Þjóðviljinn - 29.10.1971, Blaðsíða 2

2 SlÐA — ÞJÖÐVILJINN — Pöstudiagui* 29. dktiöber 1971.
■•MvXvIvMvlv;

•M’MvM'MvMvMvMvMvMv!
MvI-MvMvM-MvMvMvMvM'
í hópi
þessara ríkja
„Það viar sannarlega heppi-
legt að búið var að skipta um
stjóm á Islandi," sagði Jónas
Ámason í New York í fyrra-
dag. „Amnars hefðum við lent
í stórmóli eims oig Kínamólinu
með Könum í félagsskap með
helztu fasistaríkjum heims.'1
Já, það var sannarlega heppi-
legt.
Ef Islendingar hefðu fylgt
stefnu Jóhainns Hafsteins,
Ellerts Sehrams og Benedilcts
Gröndals hefði íslenzka sendi-
neflndin greitt atkvæði með
bandarísiku tillöigiunini. Þá
hefði Island verið í hópi eftir-
talinna ríkja:
Ástralía, BoíLivía, Brasilía,
Miðafrfkulýðveldið, Tsjad,
Kongo, Costa Rioa, Dahomey,
Döm'toíkanslka lýðveldið, E1
Sálvador, Gabon, Gambía,
Guatemala, Haiti, Hondúras,
Fílabeiinsströndiin, Japan,
Kambodja, Leshotó, Líbería.
Madagasjkar, Malaví, Malta,
Nýja-Sjáland, Nicaragua, Ní-
ger, Paraguay, Filippesyjar,
Saudi-Arabía, Suður-Afríka,
Svasiland, Bandaríkin, Efra-
Volta, Uruguay og Venezuela.
Við atkvæðagreiðsluna á
þingi Sameinuðu þjóðanna
sátu 17 ríki hjá og þar á með-
al tvö Bvrópuríki. öll önnur
Evrópunki greiddu atikvæöi
með tillögu Albaníu. Hafði
ísienzka sendinefndin setið
hjá við atkvæðagreiðsluna
hefði Island lent í engu
þdkkalegri félagsskap; hjó-
seturíkin evrópsfcu voru fas-
istaríkin Spánn og Grikkland.
Hans fyrsta
ganga
I allt haust hofur íslenzika
íhaldið hamazt á þvættiingi
sínum í Kímamálimu og strax
og alþingi kom saman var
Ellert B. Schram gerður að
fyrírliða íhaldsins í rnálinu;
hann lovaddd sér hljóðs utan
dagskrár og talaði af viðlíka
utanveltuihætti og einumgis
gamlir menn staðnaðs hugar-
fairs geta gert. Hans fyrsta
ganga í ræðustólinn á Alþdngi
ísienddmga varð því ákaflega
snauitleg — það sýna nú lykt-
ir málsins. Og svo er komið
að meira að segja Morgun-
blaðið er að dnaga í land og
reynir að lægja öldumar i
forustugrein í gær.
Ganga aftur
En í þessari forustugirein
ganga enn afitur sömu
heimskulegu vitleysuimar og
jafnan áður í afstöðu íhalds-
ins til þessa máls. 1 forustu-
greininni segdr meðal aninars:
„Formósa er í raun og veru
sjálfstætt ríki, sem kallar ság
Lýðveldið Kína með sama
hætti og ríki kommúnista á
meginlandinu nefnist Alþýðu-
lýöveldið Kíma. Slík tvískipt-
ing ríkja er eikkert einsdæmi.
Sambandslýðveldið Þýzkaland
neifnist rfkið í Vestur-Þýzika-
landi. Þýzka alþýðulýðveldið
er það kallað í Austur-Þýzka-
landd og íslenzka ríkisstjómin
telur að bæði þessi ríki eigi
að tafca sæti hjá SÞ. Hvers
vegna hefur hún þá eifcki
sömu afstöðu til þeirra
tveggja kínversku ríkja, sem
í raun eru til.“ (Leturbreyt-
ingar mínar. — Fjalar.)
