Þjóðviljinn - 24.02.1971, Blaðsíða 4

4 SlÐA — ÞJÖÐWLJINN — Miðvifcudagiur. 24. flebnúiar 1971,
— Málgagn sósíalisma, verkalýSshreyfingar og þjóðfrelsls —
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Ivar H. lónsson (áb.), Magnús Kjartansson,
Slgurður Guðmundsson.
Ritstj.fulltrúl: Svavar Gestsson. *
Fréttastjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastjóri: Hefmfr Ingimarssoa
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingai, prentsmlðja: Skólavðrðust. 19. Sími 17500
(5 línur). — Askriftarverð kr. 195.00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 12.00.
Heimsmet
J fréttum hljóðviarps og sjónvarps í fyrrakvöld var
greint frá því að sænska blaðið Dagens Nyheter
hefði látið kanna hversu mikið hafi verið um verk-
fallsátök í heiminum síðas'ta áratug, og hefði nið-
urstaðan orðið sú að íslendingar hefðu algert
heimsmet á því sviði. Raunax var heimsmetið svo
stórfellt að tapaðir vinnudagar vegna verkfalla
voru taldir meira en tvöfalt fleiri á hverja þúsund
menn hér en í því landi seim næst kom, Ítalíu.
Að svo s'töddu eru ekki tök á því að meta hversu
traustar niðurstöður hins sænska blaðs
eru, en þær konna engan veginn á óvart. Á
því tímabili sem rannsóknin nær til hefur
verið ríkisstjóm á íslandi sem átt hefur í sí-
felldri styrjöld við verklýðssamtökin. Hún hef-
ur læfckað gengið f jórum sinnum á þessu jtíma-
bili í þeim tilgangi að skerða lífskjör launa-
fólks, en sú gengislæfckunarskriða flokkast einnig
undir heimsmet. Á þeim árum þegar gengi krón-
unnar hefur ekki verið lækkað hefur ríkisstjóm-i
in látið saimþykfcja lög á flestum þingum sem fal-
ið hafa 1 sér skerðingu á lífskjörum og réttindum
launafólks, og stendur þvílík árás einnig yfir um
þessar mundir. Jafnframt hefur stefna ríkisstjórn-
arinnar í efnahagsmálum leitt yfir þjóðina stór-
felldari verðbólguþróun en dæmi eru um í nokkru
þjóðfélagi með svipaðar þjóðartekjur á mann;
einnig þar er um heimsmet að ræða. Öll hefur þessi
stefna leitt til þess að samtök launafólks hafa ver-
ið neydd til að bera hönd fyrir höfuð sér, og hef-
ur þó verklýðshreyfingin verið mjög seinþreytt
til vandræða. Þau verkfallsátök sam háð hafa ver-
ið á íslandi síðasta áratug hafa yfirleitt verið vam-
arbarátta, viðbrögð við ranglátum aðgerðum stjórn-
arvalda. Eign íslendingar heimsmet í glötuðum
vinnudögum stafar það af því einu að stjórnar-
flokfcamir íslenzku eiga heimsmet í óstjóm.
JJins vegar er þetía ásfand sem íslendingar mega
ekki una. Leiðin til þess er sú að knýja fram
breytingar á stjómmálasviðinu. Sú staðreynd
ætti nú að blasa við skýrar en nokkru sinni fyrr,
að það er ekki hægt að stjórna íslandi svo vel fari
í sífelldri styrjöld við samtök launafólks; þau sam-
tök eru svo öflug hérlendis að óhjákvæmilegí er
að 't’aka tillit til þeirra í öllum stjórnarathöfnum.
En eigi að brjóta þeim skilningi braut á alþingi,
verða launamenn að tryggja sér stóraukin stjóm-
málavöld í næstu kosningum. Alþýðubandalagið
er eini stjórnmálaflokkurinn hér á landi sem hef-
ur sett sér það mark að vera baráttutæki launa-
manna á vettvangi stjómmálanna, hliðstæður
flokkur og hinir voldugu verklýðsflokkar í Vest-
ur-Evrópu, hvort sem þeir kalla sig sósíaldemó-
krata eða kommúnista. Vilji launamenn koma í
veg fyrir að ríkisvaldið sé misnotað á sama hátt og
gert hefur verið síðasta áratug, verður það aðeins
gert með stórsókn á stjórnmálasviðinu. — m.
Úlfar og menn. — Athyglisvert erindi.
Snjóflóðahættan á Siglufirði.
