Þjóðviljinn - 10.12.1970, Page 6

Þjóðviljinn - 10.12.1970, Page 6
J 0 SlÐA — ÞJÖÐVIL.TINN — Fimmtudasur 10. dteseanlber 1970. Ný Heklubók eftír Siguri Þórurinsson Ný Heklubók eftir dr. Sig- urð Þórarinsson er komin út hjá Almenna bókafélaginu, sam- ttmis á íslenzku og ensku, fag- urlega myndskreytt, m.a. myndum úr síðasta Heklugosi og afleiðingum þess. f upphafi bókar víkur dir. SiguirÖur fyrsrt að skoðunum er lendra manna á Heklu fyrr á öldum, en eins og þar segir hefur ekkert íslenzkt eldfjall ,,hlotið erlendis slíka frægð að endenuam sem Hekla. Eftir að hún vaiknaði af aldasvefni ár- ið 1104 og gaus í fyrsta sinn að mönnum ásjáandi, leið ekki á löngu þar til feiknlegar sög- ur tóku að berasit af henni út um allan hánn kaþólska beim, og varð það brátt almannaróm- ur, að þar vaeri að finna að- alinngang Helvítis, eöa jafnvel Heilvíti sjálft“. Vitnar hann síðan í ýrnsar 'jsnsagnir um Heklu og lýsing- ar á högnm þedrra. sem þar áttu að vera geymdir frá fynri öldum og segir m.a.: „að þá, sem hafa átt . þess kosit að standa nænri gjósandi Heiklu- gígum stundum saman og horfa á svartar hraunfflygsur með hinum fáránlegustu formum falla niður úr gosmökkunum meg annarlegu hivæsandi hljóði, mun sízt furða, að forieðrum þeirra þóttu þetta vera furðu- fuglar eða sálir fordæmdria. Er ekki laust við, a@ maður hafi á stundum þótzt bena kennsl á eina og aðra sál yfjr Heklu- gígum“ Dr. Sigurður lýsir síðan jarð- fræði Heklu og gossögu eftir þeim heimildum, sem ýmisit eru til í rituðu máli eða bún hef-S> ur sjálf látið eftjr sdg í að- greinilegum jaxðlögum. Tetoux þá . við annáll allra þeirra gosa. sem átt hafa sér stað frá upphafi landnáms. En ýt- arlegaist er greint frá hinum síðusitiu Heklugosum, 1947 og Komtantín Pástovski MANNSÆVI Halldór Stefánsson þýddi I. bindi: Bernska og skólaár II. bindi: Fárviðri í aðsigi III. bindi: Lýsir af degi IV. bindi: Bjartar vonir Úr íslenkum og erlendum umsögnum: .. lýsing hans auðkennist af efnislegu raunsæi sam- fara sterkum Ijóðrænum stíi sem ótvírætt er af ætt og eðli klassískra rússneskra bókmennta. Ölafur Jónsson (Vísir) Engum sem les þessa bók getur dulizt hvern mann- kostamann höfundur hennar hefur að geyma. Þórarinn Guðnason (Tímarit Máls og menningar) ... hæfileiki hans til að tjá það sem hann hefur sjálfur reynt, óheftur Ijóðrænn náttúrleiki hans fær lýsingum hans líf og kraft, sem gerir fortíðina að nútíð og nálægð. Kiaus Rifbjerg (Politiken) Sönn bók eftir sannan rithöfund. Robert Graves Hann fjailar um byltinguna og Rússiand eða öilu held- ur um byltingarmenn og Rússa. Öllum aukaatriðum er sviþt burt, þar tii ekkert er eftir nema það sem er skýrt og lifandi og óhjákvæmiiegt. The Times Verð alls verksins ib.: kr. 1.440,00 + söluskattur HEIMSKRINGLA Sigurður Þórarinsson 1970, og er sú frásögn megin- efni bókarinnar. f bókinni er fjöldi heilsióu- ljósmynda aiuk myndia í sjálf- um textanum og eru margar myndann,a í liitum. Ensku þýð- inguna bafa þeir Jóhiann Hann- esson og Pétur Karlsson ann- azt. Bókin er 114 síður tví- dálka. Grafik hf. litgreindi myndir, Prenfjþjóniustan gerði myndiamót, Oddi prentaði bók- ina og Sveinabókbandið batt. Jakobína Sigurðardóttir: A THUGASEMD til Þ. í vkbl. Verkamanninum, Akureyri í þættinum Saigt og storitfað, þann 26. nóv. síðastldðinn, gier- ir þú að umtalsefni nýafetaðdnn sóttafund í Laxárdeilúnni og furðar þdg á þeirri athygli, sem só atburður haifi vakið um land allt. Einkum beinist þó furða þa'n og gremja geign brotamönn- um þeim, (væntanlega