Við þessa emdileysu forustu-
gretoar stærsta dagblaðs
landsins er efltirfarandii að at-
hugia — meðal annaris:
I fyrsta laigi eru ekfci til tvö
kínversk rfki. Sjang-Kæ-Sjek
og Mao em innilega sammála
um það, að aðeins sé til eitt
kínverskt rfki og einlhvers
staðar hef ég heyrt að það
falli umdir lanidráð á Fonmósu
að halda slíku fram. íslenzk
stjómarvöld geta ékki tekið
ákvörðun txm það að skipca
einu eða öðru ríki í tvenmt.
SMfat er fráledt firra.
I öðru laigi er fráleitt að
líkja ‘þessu máli við Þýzka-
landsmálið vegna þess að þar
eru að vísu de-facto tvö rfki,
en ammað meitar að viður-
kenna hitt. Austur-þýzkir tala
jafnan um bæði þýzku rik-
in — en Vestur-Þjóðverjar
eru eklki reiðufoúnir til þess
að viðurkenna Austur-Þýzka-
lamid sem sérstakt ríki. Og
á það má lofcs foe-nda að telji
Morgumblaðið rétt að veita
tveim þýzlkum rfkjum aðild að
Sameinuðu þjóðunum er um
leið — í rauminni — verið að
viðurkenmiai þýziku ríkin bæði.
Samþjöppyn
vanþekkingar
En það er fleira í sömu
forustuigrein Morgunblaðsins
sem cbjávæmilegt er að taka
fyrir. Þar segir:
„I umræðum hór imnanilaeds
hefur verið bent á það, að
fjölmörg náigrainnaríki okkar
í Evrópu hiafi stutt tillögu Al-
baníu, svo sem Norðurlöndin,
Bretar o.fl. og þess vegna
hefði verið eðlilegt að við
geirðum það líikia. En í þessu
sambandi verða menh að gera
sór ljóst, að það eru fyrst og
fremst beinir þólitískir og við-
skiptalegir hagsmunir, sem
ráða afetöðu hinmia sitærrf og
fjölmennari ríkja. ísland er
ef til vill eitt af fáum rífci-
uim hedims, sem hefiur efni á
að leggja einumgis siðgæðis-
legt miait á þetta deilumál
in-nan SIÞ.“ — I þessu leiðara-
broti er að vísu svo mdfcil
heimslka í stuttu móld að slíkt
afrek í samþjöppun vamþekk-
imigarimmar gæti hvergi gerzt
nema í Morguniblaðinu. En
hér sikal látið nægja að gera
eina athuigasemd: Það er með
öílu fráleitt að Bretlamd eða
Norðurlönd hafi mdmni við-
skiptabagsmumi gagmvart
Band-airílkjumum en gagnvart
Kína. Ef Vestur-Evrópurikin
hefdu láitið viðskiptahagsmuni
eima ráða ferðinni hefðu þiau
áreiðanlega ekki stutt tillögu
Albaníu á allsherjarþdnginu.
Afstaða þeirra rfkja sem
studdu Albaníutillöiguma staf-
ar af pólitísk-u, raumsæju
mati, en það kann að vera
að í hinuim ríkjabó-pnum hafi
etohver urnbun fengizt fyrir
umdirlægjuháttinm. En seim
betur fer eru niú ó íslandi
stjómvöld sem hafa s.iálfsvirð-
ingu — enda þótt rikisBtjórn
Jóhanns Hafsteins hefði látið
viðs.kiptálega haigsmuni síma
og sikjólstæðinga sinna gamga
fyrir.
Bannað að hlæja
Niðurstaða atkviæðagredðsl-
umnar á þingi Sameinuðu
’þjóðanma á þríðjudag var
fyrsti umtéúsverði ósigur
Bandarfkjastjórmar innan
samtalkanma frá því að þau
vcríi stofnuð. Á fyrstu árum
samtaikanna gátu Bamdaríkja-
memn svo að segja notaö sam-
töikto sér í vil hvenær sem
þeim kom slíkt til huigar. Nú
hefiur þetta smúizt við — imm-
am Sameinuðu þjóðanma er
enginn etam sem ræður ferð-
inmi.
