Þjóðviljinn - 07.01.1972, Side 6

£ SlÐA — ÞJÓÐVHEiJIiNiN — Föstudagur 7. jaiwlar 1972-
}
verðasta ákvörðun sieim tekin
hefur verið af okteur sem þjóð
og varðar búsetumöguleikia
oktoar í Landinu um langa
framtíð, bvemiig til tetosit. Bar-
átta otokar fyrir útfærsiu fisk-
veiðil andhelginnar er sj álfstæð-
isbarátta og á af þeim sökum
að verta hafin yfir önnur dæg-
urmiál. Með útfaerslunni erum
við að styrkja undirstöðuna S
uppbyggingu íslenzks þjóðar-
bústoapar, þar sem sjávarút-
vegur verður að vera aðal-
burðarásinn. Án öflugs sjávar-
útvegs, og á ég þá við baeði
fiskveiðamar og úrvinnslu afl-
ans. yrði íslenzkt sjálfstæði
aðems niáfhið tómt. vegna
vöntunar á' nauðsiynlegum fjár-
haigslegum balkstuðininigi. Þegar
átoivörðunin um útfærslun-a er
tekin, þá blasir við ofckur sú
staðreymd, að ýmisir fiskistoifln-
ar sem ototour eru lífsnauðlsyn-
legir, hafa dregizt saman og
minmítoað á miðunum hér við
ísland síðan heimsstyrjöldinni
lauk og sömu sögu er að segja
um öll fiskimið á Norður-At-
lanzhafi. Fiskifræðingar munu
nú vera á einu máli um að
sótonin í íslenztoa þorskstofn-
inn sé toomin í algjört bámíark,
í»a© er því etoki seinna vænna,
að spyma fótuan við, ef við
ætlum otokur að. vemdia þá
undirstöðu íslenzks nútímalþjóð-
félaigs. sem fiskveiðama'r em
fyrir ototour
Bn um leið og við stíigum
þessi niauðsynlegu spor fram á
fcomin meira en í eindiaga og við, verðum v.íð Iftoa að sýna
fyrir löngu farin áð standia
fisikiðnaði ototoar fyrir þrifium.
í fyrsta þsetti sínuím
á nýbyrjuðu ári
f jallar Jóhann J. E.
Kúld um viðhorfin í
sjávarútvegi um
fi« áramót.
í grein sinni ræðir
Jóhann fyrst þá
uppbyggingu fiski-
flotans sem ríkis.
stjómin hefur nýlega
hafið, þá er rætt um
landhelgismálið,
síðan er rætt um kjör
sjómanna og loks
um vetrarvertíðina í
vetur.
Miklar
hækkanir
fjárveitinga
til iðnskóla
1 fjáitegafrumvarpi fyrir
(árið 1972 er lagt til að fjár-
veiting til stofnkostnaðar iðn-
stoóla verði haekteuð í 25,2
milj. kr. en upphæðin var
13,1 milj kr. í fjárlögum fyr-
ir árið 1971. Upphæðin skipt-
ist þannig á milli síkólanna
(taian frá 1971 í svigum), í
þúsundum króna:
1. Reykjavík 9.000 (6.300)
2. ísafjörður 600 ( 750)
3. Sarjðártorótour 200 ( 300) |
4. Akureyri 7.500 (4.200) 1
5. Neskaupst. 600 ( — ) S
6. Vestm.eyjar 1.000 /'“V Tjrt eo co
7. Selfoss 200 ( — ) L
8. Keftavík 3.000 ( 200)
9, Hafnarfj 3.000 ( 650)
Til reksturs iðnskólanna
verður varið 44.8 m. kr. en á
fjárlögum ársins 197i er á-
æflað að verja 25.5 milj. kr.
til þeirra
Nú eins og jiafnan áður, þeg-
ar sýnt er inn í komandi fram-
tíg við áramót, þá eru það
fiskimiðin við strendur land.s-
ins sem adlir setja traiust sát-t
á, til að halda uppi menning-
arþjóðfélagi og viðskiptabú-
skap í landinu. Páir tala nú
um álverfcsmiðjur sem beztu
baktryggingu fslendiinga. til arð
verja þá frá óumiflýjanlegum
sveiflum í sjávarútvegi endia
er álmálmurinn nú iliseljanleg
vara á heimsmartoaði, söfcum
offramleiðsiu Hinsvegar tala
því fleiri um nauðsyn á meiri
fulivinnslu íslenzkra sjávaraf-
urða og telja að með þeirri
stefnu. verði oktour bezt borg-
ið, í heimi þar sem þörfin á
góðri og próteimaiuðugri fæðu
vex með hrverju ári. Þesisari
stefnu í uppbygiglngiu á þjóð-
arframleiðslu oktoar bætast
stöðugt nýir og dugandi liðs-
menn. sérlærðir í fuiMvinnsilu
matvæla handia fólki í vax-
andd iðnjaðarþjóðfélögum. Hér.
