Þjóðviljinn - 10.10.1970, Síða 3

Laugardagur LO. október 1970 — ÞJÓÐVILJINN —■ SÍÐA J
Sovézku ríthöfundasamtökin
gagnrýna sænsku akademíuna
Talið óvíst að Soltsénitsín fái ferðaleyfi
MOSKVU 9/10 — Sovézku rit-
höfundasamtökin hafia gagnrýnt
harðlega ákvörðun sænsku aka-
demíunnar um að veita Alexan-
der Soltsénitsín bókmenntaverð-
laun Nóbels. Segja þau í grein,
sem birt va.r í dag í Isvestíu,
að atoademían hiafi látið stjórn-
azt af pólitískum sjónairmiðu.m
í vali sínu, og beri þiað vott um
andúð gegn Sovétríkjunum.
f blaðinu siegir ennfremur, að
Solitsénitsín halfi verið vikið úr
sovézku rithöfumdasamtökunum
í samræmi við vilja aimenn-
in-gs, og verk hans séu menguð
andsovézkum anda. Lítið annað
hefur verið sk-rifað um má-lið í
Sovétríkjunum í dag, en eftir
þessa hörðu hríð rithöfund-as-am-
tafcanna gera mairgiir ráð fyrir,
að Soltsénitsín ver'ði jiafnvel
meinað að fa-ra til Stoktohótons
til að veita Nóbe'lsverðlaununum
viðtötou.
Blöð á Vesturlöndum haf-a yf-
irleitt lýst ánægju sinni með
þessa veitingu, og telj-a þau
Soltsénitsín vel að verðlaunun-
um kominn. Þó sk-rifa-r brezka
blaðið Times að litið verði á
ákvörðun sænsku atoademíunn-
ar sem pólitísk-a ögrun fremur
en viðurkenningu fyrir bóto-
menntaleg af-rek og franska
bl-aðið L’Human-ité segir, að
end-a þótt Soltséni-tsín h-afi átt
verðla-unin skilið, hafi sænska
a-k-ademían 1-áitið stjórnazt aif
andsovézkum áhrifum. Sænsk
blöð lýsa yfir mikilli ánægju
með, að Soltsénitsín skuli hafa
orðið fyrir valinu að þessu
sinni, og meðal rithöfund-a og
menntaimanna um a-ll-an heim
hefuir firegndn vakið athygli og
ánægju.
Sjálfur hef-ur verðliaunahiafinn
lítið viljað um m-álið segja, og
hefur lýst því yf ir, að hann
vilji ekki ræða við erlendia
fréttamenn að svo komnu m-áli.
Hin-s vegar sa-gði bann þegar í
gær, að h-ann hefði í hyggj-u að
20 þúsund föngum hefur
veríð s/eppt í Jórduníu
AMMAN 9/10 — Talið er, að
vel miði í samkomwlagsátt hjá
skæruliðum Palesitínu-araba og
yfirvöldum í Jórdaníu. Báðir
aðilar Ihiafa leyst úr haldi fjöl-
marga, sem teknir voru hönd-um,
meðan á borgarastríðin-u stóð, t>g
talið er, að allt að 20.000 manns
hafi verið sleppt.
Fréttir frá Aroman herma, að
Yasser Arafat fonmaður mið-
stjómar sikæruliðasamtaka Pal-
estínu-araba hafi komið til borg-
arinna-r í dag, en miðstjóm sam-
takanna mun hafa samið tillög-
u-r um -framtíðarlausn deilna
skæruiliða og yfirvalda í Jórdan-
íu. Tillögur þessar em samdar
í anda Kaíró-sáttmálans frá 27.
sept. og hafa verið sendar ráða-
mönnum í Jórdaníu, Bkki er
vitað, hversu margir menn voru
teknir til fanga meðan á hinum
blóðu-gu óeirðum í landinu stóð,
en tim gífurlegan fjölda mun
h-afa verið að ræða og næstu
daga verður unnið að því að láta
þá lausa.
halda til Stoikkhótons til a-ð veita
verðlaununum viðtöku. ef leyfi
fengizt til þess frá sovézkum
yfi-rvöldum, en ýmislegt bendi-r
nú til þess að það verði tor-
sótt. Kann svo að fa-r-a að Solt-
séni-tsín verði setitir svipaðir
kostir Oct Boris Pastemak á sín-
um tím-a, en h-onum vair heimil-
að a@ fara til Stokkhó-lmis með
því skilyrði, að hann sneri ekki
af-tur til Sovétríkjanna.
Kambodja
lýðveldi
PHNOM PEHN 9/10 — í dag
lýstu núverandi váldhafar í
Kam'bodju yfir lýðveldisstofnun
í landdnu, og er þar með þund-
inn endir á hið ævaforna kon-
ungsveld-j þar.
