Þjóðviljinn - 05.04.1970, Blaðsíða 4
4 SÍÐA — PJÖBVmjMM — SurawKÍagur 5. aprffl WO.
— málgagn sósíalisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Otgefandl: Otgáfufélag ÞióSviljans.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Ivar H. lÓnssón (áb.), Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjórl: Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstj.fulltrúi: Svavar Gestsson.
Auglýsingastj.: Olafur Jónsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19. Siml 17500
(5 línur). — Áskriftarverð kr. 165.00 á mánuðl. — Lausasöluverð kr. 10.00.
Fyrirlitlegt
Jgin furðulegasta og srnámannlegasta ákvörðun
alþingis á þessum vetri er sú að ellilaun og
örarkubætur skuli aðeins hækka um 5,2% eða
sem svarar 5-6 krónum á dag. Að þessari ákvörð-
un stóðu allir þingmenn Sjálfstæðisflokksins og
Alþýðuflokksins, og varð að fresta atkvæða-
greiðslu margsinnis til þess að tryggja það ör-
ugglega að allt of naum tillaga stjórnarandstæð-
inga um 15% hækkun næði ekki fram að ganga.
Afs'faða stjómarþingmanna var þeim mun ósæmi-
legri sem þeir viðurkenndu éjálfir að tilkostnað-
ur viðskiptamanna trygginganna hefði að und-
anförnu hækkað þrefalt eða fjórfalt meira en bót-
unum svraði; þeir voru semsé að taka ákvörðun
um stórfellda kauplækkun þess fólks á íslandi
sem býr við hraklegust kjör.
JJvemig sfendur á því að þingmenn Alþýðu-
flokksins og Sjálfstæðisflokksins lögðu slíkt
ofurkapp á að ellilaun og örorkubætur mættu ekki
hækka um oneira en 5,2% ? Ástæðan er vafalaust
stfr ‘áð framundan eru almehnir samhíhgax um
kaup og kjör launafólks; s'tjómarliðið vildi sam-
eigkhega leggja áherzlu á prósentu sem ætti að
verða öðrum til eftirbreytni. Vísbending af því
tagi er móðgun sem samtök launafólks megna
vel að svara á verðugan hátt, en aldrað fólk
og öryrkjar á óhægara um vik. Viðskiptavinir
trygginganna hafa engin öflug þjóðfélagsleg sam-
tök; marglaunaðir ráðherrar og þingmenn telja
sig auðveldlega hafa efni á því að níðas'f á þeim
hópi þjóðfélgsþegna. Menn velja sér viðfangsefn-
in eins og þeir hafa drengskap til.
gvo hefur verið komizt að orði að menningarstig
og þroska samfélags megi marka af því hvem-
ig búið er að öldmðu fólki, öryrkjum og öðmm
þeim sem lent hafa utangarðs í hinni daglegu
lífsgæðasamkeppni. Sé þeim mælikvarða beitt
hreppir íslenzkt þjóðfélag lága einkunn. Bæ'tur
almannatrygginga eru hér miklu lægri en í grann-
löndúm okkar í Evrópu, miklu lægri en í nokkru
öðru landi með hliðstæðar þjóðartekjur á mann.
Valdamenn hér hreykja sér enn af því að ísland
sé eitt af auðugustu þjóðfélögum heims, en því
fer mjög fjarri að starfsemi trygginganna sé í
samræmi við þá staðreynd.
^llir em þessir málavextir ósæmilegir, en þó er
eitt ónefnt sem er ef til vill ógeðfelldara en
nokkuð annað. f hvert skipti sem valdhafarnir
hafa beitt mætti sínum til þess að neita öldmðu
fólki og öryrkjum um eðlileg þjóðfélagsleg rétt-
indi, skrifa þeir társtokknar fomstugreinar í Al-
þýðublaðið og Morgunblaðið um ást sína og um-
hyggju fyrir því fólki sem þeir vom að níðast á,
væmnar tilfinningagreinar sem hreykja kórónu
hræsninnar ofan á lítilmerinskuna. Tekjulægsta
fólkið á íslandi mundi trúlega vilja skerð'a hinn
nauma hlut sinn ef það gæti keypt af sér þau
fyrirlitlegu óheilindi. — m.