stefnir því í rétta átt, þó nauð-
syn sé á meiri hraða í þess-
ari þróun. Við höfum um langt
skeið flutt alltof mikið af otok-
ar dýrmætu hráefnum frá
sjávarútveginum hálfunnin úr
landi, í stað þess að futlvinna
þau. f þessum efmum er mik-
ið verk að vinma framundian og
á þvi bygigist fjárhagslegt sjálf-
stæði ototoar í toomanda fram-
tið að oktour takiist á þessu
sviði, að hefja okteur upp af
framleiðsiustigi nýlenduþjóð-
arinmar, en það er öðru 'frem-
ur eintoemni slikra þjóða, að
þœr eru fyrst off fremst hrá-
efnaframleiðendur.
Uppbygging
fiskiflotans
Mikil gróska er mú í upp-
byggingu ototoar fistoiskipaiflota,
enda hafði endumýjun skipa-
stólsins, sérstaklega hvað við-
vífcur togaraflotanum, algjör-
lega verið baldið ni'ðri í ára-
raðir. svo í hreint óefni var
komið á því sviði. Það er
stefnubreyting íslenzkra stjóm-
arvalda gagnvart þessum út-
vegá sem er orHcik bónruar
mitolu eftirspaimar eftir togur-
um nú. Án togara af heppileg-
um stærðum, sem miðaðir eru
við það biutverk að afla hrá-
efinis handa ísl. hraðfrystihús-
um, yrði erfitt að byggja
upp á haigtovætmasten hétt
þennan þýðingarmesta þátt í
okkar þjóðarframleiðslu, sem
er hraðfrystiiðnaðurinn Þetta
virðaist nú menn á íslandi loks
vera famir að skilja og er
það vonum seinna. Ýmsir býsn-
ast yfir fjölda þeirra togara
sem nú eru í smíðum.,eða drög
hafa verið lögð að með smíði,
en í þessu sambandi er talað
um þrjátíu og sex eða sjö skip.
Ektei vex mér í augum þessi
taia, eins og á stendur hjá
oktour á þessu sviði. eftir langa
vanrætesiu á endumýjun tog-
araflotans. Hitt hefði að sjáif-
sögðu verið heppilegra að Þessi
endiumýjun hiefði bafizt’ fyrir
ailmörgum árum, eða strax
þegiar nýsköpunartogaramir
fóru að ganga úr sér. Nú er
þessi endumýjun himsvegar
Því er dkteur þörf á stóiru
stökiki í togarasmíði nú, und-
an því verður ekki toomizt.
Landhelgin
Á undanfömum mánuðum
hefur mikið verið rætt um ís-
lenzka fisikveiðilandhelgi bæði
á erlendum og innlendum vett-
vangi. Qrsötoin tii þessara
mitolu umræðna er fyrst og
fremst sú áfcvörðun ísienztora
stjómarvaidia að færa út fisk-
veiðilaindbelgina, úr 12 í 50
mílur etoki sí'ðar en 1 sept-
ember næista hausrt. Hér er á
ferðinni ein sú allra mikil-
öðrum þjóðum sem horfa löng-
unarangum til' olkltoair fiskimiða
og þykir siáirt að missa af þeim
feng sem þær hafa siótt á otetoar
mið, að dklkiuir sé þetta lífsnauð-
syn að færa út dktoar landhelgi,
enda sé það etaa færa leiðitn tii
að fýrirbyggja útrýmiingu otolk-
ar fSskistofina. Bæðd fyrir og
efitir útfærslu landhelginnar
þunfum við að tatoa þessi miál
öil skipulegri og flastari tökum
en hingað til hefur verið gert,
bæði hvað við kemiur skiptingu
miða í veiðisrvæði á mdMi veiði-
aðferða svo og hvflid einsteftera
miða.
Sjómannastéftin
Það má teQja iDurðulogt ílandi
sem á alit sátt undir sjáivairfangi
hve ltCtil ræltot heiflur verið lögð
’ við þjálfun og uppþyggdngu
sjálfrar sjémannasitéttarinnar,
því á þeárri uppþyggingu veltur®-
að sjáilfsögðu á hverjum tíma
velgenigni okkar fiskveiða, Nétt-
úrlega nser það ekká noktourri
átt jafn þýðingarmilkilll at-
vinniuvegur og sjárvarútvegurinn
er fyrir þjóðarheildtaa, að hann
stouili ekki vera kynntur fýrir
ungu flólW strax í h>inu al-
menna stoólakerfi landstas og
þannig lögð drög að því, að
unigir og þróttmiklir menn
hneigist að þessum þýðingar-
mesta atvinnuivegi dkkar. Hér
þarf að verða á breyting og ís-
lenzk sjómannastétt verður að
léta sdg þessd mél varða mieira
en hingað til, bæði hvað félags-
lega uppbyglgingu élhrærir í þess-
uim atvimnuiyagi svo og menn-
inganlega og flaiglegia uppbygg-
imgu sjáilfrar sjémanniastéttar-
tanar. Hér heflur allt verið látið
retoa á reiðanum hvað þetta
áhrærir frá þjóðlfélaigsins hálfu
og erum við þvi ver undir
það búnir en æslkilegt hefði
verið, niú þegar giena þairf stór-
átak í dklkar sjávarútvegi, físte-
veiðum og fistoiðnaði. Sú vinstri
nikisstjétm sem nú situr að
Völdum í lamdimu þarf og verð-
ur að léta ság þessii mói varða,
meira en aðrair ríkisstjémír
hafa gert till þessa, ef 'húm vill
verða Mutverki sínu vaxim a.ð
byggja upp þréttmilkinn sjáv-
arútveg.
