Þjóðviljinn - 08.07.1970, Síða 10

„Spectacles" fyrir slagverk og tónband
Verk eftir Atla Heimi flutt
á tónlistahátíð í Basel
Á alþjóðlcgri hátíð samtíma-
tónlistar sem haldin var í Bascl
í Sviss nú í júní var flutt verk
eftir Atla Heimi Svcinsson tón-
skáld, „Spectacles“, sem er fyrir
slagverk og tónband. Er Atli ný-
kominn hcim frá Sviss, þar sem
hann var viðstaddur flutninginn
og við rétt náðum tali af honum
i gær á hálfgcrðum hlaupum, því
hann er á förum og í huganum
kominn hálfa leið úf í Flatcy,
þar sem hann er vanur að eyða
hluta sumarsins.
— Jú, það var gaman að kam-
ast út og kynnast þeim verkum
sem þarna voru flutt, og eikki
sízt að hitta gamla kunningja
og nýja, tónlistarmenn frá ýms-
um löndum, sagði Atli. Þessi
hátíð er haldin einu sinni á ári
einhvers staðar í heiminum af
samtökum sem nefnast „Inter-
national Society of Contemporary
Music“, en að þeim standa tón-
skáldafélög fjölmargra þjóða, þ.
á. m. hafa íslendingar verið með
frá byrjun fyrir tilstilli Jóns
Leifs, sem bjó í Þýzkalandi þeg-
ar þau urðu til og tók þátt í
stofnun þeirra. I fyrra var hátíð-
in í Hamborg og nú í Basel,
næsta ár verður hún í London,
en 1972, á 50 ára afmæli sam-
Nýtízkulegt gistíhús gert úr
nokkrum starfsmannahúsum
Ilcraðsheimilið Valaskjálf á
Egilsstöðum tekur nú um hclgina
i notkun nýtt 20 herbergja gisti-
rými og bætir það úr bráðri
þörf þar um slóðir. Hér er um
að ræða nokkur smáhýsi, sem
keypt voru frá Búrfelli fyrir
nokkru, en hafa verið gerð upp,
máluð og búin nútíma þægind-
um.
Smáhýsunum er raðað í tvær
álmur, hvert herbergi er búið
tveimur rúmum, auk þess sem
þama er ágæt snyrtiaðstaða og
dagstofa. Enda þótt hótelið sé
ekíki fonmiega opnað, tók það
nýlega á móti stórum hópi frá
Sambandi felenzkra rafveitna,
sem þingaði eystra, en síðan hef-
ur það vérið lokað og fullgert.
Ætlunin hefur alltaf verið, að
byggja hótelhús við héraðsheim-
ilið, en aðstæður hafa ekki leyft
það hingað til. Rekstur heimilis-
iiis hefur ekki gengið eins vel
Og ráð var fyrir gert, vegna þess,
að skyndilega tók fyrir síldar-
ævintýrið eystra, sem hafðd haft
mjög örvandi áhrif á allt at-
vinnulíf staðarins og þjónustu-
greinar.
1 stuttu viðtali við Þjóðviljann
í gær sagði frú Ásdís Sveins-
dóttir hótelstjóri, að gistirýminu
hefði verið komið upp ti'l þess
að auka reksiturinn, — en þegar
okkur vex fiskur um hrygg,
verður hótelbyggingin væntan-
lega reist, — sagði hún. — Hér
hefur verið mikil þörf á gisti-
rými, ekki sízt á vetrum, þegar
sumarhótelin á Eiðum og Hall-
ormsstað starfa ekki.
Veitingasalur Valaskjálfar er
opinn allan daginn og eru þar
hvers kyns veitingar fyrir gesti
og gangandi. Héraðsbúar nota
héraðsheimili sitt lítt til félags-
starfa á sumrum, en á vetrum
fer þar fram marglháttuð starf-
semi auk sikemmtana.
Ferðamannastraumurinn um
Austurland fer stöðugt vaxandi
og er meiri nú í ár en nokkru
sinni fyrr, að því er Ásdís sagði.
takanna, í Graz í Austurríki.
— Var mikið um nýstárleg
verk á hátíðinni?
— Yfirleitt var allt nýtt, sem
flutt var, en kannski ekki svo
ákaflega nýstárlegt. Þetta var
líkt og hefur komið fram á und-
anförnum árum.
— Mikið um elektróníska tón-
list?
— Nei, ekki í þetta skipti, en
nokkuð um „happening" verk,
mörg mjög skemmtileg, og
gætti þar talsverðra poppáhrifa.