Þetta gremst Bamdarikja-
mjönruiim og þegar úrslitin
vom kunn í atikvæðaigreiðsl-
uminii brautzt gremijan út í
sýnu alvariegri mæli em fyrr.
Er haft eftir Romald Ziegler,
blaðafulltrúa Nixoms, að for-
seitanum hafi gramizt fagnað-
ariæti sigurvegamnna: „Nixon
hefði gramizt mjög að fjöl-
margir spruttu úr sætum sín-
um og hrópuðu og kiöppuðu,
þegar bandaríska tillagan var
felld, og margir þeirra sem
hæst létu voru fulltrúar þjóða
sem byggja afkomu sína að
verulcgu Ieyti á bandarískri
aðstoð.“ — Þammig er komið
fyrír Bamdaríkjastjóm; hún
veitir eklbi efinaihagsaðstoð
nema viðhlæjendum — þeir
sem faignia sigri gegm henni
eru þurrkaðdr út af mútulist-
anum.
Fjalar.
Sunnudagur 31. október.
17.00 Endurtekið efni. Frum-
stæg þjóð í felum Mynd um
starfsemi bræðranna Clau-
dio og Orlando Villas Boas,
sem á undanfömum áratug-
um hafa unnið miki'ð stárf
i þáigu Inddána í Brasilíu.
Eimnig grednir í myndinni
frá leit að frumstæðum
Indíánaiþjóðflokki. siem orð-
ið hefur vart við í frum-
skógunum, en forðast öll
samskipti við annað fólk.
Þýðandi og þulur Gylfi Páls-
son. Áður á dagskrá 18.
október síðastliðinn.
18.00 Helgistund. Séra Óskar
J. Þorláksson
18.15 Stundin okkar. Stutt at-
riði úr ýmsum átum til firóð-
leifes og skemmtunar. Kynn-
ir Ásta Ragnarsdóttir. Um-
sjón Kristín Ólafsdóttir.
Hlé.
20.00 Fréttir.
20.20 Veður og auglýsingar.
20.25 Hamiarinn, sem fiæst af
öllum ber. Látrabjarg er
vestasti hlutinn af fjórtán
kílómetra löngum og allt að
440 metra háum klettavegg,
sem hefst við Bjargtanga, út-
vörð Evrópu í vestri. Fylgzt
er með bjargsigi og eggj-a-
töku, og rætt vi'ð Látra-
bændur, Þórð, Daníel og Ás-
geir. Kvikmiyndun Þórarinn
Guðnason. — Umsjón Ómiar
Ragnarsson.
21.05 Hver er maðurinn?
21.15 Konur Hinriks VIII. —
Framhaldsmyndaflokkur frá
BBC ulm Hinrik kónung átt-
undia og hinar sex drottn-
fagar hanis. 5. þáttur, Katrín
Howard. Þýðandi Ósfcar
Ingimarsson. f fjórða þætti
greindi frá hjónafoandi Hinr-
ibs og Önnu frá Kleve. Til
þess var stofnað af stjóm-
m'álaástæðum, og lauk því
mieð skilnaði. að beggja ósk,
er hiniar pólitísku forsendur
voru úr sögunni.
22.45 Dagskráriok.
Mánudagur 1. nóvember.
20.00 Fréttir.
20.25 Veður og auglýsingar.
20.30 Tveir. Trú Þáttur fyrir
ungt fódk. Umsjónarmenn:
Ásta R. Jóbannesdóttir, Jón-
as R. Jónsson, Jóhann G. Jó-
hannsson og Ómar Valdi-
marsson.
21.00 Jón í Brau'ðhúsum &rr\á-
saga í leikformi eftir Halldór
Laxness. — Leikstjóri Bald-
vin Halldórsson.
Persónur og leikendur:
Filpus .... Valur Gtslason
Andris: Þorst. Ö. Stephensen
Koria: .... Jónína H. Jónsd.
Leikmynd: Miagnús Pálsson.