Að þessu sinni birtum við
þrjú stutit bréf. Það fyrsta er
firá Jóni Thor Haraldssyni,
og er svair til „Föðuir“ vegna
ummæla hans í síðasta Bæj-
airpósti um sjónvairpsefni við
bama hæfi. E>á er þáttur
Sigurðar Blönúals „Um dag-
inn og veginn“ enn til um-
ræðu, og að þessu sinni er
það B. Ök. sem um bann
fjallar. Að lokum skirifar
ABB bréf og gerir að umtals-
efni snjóflóðin á Sigiufirði og
hiugsanlegar vamir gegn
tjóni af völdum þeirra.
Vegna ummæla „föður“ í
Bæjarpósti Þjóðviljans sikal
eftirfarandi tekið fram:
Ætlazt er til hjá Sjónvarp-
inu, að þýðendur segi til um,
þyk; þeim myndir börnum
vairhugaverðar. Það er ekki
með ödlu rétt, sem bréfrit-
ari segir, að myndin um úlfa
og lifnaðarhætti þeirra væri
sögð ,,ekki við hæfi bama“,
þulurinn komst að orði á þá
leið, að „vafamál væri, hvort
sum atriði myndiarinnar væru
við bæfi bama“, og skiptir nú
raunar ekki meginmiáXi. Þessi
formáli var að minni tilhlutan
bafðuir, ég þýdidi myndina.
Fynsit í myndinni og svo
nærri síðast eru löng atriði
þar sem þessi veslings dýr
eru hundieilt úr fluigvélum og
skotin siðan til bana. Ef hlut-
aðeigandi „föður“ þykja slik
atriði vi'ð hæfi baæna sinna,
þá er umræðuigrundivöiUjur
enginn okkaæ í millum.
Jón Thor Haraldsson.
★
Útvarpsráð hófst handa um
þá nýbreytni í haust, að
fflytja erindin um Daginn og
veginn úr höfuðborginni út
í sveditimar ef svo mætti áð
orði komast. Það var skyn-
samleg tilbreytni, svo lengi
var þáttuirinn búinn að hjara
hér í borginni við heldur
dvínandi vinsælddr. Þetta bef-
ur, að því er ég bezt veit,
mælzt vel fyrir, endia þjóð-
kunnir •merkismenn sem er-
indin hafa fluitt. Engin til-
raun skal gerð hér til að gera
upp á milli erindianna. Þau
munu öll hafa verið noiktouð
góð. En ekkert þeirra mun
þó hafia vakið verulega ait-
hygli nema síðasta erindi
skógarvarðarins á Hallorms-
stað, enda vandar hann er-
indi sán umfram aðra að því
er virðist og er manna bezt
máli farinn.
En svo imdarlega bregður
við, þegar erind; er ffluitt sem
alþjóðar athygli vekur og lít-
illega er blakað við þeirri
stétt manna sem nú þykir ó-
þarflega fjölmenn á land, hér,
að þá fer útvaæpsráð að
barma sér frammi fyrir al-
þjóð. Slík ódæmi man ég
ekki eftir að hafi komið fyr-
ir áður. — Ég legg til, ef út-
varpsráð lætuir efcki huggast,
Þorvaldur Þórarinsson nær
ekki bugarró sinni . afitur og
Sigurður Blöndal verður fyrir
einhverjum óþægindum vegna
þessa erindis, þá verði bairm-
inum í eitt skipti fyrir öll
bægt frá útvarpsráði og þátt-
urinn lagður niður. Mætti þá
segja, að allt er gott, þegar
endirinn allra beztur verðuæ.
B. Sk.
Kæri Bæjarpóstur.
Nýlega var frá þvi skýrt í
Þjóðviljanum, að bæjarstjórn
Siiglufjarðar hefðd eitt sinn
gert siamþyfckt um, að byigig-
ing hiúsa í bænum, þar sem
snjóílóðahættan væri mest,
yrði með sérstöitou sniði,
þannig að hom sneri að
fjállsihlíð. Það fylgdi með, að
þessari samþyktot hefði aldrei
verið framfylgit utan einu
sinni, og enn væru byggð hús
á umræddra svæði, án þeiss
að noktourrar varkámi væri
gætt.
Vegn,a snjóflóðanna á Siglu-
firði undanfarin ár ætti bæj-
arstjómin skilyrðislaust, að
taka þeitta mál upp að nýju,
annað hvort að sjá til þess,
að samþytofctinni sé fram-
fylgt eða gera aðrar ráðsitaf-
anir til vamar gegn tjóni af
völdum snjófflóða.
ABB.
Óskar Bjarnason:
Lítil saga um gjald-
þrot og glugga í húsi
Þeigar fyrirtætoi ifara á haus-
inn sem kaiEað er — veröa
gjaldþrota — eiga stundum
margir um sárt að binda sem
skipt hafa við þau — fá eng-
ar bætur fyrir fé sem þeirhafa
greitt upp í viðskipti eða vöru
sem átti að afíhendast síðar.