Fimmtugur í dag
Ólafur Tímóteusson
póstfulltrúi
Á stundum eru hritf líðandi
stundar eins og leiftur er bera
birtu á það liðna, merla minn-
ingamar, gefa atvifcum og at-
burðum töfra þess sem var,
vekja og auka á vináttu og
samfylgd góðs vinar. Svo er það
fyrir mér, þegar ég rifja upp
kynni mín og vinar míns, Ölafs
Tímóteussonar, á góðri stund,
á merkum skilum á ævi hans.
Hvergi á Islandi er sagan
jafn lifandi í huga alþýðu og
á Vesturlandi. Hún er þar hrif-
næm i festu og röð í raun kyn-
slóðanna. Persónusaga og ætt-
fræði hefur verið stunduð þar
frá siðaskiptum og jafnvel
lengur. Vestfirzkt fólk á rik
minni í görnlum sögnum, á
stundum dulum og fjarrænum
í hugmyndum, en gæddar lífi
og töfrum geymdar og minn-
inga. Ef til vill blómgvast þetta
ekki eins á velmégumartímum
20. aldarinnar éins og fyrr
meir. En á þó nýtt brum til
vaxtar, sem betur fer.
I þessu sambandi dettur mér
í hug gömul saga, er ég heyrði
fyrir ævalöngu, en rifjaðist
upp og endumýjaðist í hug mín-
um, þegar ég fór að hugsa
um tímamótin á ævi vinar míns,
Ólafs Tímóteussonar, vegna
þess, að sagan er tengd hinum
sérkennilegu nöf num í ætt hans,
uppruna þeirra og festu. En ■
söguna heyrði ég í æsku af
gamalli konu, er vár af ætt-
inni. Sagan er sérstök, örlaga-
saga merluð i emdurskini ald-
anna af lífsbaráttu og raunum
frægs og göfugs fólks.
Jón Magnússon, bróðir Ama
gróíessors í Kaupmannahöfn,
. var.heimsmaður mikin og gleði-
gjam, eins og frægt er í sögu.
Meðan hann var í skóla átti
hann son, er Snorri hét. Hann
varð hálærður maður og fékk
hin beztu embætti eftir vild
og varð síðast prófastur á
Helgafelli. Sonur hans vár síra
GUnnlaugur á Helgafellf, er dó
1796, háaldraður. Kona hans
' var Ingibjrög, döttir Gfela prests
á Kvennabrekku, en bún var
órðlögð fýrir lærdóm í ýmsum
tungumálum, sem var aigjört
einsdæmi f þann tfma á Is-
landi.
Þau Gunnlaugur og Ingibjörg
áttu mörg böm, meðal þeirra
var Katrín, mikil gáfu- og fríð-
leiksstúlka. Hún giftist ekki, en
átti þrjú lauriböm og dó að því
síðasta. Annað þeirra, er lifði,
var drengur, og vildi móðirin
velja honum sérkennilegt nafn,
svo að fulla eftirtekt vekti,_ eftir
þvi sem gamla konan, er" áður
gat ég, sagði mér. Hún lét því
skíra drenginn Dósóþeus. Ekki
héf ég fulla vissu um það, hvað-
an Katrín fékk nafnið, en ríkt
er mér í muna að álykta, að það
sé nafn Dóséþeusar patríarka af
Jerúsalem, er uppi var 1641—
1707, en hann var þekktur rit-
höfundur og er frægur í kirkju-
sögu vegina míkilla rita gegn
siðalbótanmönnum. Sýnir það, ef
rétt er, hve rík sögutilhneiging
var í ætt Ama Magnússonar,
og hve vestfirzkt menntafólk
fylgdist vel með f sögu og
menntuu samtíðarinnar á myrk-
um öldum.
