Þjóðviljinn - 02.08.1970, Side 1

Sunnudagur 2. ágúst 1970 — 35. árgangur — 172. tölublað.
Kosninga- og kjarabarátta
aðalefni nýs Réttarheftis
□ Út er komið nýtt hefti af Rétti, en það er annað
hefti þessa árgangs. Flytur Réttur að vanda ýmsar fróð-
legar greinar um þjóðfélagsmál, en megi-nefni Rétta-r er
helgað kjarabaráttunni í vor og niðurstöðum hennar og
kosningabaráttunni og kosningaúrslitunum. — í forustu-
grein Þjóðviljans í dag er tekið upp megínefni leiðarans
í þessu hefti Réttar.
Efni í þessu Réttarhefti er
eftirfarandi:
Leáðari, seim fjallar uim kaup-
gjaldsmálin og stjómmálavið-
horfin. — Grein elftir Hjalta
Kristgeirsson, hagfræðing, sem
nefnist „Upp úr öldudalnum?“.
Þá er grein eftir Svavar Gests-
son, blaðamann um kosningarn-
ar í vt>r, úrslit þeirra og stöðu
flokkanna að þeim loknum.
Greininni lýkur með þessum o-rð-
um: „í heild má fuilyrða að
kosningaúrslitin — sérstaklega í
Reykjaví-k — gefi Alþýðubanda-
laginu geysilega möguleika til
U t í iV •#• •
P/OOV7////7n
nœsf á
miSvikudag
Þ.IÓÐVILJINN kemur næst út
á miðvikudagitm kemur, 5.
ágúst. Vegna helgarinnar var
vinnu við sunnudagsblað Þjóð-
viljans flýtt svo að blaðið var
tilbúið til prentunar á föstu-
dagskvöld — og eru lesendur
beðnir að hafa það I huga við
Iestur fréttaefnis.
ANNARS ER efni blaðsins í dag
af léttara tagi — og verzlunar-
mannahelgin höfð I huga í því
sambandi. Birt er t.d. saka-
málasagan Dauði í fim-m á-
föngum eftir Adrienne Mans,
sagt er frá vísindaskáldsögum
(það er fyrri grein, sú síðari
birtist j blaðinu næsta sunnu-
dag) og Bahamaeyjum, þar
sem er nýjasta landnám Loft-
Ieiðamanna. Kvikmyndaþáttur-
inn í dag fjallar um mánu-
dagsmyndina í Háskólabíói,
bæjarpóstur er á sínum stað
og bridgeþáttur svo eitthvað sé
nefnt.
þess að komast á mun sterkari
fjöldagrundvöll en það hefur
nokkru sinni verið á og um leið
ti'l þess að verða samstædari og
heilsteyptari sósíalískur flokkur
en Islendingar hafa átt um ára-
bil. Að bjartsýni er mi-kill styrk-
ur og Alþýðufoandalagsmenn í
dag eru bjartsýnir, en það er
mikið verk að vinna“.
>á er í heftinu greinin „Frá
Mammonsríki til morðríkis“, eft-
ir ' Einar Olgeirsson, ritstjóra
Réttar og verður enn vitnað til
lokaorða: „Að lokum tvær sam-
vizkuspurningar til sósíalistískra
stórvelda heims og til vor Is-
lendinga sjálfra: Hve lengi ætla
tveir stærstu kommúnistaflokkar
heims, sem ráða tveim voldug-
ustu rfkjurn alþýðu-nnar, Sovét-
ríkjunum og Kína, að „skemmta
skrattanum“, með því að láta
ósætt sitt vera Bandaríkjunu-m
að skálkaskjðU, því án missættis
væri Víetnaimstríðinu lön-gu lok-
ið.
Hve len,gi ætla ísflendlnga-r með
arf búgaðrar nýlenduþjóðar í
blóðinu að halda álfram, eftir að
hafa öðlazt stjómarfarslegt sjálf-
stæði að vera þessu blóðveldi
handbendi og herstöð við að
brjóta undir auðvald sitt og her-
vald þær -þjóðir jarðar, sem það
þorir að leg-gja í“.
Þá er í heftinu grein um
Marcuse: „Herbert Marcuse spá-
maður í stúdentauppreisnum".
Þetta er þýdd grein, höfundur-
inn er Ronny A-mibjörnsson, hálf-
fertugur að ald-ri, heimspekd-
menntaður og hefur fengizt við
blaðamennsku og háskólakennslu
í heimalandi sín-u, Svíþjóð.
