Þjóðviljinn - 26.06.1971, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 26. júití 1971.
— Málgagn sósialisma, verkalýðshreyfingar og þjóSfrelsis —
Otgefandi: Otgáfufélag Þjóðviljans.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann
Ritstjóran Ivat H. lónsson (áb.), Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Ritstj.fulltrúl: Svavar Gestsson.
Fréttastjóri: Sigurður V Frlðþjófsson.
Auglýsingastjórl: Helmir Ingimarssoa
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýslngai. prentsmiðja: Skólavðrðust 19. Siml 17500
(5 linur). — Askriftarverð kr 195.00 ó mánuði. — Lausasöluverð kr. 12.00.
Á það verður að reyna
|Jrslit þingkosninganna 13da júní voru afar skýr
krafa um gerbreytta stjórnarstefnu. í>eir þrír
flokkar sem verið höfðu í stjórnarandstöðu fengu
meirihluta á þingi, eftir að hafa í kosningabar-
áttunni lýst hliðstæðum viðhorfum til ýmiissa
veigamestu viðfangsefna landsmálanna. Kjósend-
ur höfðu sagt afar skýrt og skiimerkilega: Þessir
þrír flokkar eiga að mynda stjóm um þá stefnu
sem þeir hafa boðað. Því hlaut það að vekja at-
hygli að formaður Samtaka frjálslyndra og vinstri
manna dró allt aðrar ályktanir af kosningaúrslit-
unum í fyrstu ummælum sínum í útvarpi og blöð-
um, og að Samtökin skýldu ekki geta sagt til um
það þegar í upphafi hvort þau væru yfirleitt til
umræðu um stjórnarmyndun við Alþýðubanda-
lagið og Framsóknarflokkinn. Af þessum sökum
dróst það í heila viku að hægt væri að hefjast
handa um stjórnarmyndunartilraunir, og var það
að sjálfsögðu afar bagalegt. Hins vegar gerðust
þau ánægjulegu tíðindi að blað Samtakanna, Nýtt
land, tók mjög skýra og skilmerkilega afstöðu
með þeirri kröfu almennings að unnið yrði að
því af fullri alvöru og einlægni að mynda vinstri-
stjóm. Og sú afstaða varð ofaná í Samtökunum;
á fundi sem fulltrúar hins nýja meirihluta héldu
í gær skýrðu þingmenn Samtakanna frá því að
þeir væru reiðubúnir til þess að taka þátt í til-
raunum til stjórnarmyndunar. Þeim áfanga ber
sérstaklega að fagna.
gamtök frjálslyndra og vinstrimanna lögðu til í
ályktun sem birt hefur verið að Alþýðu-
flokknum yrði boðið að taka þátt í tilraununum til
að mynda vinstristjórn. Bæði fulltrúar Alþýðu-
bandalagsins og Fram:sóknar lýstu yfir þvi að
þeir teldu sjálfsagt að kannað yrði hvort Alþýðu-
flokkurinn væri reiðubúinn til slíkrar samvinnu
í samræmi við þá stefnu sem lögð var áherzla á
í kosningabaráttunni, en þar ber að sjálfsögðu
hæst hina skýru samstöðu í landhelgismálinu, og
hefur Alþýðuflokknum nú verið boðið til viðræðna
á þeim forsendum. Hins vegar mega slíkar kann-
anir ekki verða til þess að drepa málunum á
dreif eða tefja þau; nú þegar hefur verið farið
of illa með tímann. Á það verður að reyna þeg-
ar næstu daga hvort þeir þrír flokkar sem fengu
sameiginlegan meirihluta með því að boða sam-
eiginleg stefnumið eiga heilindi og þrótt til að
standa við stefnu sína og reyna að framkvæma
hana í verki. Þar verða málefnin að skera úr.