Dósóþeus barst vestur á larid
-------------------------;----
Sængurfatnaður
HVÍTUR og MISLITUB
LÖK
KODDAVER
GÆSADÚNSSÆNGUR
ÆÐARDÚNSSÆNGUR
SKÖLAVÖRÐUSTÍG 21
og bjó á Premri Bakka í Langa-
dal. Hann dó í Gerfidal 1851,
84 ára. Sonur hans var Tímóteus
f Gerfidal, faðir Dósóþeusar f
Svéinsihúsum í Reykjafjarðar-
hreppi, föður Tímóteusar, föður
Ólafs póstfulltrúa, er fímmtug-
ur er í dag.
Ólafur Tímóteusson er fædd-
ur 5. apríl 1920 í Bolungarvík,
sonur hjónanna Guðbjargar
Jónsdóttur bónda í Ármúla,
Hjaltasonar og Tímóteusar Dós-
óþeussonar. Jón móðurfaðir Ól-
afs var ágætt alþýðusikáld og
eru premtaðar eftir hann rfmur
og ljóðabók, Kvennamunur, er
kom út á ísafirði árið 1890.
Ólafur Tímóteusson ólst upp
í Bolungarvík og vandist þar
ýmiss kónar almenmri vimnu í
æsku eins og títt er í vestfirzk-
um sjávarplássum. Brátt kom i
ljós, eftir því sem kunnugur
segir mér, að hann var góðum
gáífum gæddur og hneigðari fyr-
ir arinað en daglangt strit við
tilbreytingarlítil og fábreytt
störf hversdagsins í fæðingar-
plássi sínu. Ofan á löngun til
menntunar bættist svo, að hann
var fremur sjóveikur og boldi
því illa að stunda sjó, en sjó-
mennskan var og er sá frami,
er fremstur er til fram'a í lífi
vestfirzks alþýðumanns, og gef-
ur mest í aðra hönd í veraldleg-
um auði.
Ólafur tók þvi fyrsta tæki-
færið sem bauðst að hverfa
að heiman og snúa til annarrar
áttar, leita nýrra heímkynna,
finna hamingjuna búna til
kosta á fjörrum slóðum. Hann
fluttist til Reykjavíkur og
stundaði þar fyrst í stað ýmis®
konar vinnu eins og gerist. En
haustið 1945 innritaðist hann í
Samvinnuskðlann og lauk það-
an prófi vorið 1946. Sama vor
hóf hann starf í pósthúsinu í
Reykjavík, fyrst vann hann f
tollpóststofunni, en síðar um
stund í pósthúsinu f Hafnar-
fírði, rig síðan aftur í póstlhús-
inu í Reykjavík, en vinnur nú
í bögglapóststofunni.
Kynni okkar Ólafs urðu fyrst
eftir að hann hóf vinnu í póst-
húsinu. Við unnum að vísu ekki
í sömu deild, en hins vegar
unnum við saman að félagsmál-
um samtaka okkar — og fór í
fiestu vel á með okkur. En núna
sfðustu árin hölfum við unnið
í sömu deild og verið i mjög
nánu samstarfí. Mér hefur fallið
betur og betur við Ólaf eftir því
sem ég hef kynnzt honum
meira. Hann er einn þeirra
manna, er vex við aukiri kynni,
verður manni hugljúfari eftir
því, sem lengur er verið með
honum í starfi og önn, traiust
hans er öruggt og drengskapur
hans í raun er sannur og heill.
Þó á stundum leiki ekki taum-
ar lausir tll letkni í hendi
hvers og eins í önn hvers-
dagsins, er það samt svo, að
þar er bezt haldið til festu, sé
ekki um of látið ranna um grip
og fös. Ólafur er ekki fasmikill
við sína, en hann tekur vel í til
b'ragðs, svo allir njóta vel af og
andi hans t>g viðbrögð eru
vinnufélögunum alltaf til góðs.
Vinnan í návist hans verður létt
og leifcandi í bróðemi og þægi-
legheitum Slikt er góðra
manna.
ÓlaÆur Tímóteusson er skap-
festumaður, hefur ákveðnar
skoðanir, ■ fastmótaðar og held-
ur fast og öruggt á méli sínu.