Greinin í Rétti er kafli úr ný-
legri sænskri bók sem ber heitið
„Frán Dutscke till Palach —
översikt över studen trevol tern a
Bókin er í rauninni greinasafn
margra höfunda þar sem hver
um sig fjallar um tiitekið land
og atbu-rði _þess.
Þá er í Rétti grein ef-tir Einar
Olgeirsson um uppreisnina í Var-
sjá 1944, „innlend víðsjá“ og
efni „víðsjár“ að þess-u sinni urn
námsmannabaráttuna í vor og
verkföllin, framkvæmd þeirra og
fleira. 1 „erlendri víðsjá“ er
greint frá atburðum og ástandi
í þremur Ameríkuríkjum, Brasi-
líu, Paraguay og Uraguay.
Loks er í Rétti ritsjá og „Neist-
ar“. 1 ritsjá er greint frá Lenín-
bókum norska forlagsins „Ny
dag“, ritlnu þýzkir andspyrnu-
menn 1933—1945 og frá ævisögu
WiHllis Múnzen'bergs. Þá er getið
u-m timaritið „Wiener Taigebuch“
sem gefið er út undir forustu
austurríska kommúnistans Franz
Mareks.
Réttur er rit sem al'lir sósíal-
istar þurfa að kynnast og lesa.
Hver árgangur, 4 hefti, kostar
250 krónur og tekið er við á-
Þessi hús verður að flytja á brott til þess að.unnt sé að færa Hringbrautina til suðurs. Eigendum
skriftum á afgreiðslu Þjóðviljans, I húsanna er nú settur þriggja mánaða frestur til þess að færa húsin, samkvæmt samþykkt horgar-
^ráðs frá því sl. þriðjudag.
sími 17500.
Færa húsin fyrír 40 miljóna
króna bílastæði Landspítala
□ Eins og menn mun-a hafa farið fram svo-
kölluð imakaskipti á lóðum ríkis og borgar; ríkið
fær 38 þús. fermetra landsvæði á núverandi Land-
spífalalóðarsvæði en borgin fær í staðinn Arnar-
hól og sneið af Stjórnarráðslóðinni við Lækjar-
torg. Þessi ,,makaskiptia á lóðum fóru fram und-
ir því yfirskini að ríkið þyrfti á þessari lóð. að
halda til bílastæða fyrir Landspítalann.
Samkvæmt upplýsingum sem
komu fram í ræðu Magnúsar
Kjartanssonar á alþingi i vet-
ur nemur kostnaðurinn við
að færa Hringbrautina sunn-
ar og gera bílastæðj þar sem
liún nú er 40 milj. kr. Var á
það bent í ræðu Magnúsar að
þessar 40 miljónir væru
dregnar frá framkvæmdafé
sem ætti að fara til þess að
bæta aðstöðu heilbrigðisþjón-
ustunnar.
■ Á fundi borgarráðs á þriðju-
daginn var samþykkt a® fela
aðilum að fjarlægja mann-
virki sunnan við Hringbraut-
ina með þriggja mánaða fyr-
irvara til þess að fram-
kvæmdir geti liafizt á þessu
svæði.
■ Bókun boi'garráðs um þetta
mál .var. eftirfarandi:
„Lagt fram samrit . af bréfi
borgarritara til Gissurar Símon-
Bæjarstjóralaun í Kópavogi hækka um 40%
Tveir af forvígismönnum Sjálfstæðisflokksins í Kópavogi voru
knúðir til að falla frá umsóknum um bæjarstjóraembættið
1 nýútkomnu blaði af Kópa-
vogi, málgagni Félags óháðra
kjósenda í Kópavogi, kemiur
m. a. fram að hindr nýju
stjórnendur bæjarmála í
Kópavogi haifi ekkert verið að
skera við nögl sér launin, er
þeir réðu nýja bæjarstjórann,
en hann mun eiga að fá í
kaup á imánuði um 75 þúsund
krónur, þegar ofan á fasta
kaupið er bætt launum fyrir
nefndastörf, bílastyrk og ýms-
um öðrum fríðindum. Munu
þetta vera sömu eða svipuð
laun og bæjarstjóninn á Ak-
ureyri hefur en um 40% hærri
laun heldur en fráfarandi
bæjarstjóri í Kópávogi haifði.