Flestir þeár sem staðið hafa
í húsbyggingum undanfarin ár
— verið að byggja yfir sig —
en flestir verða einhvemtíma
ævinnar að standa í því, hér
á landi, þeir kannast við eitt
slíkt fyrirtæki sem seldii mönn-
um gler í hús sín, svonefnt
verksmiðjugler eða tvöífalt rúðu-
gler, Fjöliðjuna hf. til heimális
á ísafirði. Nú er fiyrirtæki þetta
hætt að stairta íyrir aUIöngu og ^
er talið gjaldþrota. Veit ég um
marga húsibyggjendur sem
greiddu fyrirtækinu fyrirfram
gler í hús sitt en fengu ekkert
gler afhent þegair að skiladegi
kom og ekki heldur fé sitt
endurgreitt, og verða að sætta
sig við svo búið.
Undirritaður er einn þeirra
sem orðið hafa fyrir búsifijum
af þessu fyrirtæki — að vísu
sem meðiimur í byggingarsam-
vinnuféiajgi — en stjórn by@g-
ingarsainwinnufélagsins var svo
óvarkár, eða óheppin, ogreynd-
ar með þeim ailra síðustu að
gera samning við l»vtta fyrir-
tæki og greiða fyrirfram u.þ.b.
V,s verðs (kr. 178 þúsund í áre-
byrjun 1968).
Ekki er mér kumn sagaþessa
fyrirtaekás að meinu ráði, nema
það sem rekja má eftir blaða-
fregmwn í Þjóðviljanum (og
öðrum blöðum?). Fyrst mágeta
fréttar á baksíðu Þjóðviljans
28. otot. 1967 undir fyrireögn-
inni: Fjöliðjan hf. opnar verk-
smiðju á Hellu. Fréttin er frá
blaðamannafumdi sem haldinn
var á vegum fyrirtætoisins
skömmu áður. 1 fréttinni seg-
ir að í báðum verksmiðjunum
sé framleitt einangrunargler.
Verksmiðjurnar séu tvö sjálf-
stæð fyrirtæki, en stamdi að
sameiginlegri skrifstiöfu á Ný-
lendugötu 10, Reykjavfk, auk
þess sé samvinna við fyrirtæk-
ið Ramma hf. í Kefilavfk
(Njarðvík) sem smíði staðlaða
glugga í hús. Vericsmiðjan á
Hellu starfi í leiguhúsnæði
kaupfélagsins á staðnum. Það
er talið upp hverjir séu í stjóm.
Framkvæmdastjóri er Ingvar
S. Ingvaireson — og það var
hann sem kallaði blaðamenn-
ina á sinn fund. 1 stjórm fyr-
irtækisins á HeiMu er njefíndur
Eyjólfur Bjairmason, ásamt Ing-
vari. Eyjólfur er og firam-
kvæmdastjóri þar eystra.
Ýmislegt er sagt félaginu til
ágætis — það hefiur reynzt
lægra en aðrir í tiltooðum og
viðskiptin ganga vel „Má geta
þess að Framkværnidiane£nd
Byggin garáætlunar (í Breið-
holti) kaupir gler af Fjöliðj-
unni hf“ segir framkvæmdastj.
Sem sagt gott. Þessi bilaða-
mannafundur heifiur vafalaust
örvað söluna um sinn, enda þeir
Eyjólfur og Ingvar dugdegir
sölumenn. Meðal þeirrai sem
glæptust á að gera samning
við þetta fyrirtæki var bygg-
ingarsa mv inn uifiélagið mitt oig
greiddi fýrirfram Vs verðsins
í víxlum, sem undir eins voru
keyptir í Landsbankanum á
ísafirði, en að þeám banka
átti Fjöliðjan greiðam aðgang.
Reyndar gerði flélagið mitt
þennan samning gegn mótmæl-
um og aðvörunum suanra h,ús-
byggjenda sem höfðu vitmeslfcju
um að éklki væri allt með
fíelldu hjá Fjöliðjunni hf. En
tilboðið var að visu læigst, en
miuniurinn þó mjög lítiliL —
hreinir smámundr. Getur þetta
verið eitt dsemi af mörgumum
það, að óvarlegt er að taka
lægsta tilboði í viðsíkiptum,
gagnrýnislaust.