Hann er ekiki gefinn fyrir að
kasta skoðumim íínum á torg
né ganga til beina til sóknar á
mannþingum. En taki hann á
málum, hvort heldur er f ræðu
eða í samræðum, heldur hann
fast og ákveðið á máli og fíytur
mái sitt skfrt og fast. Hann er
mikill og öruggur reikningsmað-
ur, og hef ég fáa þefckt, sem
er jafn fljótur t>g öruggur i þeim
efmim.
Ég gat þess áður, að Ólafur
Tímóteusson fyrirgaf æskuslóð-
ir sínar í atvinnu- og hamingju-
leit. Það eru orð að sönnu. Þann
9. mai 1945 kvæntist hann
Magneu Ásmundsdóttur úr
Reykjavík. Þau eága þrjú böm.
Magnea hefur búið manni siin-
um og bömum vistlegt og fag-
urt heimili. þar sem ánægjulegt
er að koma. Leit Ólafs að at-
vinnu og hamingju á Suður-
landi hefur þvi borið sannan
árangur. Hún hefur orðið hon-
lum veruleiki — sannur ng raun-
sær og uppspretta hamingju
farsældar í lífi hans.
1 dag er Ólafur Tímóteussori
staddur í miðmunda göngunnar,
er við förum öll. Að baki eygir
hann sigra og uppfyllingu þess
er vonir stóðu til. En framundan
sér hann hilla undir nýtt og
mikið-á komandi tímum. I lag
er hamingjudagur á ævi hans.
Ég óska honum til heilla með
hann, framtíðina og hún verði
honum til gengis og vélfamaðar.
Ég óska konu hans, bömum og
barnabömum sömuleiðis til
hamingju og alls ámaðar á
komandi tímum.
Jón Gíslason.
Aðalfundur
Samvinnubanka Islands h.í.,
verður haldinn í Sambandshúsinu, Reykja-
vík, laugardaginn 11. apríl 1970 og hefst
kl. 14.
Dagskrá skv. 18. gr. samþykktajr Syrir
bankann. — Aðgöngumiðar og atkvæða-
seðlar til fundarins verða afhentir á fund-
arstað.
Bankaráð Samvinnubanka íslands h.f.
Ný henzínafgreiðsla
Höfum opnað benzínafgreiðslu að
Fellsmúla 24
Lokum benzínafgreiðslu á Hlemmtorgi á
mánúdag.
HREYFILL
Vísindi og tækni
Uppsláttarrit fyrir ungt fólk. Tekið saman af 74
sérfræðingum í menntamálum. 4000 efni, sem nú
eru kennd í unglinga- og menntaskólum. 3000
myndir í lit, 20 bindi, 200 vel útskýrðar efnafræði-
og eðlisfræðitilraunir í myndum. Valmöguleikar
milli 18 námsefna í nútíma vísindum og tækni:
Efnafræði, eðlisfræði, vemdun náttúruauðlinda.
breytingar á yfirborði jarðar, heilsufræði, blóðrás-
in, skordýr, liðdýr, ljós og lítir, vélar, sepulafl og
rafmagn, kjamorkan, haffræðin, olíur, forsögu-
legar plöntur og dýr, hljóðið. geimsiglingar, hrygg-
dýr, veðrið og breytingar bess.
Störf framtíðarinnar verða meir og meir tengd
vísindalegri þekkingu, tækni og sérhæfingu.
Hringið eða skrifið eftir ókeypis upplýsinga-
bækling:
KJORBÆKUR SF., — Kópavogi,
Sími 41238 — Pósthólf 65.
Útföir móður minnar
RAGNHEIÐAR KRISTÓFERSDÓTTUR,
fer fram frá Fossvogskirkju þriðjudaginn 7. apríl kl.
3 eftir hédegi. Blóm eru afbeðin. en þeim sem vildu
minnast hinnar látnu, er vinsamlegast bent á líknar-
stofnanir.
Fyrir mina hönd og systra
minna
Guðmundur Jónsson,
Langholtsvegi 93.