Þessi hressilega hækkun
bæjiarstjóralaunanna skýtur
óneitanlega talsvert skökku
við það sem þessir aðilar
héldu fram í kosningabarátt-
unnj í vor, að stjómunar-
kostnaður bæjarins væri allt-
of hár Og varla dregur það
úr stjómunarkpstnaðinum, að
hinn nýi „yfirbæjarstjóri“ í
Kópavogi, Guttormur Sigur-
bjömsson, formaður baejar-
stjómar og bæjarráðs, er bú-
inn að láta bæjarráð sam-
þykkja að opna sérstaka
skrifstdfu fyrir embætti sitt
innan bæjarskrifstofanna,
Mun hann æbla að sitja þar
í almætti sínu og auglýsa
viðtaistíma fyrir almenning.
Virðist þá vandséð, hvað hinn
eiginlegi bæjarstjóri á að fá
að gera til þess að vinna fyr-
ir 75 þúsundunum sínum.
Þá kemur það fram í Kópa-
vogi,. að , ekki gekk fæðing
hins nýja bæjarstjómarmeiri-
hluta þrautalaust f;rír íhaids-
mömmu. Eins og kunnugt er
var bæjarstjörastarfið auglýst
laust til umsóknar og komu
fram þrjár umsóknir. Vom
umsækjendur auk. Björgvins
Sæmundssonar sem ráðinn
var bæjarstjóri, tveir af helztu
fomstumönnum Sjálfstæðis-
flokksins í Kópavogi, þeir ól-
afur St. Sigurðsson, formaður
fulltrúaráðs Sjáifstæðisfliokks-
ins í Kópavogi, og Eggert
Steinsen, einn af bæjarfulltrú-
um Sjálfstæðisffakksins. Vildu
mangir Sjálfstæðismenn ráða
annan hvom þessara manna
til starfans; einkum hafði Ól-
afur mikið fylgi. Þá kom hins
vegar í ljós, að leiðtogi Sjálf-
stæðismanna í bæjarstjórn-
inni, Sigurður Helgason lög-
fræðingur, hafði gert um það
bindandi leynisamning i.ið
Guttorm Si'gurbjörnsson, að
Bj.örgvin- yrði kosinn bæjar-
stjóri og urðu Sjáilfstæðis-
menn i Kópavogv nauðugir
viljugir að kyngja þeim bita
að hafna eigin fomstumönn-
um af ráðþægni við Fram-
rsókn, vom Ólafur og Eggert
kúskaðir til að draga umsókn-
ir sínar til baka. Þessa hefur
Styrmir gleymt að geta í
skrifum sínum í Morgunblað-
’ inu úm myndun bæjarstjóm-
armeirihluta í Kópavogi.
arsonai', húsasimídameistara, dags.
21. þ. m. þar sem veifctur - er
þriggja mánaða frestur til að
fjarlægja trésmíðavinnustoifiu, er
stendur á landi borgarsjóðs við
Laufásveg; ennfremur lögð tfiram
samrit- af bréfum sama, dags.
27. þ.m. um brottnám á rtrann-
virkjum Nýju sendibílastöðvar-
innar við Miklatorg og benzin-
dælur Olíuverzlunar Islánds ' hí.
s. st. með sama fyrirvara“. -
„Makaskipti“ • á lóðum
Forsaga málsins er þessi:, •
13. des. s. 1. . var. undirritaður
samningur milli ríkisins ög
Reykjavíkurborgar. Aðalatriði
samningsins voru að borgin af-
salaði ríkissjóði til eignar rúm-
lega 38 þús. fermétra svæði á
núverandi lóð Landspítalans.
Með þvf afsali er ríkissjóður
orðinn eigandi að öllu landsvæð-
inu sem afmarkast af Hring-
braut, Miklatorgi, Snorrabraut,
Eiríksgöfcu og Barónsstíg. Svæðið
í heild er 75 þús. fermetrar, en,
ríkissjóður átti áður 37 þúsund
fermetra. 1 staðinn fékk borgin,
-sem fyrr segir Amanhól, sneið
af Stjórnarráðstúninu við Lækj-
artorg vegna framhalds Lækjar-
götu og sömuleiðis sneið af lóð-
úm Landsbókasafns og Þjóðleik-
húss vegna breikkunar Hverfis-
götu.
Samkvæmt þessum samningi
verður Hringbrautin endurlögð
og flufct til suðurs frá núverandi,
gotustæði á káflanum firá Tjam-
arendia að Miklatongi og Mikla-
brautin endurlögð að Rauðar-
árstíg.
En meðan ríkissjóður stendur
í vegaigerð til þess að tryggja
bílastæði fyrir 40 miljónir króna
skortir fjármagn til þess að sinna
sjúlku fólki.
>