Nú, næisita bfiaðaflrétt a£ Fjöl-
iðjunmi hif. er á fíorsíðu Þjóð-
viljams laugardagdnn 18 maí
1968. Þar segir fírá gjaldlþmti
Fjöiliðjumnar hf. Isafirði 50-60
aðilar hafi byrjað málareksíiii"
giegn fyrirtækiinu vegna van-
efnda á sammingium. Ýmislegt
miisferli amnað er talið, vejvi.hjá
fyrirtækinu. Málsrannslókn haf-
in hjá bæjartógeta á Isafirði
þanm 20. apríl. Saigt er að mál-
ið sé komið tii! saksóknara rík-
isins (hefiur og verið þar síð-
an). Stærsti viðislkiptavinur
fyrirtækisins er Framikvæmda-
netfnd Byggingaráætlunar, Ikeypti
gler í 312 íbúðir í Bredðholti
sem átti að afhendasit í fyrra
sumar (þ.e. 1967) og helfiur nú
riftað samndngum, m.a. vegna
galla á vörunni og ýmistags
annars (tómar glleriristur af-
Framihald á 9. síðu.
María Pétursdóttir:
Rauði krossinn
Hver ætli viðbrögð manna
yrðu ef fréttafllutningur i fjöl-
miðlum hætti að leggja rnegin
áherzlu á stjóimmálalleg átök,
styrjaildir, glæpastarfsemi,
f fkniiyfj aneyzlu, náttúruham-
fairir og ýmiisslkonar meiri og
minniháttar slys, eða aðraræsi-
fregnir? Ætli mönnum félli
rniður, ef þeir ættu von á því
næstu márniði og ár, að helztu
fréttir á foreíðum blaða vænj
um afretk og starfsemi alþjóða-
samtaika og einstakilinga, sem
vinna að því að hjálpa þarsem
vandamál eru á ferðinni?
Gæti það ekki öllu firemur
verið mannkyninu til heillla, að
heyra oftar og vita meira um
starfsemi Alþjóðiaheilbrigðis-
stofnunarinnar, Bamahjálpar
Samednuðu þjóðanna, Alþjóða-
vinnumálastofnunarinnar cg
Matvæla- og landbúnaðar-
stafnunar Sameinuðu þjóðanna?
Samtímamienn okkar hafa leit-
að iausnar á fjölmörgum vanda-
mólum, sem mienn hafa urfí
aldaraðir átt við að’ stríða, mjög
ofit með þeim árangri, sem æitla
mættd að oftirtektarverður væri.
Einhverjir muniu svara því til
að nú sé hsegt að fýlgjast vel
með atburðum líðandi stundar
um aillan heim og okihur beri
að gera það, þvi sdnmdeysi um
annarra hjálparlþörf sé mönn-
um vansæmd, en vitneskjanum
hörmungar og böl eági aðverða
til að vekja dtokur til umhugs-
unar og athaíha. Þó frétta-
flutningur þjóni þessum tál-
gangi að vissu marki, er hætt
við að offiraimleiðsla þesskonar
efinis kunni að sljóvga við-
brögð manna til jákvæðra at-
hafna og geti stundum bein-
línis verkað 'til tjóns á ýmsan
hátt.
Til þess að hjállp berist sem
bezt til þeirra sem hennar
þarfnast, verður áhrifaríkast að
sem flestir styðji að þeirn fé-
lagasamtökum, er forystu hafa
um þá starfsami
Rauði krossinn
Fá eru þau samtök meðal
þjóða, sem njóta sfiíks trausts
og almenningshýlli sem Rauði
krossinn. Er það tvennu að
þakka, hvereu vél hann hefur
varðveitt Wutfeysi sítt og þess
yfirgrdpsimikla og lodsamllega
lítonar- og björgunaretarfs sem
hann vinnur þrotlaust að.
Rauði kross Isiands hefur
starfað nærri hólfa öld og
starfa deildir hans víðsvegar
um landið. Verkefnin hafa
einkum verið margvístag hjálp-
arstörf, sivo sem fjársöfnun til
bágstaddra, sjúkrafflutningur,
kennsla í skyndihjálp, hjálp
við sjútoa í heimahúsum, blóð-
söfnun, sjúfcravinastajrfsemi o.fl.
allt í samræmi við tillgang
Rauða kross Islands. Hl'utverk
Rauða kross Isllands er m.a'. að
vinna að aukinni starfsemi að
mannúðarmálum og að auka
þekkingiu á þvd sviði til þess
að samiúð, skilningur, sættir og
samvmna takist mdlli þjóða
heimsins
, Árlegur merkjasöludagur
Rauða krossins er að vanda á
ösltoudaginn,' og er vo-nazt til, að
almenninguir taki merkjasöúu-
fódki vell oig kaupi merki.
Því fé sem inn keimur verð-
ur vel varið, því að verkefni
eru mörg og brýn. Þá vil ég
hvetja menn til að kynna sér
starfsemd Rauða krossins og
gerast aðilar að honum, sivo
hann megi veffða sem öílugast-
ur.