þing- eyslfcu bændunuim, sem boðaðir voru til þessa ftundar) sem þekktust boð iðnaðarmálaráðu- neytisins um fundarstaði og aðra tilhögun samningatilrauna. Það er misskilningur hjá þór að „forsætisráðlheirrann sjálfur" haffl verið fundarstjóri, það var iðnaðarmólaráðherrann. Það -<S> Tólfta öldin eftir Hermann Pálsson Út er komin hjá Prentsmiðju Jóns Helgasonar ný bók etftir Hermann Pálsson hásbólakenn- ara í Dyflinni og nefnist hún Tólfta öldin — þættir um menn og málefni. f fowmáHa, siem Bjöm Þor- steinsson sagnfræðingur ritar að bókinni segir hann m.a.: „Ritgerðir þær, sem hérbirt- ast, fjáffla wm þætti úr ísilienzkri menndngairsögu 12. aldar, edns og nafnið gefur fcil kynna. Höf- undurinn, Hermann Pállsson, er hugkrvæmur og t glöggslkyggn rýnandd íslenzikriar miðaldasögu og lítill aðdáandi hiefðbund- inna skoðama . . . Ritgerðasafn þetta fllyturmierk tiðindii úr íslenzkri menningar- sögu 12. aldar. Það hefet á r.t- skýringu, skýrir á nýjan hátt tilburði einbverra innilegustu basnamóla sem tíl eru á okkar tungu. Þar eins og víðar siýnir Hermann fram. á, að ísllenzkar bókmenntir flomar eru sprottnar upp úr krisitnu samfélag: mið- alda . . . Bókairtoom þetta er ekki fyr- irferðaxmdfcið, en markar þó spor í rannsókn íslenzkrtar bók- menntasögu. Á því verður ef- laust ndktour bið, að menn verði Hermanni saimrnóla í hvívetna eða hrindi kenmngum hans og niðurstöðum, en af andstæðun- utm sprefcta nýjungar, og leiðir opnast til aukins skilnings á sögu okkar og menmngu". Þættir bótoarimnar eru als 9 talisins og hafa bdrzt áður í biöðum og tímiarifcum nema tveir þeir síðusfcu. Heita þeir Skáldið á Víðimýri, Djákninn í Odda. Konan á Breiðabólstað, Farmaður flrá Bræðnatumgiu, Fyrsta málfræðiritgerðin og upp- haíf íslenzfcrar sa’gnaritunar. Ari flróði og florsaga fslendinga. Stofnun Þingeyraxklaustuirs. Um írsk atriði í Laxdælasögu, Um komunga asvi oig annála. — Þá fylgir í viðbæitd skirá um inm- lenda atburði í íslenzkum ann- álkum á 12. öld og ennflremur er í bókinni sfcrá um atrið: íann- áíiiuim og storá um tilvitnanir. vill bara svo óheppiliega til fyrir þig — og hina líka — að hann er tvíeánn. Það var einmig iðnaðarmála- ráðherrann, sem bauð beim til átsdns í þessum gíjfiuigiu salar- kynnum, sem ætluð eru til „móttöku fyrir erlenda þjóð- höfðingja ög ainnað stórmenni, sem ríikisstjómin telur særna að sýna sérstalka virðingu“, eins og þú réttilega orðar það. Ég hneyfcslaðist edns oig þú, (þó af annarri ástæðu væri), því ekki datt mér í hug, aö ráð- herra þessi sœti til borðs með tollheimtumönnum og bersynd- ugum með sama hugartfari og Jesús Kristur forðum. Hinsvegar hélt ég, að það væri algengt að hrotaimenn gengju um í salarkynnum Hæstaréttar, en gott er að víta það héðan í frá, að þangað stíga ekki fæti aðrir en helgir menn. Samt erum við hin enn tortryggin og gengur illa að skilja hvers vegna þetta fyrir- bæri er nefnt Hæsta-réttur, ef þar ganga ekki aðrir um en æðstu prestamir. Hvers vegna eklki að endurskíra fyriribœrið og nefna bað ednhverju nafni í Mkdngu við hið alHra heigasta hjá Gyðingum GamHa tesfca- mentisins? Hvers vegna Laxár- virkjunarsfcjöm og fram- fcvæmdastjóra Laxárvirkj- unar heflur orðið það á að fremija þessi helgispjöll þairna syðra, véit óg eklki, þedr aettu að vita hvað við á í hverjum stað, en um hina bersyndugu Þingeyinga er mér óhætt að fullyrða, að þeir hafa etoki haft huigmynd um að þama væiri um heilaga jörð að ræða, enda er •þeim fátt heilagt nema tryggð- in við ættjörðina og átthaigana, eins