þessi
í fjósiniu. Mjaitafólk sfcal þvo
sér vandlega um hendur, áður
en mjaltir hefjast, og eftir þörf-
um meðan á mjölfcum sfcendur.
4. Fyrstu boga (bunur) úr
spenunum stoal hvorkj mjólfoa
saman við sölúmjólk né niður
í básinn og skal ekki heldur
nofca þá tíl að væta hendur eða
spena, því að í fyrstu mjólk-
inni, fem úr spenunum kemur
er oft mikið af gariurn. Nota
skal sérílát undir þessa mjólik.
5. Varast ber að hella samian
volgri og kaldri mjólk. Við það
spillist hún. Varast ber að
geyma mjólto eða mjóltourfláfc
í fjósi eða á hlöðum úti. Vand-
laga verður að gæta þess að
geyma ekkj mjólk eða mjólkur-
íláfc, þar siem hiundiar, foefctir eða
önnur húsdýr ná til þeiirra. Enn-
fremur er áríðandi að eyða
fluigum og öðrum sfoordýrum úr
fjósi og mjólkurklefla, því að
þau geta borið gerla og sýkla
Framlhald á 7. síðu.
— mgjjlill
jaxnl xfexétl xxxéiX

lli

a:
SveitarstjórnaiTnál
Ómissandi rit fyrir alla áhugamenn
um þjóðfélagsmál. Áskriftarsími er
10350.Verð árgangs kr. 250.
Sex hefti á ári ásamt fylgi
ritum.
Ég undirritaður óska eftir að gerast áskrifandi að
Sveitarstjórnarmálum
Nafn j
Heimili
Sendist í pósthólf 1079