Þjóðviljinn - 10.09.1970, Side 5

£7
SIMONE SIGNORET og YVES MONTAND
3. HLUTI
Y. Montand: Ég mSnnist þess
að óg söng einu sinni í Come-
die Francaise í viðurvist Vinc-
ent Auriol, sem þá var forseti
Fraklklands. Þeir sem stóðu fyr-
ir sikemimtuninni, komu til mín
á undan og báðu mig uim að
syngja etoki „Þegar henmiað-
ur . . . “. Ég söng þennan söng
þrátt fyrir það. En ég hefði
ekki étt að gena það, þetta var
„stofuuppreisn", sem var svo
auðveld cg var í raiuninni ekki
til neins. Ég skalf þó um leið
og ég söng, og þjáðist eins og
píslarvottur. En ég hugsaði um
menn sem Jímidu upp áróðurs-
sipjöld, um föður minn, sem
hafði hangið aftan í strætis-
vagni. 40 tom til að flytja áróð-
ursmiða frá MarseiMe til Mart-
igues. Þetta er allt saman tengt,
er það etoki? Og svo hafði ég
sektartilfinningu alf þvi að ég
bjó við auðlegð, þangað tii ég
sagði við sjálfa.n mig: „En
fjandinn hafi það, ég hef etoki
stolið mínum peningum, ég hef
orðið að fara langa íleið áður
en ég kaamist þangað sem ég
er nú“.
I/Express: Menn giera sér
gjaman tvær ólítoair hugimyndir
u,m ykltour: ýirnist halda menn
að þið lifið eins og öreigar, eða
að þið lifíð í velilystingum
praitotuglega,.
Y. Montand: Þetta eru þjóð-
sögur. Ýmist vilja blaðamenn
láta mdg talla Parísarsiang að
hætti öreiga — og það get ég
ektei gert, þvi að Parísarslang
og MairseiHle-siang edga fétt
sameiginlegt. Eða þedr segjaum
mig: „Á morgun eiru verka-
menn í vextoflaili en Montand
ekur um í sinni lúxuslkenru“,
eða eitthvað í þeim dúr.
L’Express: Hugmynddr mainna
um yður, Siroone Siignoret, eru
sennitega jafn sundurleitar?
Y. Montand: Ég hef meira að
að segja lesið í blaði að Sdmr
one láti búa til vinnuföt handa
sér hjá tíztouklæðsíkem tál aö
vera í, þegar hún selur L‘Hum-
amité!
L’Express: Var það mikilvægt
fyrir ytokur aö kynnast kcmm-
únista eins og Jorge Sem,prun,
sem fldktourinn hefluir sett út af
salkramentinu ?
Y. Montand: Já.
L. Express: Hefur hann haft
áhrif á ykkur?
Y. Montand: Aö notokru leyti,
vegna þess að þetta er maöur,
sem mér þykir vænt um og
ég ber vinðingu fyrir. En ég
reyni nú aö finna leið mina
sjálfur.
L'Express: Taka kvitomyndar-
innar „Z“ mun hafa verið mik-
ilvægur kaifli í lífi yðar?
Y. Montand: Eins og Jean-
Louis Trintignat, og eins og
allir aðrir, vamn ég svo til
kauplaust. Leikstjiórínn Oosta
Gavras fékk en,n minna bongað.
Við gerðum þessa kvikimynd
okkur til ánægju.
L'Express: Bjuglguzt þið við
svona mdkfluim sigri?
Y. Montand: Nei. Ég héltein-
ungis að þessii „Leyniiögregí'u-
saiga" kynni að falla áhorfend-
um í geð. Mann sögðu við olkk-
ur: „Þið eruð gengin af göfll-
unum, þessi mynd hflýtur að
misheppnast“. Þeiga.r byrjað var
að sýna mynd.ina, var aðsókn-
in, fí-emur dræm í nokkra daga.
L'Express: Svo hefur aðsókn-
in fáríð að aiukast?
Y. Montand: Aðsóknin fór
smiám saiman að aukast, án
þess að ég igæti siéð hvers vetgna.
Það hefur kannskii veríð vegna
nafns myndarinnar. „Z“, hvað
þýðir það? Zorro?
Nú þegar myndin hefursleg-
ið í gegn, halda menn að þetta
hafi verið auðveilt, en það var
ekfci. Nú hefúr neyzluþjóðtfélag-
ið selt myndiina, en það erekki
hrsett við neitt hvoiiki við mál-
verk Picassos eða Daiis né við
toviklmyndir Godards, Vinstri
men,n gera sér aldrei girein fyr-
ir þeissu. Það verður eklki fjöl-
mennið sem gerir byltinguna,
eða kemur af stað þróuninni,
hvort heldur sem þið viljið, það
verða gáifumar. Annaxs eiga
menin á hættu að staðna í byit-
inigarrómantík.
