Þjóðviljinn - 28.07.1971, Blaðsíða 4
4 SÍÐA — ÞJÓBVTLJINN — Miöváfcudaigur 28. júlí 1871.
— Málgagn sósíalisma, verklýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Utgefandi: Útgáfufélag ÞjóSviljans.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson, Sigurður Guðmundsson.
Ritstj.fulltrúi: Svavar Gestsson (áb).
Fréttastjóri: Slgurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja; Skólavðrðust. 19. Siml 17500
(5 linur). — Áskriftarverð kr. 195,00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 12.00.
Blikkbeljan og fjármagnið
síðustu misserum hafa umræður farið mjög
vaxandi um skipulagsmál borga og hafa þessar
umræður náð til íslands fyrir tilstuðlan ungra
arkitekta ýmissa. Þessi umræða beinist ekki sízt
að þeirri staðreynd að manneskjan hefur iðulega
farið mjög halloka í skipulaginu, en umhverfið hef-
ur verið skipulagt í þágu bifreiðarinnar — blikk-
beljunnar. Grænum svæðum er unnvörpum breytt
í bílastæði, hús eru rifin til grunna til þess að
koma fyrir bílastæðum, stjórnarráðsbletturinn er
eyðilagður með því að færa til styttur og skerða
blettinn að mun til þess eins að unnt verði að koima
bifreiðum greiðar gegnum miðbæínn. En ef vel
er skoðað kemur í ljós að það andmanneskjulega
skipulag sem þannig haslar sér völl er ekki ein-
vörðungu í þágu bifreiða, það er framar öðru í
þágu fjármagnsins. Bifreiðastæðum fjölgar á mið-
bæjarsvæðinu vegna þess að þar fjölgar verzlun-
um, þar hækka lóðir í verði og þar er fjármagnið
geymt. Gömul hús eru rifin vegna þess að yer^-
unin, útþenslan í fjármagninu, heimtar stærra
athafnairými. Gömul hús eru eyðilögð með því
að byggja við þau, ofan á þau eða umhverfis þau
kumbalda sem hafa stærra gólfrými og greiðari
möguleika til þess að þjóna undir fjármagnið.
Það er líka í þágu hagsmuna fjármagnsins þegar
sú stefna er tekin upp í skipulagi að byggja og
reisa geymslustaði utan borgarinnar fyrir þreytt
vinnuafl. Fjármagnið er oniðpunktur þess skipu-
lags sem höfð hefur verið hliðsjón af við bygg-
ingu borga — blikkbeljan er tákn fjármagnsins.
íþróttir
J^ú er háannatími íþróttafólks. Þúsundir og aftur
þúsundir íslendinga leggja nótt við dag til að
undirbúa og skipuleggja íþróttamót sem eru um
hverja helgi allt sumarið. Þúsundir íslendinga
keppa á íþróttamótum heima og erlendis, og það
er til marks um fórnfýsi þessa fólks þegar árang-
ur næst svo umtalsvert sé á keppnismóltum.
Árangur á slíkum mótum verður þó ekki aðeins
mældur í sekúndum, sekúndubrotum, metrum
eða sentimetrum. Hann ber líka að mæla í öðr-
um mælieiningum sem hvorki eru til á mól eða
vog. Það er þýðingarmesti mælikvarðinn í íþrótt-
um sem öðru félagslífi hvert gildi þær hafa sem
menningarstarf, þroskandi athafnasemi. Engu að
síður er ástæða til þess að samgleðjast íþrót'tafólki
þegar það nær umtalsverðum árangri mældum í
einingum máls og vogar. Því skal sundfólki óskað
til hamingju með góðan árangur sundmeistara-
mótsins um helgina. — sv.
