Þjóðviljinn - 14.10.1970, Blaðsíða 12

Þyrla nauðlenti
á heiðum
Skagafjarðar
Þyrla Landlhelgisgœaliunnair
nauðienti við Aðalsmann.svat,n í
suður frá Svafftárdal á mánudag.
Drapst skyndilega á vélinni, en
Xendinigin tókst vel og vár lent
rétt við veg. Tveir menn vo-ru í
þyrlunni, Páll Halldórsson fluig-
miaður og Bergsteinn Þorsteins-
son, flugrvirki og salkaði þá ekki.
Vom þeir miffi 2 og 3 tímia að
komast til byggða.
Bifreið fór af stað að seekja
þyrluna, sem skemimdisit tailsiveart
og átti að flytja hana til við-
geröar til ReykjavJkur. ökumaö-
urinn lenti í ndkkrum eriQðtteik-
um á leiðinni og fór bíffinn útaf
veginum á Ho'ltavöröu'heiði.
Komið verði upp
sjómsnnastofum
Fuiitrúafundur F.F.S.Í., bald-
inn 10. okt. 1970 stooriair á við-
komandi sveitarstjómir, í Þor-
lákshöfn. Grindavík, Sandgerði,
Höfn í Homafirði og öðruim.
þeim stöðum, siem ekki eru
starfræktar sjónnannastofur, að
unnið verði að því að komia um-
ræddium stofniunum á fót.
Samningufundur
hófst kl. hálf
fimm í gærdag
Saimninigiafuindur mieö yf-
irmönniuim á flanskiipuimi og
fullti'úum skipaíólaganna —
hdfSt kl. háilf fimim í giær
í húsakynnuim Vinniuiveit-
endasaimfeandsins í Garða-
stræti.
Kaupskipin eru þegarflar-
in að sitöðvast í Reykjarvík-
urhöfn vegna uppsagna yf-
, irmanna er gön,gu í land
af skipunum á mi.ðnastti
'aðfaranótt sunnudaigsins.
í gær höfðu stöðvazt
,Herjólifur, HeWa, Brúarfioss,
Lagarfoss, Reykjaföss, Fjaill-
foss og Litlafell. Á morgun
er Goðafoss væntanlgeur
,frá Amerfku til Reykjavík-
ur. Um helligina stöðvastenn
fleiri skip. Er talið, aðþriðj-
ungur af kaupsfcipafllotanuim
hafi stöðvazt í næstu viku.
Ekki kemur séttasemjar:
rfkisins nállægt þessari dedlu
saimkvæmt löguim um vinnu-
deilur og sáttagjörð.

Höfundur leikritsins Guðmundur Daníelsson (lengst tii hægri) ásamt nokkrum leikaranna á æf-
ingu í gær. — (Ljósm. Þjóðv. A. K.).
fslenzkt framhaldsleikrit
— Blindingsleikur eftir Guðmund Daníelsson
Najsta framhaldsleikrit út-
varpsins heitir Blindingsleikur
og er eftir Guðmund Daníels-
son. Hefst flutningurinn
sunnudaginn 1. nóvember og
verður leikritinu útvarpað 7

LITLAR BREYTINGAR
Á NEFNDUM ALÞINGIS
Kosið var í nefndir á Alþingi
í gær, og urðn litlar breytingar
á skipun þingnefnda.
1 utanríkismálanefnd kom
Friðjón Þórðarson inn sem aðal-
maður í stað Sigurðar Bjarnason-
ar, og Pétur Sigurðsson vara-
maður í sfað Friðjóns. í iðnaðar-
nefnd efri deilda-r kom Axel
JónssOn í stað Auðar Auðuns; í
heillbrigðis— og félagsmálanefnd
sömu deildar kom Ólafur Björns-
son í stað Auðar, og Jón Á.
Héðinsson í stað Jóns Þorsteins-
sonar. í menntamálanefnd efri
deildar kom Sveinn Guðmunds-
son í stað Auðar, og í allsherjar-
nefnd Steinþór Gestsson, einnig
fyrir Auði.
1 neðri deild þar það helzt til
tíðinda að Hannibal fór nú úr
nefndum þeirn sem Framsó'kn gaf
honum þar í fyrra; stillti sjálfum
sér og hlaut 1 atkvæði. Geir
Hallgrimsson kom í fjárhags-
nefnd í stað Guðlaugs Gíslasnnar
Og heiíbrigðis- og félagsmála-
nefnd í stað Friðjóns Þórðarson-
ar; Ásbei'g Sigurðsson í iðnaðar-
nefnd í stað Matthíasar Á.