Lýðveldið var sett á laiggirn-
ar við hátíðlega athöfn, en
fjöldi manna úr her og lögreglu
gæititu þess. að etoki kæmi til
óeirða. Forseti þingsins In Tam
lýsti lýðveldisstoÆn-uninni yfir
og hinn nýi þjóðfánd landsins
var dreginn að húni við kon-
ungshöllina. Það vatoti athygli,
að sendiherrar Austur-Evrópu-
ríkjanma í Kambodju voru ekki
viðstaddi-r hátíðahöldin né
held-ur fulltrúar Firaikklands og
I-ndl-ands.
Þrírþingmenn hætta
siuðningi vií Brandt
Hefur nú 6 manna meirihluta
BONN 9/10 — Þrír vestur-þýzkir þingmenn úr flokki
Frjálsra demókrata létu í dag foitnlega af stuðningi við
stjórn Willy Brandts og gengu Kristilegum demókrötum
á hönd. Hafa því styrkleikahlutföllin á þinginu í Bonn
raskazt nokkuð, stjórnin hefur nú 251 þingsæti, ein stjóm-
ai'andstaðan 245.
>
„Efmaiur réiist inn
á heimili þitt"
□ t gærdag dreifðu félagar
í Víetnamhreyfingimni eftirfar-
andi áskorun í Keykjavík. Er
hún samin í tilefni af tillögum,
sem Nixon Bandaríkjaforseti til-
kynnti nýlega og taldi vænieg-
ar til lausnar Vietnamdeilunni.
Lesandi glóður:
Ef m-aður réðist inn á heitmr.li
þitt, dræpi konuna þína og særði
bömin, eyðilegði alllt san hann
næði til miða-ði síðan á þig byss-
unni og segði: ,,Ég býð þér ftr.ð-
artillö'gur í mirnim. liðum.
1. Við hættuim að berjast
2. Kölluð verði samain sáttanefnd
3. Við förum báðir aif bardaga-
svæðinu
4 Náð verði saimikomulagi uim
deilur oklkar
5. Og siðast en ekfci sízt að við
komum fraim með virðingiu og
trausti hvo-r giagnvart ödrum.
Lesandi góður
Þú átt það við sjálfan þig
hvemig þú svarar.
En hverju ætlastiu til að Víet-
namar svari síðast-a fiimim liða
„friðartilboði" Nixons?
I raun og veru er ástandið í
Víetnaim þessu líkt, þótt Þjóð-
frelsisihreyfingunni hafi tekizt að
vinna umta-lsverða sdgra á innrás-
aröflunuim og þótt Bandarfkja-
stjóm hafi tekist að kaui>a noiklkra
Auglýsið í
Þjóðviljanum
þjóðniðin-ga til fylgis við sig, þá
er það staðreynd að Banda-ríkja-
stjóm og lei-guiþý hennar hafa
gerzt sekir um ófyrirgefanlega
glæpi og geta elktoi sett viet-
nömslku þjóðinni neins konar úr-
slitaikosti.
í Víetnam er aðeins hægt að
semja um brottför herliðs Banda-
ríkjastjórnar.
Styðjum ÞHV til sigurs
Víetnaim-hreyfingin.
Þingmennirnir þrír eru Erich
Mende, fyrrum form. Frjálsra
demókrata, Siegfried Zoglm-ann
og Heinz Starke. Þeir eru úr
hæg.ra armi flokiksins og gef-a
þá skýringu á brotthlaapi sínu,
að þeir séu andvígir stefn-u
Bra-ndts gagnvart Austur-Evr-
óp-u og þá sér í lagi Austu-r-
Þýzkaliandi.. Mende sa-gði í út-
varpsviðtalj í dag, að hann á-
liti, að stjórn Brandts ætti nú
skam-ma lífdaga, fyrir höndum,
og mundi h-ún varl-a sitja leng-
ur en nokk-ra mánuði. Gerði
hann ja-fnvel ráð fyri-r stjóm-ar-
slitum eftir fyikisfcosnin-gai'nar í
Hesisen, sem fram eiiga að fara
11. nóvember n.k.
Mende, Starke og Zoglmann
hafa svo sem að fra-man grein-
ir lýsrt yfir stuðningi við Kristi-
lega demókrata, og hafa tveir
hinir fyrrnefndu þegar fengið
aðild að flokknum, en Zoglmann
verðu-r fyrst um sinn stuðnings-
maður flokksins. Hann hetfur
verið form. hægri sinnaðs klofn-
ingshóps innan flokfcs Frjálsra
demó-torata. og hin-ir tveir h-afa
einnig verið aðilar að honum.
Fyrr í vikunni gerði hópur
þessi grein fyrir því, að hann
hefðj í hyggju að stofn-a sér-
statoan stjómm-álaflotok.
Samsteypustjóm Sósíaldemó-
krata og Frjálsra demókrata
hefur nú aðeins 6 þingmanna
meiirihluita á þin-ginu í stað 12
Willy Brandt
áður Hún tók við völdum fyrir
um það bil ári, en í júní sl.
urðu Frjálsir demókratar fyr-
ir miklu fylgishruni í fylkis-
kosnjngunum í Saarlandi, Neðra-
Saxlandi og Norður-Rín-West-
f-alen. og hefur samkom-ulag
stj órn arflokkanna verið f-reim-
ur stirt.