— lífinu stjómað í smáatriðum á elli-
heimilum — vantar feðralaun, ekklabæt-
ur og ekklalífeyri — skólafólki ofviða að
greiða 11.330 kr. í opinber gjöld — ort á
móti þeim á Leifsstöðum —
f
í Bæjarpóstinum í dag er
fj allað um aðbúnað fólks á
elliheimiluan, bent er á að
enn er hlutur karlmanna
fyrir borð borinn í endurbót-
um á tryggingakerfinu og lagt
er til a’ð bætur með einu
barni verði felldar niður.
G.H. bendir á bað að skóia-
fólk sé varla aflöguíært um
11.330 kr. 1 opinber gjöld og
með slíkum álögum sé jafnvel
verið að hrekja það fólk úr
skólum, sem ekki á sér fjár-
sterka aðstandendur.
Þá yrkir Þ S. út af vísu og
Ijósmynd sem birtust í Morg-
unblaðinu fyrir skömmu.
Reykjavík, 22. júlí 1971.
Bæjarpóstur.
Hrafn Sæmundsson skrifaði
þér í gær um aðbúnað aldr-
aðra. Hann nefndi þar ýmis-
legt, sem betur mætti fara,
svo sem fríar fertlir með
strætisvögnum og öðrum far-
artækjum, fría miða í leikhús
o. fl. í sambandi við aukna
hamingju gamla fólksins datt
mér í hug, hvemig búið er
að því á elliheimilum. Þar er
hugsað um allar líkamlegar
þarfir þess af mikilli hugul-
semi, en aftur á móti er lítill
gaumur gefinn að andlegu
þörfunum. Hægt er að ímynda
sér hvemig fólki. sem hefur
að miklu leyti ráðið sér
sjálft, myndað sér venjur og
sérvizku og tekið ákvarðanir,
finnst að koma á elliheimili,
þar sem þarfir þess eru fyrir-
fram ákveðnar og lífi þess
næstum stjómað í smáatrið-
um. Enginn spyr það. hvort
þetta eða hitt eigi að vera
svona eða hinsegin, það verð-
ur algerir þiggjendur og miss-
ir_ þá hamingju, sejn fólgin,
er i athöfnum og töku á-
kvarðana. Ég er viss um, að
með svolitlum vil j a og til-
hliðrjnarsemi mætti gera
margt af þvi fólki, sem situr
á elliheimilum, meiri þátttak-
emdur í starfj þeirra. Sjálfsagt
er t.d. að gamalmennin eigi
fulltrúa í stjóm elliheimila.
Eitt er enn athugavert við
elliheimilin. Aldrað fólk, sem
hefur engar aðrar tekjur en
ellilífeyri. verður að láta
hann allan til heimilisins
nema 333 krónur á mánuði.
sem það fær í vasapeninga —
ég segi og skrifa 333 krónur
á mánuði. Hægt er að hugsa
sér, hvað það hefur að segja
t.d. fyrir reykingamann. Ef
hann ætlar að veita sér þá
ánægju að reykja, sem tæp-
lega er hægt að taka af göml-
um mamni, verður hann að
auðmýkja sig með sníkjum
og ölmusu. Við verðum ávallt
að minnast þess, að gamalt
fólk er ekki ölmusufólk, Það
hefur um langan starfsaldur
fært samfélagi okkar skerf
sinn og á Þvi rétt á mannúð-
legri og mannsæmandi um-
önnun í ellinni
Tryggingamálaráðherra hef-
ur nú flvtt gildistöku laga
um alm. tryggingar nr. 67, 2n.
apríl 1971. Þessi lög bæta að
nokkru leyti fyrir þá lítils-
virðingu, sem við höfum sýnt
gömlu fólki og öryrkjum, en
betur má, ef duga skal, og
auðvitað ber að stefna að
því, að ellilífeyrir og örorku-
bætur nægi fyrir brýnustu
nauðsynjum. f þessum lögum
sakna ég þó margs t.d. eru
mæðralaun mjög lág og
furðulegt, að þau skuli ekki
hækka nema með þrem fyrstu
bömum, Þá er,, hlutur karl-'
manna enn fyrir borð borinn
og ekkert til, sam heitir feðra-
laun, ekklabætur eða ekkla-
lífeyri. Þetta verður vonandi
athugað í áframbaldandi end-
urbótum kerfisins.