Matthiesen, og samgöngu'mála-
nefnd í stað Sigurðar Bjama-
sonar. Fyrir Hanniball kom Björn
Pálsson í samgönigumálanefnd og
Stefán Valgeirsson í heilbriigðis-
og samgöngumiálanefnd. Aðrar
breytingar urðu ekiki á nefnda-
skipun. — Björn Jónsson hélt
sínum efrideildarnefndum og sæti
í þingfararkaupsnefnd í samein-
uðu þinigi, og stillti Alþýðu-
þandalagið ekki upp í þær
nefndir, .... .. , , .
Iðnnemar þinga
um
23. þing Iðnnemasaimibands ís-
lands verður sett fösitudagbm 16.
okt. og stendur till sunnudaigsdns
18. okt. Þingið verður halldið í
Lindarbæ. Fuldtrúar frá sextán
aöildarfélögum víð'svegar að af
landinu sækja þingdð. Höfuðverk-
efni þingsins er að fijalla um
kjaramál iðnnemia, iðnfræðsluna
og fé'lagsimiál Iðnneimiaihreyfingar-
innar.
Sinfóníuhljómleikar annað kvöld:
Leikin m.a. þrjú verk eftir
Karl 0. Runólf sson sjötugan
Aðrir tónleikar Sinfóníuhijómi-
sveitar íslands á þessu starfsári
verða haldnir í Háskólabíói á
morgun, fimmtudag, og hcfjast
kl. 21.' Stjómandí er Páll Pamp-
ichler Pálsson og einleikari Ib
Lanzky-Otto hornleikari. Fram-
sögn: Róbert Arnfinnsson leikari.
Á efnissikrá tónledkanna er
Brandenborgarkonsert nr. 3 efitir
Baeh, homkonsert nr. 1 eftir Ric-
hard. Stnauss, fiorileikur að Fjailla-
Eyvdndi, Hvarf sóra Odids í
Miklaibæ, sem Róbert Arnfinns-
son flytur með h'ljómsveitinni og
svítan Á krossgötum, allt verk
eftir Kartt O. Runólfsson.
Karl Ottó Runólfsson er fiædd-
Liðsfundur
Líðsfundur klulkkan 7,30 í diag
i Tjamangötu 20.
Fylkingin.
ur í Reykj'avík 24. dkitóber érið
1900 og verður þv£ sjötugur í
þessum mánuöi. Karf lagðd fflynst
stund á prentiðn, en fiór utan
til K’aupmann ahafnar til tónJIisit-
arnáimis árið 1925 og hefiur heflg-
að siig tóniistinini síðan og komiið
víða við á löngum starfsferli sín-
Karl O. Runólfsson
um. Hefor hann m.a. stjórnað
lúðrasiveitum víða um land, þar
á meðal stjó'maði hann Lúðra-
Frambald á 3. síðu.
Miðvitoudaglur 14. ototóber 1970 — 35. árgangur — 233. tölublað.
Lögmál og frelsi
Ný bók um heimspekileg efni eftir
Brynjólf Bjarnason fyrrv. ráðherra
sunnudaga í röð og jafnan
cndurflutt á miðvikudags-
kvöldum. Leikstjóri er Klem-
enz Jónsson.
Hþfundur leitoritsins sagðist
hafia samið leikritið úr sam-
nefndri stoáldsögu sem kom út
1955. — 1 fyrra gerði óg upp-
kast að sviðsverki, sagði Guð-
. mundur, en vildi ekki leggja
mitola vinnu í það, fyrr en ég
hefði talað við snjalla leik-
húsmenn, til að vita hvort
þetta væri eitthvað í áttina.
Sýndi ég Sveini Einarssyni,
leikihússtjóra, handritið og
leizt honum vel á það. Þó var
ýmislegt sem þurfti að þreyta
í verkinu áður en það gæti
talizt fuMigert. Haralduir Olafs-
son dagskrárstjóri útvarps sá
síðar hjá mér uppkastið og
varð það að ráði að ég semdi
útvarpsíleikrit úr 'sögunni.
Taldi ég það anðveldara en
að semja sviðsverk.
— Þetta er fyrsta leikritið
ölfir mig sem er útvarpað,
sagði höfiundurinn, leikritið
gerist á einni nóttu í sjávar-
þorpi. Það er alvarlegs eðlis:
segir frá ungu fólki sem gerir
uppreisn gegn umbverfi sínu
og fiátækt.