S. Si.gnoret: Það verður að
gera aila menn gáfaða, þá . . .
L. Montand: O jú . . .
I/Express: Þið hafið tekið á
ytokur pólitíska ábyrgð með því
að gera „Játninguna“. Geriðþið
ytokur grein fyrir því?
Y. Montand: Að sjáifsögðu.
Ég tók fyrst að mér þettahlut-
verk vegna þess að það var
gott hlutverk. Ein það varmdkiu
rweira. Ég gierði mér fljótt girein
Yves Montand hefur gjarna
verið fengið hlutvcrk hins harð-
soðna glæpamanns — enda frá
Marseille
fyrir því að þetita var stórkost-
leg saga. Ég gerði mér ednnig
grein fyrir þvi, að eifitdr að hafa
gert mynd edns og „Laun ótt-
ans“, sem var á sínum tíma
áróður gegn Bandaríkjamönn-
um, eftir að hafá gert „Deigl-
una“ sem var árás á það hverm-
ig trúarbrögð eru notuð till að
hailda mönnurn í fáfræði, og
einkum eftir að hafa gert „Z“,
þar sem hetjan var enn einu
sinni vinstri rnaður, var það
ágætt að gera mynd eins og
„Játninguna“ til að sýma það sem
fimmtíu ára draumur hefur
gert fyrir mifcinn hiluta mainn-
kynsiins. I mínum augum eru
báðar myndiimar „Z“ og „Játn-
ingin“ árás á alfiturhaid'ið. Það
er ógerninigur að líta á Staiín-
ismann sam vinstri stefnu. Mér
virtist það vera heiðairlegt að
segja á hvað við höfðum trú-
að og hver hafði orðið árangur
þess. Það var ein leið tál að
sýna, að við værum í góðri trú.
Það særir e.t.v. suma, en það
verður að hafa það. Ég tei að
það hafi verið nauðsynlegt að
gera þessa mynd.
Þegar ég lék í kvikimyndinni,
velti ég því alis ektoi fyrir mér,
hver kynnu að verða viðbrögð
manna í þróuðumi löndum,. Það
skiptir mig engu. Annað hvort
hafa þeir stjómmálaskyn eða
etoki, og ef þeir hafa það ekki
er það þeirra einkamái. Eána
vandamálið, sem ég veiti fyrir
mér vom viðbrögð þeirra
mianna, scm standa í eldlínunni
í van,þróuðum rífcjum. En þeg-
ar óg var búinn að hugsia, málið,
sagði ég við sjáilfian mig aðþessi
mynd gæti gert þá árvökulli.
Þeir færu kannski að hugsa
sem svo, að hætta væri á því,
að slíkir hPutir gerðust, ef þedr
kæmust sjálfír tii valda. Ég er
vanur því að vitna til orða
Graimsci: „Sannleikurinn er
jafnan byfltingiairtkienndiu*;".
L'Exprcss: Var þetta einnig
yðar sitooðun, Siimione Sigmoret?
S. Signoret: Ég var fyrstand-
vdg þessu fyrirtæki. Mérfannst
að við ættuim etaki að beravatn
á myllu ' andstæðinga okkar.
Síðan sá ég, að ég gat ekiki
skorizt úr ledk, þegar Montand.
Costa Gavras og Semprun byrj-
uðu á myndinni. Hvernig hefði
það verið túlkað, ef ég hefði
etoki verið mieð? Menn hefðu
haldið að óg væri ósammála
Montand. Rússair hefðu sagt að
það væri allit í lagi með mig,
og Bandaritojaimieinn að ég væri
„harður kommún,isti“. Fyrir
tveimur árum gerði ednn af
menntamálaráðherrum Sovét-
rikjanna sér ferö til Saint-Paiui-
de-Vence til að segja mér, að
Montand væri alveg gerómögu-
legur, en það væri ailt í lagi
með mig! Ég veit þó mjög vel
að vinsaeldir Montands í Sov-
étríkjunum eru ósikertar . . .
L'Express: Svo að við víkjum
aftur að ,,Játningunni“, var það
ekiki aðallega líkamieigt erfiði
fyrir yður að leitoa í henni?