Mikið hefur nú þegar verið rætt manna á meðal
um þá atburðarás sem orðið hefur þær tvær vik-
ur sem liðnar eru eftir kosningar, og á sama
hátt mun verða fylgzt gaumgæfilega með afstöðu
og athöfnum manna og flokka næstu dagana.
Þjóðin sýndi Alþýðubandalaginu, Framsóknar-
flokknum og Saimtökum frjálslyndra og vinstri-
manna mikið traust i kosningunum; nú er það
þeirra að sýna í verki að þeir verðskuldi traustið.
— m.
Gísli Gunnarsson:
Morgunblaðið, 23. júní
Þeir sam lesið baía Morgun-
blaðið undanfiarrua daga bafa
sennilega tekið eftir bvi að
blaðinu er freikiar illa við að
vinstri stjóm verði myndiuð.
Margar ástæður eru vafa-
laust fyrir því að Morgiun-
blaðsmönnum er illa við vinstri
stjóm, Ósannilegt verður að
telja að þar sé aðeins um að
ræða ótta við að vinstri stjóm
valdi kommúnistísfcu einræði
(eins og álykta mætti af sfcrif-
um Morgunblaðsins). — En þó
er aldrei að vita.
Tilgangur þessarar greinar
er alils ekki sá að fordæma
skrif Morgunblaðsins um
vinstri stjóm, heldur að rekja
skrif blaðsins um þessí mál
einn dag, 23 júní 1971. Er það
sannfæring mín að ýmislegt
lærdómsríkt sé að finna í þjóð-
Lífsmynd þeirri sem birtist i
stærsta blaði þjóðarinnar þenn-
an dag og sem jafnframt held-
ur glæsilega uppi merki stærsta
stjómmálaflofcksins SjálfBtæ'ð-
isflokfcsins.
Innihald blaðsins 23. júní.
f stórum dráttum var inni-
hald Morgunblaðsins miðviku-
daginn 23. júní 1971 þannig:
Blaðsiðu-
fjöldi
Anglýsingar .............. 10*
Pólitískiar baráttugreinar 4/s
Grein um Jóhann Hjálm-
arsson ................ 31/s
íþróttafréttir ............. 2
Allskyns ópólitískt inn-
lent efni............... 6%
Erlendár fréttir ............ 1%
Pólitísk erlend grein .... 1%
Ýmislegt: (Svar mitt eftir
BiIIy Grabam, Stjömu-
spá Jeanne Dixon,
Daigbók, Sfcopmyndir,
framhaldsisaga, eftir-
mæli, dánartilkynning-
ar, „Hætta á næsta
leiti“, myndasaga) .. 22/5
Alls blaðsíður í
Morgunblaðinu 23/6 28
Yfsr 25 þúsund
NÝJU DELHI 24/6 — Yfir 25
þúsund kólerutilfelli hafa ver-
ið skráð meðal austurpakist-
anskra flóttamanna í Vestur-
Bengal. að því er fram kem-
ur í opinberri skýrslu sem birt
var í Nýju Delhi í dag. Dánar-
tilfelli eru 3.648. Tölumar ná
aðeins til þeirra sem skráðir
haía verið á sjúkrahúsum eða
heilsu vemdarstöðvum.
Bandaríkin munu leggja fram
70 miljónir dollara til viðbót-
ar þeim 20,5 miljónum sem
þau hafa áður veitt til hjálp-
ar Indiandi við liausn þeirra
vandamála sem við blasa eft-
ir að rúmar 6 miljónir austur-
pakistanskra flóttamanna eru
komnar til landsins.
Lóðaúthlutanir
Á fundi bongarriáðs s.l. briðju-
daig vcnru samiþykktar tillögur
lióöanefndar um úthlutun eftir-
greindra bvggingatrlóða:
Unufell 2: Jóhann S. Helgason,
GuUteigi 18.
Unufell 4: Konráð I. Torfason,
Heiðarbæ 6.
Kvistaland 10: Penedikt Á. Guð-
bjartssom, ÁlWieimum 3.
