Þjóðviljinn - 31.10.1969, Blaðsíða 3

-----. yVVÍtoatt-.
. ..ÆBStodagur, it. oktábei: 1989 — ÞJÓÐVIE.JINN — SlÐA 3
Bernadette Devlin yfirheyrð af rannsóknamefnd
„Ég kastaði bara steini"
LONDONDERRY 39/10 — írska
val'kyrjan. Bemadette Devlin
skýrði á eEtirfairandi bátt frá
því, hivemig hún hefði reynt að
skiljia á miUi lögreglu og kaþól-
ikka í óeirðunum í ágúst.
Aðallega var fjallað um, er
hún leitaðist við að hindra að-
för lögreglunnar inn í Bogiside,
hverfi kaþólskra í London-
deriry.
— Ég bað um 100 manns, sem
vopnaðir voru benzínsprengjum,
saigði hún. Tíu þeirra áttu að
kasta einni sprengju, þar til eld-
hiaf aðskildi lögreglun® og mann-
fjöldann; eldurinn loeaði í 10
mínútur, og þegar hiann var
að siokkna, áttu aðrir tíu að
varpa sínum sprengjum.
— Sjálf kastaði ég engri
sprengju, hins vegar kastaði ég
einum steini, sagði hún, er lög-
reglan sýndi henni mynd, þar
sem hún sést vera að brjóta
múrsitejn.
Bernadette að brjóta múrsteininn
Samstaða um bann á notkun
kjarnavopna á hafsbotninum
GENF 30/10 — Á afvopnunar-
ráðstefnunni í Genf siamþykktu
Bandarikjamenn og Rússar ým-
is aitriði, sem pnnur aðildarlönd
lögðu til varðandi bann gegn
notkun kjamavopna á bafsbotni.
Svo sem kunnugt er bafa
Eðvarð
Framhald af 1. síðu,
Eðvarð áleit að ef sikattvísitala
ætti að miðast við vísitölu, fram-
færsluvísitölu, þá sé það vöm-
og þjónustuliður vísitölunnar, sem
hún aetti ad miðast við. Skatt-
vísitalan ætti fyrst og fremst að
koma launafólki að' gagni og þá
alveg, „sérstaklega hinum laegst
launuðu-
* Vernda þarf Iáglaunafólk
„Á slíkum breytingatímum eins
og verið hafa tvö síðastliðin ár
hafa matvörur og aðrar brýnustu
nauðsynjar fólks hækkað meira
en annað“, sagði Eðvarð, „og það
er hækkað fyrst af öllu með (fólk
í huga, sem nýtir laun sín ,að
mjög stómm hluta til kaupa á
nauðþurftum, verður að nota
verðlagið á þessum vömm fyrst
og fremst til viðmiðunar við sikatt-
vísitölu- Ég held þess vegna, að
bað eigi að taka mið af þvi-
Það getur síðan alltaf verið á-
litamál, hvernig á að byggja þessi
mál upp, og ég er elcki alveg kom-
inn til með að segja það. En ég
vil að lokum endurtaka það, að
ég lýsi fullri samstöðu minni með
meginhugsun þessa frumvarps“-
Bandaríkin og Sovétríkin komið
sér saman um samningsuppkast
um bann við notkun kjarna-
vopna á bafsbotni utan 12 sjó-
mílna landhelgi. Að tilhlutan
þeirra ríkja, sem ráðsrtefnuna
sitja, en eiga ekki kjamavopn,
féllust stórveldin á að herða ým-
is ákvæði í uppkastinu. Einnig
fengu ríki þessi til leiðar komið
breytingu á fmmvarpinu, sem
felui- í sér neitunarvald til handa
kj airnorkuveldiunum gegn breyt-
ingu á sáttmálanum, þegar hann
er genginn i gildi. Hins vegar
neituðu stórveldin að faUast á
kröfu, sem hin aðildarrikin settu
fram. þess efnis, að eftirlit verði
haft með þeim stöðum á hafs-
botni þar sem grunur leikur á
að kjarnavopnum hafi verið
komið fyrir. Samþykkt var, að
hvert ríki, getj notað 12 mílna
svæði umhverfis land sitt að
vild. þótt landhelgi þesis sé
minni. Þá var samþykkt, að ríki
þau, sem hafa grun um brot á
banni þessu, geti látið Samein-
uðu þjóðirnar taka málið upp.