Á meðan tryggingarnar
veita framangreindum aðilum
sultarkjör, er furðuiegt, að
fjölskyldubætur eru greiddar
hvemig sem éstatt er hjá for-
eldrunum. Eftir minni hyggju
mætti fella niður allar „bæt-
ur“ með einu bami og greiða
„bætur‘‘ með fleiri börnum
eftir efnum og ástæðum for-
eldra Ég hygg, að foreldrar
i góðum efnum muni varla
taka eftir því. þó að „bæt-
urnar“ með bömum þeirra
væru felldar niður. Þeir pen-
ingar, sem þannig fengjust
dygðu e. t. v. fyrir almenni-
legri aðstoð við bammargar
fjölskyldur, og væri það spor
í átt til efnahags-legs jafnað-
ar.
Virðingarfyllst,
Þuríður E. Pétursdóttir.
Ágæti Bæjarpóstur.
Mig langar til að koma á
framfæri nokkrum athuga-
semdum varðandi álagning-j
opinberra gjalda.
Þannig er málið vaxið að
skólafólk jafnt sem aðrir
þarf að borga á yfirstandandi
ári kr. 11.330 i opinber gjö'.d
til ríkisins Skólafólk á að
lifa á þeim tekjum siesn það
getur aflað sér : sumarfríum
og ekki er hægt að ætlast til
með nokkurri sanngirni að
þær séu meir en £C- -50 þús.
kr. Hver reiknar dæmið
þannig að þetta fólk sé af-
lögnfært um 11.330 kr. til op-
irberra gjaldi? Er ekki með
þessu verið að hrekja það
fólk ir skólum serr á sér ekki
íjársterka .aðstandendur?
Eg veit að reikningsmcist-
ar.’r fráfaranii ríkisstiórnar
eiga heiðurinn af þessum á-
Icgum og viss er ég um að
það em fleir* 1 en ég sem búa
jlir þeirri frómu ósck að
sti'ifskröftum þessara manna
verði beint inn á önnur svið
í framtíðinni.
Um leið og ég óska núver-
andi valdhöfum gæfu og
gifturíkrar setu vil ég minna
á að líta til þessa vanda um
leið og þeir renna augunum
yfir brunarústir 12 ára borg-
aralegs afturhalds í leit að
ráðum til úrbóta. — G.H.
Á úrklippu úr Morgunblað-
inu frá 1971 má sjá gamian-
sama ljósmynd af „rússnesk-
um þimi“ eftir Auðun Leifs-
son og birtist þar með visa
eftir Leif Auðunsson, sem
hann kallar Rauðu hættuna.
Þ.S. sendi okkur þessa úr-
klippu og lét fylgja með tvær
váisur.
Auðunn Leifsson:
Glámskyggn á glapráða
tröðum
gengur við Markarfljóts ála
lafhræddur Leifs á stoðum
Ijósmynda götuna hála.
Leifur Auðunsson:
Glatast glæstar dyggðir
glamrar hátt í kvömum.
Leifur Auðung lygðir
lepur Moggans bömum.
Þ. S.
Og hér er að lotoum ein
framúrstefnuvísa í bundnu
máli:
Styrmir héma, strákurinn, ^
stríðiö vill og berjast.'
Og skást að hafa skúta sinn
skofcrmark til að verja, t
A thugasemd frá Ingálfi A. Þorkelssyni
Þjióðviljamum hefur boirizt
, eftirfarandi frá Ingólfi A. Þor-
kelssjmi og fer erindi hans hér
á eftir og er fyrirsöign hans
þannig:
„Yfirlýsing að gefnu tilefnl.
Ósannindi Þjóðviljans og Morg-
unblaðsins hrakin.”