Um lyklana að íslenzka þjóðfélaginu — alvarleg
ógæfuskref — hatrömmustu einræðiskommún-
istana — ríkisforsjá á öllum sviðum manníegra
samskipta — einu röddina, eina boðskapinn,
eina flokkinn
Einsfsfnuakstur
Borgarráð hefur samiþykfct til-
lögur umferðarráös um að ein-
stefnuakstur verði á Vegamóta-
stíg til norðurs frá . Skólavörðu-
stíg að Grettisgötu. Einnig að
einstefnuakstur verði á Otra-
teigi í suðuráttfrá Laugarnesvegi
að Sundlaugavegi.
Þörf er að útsfcýra aðeins á-
kveðna efnisþætti.
Pólitiska erlenda greinin hét
„New York Times og leyni-
skýrslumar úr landvamarráðu-
neytinu. — Sannanir um vís-
vitandi ósannindi og falsanir
Johnsons forseta.“ Greinin um
Jóhann Hjálmarsson er grein
eftir Guðmund G. Hagalin bók-
menntagagnrýnanda Morgun-
blaðsins um nýútkomna bók
Jóhanns Hjálmarssonar bók-
menntagagnrýnandia Morgun-
blaðsins. Alls kyns ópólitískt
innlent efni eru almennar inn-
lendar fréttir, fréttabréf og
fréttatilkynningar og þrjú við-
töl. A'ðeins ein frétt í þeisisum
flofcki gæti á einhvem hátt
talizt þjóðmálalegs eðlis,
„Rannsóknarráðsmálið í saka-
dómsrannsókn“. Lengra inn í
þjóðmálin koma almennu frétt-
irnar ekki.
Pólitískar baráttugreinar
mynda sameiginlega um 4
dálkia (eða 4/5 af síðu). Hér er
um að ræða það innihald blaðs-
ins þar sem pólitísk stefna
þesis kemur fram. Pólitísfcu
baráttugreinamar em: Stak-
steinar (1 dálkur). grein í Vel-
vafcanda (u.þ.b. 1 dálfcur) og
báðir leiðarar bla'ðsins (tæpir
2 dáltoar). Verður nú freistað
að rekja efni þessara pólitísku
baráttugreina.
Pólitísk stefna Morgun-
blaðsins 23/6 ’71
Staksteinar eru í tveimur
hlutum sem eru í beinu sam-
hengi. Heitir annar hlutinn
Eining kommúnista, en hinn
hlutinn Ólafía.
Um einingu kommúnista seg-
ir meðai anniars:
Jghafa hatrörnrmtsþi fcomntún-
ístor & fslandi tckið npp þráð-
inn á nýjan lcik og Iiafið IWB*
starf við kommúnista I Alþýðtt'
bandalagimi, eftlr BlcammUma
viðskiloað.
Hér er átt við grein eftir
Steingrím Aðalsteinsson í Þjóð-
viljanum 12. júní sl. Greinin
sannar að sögn Morgunblaðs-
ins „einingu fcommúnista.“ Höf-
undur Stafcsteina álítur þaö
augsýnilega jiafn míkinn ágóða
fyrir pólitísfca stefnu Morgun-
blaðsins að ræða um einingu
kommúnista og áður var ágóði
að tala um sundrungu fcomm-
únista.
Um Ölaffiu segir m.a.:
myndun vinstri stjómar sé til-
ræði við lýðræði og þingræði á
ísdandi. Einnig kemur sfcýrt
fram að til eru einræðisfcomm-
únistar Hins vegar er Jwergi
sagt frá lýðræðiskommúnistum
og væri mjög æskilegt að Morg-
unblaðið segði frá hverjir þeir
eru.