Flytjendur voru afbragðsgóðir
upp til hópa, eins og Kammer-
hljómsveitin í Ba,sel undir stjórn
Pauls Saehers eða Siidwestfund
hljómsveitin þýzka undir stjóm
Ernst Buur. Einleikarpr vom líka
margir frábærir, t. d. einn bezti
fiðluleikari sem ég hef heyrt,
Schneeberger.
Af tónverkunum eru mér
kannski minnisstæðust verk eftir
Globokar og eftir Lehmann, —
líka ópera sem flutt var eftir
San Yung, Kóreumann, sem rænt
var í Vestur-Berlrín og hann síð-
an dæmdur fyrst til dauða og
seinna í ævilangt fangelsi í Suð-
ur-Kóreu, en hefur nú verið
sieppt aftur Hann býr nú í
Þýzkalandi, en þótt ég þekkti
hann frá fyrri tíð, var ómögu-
legt að fá hann til að tala um
þessa hluti.
Auk San Yungs hitti Atli ýmsa
aðra gamla kunningja frá náms-
árum sínum í Þýzkalandi og er
eftirtektarvert, að á hátíðinni
voru flutt verk eftir ekki færri
en þrjú tónskáld, sem lærðu
samtímfe hjá meistumnum
Stockhausen og König í Köln,
frá jafn ólíkum löndum og fs-
landi, Þýzkalandi og Japan.
— Við hittumst þarna aftur
eftir öli þessi ár, segir Atli, og
er á honum að heyra, að kannski
hafi ekki verið minnsta ævin-
týrið við tónUistarhátíðina að fá
Atli Heimir Sveinsson.
þar tækifæri til að hitta starfs-
biæður sína í öðmm löndum.
Hann minnist einnig sérstaklega
pólska tónskáldsins Dobrowskys,
sem harmaði það mikið, að fs-
lendingar skyldu hafa hreppt
Bohdan Wödizcko sem. stjóm-
anda og áleit okkur öfundsverð
að fá að njóta hans starfskrafta.
— Og svo við snúum okkur nú
loks að því, sem var aðalatriðið
með þessu rabbi, þínu eigin
verki, „Spectacles“. Hefur það
verið flutt hér?
— Þetta verk, sem er fyrir
slagverk og tónband, var upp-
hafllega samið fyrir Pétur öst-
lund 1969 og hann flutti það
sarna ár í Jazzklúbbj Reykja-
víkur. í Basel var það svissnesk-
ur ásláttarmaður sem flutti, Erik
Singer, 1. slagverkamaður með
útvarpshljómsveitinni þar, og
tókst mjög vel að mínu viti.
— Hvernig voru undirtektir?
— Það vakti alla vega athygli
og umtal, en fékk mjög mis-
jafna dóma, má segja, að þeir
hafi algerlega skipzt í tvö horn,
en það er ég reyndar hæst
ánægður með.
Og svo segist Atli ekki mega
vera að því að tala við okkur
lengur, — er að undirbúa Flat-
eyjarferðina, auk þess sem ýmis-
legt er á döfinni í tónlistinni,
en um það er hann ekki tilbú-
inn að ræða opinberlega að sinni.
En því má skjóta hér að lokum,
að „Spectacles" sem flutt var í
Basel, verður á næstunni flutt í
tveim löndum öðrum, tveim álf-
um reyndar, þ. e. í Kanada Dg
í Japan. — vh
63% stóðust lands•
próf míðskóla í vor
— Bezti árangur er náðst hefur
Landspróf miðskóla var haldið
5.—29. maí 1970 og sjúkrapróf
3.—9. júm. Prófið þreyttu að
þessu sinni 1416 nemcndur eða
34.0% þeirra, sem fæddir cru
1954 samkvæmt manntali 1. dcs.
1969. Prófið stóðust 1215, þar af
892 með framhaldseinkunn eða
63.0% innritaðir og 21.4% af
þeim, sem verða 16 ára á þcssu
ári. Aldrei áður hefur stærri
hundraðshluti árgangs hlotið
framhaldscinkunn á vorprófi
landprófs. 139 ncmendum er gcf-
inn kostur á að þreyta haust-
próf skv. 15. gr. reglugerftar um
landspróf frá 23. sept. 1968.
Tíðni einkunna segir: var sem hér
9 — 10: 0.8%
8 — 8.9: 6.7%
7 — 7.9: 19-3%
6 — 6.9: 37.1%
5 — 5.9: 22.4%
4 — 4.9: 10.3%
2 — 3.9: 3.3%
Meðaleinkunnir í einstökum námsgireinumt
Isl. ísl.st. Da. En. Sa. La. Ná. Eð. St. Meðalcink.