Y. Montand: Ég hedd að mað-
ur gfeyroi leikaranum í þess-
ari mynd, er það ekki? En ég
vildi ekki þurfa að gera þetta
aftur: ég varð að grennast um
12 kg, því að ég gat ekki vegið
90 kg, þegar ég lók sveitan
mann. Auðvitað er þetta ekk-
ert í samanburði við það sem
Artur London vtarð að þola. En
að breyttu brejdanda var þetta
mjög erfitt fyrir miig; mdg
dreymdii sömu mairtraðimar á
hveirri nóttu, óg átti emfítt með
svefn, ég hætti að borða og
varð óþolandi ef ég hafði ekki
sofið. Ég varð að detta smárn
saman niður í niðurlægingiuna.
Það lá við að ég hætti í miðju
kafi, því að mér fannst að ég
hó'.di þetta aldreá út. Ég byrj-
aöi h'ka á þedm atriðuim, sem
auðveldust voru, sivo að niður-
læging mín væri í samiræmd við
hina raunverulagu niðuriægdngu
soguh etj unnar. Það va,r mijog
þreytandi.
L. Express: Kvikmyndin virt-
ist stundum enn skelfitegri en
bókin. Hvers veigna?
Y. Montand: Vegna þess hve
það hefiur mdkil áhrif að sjá
viðbuirðim. Það truflar naumast
öryggiskennd manns að liesa
bók uppi í rúmii með náttlampa
og lágt stilllt útvarp sér við
hlið. Þá segir maður aðedns:
„Vesiings maðuirinn!“ En þagar
maður sér tovikmynd'ina verða
atburðirnir mi'klu raunveruiegri.
S. Signoret: Þór vitið, aðþessi
mynd bætir etakd stöðu okkar
persónufega. Menn af oklkar
kynslóð munu segja: Momtand
var þó miikiu betri þegar hann
söng „litli vélivirkinn“ . . . og
afturbaldsmenn innan kornmún-
istafflokksins sem hiefur aldrei
llíkað vdð hann, munu miinmast
þeirrar stundar fíissandi, þegar
hann barðist við hiið komimún-
isita.
Y. Montand: Það verður að
hafa það. Það er rétt aðborg-
ararnir líta á myndina siem
mikinn happdrátt fyrir sig, en
þeir um það. Það er þó ekki
otokar sök þótt Rússar haiö her-
numið Prag. Borgarastéttin hef-
ur hvort sem er aldrei trúað á
kommúnismiann . . .
L'Express: Nú viljum við
spyrja ykkur lævísfegrar spurn-
ingar: hafið þið meiri áhyggj-
ur af innrásinni í Prag, en Ví-
etnam-stríðinu?
S. Signoret: Hvers vegna
spyrjið þið okkur slíkrar spurn-
ingar?
Y. Montand: Ég skal srvaira
yktour: í minuim augum eru
Bandaríkin land Abrahams Lin-
colns, Roosevelte og Kennedy-
bræðra. Það eru mdn eigtn
Bandaríki. Þaiu eru ekki Sand
Ku Klux Kian, aftöku Saceo og
Vanzetti, Kóreustyrjaidarinnar
og Víetnamssityrjaldarinnar, svo
að ég geri hiutina ednfalda.
S. Signorct: Okkur feillur það
jafnan þyngra þegar félögum
okkar stojátiast en þegar óivinir
okkar fremja glæpi.
Y. Montand: Oktour er ailtaf
tekið af miikillQi toriirygigm í
■Bandarikjunum. Við faum ékki
vegalbréfeéritun niema rétt fyrir
þann tíma, siem tovikímyndataka
tekur. Vegabréfeiáritimin er auð-
kennd rnieð númierinu 28, en það
þýðdr að sögn bandarístos ræð-
ismanns, aö syndaflisiti oktoar sé
langiur . . . Okfcur grunaði það
líka. . . . Aðaivandamiálið í
miínum augum, sem ég hef
miesitar áhyiggjur af, er þetta:
við verðum senndfegia ásöteuð
um að bera vaitn á myiftu and-
stseðinga otokar, eða afvopnia al-
þýðuna. En óg spyr þá, sem
segja þetta: hvemig ætlið þdð
að vopna alþýðuna. Með þvíað
ldfca augunum eins og ménn
hafa gert í fiimimifcíu ár? Með því
að nedta að fesa bókina? Með
því að hvtfslla lágt: „Félagar,
við hölfúm annað að gera“?
Við viljum að hlutimir séu
gerðir.
Yves Montand í einni af kunnustu kvikmyndum sem hann hefur leikið í, „La guerre est finie“, eftir
Alain Resnais, en þar leikur hann spænskan útlaga úr borgarastríðinu, sem heidur þó áfram von-
iitilii baráttu gegn harðstjórn Francos. Ingrid Thulin er með honum hér á myndinni.
I
I
1