Velvakandi 23/6 brýtur yfir-
lýst markmið sitt að birta að-
eins greinar með nafni. í Vel-
vakanda er grein eftir P.P.S.
undir fyrirsögninni Á að af-
lienda kommúnistum mennta-
málin? Þar segir m.a.:
Göriy Ölafur Jóhannesson OK
Framsóiaiarflokkuvinn sér
gre'in fyrir því. hve. alv.irk'.f.L
.ógæiuskref þeiv stlga nicö því
afi lula kotnmúnista liafa reð.stu
stjóvn menntamála l landimtT'
Afhendin.g mcnntamálnnna í.
hcndivr kommúnisla lvlýtur :uY
vcrn þjóðhoUum Vramsóknac-;
mönmim þúngbær rauj
Þ»ð eina, nem franiBöfcnsrmenn
íótíast nú nð gell fconúð í Wff
fjrír, nð draumurinn inn Ölafiu
rætisf, rrn þscn „ivmmrlegu sjón-
ttrmið'' Hnnnllmls Vnfclimarsson-
»r að viljo standa vörð nm lýð-
ræðt og þlnRxntðé A Islmiðl.
Kn þti að Hannílwil Valdí-
nmrsson hnfi gcííð skelirgnr yf-
irlýsingar nm-amlstöðu sina við
einm'ðiskomnn'inista, em ekkl
öH k.irl komlUy til grafar cnnj
Vist er, :»ð ýmsir ffcikksmenni
Usiiuifc.xls ern þess fýsondi sð
semjti yá konunúnísta, og þvi
verðiir fróðlegl :»Cf s.já, hve.rsn
elnarRlojra Unmnjþat sieudiir vWI
•r sfcortanir, sem hann he.rnr
•sh
Hér kemur skýrt fram sú
sfcoðun Morgunjþlaðsins að
Þa’ð ber að harma að hvergi
sfculi koma fram á hvem hátt
þa’ð sé alvarlegt ógæfuskref að
láta kommúnista hafa æðstu
stjóm menntamála í landinu.
Munu kommúnistar reka burt
an dkomim ú n i st íska kennara,
banna andkammjúnistískar
kennsl'U'bækúr, innræta böm-
unum rússneskan sendiráðs-
áróður, útrýma kristinni trú,
ala upp hippa og eiturlyfja-
neytendur? Vonandi imniu skýr
svör fást senn við þessu í
Morgunblaðinu.
Niðurlag Velvafcanda'greinar-
innar er þannig:
Vonavidi verður 'ógæía Eram
sóknarflokksim ekki sú, aff
hann athendi kommvmistum-
lyklana afi Islcnz'ka þjóðfélag
Smt. ■ Kömrm'nvistum eni slikir
tyklar ckki lausiv i licndl, eft
ir að þeir hafa einu sinni
krcppt grcrpinp utan um þá.
P. P. S,“
Spumingin er sem sagt þessi:
Ætlar Framsóknarflokkurinn að
innleiða kommúnistískt einræði
á fslandi eða ekfci?
Og Velvafcandi svarar hnytti-
lega P.P.S. þannig:
Þá er harn aít skiptn nm
skrá, Péhir sæll, cða brjóU
skcggið af l.vklunum. ■
Leiðarar Morgunblaðsins 23/6
’71 eru tveir. Heitir sá fyrri
Þjóðviljinn og skoðanafrelsið
en sá siiðari Samstarf lýðræðis-
flokkanna við kommúnista.
í fyrri leiðaranum, Þjóðvilj-
inn og skoðanafrelsið, segir í
uppbafi:
iPih af meginreg'lum hins
• sósialíska stjórnkerffe
kommxtnismnns ev afnám
skoffanafrelsis. í þeim i'íkjumj
JfcVt* sem Tvommi'mistar ráðaj
er aðeins leyfð eín skctðimj
skoðim valdhafanna. Milljón-
ir mnnna um allan heim eru
hneppfir í íþessa fjcitra hins
staðnaðaxti’turhalds. t öllum
Niðurlag leiðarans er á þessa
leið (en áður hafði í leiðaran-
um verið sannað að Þjóðvilj-
inn væri andstæður frjálsum
skoðanaskiptum í daigblöðum):
Þessi aístaða málgagns fej
lenzkra komvmutista sýnir
glöggt, að þeir, rétt óins og
afirir iélagar þeirra. skilja
ekki að til eru fleíri skoðanir
en skoöanir valdhafannat
Þeir skvnja a'Öeins eina röddj
einn boðskap. einn flokk.