Vetrarvertíðin
Framundian er" vetranvertíðin,
sá tími í íslenzku atwininui- og
fiskimal
^eftir Jóhann J. E. Kúld,
athaflnaiiílfii, sem mest veltur á
um aftoomu alla í okkar þjóðar-
bústoap á hinu nýbyrjaða ári
1972. Á meðan við höfðum enn-
þá risastóran síldarstofn til að
ganga á, þá valt ekiká alit eins
mitoið á vetranveriíðtami einni
eins og nú gerir, eftir að htan
ómetanllegi gtóði þiarskstofn otek-
ar verður að standa undir
meigtaþunganum af allri upp-
byggimgu og viðhaldl í lamdinu.
Við vitum að' sóknin í þenmian
góða þorsksitofln, sem á iMega
engain sánn Wtoa að gæðum,
niema ef vera kynnd þorstostotfln-
inn siem hrygnir við Itöflót í
Noregi, þessá sóten er nú í al-
gjöru hámarki og því mdtoil
nauðsyn á að hugað sé veil að
miðum og afta. Þegar svona er
komið xnálum, þá verða dkkar
veiðar og veiðiaiðiferðir að mið-
aist rneira en hingaötil viðraun-
verulegt verðimæti — það er
gæði afflansi, — heldíur en
tonnaitötaina etaat
Ofekur er ektoi stætt á því
lemgur, að tooma mieð léleigian
afla að landi dag eftir daig úr
þorskaneitum, vegna þesis að
þau eru ekltoi dregím öii, í
góðu sijóveðri sé. Þeár sem
srtuðla vísyitamdi að lðlegum
físlkgæðum á sama tíma og
allsstaðar vantar á fiskmairteaði
heimsins úrvais fSsfo sem groitt
er fyrir hæsta verð, þetr þurfa
að vita að hinn illa meðfierð
— lértiegi fiistour, er á sama thna
varia seljanlegur. O'g sé hægt
að selja hann, þá fæst aldtrei
fyrir hann nema lélegt verð.
Hér þuirfium við að gera mikið
átak á þeirri vetrarvertíð sem
er framunidan. Og þvi verður
etelki trúað. aö óreyndu, að ís-
lctnzlrir sfópstjémarmienn reyn-
ist lélegri í þessu efini við að
bæta gæði atflans, heldur en
norslkir sféttarbræður þeirra,
sem búnir eru með fiéiiaigslegum
samitötoum að sigrast á þiessu
vöndiamiái i og hafa þvi ekfci við
það að gBfma lengur.
Annáll knatt-
spyrnunnar 1971
Það var maiik heitir bék,
sem BB útgáfan í Keftavík gaf
út fiyrir jóiin. Þetta er annáll
knattspymuánsins 1971 í máli
og myndum og eru hötfundar
Birgir Etaarsson, Baldur Hólm-
geirsson og Magnús Gíslason.
Ljósmyndir eru efitir Róbert
Jónsson, Gunnar Valberg og
Gunnar Heiðdal. 1 fotrmiáia
segja útgefendur aö þeir muni
halda áfiram á sömu braut fiái
bókin gtóðar móttötour. Helztu
kafflafyrirsagnir: „Höfum við
gengið til góðs... ?“; Láflaj
bikarkeppnta, Meistaramót KSÍ,
Reyfcjavíteurmótið, 1. deild,
Hvað gerðist, hugleiðing um
úrsiitaleikinn, 2. deild, 3. deild,
bikarkeppnin o.s.firv. Bókin er
80 lesmálssíður prýdd fjölda
mynda frá leitejum. hér heima
og erlendis.
MOSKVU — Leikritahöfundur-
inn Alexandr Galitsj og ljóð-
stoáldið Évgení Martoín hafa
verið reknir úr rithöfunda-
sambandi Sovétríkjanna fyrir
„starfsemi sem ósamrýmanleg
væri aðild“. Galitsj hefur m.
a. samið pólitíska gaman-
söngvai, sem dreifzt hafa í seg-
ulbandsafrituim.