Tónlist: Gunnar Reynir
Sveinsson Flautuleikur: Jós-
ef Magnússon. Stjómandi
upptöku: Tage Ammendrup.
Leikritið var frumflutt 23.
nóv. 1969.
21.30 Við yðar hæfi frú.
Frönsk mynd um tízkufatn-
að kvenna og fleira Þýðandi
og þulur: Brjmdís Jakobs-
dóttir.
21.45 Réttindalausir þegnar.
Mynd frá finnska sjónvarp-
inu um Lappa. stöðu þeirra
í þjóðfélaginu og vandamál
í sambandi við tungumál og
fleira. (Nordvision —
Finnska sjónvarpi'ðð. Þýð-
andi og þulur Gunnar Jónas-
son.
22.35 Dagskráriok.
Þriðjndagur 2 nóvember.
20.00 Fréttir.
20.25 Veður og auglýsingar.
20.30 Kildare læknir. Faðir og
dóttir. 1. og 2. þáttur af f.iór-
um samstæðum. Þýðandd
Guðrún Jörundsdóttir.
21.20 Seti'ð fyrir svörum Um-
sjóniarmaður: Eiður Guðna-
son.
22.00 Sker og drangar í röst.
Mynd frá norska sjónvarp-
inu um fugla í eyjunum vi'ð
strendur Norður-Noregs og
lifnaðarhætti þeirra. (Nord-
vision — Norska sjónvarp-
ið) Þýðandi: Jóhanna Jó-
bannsdóttir.
32.25 En francais. Endurfcek-
inn 1. þátfcur frönsku-
kennslu, sem á dagskrá var
síðastliðinn vetur. Umájón:
Vigdis Finnbogadóttir.
22.55 Daigskrárlok.
Miðvikudagur 3. nóvemnber.
18,00 Teiiknimyndir. Þýðandi:
Sólveig Egigertsdóttir.
18,20 ÓEvintýri í norðurakóguim,
Framh aldsmy n da flokkur um
margvísleg ævintýri tveggja
uinglingspilta í sikógum Kan-
ada. 5. þáttur. Kapphlaupið
mikla. Þýðamdi Krfstrún
Þórðairdkititir. .
18,45 En francais. Enduirtekinn
12. þáttur firönskukennsiu frá
fyrra vetri, og lýkiur þar með
endurtefcntoigu þess kennslu-
filokks. Nýr flokkur hefst
lauigardaginn 6. nóvember.
Umsjión: Vigdís Finnboga-
dióttir.
19,15 Hlé.
20,00 Fréttir.
20,25 Veður og auigíýsingar.
20,25 Lucy Ball. Þýðandd: Sig-
ríður Ra'gmarsdóttir.
21,00 Hver er Max Frisch?
B-rezkur kynninga.rþá'ttur um
syissnesfca leikritasikáldlð
Max Frisdh, þar sem aðrir
ræða við hann, og hann við
sjálfan siig. Þýðandi: Dóra
Hafsteinsdlóittir.
21,30 Sviðilfarir til Höfðaborgar.
(Cargo to Capetown) Banda-
rísk bifómynd frá árinu 1950.
Leikstjóri: Earl McEvoy. Að-
alMutverk: Brodierich Craiw-
fond, Eifen Drew og John
Ireland. Þýðandi: Kristrún
Þórðardlóttir. Atvinnulaius
skipstjóri, sem staddur er í
hcllenzku Austur-Indíum,
bíður þess að fiá veirk að
vinna. Loks gefist honum
kostur að sigla olíu,tlutninga-
1 sfcipi, hinni mestu mann-
drápsfileytu, til Ástralíu,, en
sjálfiur verður hann að ráða
skipverja til fanarfanar. Það
tekst, með brögðum þó, og
síðan er lagt af stað í œvin-
týralega siglingu.
22,50 DaigBfcrárldk.
Föstudagur 5. nóvember.
20,00 Fréttir.
20,25 Veður og auiglýsingar.
20,30 Vafca.. Dagskrá um listir
og menningarmál á líðandi
stund. Umsjón: Njörður P.