Síðari leiðari Morgunblaðs-
inis, Samstarf lýðræðisflokk-
anna, dregur raunar í stuttu
máli sanian allan pólitískan
boðskap Morgunblaðsins 23.
júní 1971 og því er ástæða til
að birta þennan leiðara í beild:
TVTú, þegar islenzkir kornrn-
’ ún'Vátur aru að saxheínast
;i harðari einráiðisafetöðu en
'oftast áður á undanfömurn
!árum, eru rótgrónir lýðræðis-
flokkar stjórnarandstöðunnar
|að hugleiða stjórnarsamstarf
Jmeð þeirn til þess að koma
‘sjónarmiðum þeirra í fram-
jkvæmd í íslenzku. þjóðlífi.
Raunar Hefur formaður Sarnt
taka frjálslyndra og vinstri
‘manna lýst. yfir andstöðú
sinni við einræðiskommún-
ista þá, sem. stjórna Alþýðu-
bandalagínu. En á sarna tfrna
hefur málgagn Frarnsóknar-
iflokksíns lýst því, að eng-
'inn málefnaágreiningur sé
il&ngur milli framsóknar-
imanna og komrnúnista.
! . Kommúnistar* boða nú
[ákaft þjóðnýtingu og ríkis-
Iforsjá á öllurn svíðum mann-
llegra samskipta. Þeir léggja
■einnig þunga áberziu á að
•rjúfa sarnskipti og tehgsl ís-
lendinga við þjóðir Ve-stur-
Evrópu. Kommúnistar þeir,
sem starfað hafa í Sósíalista-
félaginu ura rmkkra hrið, hafa
nú aftur tekið upp samstari
við félagana i Alþýðubanda-
laginu; þegar hiÚir imdir
íþátttöku þeirra í ríkiss'tjörtt.
•Þannig þjappa þeir sér sam:
an urn leið og von er tii þess:
að þeir geti komið áforrnurh
.sinum í frarnkvchrnd.
Hér sjáum við greinilegia
pólitísfca þjóðlífsinynd Morgun-
blaðsins 23. 6. 1971
Kommúnistar eru að gera
siamsæri um að koma á ein-
ræðissikipulagi.
Fyrst sameinast þeir og
skapa hættulega einingu (Sönn-
un: Grein Steingríms Aðal-
steinssonar).
Hannibal Valdimarsson berst
hetjulegri baráttu gegn sam-
sfcarfi við einræðiskommúnista
en á í vök að verjast fyrir eig-
in flokksmönnum og forystu-
li'ði Framsóknarflokksins.
Sannanir þess að vinstri
stjómin undirbúi Sovét-ísland
erui: a. þjóðnýtingarboðsikapi-
ur kommúnista — b. barátta
bommúnista gegn tengslum
við Vestur-Evrópu.
Þess vegna ERU RÚSSARN-
IR AÐ KOMA MEÐ RÍKIS-
FORSJÁ A ÖLLUM SVIÐUM
MANNLEGRA SAMSKIPTA.
Nú vaknar spumingin:
Tokst þessi lævísi og slóttugi
áróður Morgun.blaðsins? Tekst
að sýna Samtöfcum frjálslyndra
og Framsókniarflokknum fram
á hve „alvarlegt ógæfuskref“
þeir stíga, ef þeir afhendia
kommúnistum lyklana að ís-
lenzka þjóðfélaiginu?
Svarið fæst innan skamms.
23. iúni 1971
Gísli Gunnarsson.