Hlutverkin eru 12, auk smá-
hlutverka. Með aðalhlutverkin
fara Kristbjörg Kjeld. Gísli
Halldórsson, Helgi Skúlason,
Þorsteinn Gunnarsson, Brynj-
ólfur Jóhannesson og Valur
Gíslason. Þeir sem séu um
tæknilegá hlið upptökunnar
eru Guðmundur R. Jónsson,
og Þórir Steingrímsson.
Á síðustu 10 árum hefur
útvarpið flutt 14 fslenzk fram-
haldsleikrit og hafa filest þeirra
verið samin uppúr s'káldsög-
um. Undantekningar frá þess-
ari reglu eru m. a. leikritin
Börn dauðans eftir Þorgeir
Þorgeirsson t>g Fyrir stapann
eftir A-gnar Þórðarson, sem
voru upphaflega sarnin í leik-
ritsifiormi.
Næsta framhaldslleikrit út-
varpsins, að flutninigi á Blind-
inigslei'knum loknum, er saka-
m'álaleikritið Gilbert ráðgátan
eftir Sir Francis Durbridge.
Meðai nýrra útgáfubóka Heims-
kringlu er ný bók eftir Brynjólf
Bjarnason, fyrrverandi mennta-
málaráðherra, „Lögmál og frelsi“.
Bók Brynjólfs er 170 síður og
skiptist í tvo meginbluta: 1)
Logmál og frelsi — þar sem
fjallað er m. a. um orsakalög-
málið, viljafrelsi, nauðsyn og til-
vi'ljun, og um tilgengi, og 2) Svar
við spurningu um lífsskoðun.
1 formálsorðum segir höfund-
ur m. a.: „Fyrstu tildrög fyrri
hluta þessa bókarkorns eru þau,
að af sérstöku tilelfni byrjaði ég
á að taka saman dálitla ritsmíð
um orsakalögmálið. Ég uppgöbv-
aði fljótlega að ekki var unnt
að gera því máli nokkur við-
hlítandd skit nema í tengsilum við
mikilu víðara svið. Og í samlbandi
við þau almennu viðhorf, sem
ég hafði áður reynt að gera
nokkra grein fyrir, varð ég að
skoða það í algeriega nýju ljósi.
Þetta hlaut því að verða eins-
konar framlhald af næstu bók á
undan: Á mörtoum mannlegrar
þetokingar. Og um leið vöfcnuðu
spumingar, sem seint verður fiull-
svarað, en kröfðust þó svars.
Síðari hlutinn er útvarpserindi,
sem flutt var haustið 1969...
Það er efckert beint samband
milli fyrsta ög annars hluta. Það
mé líta á síðari hlutann sem
Brynjólfur Bjarnason
einskonar eftirmála. I þeirri
veru fannst mér hann eiga heima
hér. Af ihonum má, ef til vill,
nokkuð marka, hver er kveikjan
í bugleiðinigum fyrri hlutans og
raunar öllum fyrri skrifum höf-
undar um þessi efni...“
Fyrri bækur Brynjólfs Bjama-
sonar um heimspekileg efni eru
„Forn og ný vandamál“ sem út
kom 1954, „Gátan mikla“ (1956),
„Vitund og verund“ (1961) og
,,Á mörkum mannlegrar þekk-
ingar“ (1965).
Pétur Sveinhjarnarson, í Moskvu:
Aukin tengsl við Evrópuríki
— sérílagi í Austur-Evrópu
Vinna þeir á of lágu kaupi?
Verkamaður hjá Aðalverkitök-
um á Kefilavíkurfluigvelli hafði
samband við Þjóðviljann á dög-
unum. Telur h-ann verkamenn
þar hafa unnið á lægri texta en
þeim ber við múrbrot innanhúss
með loftpressu. Hafi svo gengið
um tíma að undanförnu.
Þjóðviljinn náði tali af Þórami
Péturssyni hjá Aðalverkitökum í
gær. Kannaðist Þórarinn við
þetta tilfelli við launaútreikninga
hjá fyriirtækinu. Kvað hann þetta
hafa komið fyrst upp s. 1. fiöstu-
dag við útbörgiun launa.
Verkamenn við múrbrot innan-
húss hafa unnið á 8. taxta. Er
nú verið að atbuga, hvort þeim
beri hærri launataxti samikvæmt
samningum s. 1. vor. Fylgja múr-
broti innanhúss óþægindi af
sementsryki.