og þú veizt af atferli þeiirra ölllu. Mér ætti að vera óhætt að fullyrða um þettai, þar sem ég er á skrá hdnna ber- syndugu, „sem staðið hafla að meiriháttar skemmdarverkum" að þínumdömd. f mtínum augum em það að sjálfsögðu „hinir“, sem eru þedr raunvemlegu skemmdarverkiaimienn, þar verð- uir sjálfsagt en-gu um þofcað slkoðunum hjá hvoruigu okkar, hversu stórar langllokur orða, sem við sendum hvort öðm. En hitt er ramgt sagt hjá þér, að við höfium heitið því eð standa gegn Gljúfurversvirkjun eða öðrum virkjunum með „öllum huigsanllegum dlöglegium náðum“, í samþykkt okkar sfcendur „til- tækum“ í stað ólögllegumi. Ef þú vilt láta uppi fulit nafn stoal óg senda þér aifirit af samþyfckt- inni, óskir þú þess að hafa það er sannara reynist, hvað ég veit að þú vilt. Nú, óupplýstur al- múginn heflur æviniega verið á mót: ðffliu, sem spekingar og stórmenni hafa hmndið í fram- fcvæmd hér á landi, þ.e.a.s., þeir af almúganum sem halfa ein- hverja sfcoðun. Þeir eru á móti hlutdeiM okkar í Nató, móti hemum, móti Bretum í land- heligismálinu, móti EIFTA, mót: EBE, mlófci eriendri stóriðju á fslandi, mióti steinrunnu slkóla- kerfi, mióti misrétti kynja, mtít’ því að vera bara atfcvæði sem efcga að steinhallda kjafti og treysta þeim sem þeir eru bún- ir að ktjósa, hvað swm þeir gera inn: á Alþingi, móti þvf að Framhald á 9. síðu. Sjálfsævisaga Ch. Bernards „Eitt líf" komin á íslenzku Sjálfsævisaga hins heims- fræga suðurafríska skurðlækn- is Christians Bamards er kom- in út í íslenzkri þýðingu. Það er ísafoldiarprentsmdðja sem gefur sjálfsaevisöguna út, mikla bók, 400 síðna í stóru broti. Hersteinn Pálsson þýddi bóikina, sem er tiltöiLuleg,a ný- útikomin erlendis og ber táitil- inn „One life“ á ensku, á is- lenzku „Eitt Mf“. f bókinni segir Bamard frá bemsku sinni og æsfcu, náms- árum og fyrstu starisámm, en einfcum þó þeiirri læknisaðgerð sem hann blaiuit heimsfrægð fyrir, fyrsta hjartaflutnjngnum Lýkur bókimii þar sem Louis Washtoansky deyir í höndum læknisins efltir liðlega tveggja vikna baráttu um Mf báns, en jafnframt er næsti hjairtaflutn- ingur undirbúinn og hjartaþeg- inn tan.nlæknirinn Fhilip Blaj- berg. Barnard prófessor skoðar Blaiberg. „Eitt Mf“ skiptist í 7 efltir- taldia fcaflla: Stóra Karoo, Höfða- borg, Ung-Ur læfcnjr, Leditarár, Ameríka, Heimkoman, Hjarfca- flufcningur. Allmargar ljós- myndir eru í bókinni. Góði dátinn SVEJK eftir Tékkann Jaroslav Hasek í þýS- 5ngu Karls ísfelds, sem verið hefur uppseld órum saman, er komin út í nýrri og vandaðri útgófu. Ævintýri góða dátans Svejk er eitthvert hið snjallasta skáldverk, sem nokkru'sinni hefur verið ritað um styrjaldir. Um þýðingu Karls þarf ekki cð fjölyrða. Það er vafamál að aðrar þjóðir eigi snjallari þýðingu af góða dátanum Svejk. Fyndnin er svo leiftrandi, að það er dauður maður, sem ekki tárast við lestur bókarinnar. Verð í bandi kr. 450 + ’söluskattur. Jaro$fov Hasck GóÖi dátinn SVEJK ANDERSEN FJÖLSKYLDAN eítir norska rithöfundinn Sigbiörn Hölmebakk, í þýðingu Álfheiðar Kjart- ansdóttm-, er bráðskerhmtileg gam- ansaga. Hún er hnyttin og skemmtb leg lýsing á lífsþægindakapphlaup- inu, sem lýsir sér á isvipaðan hátt hvort heldur er í Noregi eða á íslandi. Sagan náði miklum vinsældum í Nor- egi og hefur verið kvikmynduð. — Skemmtilegar teikningar eftir Ólaf Torfason prýða bókina. Þetta er bók, sem öll fjölskyldan hefur skemmtun og ánægju af. Verð í bandi kr. 385 + söluskattur. ^VIKURÚTGAFAN^ « í

x

Þjóðviljinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.