Umfangsmikil myndlistarsýning
Framhald af 12. síðu.
til Kaupmanna.hafnar geta þeir
kynnt sér verk ýimissa erlendra
snilfflnga, en yfirlit yfir damska
list, hvað þá heildaryfi-rlit yfir
norræn-a list, er livergi að flinna.
Er ætlunin að bæta úr þessu á-
s'ta-ndi með listaimiðstöð, þar sem
komið verði uipp smá-m sairaan
sýnin-gu á m-yndilist frá ölluim
Norð-urlöndunum. Jafnframt fari
þar fram mangvísleg önn-ur starf-
semi.
Á stjórnarfundin-um var ákveð-
ið að bein-a þeim tilmælum til
Norræna menndngarsjóðsins (Nor-
disto kulturfond) að norræn-i Ung-
domsbiennalinn verði laigður nið-
ur í þei-rri imyn-d sem hann hefur
verið. Þrisvar hafa verið haldnar
sýnin-gar á verkum norrænna
listamanna innan við 30 ára ald-
ur, í Kaupmannaihöfn, Helsting-
fors og Osló. Va-r síðasti bienal-
inn í Osló í vor og var honum
lok-að áður en fyrirhugaður sýn-
ingartfmi var á enda. Sú breyting
verður nú gerð, að aldurahámark
verður afnumið og nafni sýning-
arinna-r toreytt, ef 'flarið verður að
tilimaeilum stjómar ldsttoandallaigs-
ins. Verður þá væntanlega hald-
in sýning á niorrænni „tilrauna-
list“ (eks-perimental kumst) í Sví-
þjóð að tveimur árum liðmum.
Þegar spurt var, h-vort ætlunin
vær'i með þessu að einangra til-
nauinalist frá annarri mjyndlist var
sva-rið: — Nei, síður en svo, en
það hefur kornið í Ijós m-.a. á
biennallnum í Osló, að a-nnars
konar sýnmgarplás® þarf til þagar
um tilraunalist er að ræða, en
þegar máHverkin han-ga bara á
veg-gjunum. Á sýninguim á til-
raunalist fara fram u-ppákomur
(happenings), lisitamennimir starfa
gjarnan á sýningunum, þá er
sýningarsalurinn eins konar
vinnusitaður.
Vd [R
Félagsmál
Framhald af 1. síðu.
um til íyrirlesa-ra að erindaflutn-
in-gi loknum og tekið þátt í u-m-
ræðum eftir því sem tími vinnst
til.
Heiltorigðismiál-aréð Hafnar-
fjarða-r er tiltölulega nýleg stofn-
un þar í bæ, arftaki hinnar
gömlu heiiTbrigðisnefndar en
með víðtækari starfsvettvang.

Tilboð óskast í stækkun á bamaskóla Vestmanna-
eyja. Steypa skal húsið frá neðstu gólfplötu og
skila því tilbúnu undir tréverk innanhúss, frá-
gengnu að utan og með fullgerðum pípu- og
raflögnum.
Útboðsgögn eru afhent á skrifstofu vorri eftir kl.
1.00 e.h. n.k. mánudag, gegn 3.000,00 króna skila-
tryggingu.
Tilboð verða opnuð mánudaginn 2. nóv. n.k. kl.
2.00 e.h.
INNKAUPASTOFNUN RIKISINS
BORGARTÚNI 7 SÍMI 10140
Tónlisturskólu
Kópuvogs
Skólasetning fer fram í dag, laugardaginn 10. októ-
ber, að Borgarholtsbraut 7. Nemendur undirbún-
ingsdeildar eru beðnir að mæta kl, 2, en aðrir
nemendur kl. 3.
Skólastjóri.
Sendisveinn
óskum að ráða sendisvein allan
daginn í vetur.
OLÍUFÉLAGIÐ H.F.
Sími 24380.
FRÁ NORRÆNA HÚSINU:
Unnið er að því að fullgera k-jallara Norræna
Hússins fyrir sýningarsali, og til þess neyðumst
við til að bora í gegnum einn af þykkustu veggj-
um í Reykjavík.
Vegna yfirgnæfandi, heymarskerðandi hávaða
verður húsið LOKAÐ almenningi á tímabilinu
12.-16. október.
Okkur þykir þetta mjög leitt, en húsið stækkar
við þessa aðgerð!
Beztu kveðjur
Ivar Eskeland
NORRÆNA
HÚSIO

SANDVIK
snjónaglar
SANDVÍK SNJÓNAGLAR veitá öryggi í
snjó og hálku. Látið okkur athuga gömlu
hjólbarðana yðar og negla þá upp.
Skerum snjómunstur í slifna hjólbarða.
Verkstæðið opið alla daga kl. 7.30 til kl. 22,
GÉMIVNNUSTOFAN HF.
SKIPHOLTI 35 REYKJAVÍK SÍMI 31055