Njarðvík, Vigdás FinnJboga-
dóttir, Bjöm Th. Björnsson.
Sigurður Sverrir Pálsson og
Þorkell Si gurbjörnsson.
21,05 L'étranger. Stutt frönsk
ballettkvikmyind.
21,20 Gulilræningjamir. Brezk-
ur framhaldsmyndaflobkur
um eltingaleik logre'glumanna
við hóp slunginna bófa. 11.
þáttur. Fróöamjöl. Aðalhlut-
verk Frederick Bartman, No-
el Willman og Peter Vaug-
han. Þýðandi: Ellert Sigur-
björnsson. Efni 10. þáttar.
Timothy Fry, asvintýramaður
og fyrrverandi liðsfioringi,
stjórnaði viðureigndnni á
Westmiarsfliugvelli. Éftir ránið
sezt hann að á Spáni, en leið-
ist hóglífið þar. Hann verður
því feginn, þegar einn af liðs-
mönnum hans foiður hann að
ná konu sinni frá Englandi
án vitnesfcju lögreglunnar.
And&rson er uppsigað við
Fry og gerir Cradock viðvart.
En Fry tekst að leika á þá
bóða.
22.10 Erlemd málefnd. Umsjón-
armaður Jón H. Maignússion.
22,40 DagBfciárlok.
Laugardagur 6. nóvember.
16.30 Slim Joihn. Bnskukennsla
í sjómvarpi. 1. þáttur. Bnsku-
kennsla Sjónvarpsins í vetur
er efatoum ætluð þóíífA,' setii'
þeigiar kuonma nokkuð í mál-
inu, en skortir æfingu. í að
tjá sig og skilja talað mál.
Kennsluþættirmir eru írá
BBC og nolklkuð nýstárlegir
aö gerð og eifni. Islenzkur
leiðbeinanidi verður ektoi með
þáttunum, en ný orð verða
þýdd jafnótt og þau kornia til
söigunnar. Kennslubók með
þáttum þessum fæst í bóka-
búðum.
16,45 En francais. FrönskU-
kennsla í sjónvarpi, 1. þáttur.
Hér befist aö nýju frönsku-
kennsla í svipuðu formi og
síðastliðinn vetur og er þessi
flckkur kenmsluþátta í beinu
framihaldd aí þáttunum, sem
fluttir vonu í fýrra. Leiðbem-
andi er Viigldís Fdnnbogadóttir,
en heinni til aðstoðar er Gér-
ard Vautey, eins og áður var.
17.30 Enjska knattspyman. 1.
deild. Notthiimgham Forest —
Derfoy County.
18,15 Iþróttir. M.a. landskeppni
í ísknattleik mjlli Noirðmianna
og Austur-Þjóðverja. (Nord-
visdon — Norska sjónvarpið)
Umsjónanmaður Ómar Re,gm-
arsson.
Hlé.
20.00 Fréttir.
20,20 Veður og auigllýsingar.
20.25 Dísa. Dísarflaskan. Þýð-
andi: Kristrún Þórðardóttir.
20,50 Maöur er nefindur. Séra
Maigmús Guðmundsson fyrr-
um prófastur í Ólafsvak. Séra
Láx-us Halldórsson, ræðir við
h'ann.
21.25 Kæri évinur. (The Best of
Enemies) Brezk-ítölsik bíó-
mynd frá árinu 1962. Leik-
stjóri: Guy Hamilton. Aðal-
hlutverk: David Niven, Al-
berto Sordi, Amedeo Nazzari
og Michael Wilding. Þýðandi:
Dóra Hafsteinsdóttir. Efni
myndarinmar er sótt f átök
Breta og ítala í grennd við
Addis Abeba í Eþíópíu. Tveir
herfioringjar, enskur og ít-
alskur, kynnast og stoflna til
vináttu við næsta óvenjulegar
aðstæður.
23.10 Dagskrárlofc.
í þættinum á sunnudagskvöld um KONUR HINRIKS VIII er
fjallað um finuntu konu hans Katrínu Howard. — Myndin er af
Angelu Pleasenee í hlutverki drottninga*.