I>egar ég kom til bargarinnar
fyrir nokkmm dögum úr sum-
arleyfisferð, sá ég í Þjéðvilj-
anuffl og Morgunblaðinu furðu-
leg ummaali varðandi félags-
fund, sem haldinn var í SFV
í Reykjavík 7, júlí. Fundur^.
þessi fjallaði um væntanlega
stjómarmyndun vinstri flokik-
anna þriggja og sameiniingar-
viðræðumar.
Þjóðviljinn segir 1. júlí s. 1.
að á þessum fiundi hafi verið
samiþykkt að víta framkvæmda-
stjóm Samtakanna fyrir að
bjóða ekki Alþýðubandalaginu
aðild að svonefndu „sameining-
arráðd“.
Styrmir Gunnarsson, aðstoð-
arritstjóri Morgunblaðsins end-
urtetour þessi ósannindi í þvi
blaði 14. júlí með eftirfarandi
orðum:
„Hannibal Valdimarsison er
ekiki sjálfs síns henra í þessum
samtökum. Hann ræður engu
i Saimitötoum frjálsljmdra (
Reykjavík. Á félagsfundi í þess-
um samtötoum voru samþyktotar
vítur á hann og aðra fyrir að
vilja ekki bjóða kommúnista
þátttöku í sameiningarráðinu
svoneifnda".
Þessi ummæli Styrmis eru
þeim mun furðulegri, þegarsú
staðhæfdng er höfð í huga, að
fólk honum nákomið var áum-
ræddum fundi og hefur eflaust
sagt honum sannleitoann um,
hvað þar gerðist.
Staðreyndimar eru þessar:
Tvær tillögur um sameining-
armálin komu fram á fundin-
um. önnur tillagan var notok-
uð harðorð og bar keim afvít-
um. Hún var kolfelld á fund-
inum. Hin tillagan, samin og
filutt af mér á þessum fundi,
var samþykkt af yfirgmæfandi
meirihluta fundarmanna. í þess-
ari tillögu er etotoi minnsti vott-
ur af vítum. Og til þess aðtaka
af öll tvímæli í þessu efni birti
ég tillöguna, Hún hljóðar svo:
„Samtöto frjálslyndra og
vinstri manna hafa svaraðbréfi
Alþýðufflokksins til stjómar-
andstöðuifiloikikanna þriggja og
lagt til, að komdð verði á fót
sérstöku sameiningiairráði Al-
þýðufloikks, Fnamsióiknarflolkks
og Samtaka frjálsllyndira og
vinsitri manna serni hafi það
hlutverk að vinma að undir-
búningi að stofnun nýs sam-
einaðs flokks jaifinaðar- og sam-
vinnumanna. Þessu ber að
fagna. Hins vegar hefiur Al-
þýðohandalaginu ekki verið
boöin þátttaka í sameiningar-
viðræðumum. Vitað er að Ál-
þýðufilokkuirdnn er hlynntur að-
ild Alþýðubandalagsins. 1 AI-
þýðubandalaginu er fjöldi
jafnaðairmanna, sem á hvergi
heima nema í sósialdemótorát-
ískum flotoki. Það er órökrétt
að ætla sér að mynda stjórn
með Alþýðubandalaginu, en
bægja því samtímis frá sam-
einingerviðræðunum.
Sameiginlegur fundur filokks-
stjómanmanna SBV í Reyfcja-
vík og nágrenni, haldinn í
Framhald á 8. síðu.
Sunnlendingar
Feröafólk
Munið sumarhátíð Héraðssambandsins Skarphéðins að Laugarvatni
um verzlunarmannahelgina.
FJÖLBREYTT SKEMMTIDAGSKRÁ
ÍÞRÓTTAKEPPNI
FIMLEIKAR
FLUGELDASÝNING
DANS Á TVEIM PÖLLUM
STRANGT ÁFENGISBANN
Hljómsveit Þorsteins Guðmundssonar, Selfossi og Logar frá Vest-
mannaeyjum. H. S. K.
4