Að lokum var gerð sú siamþykkt.
að sáttmálinn verði tekinn til
endurskoðunar fimm árum eftir
samþykkt hans.
Nóbelsverðlaun í
eðlis- og ef naf ræði
STOKKHÓLMI 30/10 — Tilkynnt hefur verið, að Nóbels-
verðlaunin í efnafræði í ár hafi fallið í sfcaut tveimur
prófessorum, Odd Hassel frá Noregi og Derek Barton frá
Englandi. Þeir hafa með margvíslegum aðferðum komizt
að raun um niðurskipan frumeinda innan sameinda. Eðlis-
fræðiverðlaunin fékk Gelil-Mann frá USA.
Norðmaðurinn Odd Hassel er
72ja ára að aldri, og hefur starf-
að a'llt sitt líf við Oslóaúháskóla,
fyrst sem dósent í eðlisfræðilegri
efnafræði og rafefnafræði, og um
þrjátíu ára skeið var .hanm pró-
fessor. — Hann héfur unn-
ið margvísleg fræðistörf á sviði
efnafræði, einkum hvað varðar
uppbyggingu efnis, og gert ýmiss
konar uppfinningar-
Hann hefur ritað margt um
frasðigrein sína, og var um 10 ára
skeið ritstjóri Acta Ohemiae
Scandinavia. Meðlimur vísinda-
akademíunnar varð hann árið
1933, og er hann einmig félagi í
dönsiku og sænsiku vísindafélagi.
Hann hefur verið sæmdur mörg-
um heiðursmerkjum fyrir störf
sín-
Prófessor Derek Barton fæddist
árið 1918. Árið 1942 vár hann
sæmdur doktorsnafnbót við Im-
perial College í London, og 1949
var hann einnig sæmdur dokt-
orsnafnbót við Lumdúnaháskóla-
Honum voi*u sneroma falin mikil-
væg störf, m-a- starfaði hann að
undiitbúninigsranmsióknum þar til
siíðari heimsstyrjöldin skall á-
Hann hefur verið sæmdur ýms-
um heiðursmerkjum, og er heið-
ursfélagi margra vísindafélaga-
Bándaríkjamaðurinn Mun-ay
Gell-Mamn hlaut eðlisfræðiverð-
laun Nobels að þessu sinni- Hann
er prófessor við Tækniháskóla
Kaliforníu í Pasadena, fæddur
1929. Þótt Gell-Mann sé aðeims
fertugur að aldri á hann að baki
frækilegan visindaferil, enda var
hann aðeins réitt rúmlega tvítug-
ur þegar honum hlotnaðist sá
mikli heiður að verða félagi í
hinni víðkunnu og einstæðu vís-
indastofnun, Institute for Advan-
ced Study við Princeton-héskóla.
Hann hefur unnið mikið braut-
ryðjandastarf í rannsóknum á
öreindum atómkjarnans, einkum
þegar hann setti fram hið s-vo-
nefnda jafnhlæðis- (symmetríu)-
lögmál sem gerði kleift aö segja
fyrir .um tilvist öreinda sem enn
höfðu ekki fundizt við tilraun-
ir og með margítrekuðum til-
raunum var jafnhlæðislögmálið
staðfest-
E!ní s^órnarandstöðuflokkurinn bannaður
Kenyastjórn einráð
NAIROBI 30/10 — Stjomara!ndstöðuflokkurinn KPU í
Kenya hef-ur veirið bannaður og leiðtogar hans hnepptir
í stofufanigelsi. Er nú svo koVnið, að enginn stjórnarand-
stöðuflokkur er leyfilegur í landinu.
Ríkisstjóm Jomö Kenyatta
skýrir þessar aðgerðir á þam,n
hátt, að flokkurinn hafi stundað
undirróðursstarfsemi, og þegið
mútur frá erlendum aðiium og
reynt með ráðum og dáð að steypa
af stóli hinni réttkjömu ríkis-
stjórn landsins.
Um síðastliðna helgi kom til
óeirða í Kisumu-héraði, er Keny-
atta forseti hélt þangað til að
vígja nýtt sjúkrahús- Létust 5
manns í óeirðum þessum og »48
særðust Segir ríkisstjómin, að
KPU hafi staðið á bak við ,þesis-
ar aðgerðir, og hafi þetta verið
byrjunin á mótmælaaðgerðum
gegn stjórninni, sem miði að þvi
að steypa henni.
