Þjóðviljinn - 19.08.1970, Blaðsíða 1
Miðvikudagur 19. ágúst 1970 — 35. árgangur — 185. tölublað.
Hve mörg eftirlitslaus barna-
heimili eru rekin í bænum?
t Reykjavík og nágrenni eru
rekin mörg barnaheimili, sem
enginn ábyrgur aðilj hefur eftir-
Ht með, hvorki hvað snertir al-
Verður efnt til þingrofs og kosninga nú í haust?
Ákvörðun tekin fyrir helgi
□ Þjóðviljinn haíði í gær samband við Gylfa
Þ. Gíslason menntamálaráðherra og innti
hann eftir því, hvort viðræður stjórnar-
flokkanna um þingrof og kosningar í haust
hefðu leitt til niðurstöðu.
□ Ráðherrann sagði, að undanfarna daga
hefðu farið fram stöðugar viðræður milli
stjórnaTÍlokkanna, Sjálfstæðisflokksins og
Alþýðuflokksins, um þetta mál, en engin
ákvörðun hefði enn verið tekinn um það,
hvort þing yrði rofið nú og efnt til kosn-
inga í haust. Hins vegar kvaðst hann bú-
ast við því, að endanleg ákvörðun í þessu
máli yrði tekin fyrir helgi.
gengrustu heilbrigðis- og hrein-
lætiskröfur né meðferð og að-
búnað barnanna, sem þar dvelj-
ast.
Er nú í undirbúningi reglu-
gerð, gem ætlað er að bæta úr
þessu ástandi, en hún bíður
sem stendur staðfestingar
menntamálaráðuneytisins.
Dagheimilin sem hér um ræð-
ir eru þau, sem m.a. eru auig-
lýst í smáauglýsingum Vísis
undir hausnum „Bamagæzla",
t.d. á þennan veg: „Get tekið
böm í gæzlu ki. 8-5, upplýsing-
ar í síma . . . “ eða: „Bamgóð
kona óskar eftir að gæta bama
£ . . . hverfi, upplýsingar í síma
. . . Þessar aaglýsingar hafa
flestir séð og margir farið eftir,
en það er að sjálfsögðu algert
happdrætti hjá hvemig fólki
börn lenda sem þannig er kom-
ið fyrir. og hvernig aðbúnað þau
fá.
Meg þessu er ekkj verið að
halda þvi fram, að flestir, sem
þannig taka að .sér að gæta
barna fyrir aðra. reynj ekki að
veita þeim sem beztan aðbún-
Vísitala byggingarkostnaðar
hækkaði um 9,3% í júlí sl.
■ í nýútkommim Hagtíðindum er birt vísitala bygging-
arkostnaðar fyrir tímabilið 1. jú'lí til 31. október í ár en
hún er reiknuð út eftir verðlagi í júnímánuði. Er vísital-
an 480 stig miðað við grunntöluna 100 1. október 1955 en
það jafngildir 4651 stigi eftir gamla vísitölugrundvellin-
um er var miðaður við grunntöluna 100 árið 1939.
■ Vísitala byggingarkostnaðar er reiknuð út þrisvar á
ári og var hún 439 stig síðast er hún var reiknuð út en
það var eftir verðlagi í febrúar s.l. Nemur hækkunin því 41
vísitölustigi eða 9,3%.
I Ha.gtíðindum, segir svo m,a.
um orsakdr hækku.nar vísitölunnar:
„Um 70% hækíkiuna.rinnar stafa
af hækkun vinnuliða, seimhæikk-
uðu um 12,6%, en um 30%
hækkunarinnar stafa af hæktoun
efnisliða, sem hækkuðu um 6,2
prósent. Þjónustugjöld (gaitna-
gerðargjald o.fl.) stóðu í stað“.
1 nánari sikýrin.gu við útreiton-
inga vinnuliða segir í Hagtíð-
indum, að þeir séu reitonaðir
eftir nýju samningMnum hjá
þeirn verkiýðafólögum, er gerðu
eamninga í júní, sivo sem Daigs-
brún, Þróttur, Múrarafelagið og
Málarafélagið, ein pípulagninga-
m.emn, trésmiðir og rafvirkja.r
sömidu í júlí-byrj’un og eru
vinniuliðir þeiinra refknaðir á
maítaixtai, en ekJtí nýja taxtan-
um.