Skólar í Reykjaví'k, Hafnarfirði, Kópavogi, Garðahreppi og Seltj-
arnarnesi. Aðrir 6.0 6.7 6.3 5.8 6.1 6.5 5.7 6.2 6.0 6.2
skólair 6.5 6.8 6.2 5.8 5.9 7.0 6.0 6.2 6.3 6.3
Landið alit 6.2 6.8 6.3 5.8 6.0 6.7 5.9 6.2 6.1 6.2
Um haustpróf gilda eftirfar-
andi reglur:
Rétt til að þreyta haustpióf
hafa þeir nemendur, sem hlutu
einkunnirnar 5.6, 5.7, 5.8 og 5.9
að mati landsprófsneifndar. Eru
skólastjórar vinsamlega beðnir að
tilkynna þessum nemendum þetta
hið fyrsta.
Hver nemandi, sem þreytir
haustpróf, skal taka próf í öllum
þeim greinum, sem hann hefúi'
lægri einkunn í en 6 á vorprófi.
Skilyrði ti'l að hafa staðizt
prófið í haust er, að meðaleink-
unn í haustprófgreinum að við-
bættum þeim greinum, sem nem-
andi fékk einkunnina 6 eða
hærra í nú í vor, sé ekki lægri
en 6.0,
Haustnámskeið og haustpróf
fara væntanlega fram í Reykja-
vík og á Akureyri á tímafoilinu
l.—22. september.
Naglabyssu og tilheyrandi
nöglum var stolið úr húsi sem
er í byggingu í Breiðholti. Var
þetta í fyrrinótt. Rannsóknairlög-
regjlan kvað þetta vera stór-
hættulegt taaki ef það kæmist í
hendur unglimga, eða annarra
sem ekki kunna með það að
fara. Byssan var aif gerðinni
Hilti.
SÍÐUSTU ÍÞRÓTTAFRÉTTIR
Landsleikurinn ísland — Danmörk 0:0
íslendingar voru nær sigri
0:0 í gærkvöld en 14:2 fyrir 3 árum
Það er stórt stökk úr 14:2 í 0:0 en þetta stóra stökk tók
íslenzka landsliðið í knattspyrnu 1 gærkvöld er það gerði
jafntefli við það danska. Þessa lei'ks mun lengi minnzt
sem eins af betri leikjum íslenzka landsliðsins í knatt-
spymu, því það var mun nær sigri en það danska og 2ja
marka sigur hefði ekki verið ósanngja-nn.
Sennilega hefur enginn hinna
8000 áhorfenda er komu á Laug-
ardalsvöllinn í gæricvöldi búizt
við því fyrir fram að íslenzka
liðíð næði jafntefli við Dani, og
þeim mun skemmtilegar kom
frammistaða þess á óvart. Greini-
legt var í byrjun, að íslenzka
liðið var þjakað af taugaspennu
og hið danska ætlaði sjáanlega
að knýja fram úrslitin strax.
En það tókst eíkiki því einn
felenzku leikmannanna lét ekkert
á sig fá, það var fyrirliðinn Ell-
ert Schram, sem var langbezti
maður íslenzka liðsins, og er
langt síðan hann hefur leikið
jafn vel og í gærkveldi. Á hon-
um brotnuðu allar sóknarlotur
Dananna í byrjun og með sínum
ágæta leik hreif hann félaga
sína með sér, og smátt og smátt
náði íslenzka liðið betri tökum
á leiknum. Um miðjan fyrri
hálfleik hafði það náð föstum
tökum á leiknum og sótti án af-
láís. Það leiðindaatvik gerðist á
10. mínútu lei'ksins áð ESlmar
Geinsson meiddist svo illa, að
hann varð að yfirgefa leikvang-
inn en inn kom Ásgeir Elíasson.
Það var slæmt að mfesa Elmar
útaf vegna þess að við hann
voru miklar vonir bundnar £
þessum lei'k.
Danirnir áttu aðeins eitt mank-
tækifæri í fyrri hálfleik, en það
var á 21. mínútu er Per Röntved
var í góðu færi en Þortaergur
varði mjög vel, Aftur á móti
Ellert Schram, fyrirliðj íslenzka
landsliðsins, var bezti maður
vallarins í gærkvöld.
átti íslenzka liðið nok'kur ágæt
tækifæri sem ekiki nýttust.
Það bezta átti Hermann Gunn-
arsson á 40. mínútu er hann
skallaði að marki eftir að Jó-
hannes Atlason hafði framfcvæmt
aukaspyrnu rétt uton vítateigs,
en danski markvörðurinn varði
meistoralega í horn. Eins varð
milkdl hætta við dansika markið
rétt áður er Hermann og danski
markvörðurinn spyrntu samtímis
í bodtann, sem hrökk af miklu
afli aftur fyrir markið rétt við
marlcstön-gina.