Almennar þingkosningar eiga
að réttu lagi að fara fram í Kenya
innan nokkurra mánaða, og hefur
Vei’ið búizt við auknu fylgi KPU-
Stjórnin hefur ekki gert grein
fyrir, af hvaða aðilum KPU á að
hafa þegið mútur, en talið er að
hér sé átt við Kínverja.
Oginga Ðdinga, leiðtogi KPU
hefur lýst því yfir, að markmið
hans sé að koma á sósíalskri skip-
an í-landinu, það sé eina lausnin
á vandamálum þess-
Ágreiningur hélzt til loka
á WFTU-þinginu i Bádapest
BUDAPEST 30/10 — Þingi Al-
þ j óðasamþan ds verkl ýðsfélaga,
WFTU, sem haldið var í Búda-
pest lauk svo að ekki tókst að
jafna ágreininginn sem kom í
Ijós í upphafi þingsins.
Ungversika fréttasitofan MTI
skýrir frá því að sendinefnd frá
ítalska aliþýðusamfoandinu CGIL
hafi -setið hjá við atkvæðagreiðslu
um aðalályktun þingsins og sama
gerðu fulltrúar frá San Marino
og Ceylon, en fulltrúar frá Rúm-
eníiu og Kúbu greiddu ályktun-
ir.ni atkvæði sír. með fyrirvör-
um þó um einstök atriði hennar.
Framkvæmdastjóri CGIL, Rin-
aldo Scheda, sagöi að ítölsku
fulltrúai’nir teidu ályktunina ó-
fullnægjandi. Hlutar hénnar
væru óþarfir og hún væri að
vissu leyti miótuð af íhaldssemi.
Ályktunin sjálf hefur ekki verið
birt.
WASHINGTON 29/10 — Varn-
armálairáðuneyti Bandaríkjanna
hefur lýs.t þvi yfir, að ekki verði
lagðar niður bandarískar her-
stöðvar í Evrópu, né heldur í
Vietnam, Saigon eða Thailandi.
Talið er að fækkað verði í 27
herstöðvum, og helmingur þeirra
verði lagðar niður, en óvist er,
hverjar þær eru.
Gevðverndarfélagið
•amhald af 10- siðu-
.’ri, Tómas Helgason prófessor
tari, Grímur Magnússon lækn-
. Jóhanna Baldvinsdóttir frú og
■n Bergs forstjóri meðstjórnend-
- Framkvæmdastjóri félagsins
■ Ásgeir Bjarnason forstjóri- 1
'aginu eru. nú nær 600 manns-
^élaglð hefur skrifstofu að
'tusundi 3 og er þar ma. veitt
■igsráðgjafar- og upplýsiniga-
riusta- Er félagsráðgjafi til við-
' s á skrifstofunni kl- 4-6 á
nudögum en skrifstofan er op-
alla virka daga nema laugar-
•ía kl- 2-3.
Geðverndarfélagið hóf árið
rii6 útgáfu tímaritsins Geðvernd
■> gaf þaö út eitt þar til í ár,
0 samvinna tákst við Styrktar-
■■ag vangefinna I Reykjavík um
‘ váfu ritsins. Skipa Gylfi Ás-
undsson, Sigríður Thorlacius,
••.geir Bjamason og Ingibjörg P-
risdóttir ritnefnd Geðverndar-
Geðverndarfélagið er aðili að
,rld Federation for Mental
•111 og hefur það hoðið forseta
bjóðasa'mitakanna, pmfessor G-
M. Carstairs, hingað til lands í
tilefni af afmæli félagsins og kem-
ur hann hingað' 8- nóv. n-k- og
flytur hér fyrirlestur á vegum fé-
lagsins. Er hann prófessor í geð-
sjúkdómafræði. við Edinborgarhá-
skóla og mjög kunnur vísinda-
maður á sínu sviði
Geðverndarstarf er mjög þýð-
ingarmikið í nútímaþjóðfélagi þar
sem geðheils-u manna hefur aldrei
verið jafn mikil hætta búin og
nú af ýmsuirn ytri aðstæðum, svo
sem hraða og öryggisleysi, er
skapa síaukna streitu- Skilningur
á geðsjúkdómum og eðli þeirra
hefur að vísu aukizt mjög á síð
ari árum og ýmsir fordómar
sambandi við þá minnkað- Hins
vegar hefur af hálfu hins opin-
bera verið sinnt mum minna um
andlega heilsuigæzlu en líkam-
lega, sem m.a- kemur fram í
minni fjárframlögum til geðheil-
brigðismála. Er því Eifarmikið
starf óunnið á þessu sviði og hef-
ur Geðverndarfélagið þar stóru
hlutverki að gegna, þótt fjárhags-
leg geta þess sé mjög takmörkuð.