Um hæktoun efindsilaða segdr
hins vegar svo í Hagibíðindum:
„Efnisllidir í vísdtölu byggingar-
kostnaðar hækkuðu að þessu
sinni ainnars vegar vegna hækk-
unar söluskatts 1. miarz úr 7,5%
í 11%, hins vegar aðaHlega vegna
ýmissa verðhækkana af erlenduim
uppruna, svo sem á timbri og
j jámi. Tol.lalækkanir á ýmsum
j bygginigavöruim., sem tóku gildi
1. marz, virðast yfirleitt hafa
| verið vegnar upp af þessum
I verðhæktounium, og meira til.
,Hárið' verður sýnt
/ Kópavogi í vetur
Æfingar hjá LK hef jast í miðjum september
Einnig gætti hæktaunar á inn-
lendum vörum, og má þar nefna,
að 1. rnarz hæktoaði sement frá
SementsveirikBmiðju ríkisms úr
2.360 tor. tonnið í 2.660 tor. torcnið,
eöa um 12,7%“.
Eins og áður segir er vísitala
byggdnigairkostnaðar nú 480 máðað
vdð .gruimtöluna 100 1. ototóber
1955. VísitölLur einstakra liða-
byggin garikostnaðanins eru . nú .
hins veigiar sem hér segir miðað
við sama gmmdvöll:
ix Mótauppsláttur ög trésmíði
utanhúss við þak 336 (329 í
febrúar sjl.).
ix Trésmíði innanhúss o. n. 406
(397).
Múrsmíði 426 (322).
i( Verkamannavinna 489 (402).
ÍX Vélavinna og akstur 491 (477).
ÍX Timibur alls konar 619 (587).'
★ Hurðir og gluggar 450 (435).
★ Sement, steypuefni, einangrun-
arefni, grunnrör o.fI. 388 (355).
★ Þakjám, steypustyrktarjárn,
vír, hurða- og gluggajám o.fl.
558 (527).
★ Raflögn 561 (544).
★ Málun 386 (338).
★ Dúklögn o.n. 561 (512).
ix Saumur, gler og pappi 618
(599).
it Hitalögn, hreinlætistæki o. fl.
547 (509).
ix Teikningar, smávörur o.n. 761
(745).
að; aéeins að engin trygging
er fyrir slíku, þar sem ekkert
Framhald á 3. síðú.
Lcikfélag Kópavogs byrjar um
miðjan september æfingar á
bandaríska söngleiknum Hárið.
Sér popp-hljómsveit um undirleik
og leikarar og söngvarar verða
allir ungir að árum margir hverj-
ir úr popp-hljómsveitum.
Theódór Hallldórsson, formað-
ur leikfólaigsins sagði að etoki
vseri endanlega ákveðið hver
færi með leiksitjórn né heldur
hluitverkaskipain, en aðalleikararn-
ir verða sóttir út fyrir bæjar-
SéSian sendiráðs-
prestur í Khöfn
Séra Hreinn Hjartarson prest-
ur í Ólaifsvík hefur verið ráðinn
sendiiráðsprestur í Kaupmanna-
höfn. Alls sóttu þrír uim startöð,
eins og áður héflur komiið firam
éefinétóuBn blaðsins.
miörkin. Kristján Árnason kenn-
ari á Dauigarvatni hefur þýtt
textann við söngleikinn.
Br sviðið í Félaigsheiímdli Kópa-
vogs nógu stórt til þess að hægt
sé að setja Hárið þar upp?“
spurði blaðaimiaðurinn Theódór.
„Já, sá háttur verður hatfður
á að söngvurum verður fækfcað
niður í rúmilega 20. Það er svo
miargt auikaifóllk á sviðinu að
þetta ráð hefiur verið tekið þeg-
ar verkið er ’sýnt á litlum svið* 1-
um. Popp-hljnimsvedtin verður
fyrsta flökfcs, en ég get etakienn
sagt hver hún verður. Það verð-
ur reynt að setja söngleikinn upp
svo að unga fólikiinu líki.
Hárið fjalllar um þær breyt-
ingar á lífsviðhonfum og verð-
miætaimiati fólks sem crðið hafa
með nýrri kynsióð. Heifur söng-
leitourinn farið sigiurför víða um
lönd og hljómplatameðlöguim úr
Hárinu hefiur verið vinsæl hér
í FraTnhald á 3. síðu.
Af einstökum liðum vísitölu byggingarkostnadar hafa hreinir
vinnuliðir hækkað minnst frá því grundvöllurinn var ákveð
inn 1. októbei: 1955.
Sex aðilar
með leyfí
til að reisa
minkabú
ALÞINGI samþykkti í vetur sem
kunnugt er lög sem heimila
minkarækt að nýju á íslandi,
og cr þegar mikil gróska í
þessari nýju atvinnugrein og
margur sér þar hagnaðarvon.