Við spurðum . Þórarin,.. hvort
verkamennirnir hefðu unnið
lengi á þessurn taxta. Ekkd hefur
verið samfielld vinna við þetta
verk, sagði hann, hafa verka-
mennirnir unnið dag og ■ da'g að
þessu verki. Ef verkamennimir
hafa reynzt vinna á lægri taxta
en þeim ber, þá verða vinnu-
dagar þeirra tíndir út á samn-
ingsbundnu tímabili og þeir
reiknaðir út á réttu kaupi, sagði
Þórarinn.
□ Að undanförnu — frá 29. sept-
ember — hefur dvalizt í Sovét-
ríkjunum sendinefnd á vegum
Æskulýðssambands íslands, und-
ir forustu Péturs Sveinbjarnar-
sonar, formanns Heimdallar,
Þjóðviljanum hefur borizt frétta-
tilkynning frá sovézku frétta-
stofunni APN, þar sem greint
er frá fyrrihluta heimsóknar ís-
lendinganna. Sendinefnd ÆSÍ
kom liingað til lands í gær.
MOSKVU, 3. 10. APN. — Hinn
1. október komu fulltrúar Æsku-
lýðssambands Islands á fund í
vináttuihúsið í Mosltovu, en þeir
komu til borgarinnar hinn 29.
september í boði Æskulýðsnefnd-
ar Sovétníkjanna.
Á fiundinuim í viúáttuhúsinu
vom félagar í vináttufélaginu
„SSSR-ísiland“, fulltrúar starfs-
hópa, sem eiga aðild að félaginu,
stúdentar úr tónlistarskólanum
Ippolitof-Ivanof og öðrum æðri
skólum í Mostovu, Norðurfanda-
firæðimgar, fulltrúar ASskulýðs-
nefndar Sovétríkjanna og ferða-
skrifstofu æskulýðsins „Sput-
niks“.
Formaður íslenztou send’inefnd-
arinnar, Pétur Sveinbjarnarson,
skýrði frá því á fundinum, að í
sendinefndinni væru fyrstu fiull-
trúar Æskulýðssambands íslands,
sem koma í heimsókn til Sovét-
ríkjanna. Hann skýrði frá því,
að nú vildi Æskulýðssambandið
einbeita sér að þvi að efila tengsl
við Evrópuríkin, og sér í lági,
ríiki Austu r-Evró pu. Ferðin til
Sovétríkjanna er fyrsta skrefið
á þeirri braut.
Meðan sendinefndin dvaldi í
Moskvu heimsótti hún Æskulýðs-
nefnd Sovétríkjanna. í viðræðum
þar létu gestirnir í ljós þá ósk,
að kynnast betur æskulýðssam-
tökum í Sovétríkjunum og ræða
möguleika á því að koma á nán-
ari og stöðu'g’rj samskiptum við
þau.
Við vitum — sagði Pétur
Sveinbjarnarson, að milli Sovét-
ríkjanna og íslands eru no’kkuð
náin viðskiptatengsl. Og Sovét-
rí'kin eru annar mesti innflytj-
andi íslenzikrar framleiðslu.
Með hverju ári vaxa menn-
ingartengsl milli landanna. Is-
lendinigar hafa geysimikinn áhuga
á lífi og menningu soivézku þjóð-
arinnar. T. d. geta sovézkir mál-
arar ekki kvartað yfir lélegri
aðsókn að sýningum þeirra á
íslandi og sovézkir listamenn
njóta mikillar hylli íslenzkra
álheyrenda. En sambandið milli
æstoulýðssamtaka er heldur lítiði
Og við verðum að bæta úr því.
Á fundi hinna íslenzku gesta
með fulltrúum vináttu'félagsins
„SSSR-ísland“ var rætt um það,
hvernig félagið gæti stuðlað að
eflingu tengsla milli æskuilýðs-
samtaka landanna.
Hinn 2. október héldu full-
trúar Æskulýðssambands íslands
til Novosibirsto og siðan til Asijhka-
bad til að kynna sér starfsemi
æskulýðsfélaga í þessum borgum.
Þegar sendinefndin kernur aft-
ur til Moskvu hinn 9. október
fara fram frekari viðræður við
fbrystumenn sovézku Æstoulýðs-
nefndarinnar APN.
Alþýðubanda-
lagið í
Vesturlands-
kjördæmi
Frá starfsráði: Framlög í
styrktarsjóð Alþýðubanda-
lagsins í Vesturlandskjör-
dæmi sendist inn á ávís-
anaireikning nr. 133 hjá
Sparisjóði Eyrarsveitair, í
Grandarfirði.
Starfsráð.