Verkföll á ftalíu
MILANO 30/10 — Málmiðn.aðar-
menn efndu til verkfalla og mót-
mæliaiaðgerða í dag, og kom til
mikillia átaika miUi þeirra og. lög-
reglunnar. Verkialýðsfélög i all-
mö'rgum borgum á Ítalíu boðuðu
til allsherjarverkfalla, og voru
skrifstofur, , skólar, veitingaihús
og verzlanir víða lokaðar. Verk-
föll þessi voru gerð ,í mótmæla-
skyni vegna hækkaðrar húsa-
léigu og áukinnar dýrtíðk'ir.
Neytendablaðið
Framhald af 1 síðu.
Kaupandi verður að geta sannað,
að hann hafi enga möguleika haft
til að vita um gallann þegar kaup
voru gerð. Hann vérður að hafa
uppgötvað gallann innan árs frá
afhendingu vörunnar og kaup-
andi verður að tilkynna seljanda
strax um gallann þegar hann hef-
úr veitt honum athygli-
Ljóst er að lögin eiga illa við
vöru eins og rafmagnstæki, vél-
ar og bíla, teppi og gerviefni, þar
sem erfitt er að sjá við kaup
slíkrar vöru hvórt galli sé á henni
og engan veginn öruggt að hann
komi í ljós strax við notkun eða
innan árs frá þeim tíma, sem
kaup voru gerð- í stuttu máli: Sú
löggjöf, sem helzt á að veita
neytandanum vernd árið 1969 er
miðuð við vöruúrval ársiris 1922“-
Gils
Framhald af 1. síðu
í því efni skiptir að sjálfsögðu
mjög miklu máli að vextir og af-
borganir vegna skipakaupanna
leggist ekiki með aíltof miklum
þunga á útgerðimar fyrstu árin-
Vafalaust myndi verða slíkur
þjóðfélagslegur hagur að rekstri
slripanna, ef þau uppfylla eðlileg-
ar vonir manma um aflabrögð,
aflagæði og atvinnuaukningu, að
fyllilega réttlæti verulegan stuðn-
ing af opinberri hálfu, ekki sízt
fyrstu og væntanlega erfiðustu
árin. Yrði það fyrst og fremst
að gerast með hagstagðum lána-
kjörum, en þó kæmi fyllilega til
athugunar að hið opinbera standi
með einhverjum hætti undir hluta
stofnkostnaðar".
Gils kom víða við í hinni gagn-
merku framsöguræðu sinni, og
verður hún birt í heild hér í
blaðinu á næstunni.'

íslemfa
02 erlent kjarnfóður
FOÐUR
fóÓriÓ sem
**JCTÍ^5f
treysta
.f^OtíOQfÍ QC
góðar
fréttir
nýtt dreifingarkerfi
M.R, hefur tekið í notkun sérstakar fóðurdælubifreiðar
til flutninga á lausu fóðri. Við getum dælt fóðrinu af bifrelðunum
og beint í geymslur, og á þann hátt geta bændur sparað sér
allan umbúða- og pökkunarkostnað.
laust og sekkjað í senn
Með þeirri gerð bifreiða, sem M.R. hefur nu tekið. til flutninga
á lausu fóðri, má flytja á einni bifreið og í einní ferð
bæði laust fóður og hverja þá fóðurtegund sekkjaða af þeim
30 tegundum, sem eru nú á fóðurvörulista M.R.
ný verö
Verð pr. tonn
Kúafóður A blanda kögglað laust kr. 7.360.—
Kúafóður A blanda kögglað sekkjað kr. 7.755.—
(í A-blöndu eru 150 g hráeggjahv. í F.E.)
Búkollukúafóðurblanda sekkjað kr. 7.600.—
Byggmjöl sekkjað kr. 5.980.—
Maísmjöl, með bygg- og milonmjöli sekkjað kr. 7.000.—
(malað saman) Nýmalað!
oour
grasfrœ
girðingarefni
MJÓLKURFÉLAG
REYKJAVÍKUR
Símar: 11125 11130
ii
í