Strax á 4. mínútu síðari hélf-
leiks átti Hermann skalla að
marki sem strauk þverslá en svo
sriöggur var þessi skalli Hea--
manns, að danski markvörður-
inn hreyfði sig ekiki. Á 6. mín.
áttu Danir sitt bezta færi í
leiknum, en Guðni Kjartansson
kom fæti fyrir boltann um leið
og Daninn skaut, svo úr varð
hornspyrna. Á 24. mínútu áttu
Danir stangarskiot, er Jöm Ras-
mussen skaut af löngu færi, og
vissulega skall þar hurð nærri
hælum. Undir lok leiksins áttu
þeir Eyleifur Hafsteinisson og
Guðjón Guðmundsson sitt hvort
marktækifærið en skutu báðir
fram hjá. Bæði þessi marktæiki-
færi voru mjög góð og sannar-
lega hefðu bæði skotin mátt
ienda í mankinu.
Þarna átti Hermann eitt bezta marktækifæri leiksins et bann skallaði að marki en danski mark
viirðurinn varði á óskiljanlegan hátt.
Að öllu athuguðu var íslenaka
liðið nær sigri í þessutn leik, og
nú er því óhætt að taia um
heppni Dananna. Bezti maður ís-
lenzkia liðsins og raunar vallar-
ins var Ellert Schram, og hefði
hans ekki notið við, er ekki víst
að svo vel hefði farið. Auk han.s
áttu þeir Jóhannes, Einar Gunn-
arsson og Guðni Kjartansson all-
ir frábæran leik. Á Þorberg
reyndi lítið en það sem var, af-
greiddi hann mjög vel. Haraildur
Sturlaugsson og Eyleifur áttu
báðir góðan leifc sér í lagi Hair-
alduir. 1 framlínunni bar Her-
mann Gunnarsson af og barðist
eins og hetja. Þá átti Guðjón
ágætan leik einkum. í fyrri hálí-
leik.
Hjá Dönum vom þeir Ove
Flindt Bjerg (11) Erik Nilsen (3)
og Kristen Nygaard (14) er kom
inn á í síðari hálfleik beztir.
Eins varði markvörðurinn Kaj
Poulsen oÆt mefetaraiega.
Dómari var Skotinn A. Mac-
Kenzie og dæmdi ágætlega, nema
hvað hann var á stundum of
fljótur á sér að flauta þannig
að liðið sem braut hagnaðist á
brotinu. — S.dór.
Sagt eftir leikinn:
Gísli Halldórsson forseti ÍSÍ:
„Þetta er sannarlega ijós punkt-
ur á íþróttahátíðinni".
RÍkliarður Jónsson landsliðs-
þjálfar-ú „Danimir sluppu vel,
og hefðum við átt að ná meiru
út úr þesisu. Vafalaust var það
Einar Gunnarsson sem komst
bezt frá leiknum af íslenzku
leikmönnunum“.
Ellert Scbram fyrirliði íslenzka
landsliðsins: „Þetta er framför
frá 14:2, en mikill vill ailtaf
meira, og við áttum að vinna
þennan leik, og Danirnir áttu
tæpast tækifært í leiknum. Mér
fannst vanta allan brodd í sókn-
ina hjá þeim, nema vörnin hafi
verið svpna góð hj'á okkur. Við
lékium ekkj sóknarleik eins og
þá, helduir fasta vörn, og var lið-
ið mjög samstillt hjá okkur núna
og mjög gott. Beztur í dansk a
liðinu fanngt mér sá nr. 7., Jörn
Rasmussen“.
Sæmundur Gíslason fyrrver-
andi form. 1 andsiiðsnef nd ar:
„Vömin var betri hiutt liðsins,
en þó var Hermann Gunnarsson
í sérflokki í íslenzka landslið-
inu“.
Blaðamaður Þjóðviljans reyndi
einnig að ná tali af fyrirliða
danska l'andsliðsins, Erik Niel-
sen, strax eftir leikinn, en þjálf-
airi liðsins kippti honum snar-
lega inn í búningsherbergið áður
en hann gat sagt meiningu sína
um leikinn. En þjálfarinn. Rudi
Stritlich sagði aðeins: „Það eru
allt nýir menn hjá okkur í lands-
liðinu núna og enginn sá sarni
og lék ]>egar við unnum ykkur
14:2 í síðasla landsleik“.
i