Nú þegar hafa sex aðilar
fengið leyfi tii að reisaminka-
bú, allir eru þeir byrjaðir
framkvæmdir og eitt búið er
þegar komið á stofn.
ÞEIR AÐILAR sem fengið hafa
leyfi iandbúnaðarráðuneytisins
til að hefja minkarækt ern:
Loðdýr hf., sem þegar hefur
komið upp búi á Kjalarnesi og
flutt inn hvolpafullar minka-
læður. Pólarminkur hf., sem
byrjaður er framkvæmdir við
minkabú í landi Skeggjastaða
í Mosfellssveit, og munu Norð-
menn eiga hlut í þessu minka-
búi, Húsminkur hf. á Húsavik,
Fjarðarminkur hf. í Hafnar-
firði, Loðfeldur hf. á Sauðár-
króki, Dalsbú hf. í Helgadal í
Mosfellsdal, sem er næsta
jörð við Skeggjastaði.
NÍLEGA BÁRUST hingað frétt-
ir um stórfellt verðfall á
minkaskinnum, en þessar
fréttir hafa ekki dregið kjark
úr íslenzkum minkaframleið-
endum eftir því sem Þjóð-
viljinn hefur spurnir af. Sagði
einn minkaframleiðandinn að
miklar sveiflur væru alltaf á
þessum markaði og ef íslenzk-
ir framleiðendur hafi skiln-
ing á að standa saman þá sé
engin hætta á að illa fari með
þcssa nýju frámleiðslugrein.
Raunar ætti að vera hægt að
selja alla framleiðsluna héðan
til ferðamanna sem fara um
KeflavífcurflugvöH. Auk þess
ættum við að þola að selja
framleiðslu okkar eitthvað
undir markaðsverði, því að
framleiðslan á að verða ó-
dýrari hér en annars staðar,
þar sem hér er nóg af úr-
gangsefnum úr fiskvinnsliuini
sem til þessa hafa jafnvel far-
ið til spillis, en duga vel sem
minkafæða, og héðan er tals-
vert flutt út af fiskúrgangi til
fóðrunar loðdýra. Við erum
því hvergi smeykir við þessar
fréttir um verðfall á minka-
skinnum, sagði þessi bjartsýni
minkaræfctarmaðu r.
Sendiherrum sem sjá skyldu sína
í að lifa bilífí ber að víkja úr starfí
segir SÍNE og vill kæra Guðmund í. Guðmundsson
Á aðalfundi Sambands íslenzkra námsmanna erlend-
is, sem haldinn var í Norræna húsinu um síðustu
helgi var m.a. fjallað um erfiðleika þá sem íslending-
ar erlendis eiga oft við að etja í sa’mbandi við að neyta
kosningarréttar síns og samþykkt í því efni með 39
atkvæðum gegn 1 eftirfarandi tilmæli til dómsmála-
ráðuneytisins:
„Aöalfundur Samibainds ísl.
námsimanna erlendiis haldiinn í
Norræna húsinu 15. og 16.
ágúst 1970, beinir þeiim ein-
dregnu tilmæluim til dóms-
málaráðuneytisins að það láti
endui-skoða lög og/eða reiglu-
gerð um ailmennaa- kosningai-
héi-lendis með það fyrir aiuig-
um að auðvelda íslenddngum
erilendis að neyta kosninga-
réttar síns.' ViH þdntgið mi a.
benda á þann möguleika að
senda þar til lögmæta sendi-
ráðsstarfstmienn til borga
þar sem einhverjir íslenddngar
dvelja og hafa opinn kjörfund
t.d. á storifstofium ræðismanna,
sem ektai mega láta fcjósa hjá
sér skv. núgildandi lögum.
Fundurimn mótmœilir harð-
lega þeim vinnubrögðum, sem
höfð voru í firamjmi í sendi-
ráðinu í London í kosningun-
um í vor, þegar íslenziku
námsiflóilki var meinuð þátt-
taka í kosningum vegna gjör-
ræðis sendiherrans. Opinber-
um fiuflltrúum íslands erilend-
is hlýtur að bera sú skylda að
standa vörð um réttindi Is-
lendinga utanlands, og greiða
á allan hátt götu þeirra.
Sendihemiim', sem. sjá æðstu
skyldu sana liggja í því aðlifa
í bílífi og kvöldverðarboðum
ber að víkja úr starfi“.
★
í firamihaldi af þessari á-
Gudmundur 1.
lyktun kom firam tiEaga um
að fela stjórn SlNE að athuga
möguleiika á aö kæra Guð-
mund I. Guðmundsson, sendi-
herra í London, fyrir van-
ræksiu í starifl. Tililagan var
sajm(þytokt mieð ölium. greádd-
um aitkvæðum.