Þjóðviljinn - 12.02.1972, Blaðsíða 6

g SlÐA — íUÖÐiVnuniNN — liaiuisaitidiagur U2. íobrúar 1972.
#/uppreisn"
RITNEFND:
Haukur Már Haraldsson, Sveinn Kristinsson, Sigurður Magnússon.
Guðmundur Þór Axelsson, Mðrður Arnason, Tómas Einarsson,
Tiltckt Bernadettu Devlin á
andliti Maudlings var ekki
annað en það eina svar, sem
ihald allra landa skilur.
Leiðaraihöíiundar MorgunMaðs-
ins hafa lömgum þótt ledöi-
taimir þegar ,,heiður“ hearvelda
Natóríkjanna er armarsvegar.
X>etta he&ur sérstaMega komid
í ljós í sambandi við hryðju-
verkastyrjöld Bandaríkja-
manna í Víetnam og afskipti
þedrrar þjóðar af þnóiun inn.
anrfkásmála í þeim smáríkj-
um sem landfræðilega heyra
uindir yÆirráðasvæði Banda-
ríkjanna: Má þar nefna sem
dæmi Dóminikansika lýðveld-
ið og innrásastilrauinir þeirra
á Kúlbu. Morgunblaðið hetfur
verið samnikaillaður gedrfugl
1 •• vestrænna fróttablaða að þ\n
leyti, að það hefur verið edtt •
örfárra slikra blaða til að
réttlæta fullum fetum hvert
það blóðbað, sem af afskiptum
herja Bandaríkjanna hlýzt.
Undirlægjuihátturinn virðist .
ritstjórum blaðsins í blóð bor-.
inm.
Einihverjjr kunna að hafa
haldið, að þjónska Mbl. væri
bunddn vrð Bandaríkin. Svo
er ekki. Á miðvikudag f síð-
ustu vidcu veitti MJbl. brezka
„h<3imsveldinu“ þjónustu sína
— vafalaust hið eina í „iiin-
um siðmenntaða heimi“. Það
var vegna þess atburöar, er
Bemadetta Devlin sýndd Reg-
inald Maudling innanríkisiróö-
herra Breta að írskum kalþól-
ilktoum er alvara, þetgar þeir
krefjast sjádfsagðra mannrétt-
inda sér til handa; vandiamál
kúgaðra verði ekfci leyst með
froðusnakki í parlíamentinu,
heldur meö baráttu hinna
kúguðu f heimalandd sínu og
utan þess. Tilltefct Bernadettu
Devlin á andliti. Maudiings
var ekki annað en það eina
svar sem íhald allra landa
skilur — veirfcleg óánœgja og
sárindi vegna fávizfcuogsfciln-
imgsleysis fasísfcra yfdrvalda og
þess hemaðarveldis, sem styð-
ur þessd sörnu ytfdrvöld í sessi.
Hryðjuverfc brezka hersiins í
Londonderry eru enn eitt átak-
anlegt dæmi um trú sliítora
stjómvailda á vopnuðu vaddi.
Sú trú brezkra ráðaroama, að
nservera brezka hersdns myndi
lægja þær öldiur megnrar
óánægju sem oröín er land-
Mogginn
og
Maudling
verið að snúa sér þegar í uipp-
hafi að kvifcu þeirra atburða
sem nú em að gerast, það
er að faera lög landsins í
það mannsæimandi horf aö öll-
um landsmömmum, án tillits
til efnahags eða trúarhragða,
væru tryggð almenn mann-
réttindi. Bn það er sennilega
adlt of eitnföld lausn, þegar
hagsmunlr edgnastóttanna eru
í veðá. Þeir skiulu vemdaðir,
hvað svo sem kosta kann.
Og vemdun hagsmuna
eignastéttanna er einmitt það,
sem fram fer í N-lrlaedi
þessa dagana. Sú er orsök
rispanna á andliti Maudlings,
og þaö verða ekfci síðustu risp-
urnar, sem brezkt íhald faer á
andiitið, ef ekfci verður breyt-
ing á í N-lrlandi. Sú stað-
reynd, að Morgumblaðið, mál-
svari fasisma og hemaðarof-
beldás, hefur tekdð að sér að
áfeilast það fólk, sem stendur
f baráttu fyxir h'fi sa'nu og
manmréttindum, sýnir glögigt,
að ritsfjlútnar þess hafa gert
sér gredn tfýrir hvers eðlis sú
barátta cr, sem nú er háð í
Irlandí, og þeim rennur sann-
arlega blóðdð til skyldunnar.
— hm.
/
læg í Nonður-lrlandd, hefur
þegár sýnt sig í að vera ai-
rftng. En í stað þess að læra
af þessum mdstökum hiafur
bre2fca stjómin það nú til at-
huigunar að talka viö stjóm
landsins og fjarstýra því frá
Lundúnum. Stórfcasöeig hiuig-
myndaauðgi!
Það hvarflar að mannn, að
nær hefði brezfcu stjóminni
... nám verði í reynd almenn mannréttindi -...
Björn Birnir, ritari L.Í.M,
Landssamband
íslenzkra mennta-
skólanema
Hvaða landssaimband skyldá
þetta svo vera og hviaða hiut-
verfci gegnir það? Eru þetita
ein sikeimmti samitök in eða sér-
hagsmunasamtökin tdl? Land-
samtoamd íslenzkra mennta-
skólianema eru hag$mun.asam-
tök, stéttarfélaig og bagsmunir
ailra nemenda erj að verða
viðurkenndir í þjóðfélaginu sem
Stétt, fá viðurkenningu á sín-
um langa vinnutímia og giidi
náms fyrir þjóðfélagið. Nám er
framfarir; hver menmtaður
maður er hæfari starfskraftur
í sinni grein og hetfur auk þess
aiiia möguieikia á að verða betri
þeign í þjóðfélaginu, gagnrýn-
inn og laus við hleypidóma.
Nú hieyrasit oft þær raiddir
að aiiit otf margir mennti sig,
krötfum um úrbætur í skóla-
máium er mætt með staðhætf-
irtgum um að menntaðir rnenn
Skiapi ekki raunverulegt verð-
mæti, þedr séu eiginlega sníkju-
dýr á þjóðfélaginu og baldið
uppi á kostnað annarra þjóð-
félagsþegna. En nám er bvorki
forréttindi né öfugiþróun í nú-
tíma þjóðfélagi, það er undir-
stöður þjóðfélagsins og núna á
síðustu árum hötfum við ekki
hvað sízt verið að vaikna upp
við þann iila draum að hug-
vísindi eru ekki síður mikilvæg
en raunvéándi. Enda sýnir
það ekki hvað sdzt skilning al-
memnings á námi hvað foreldr-
ar saekja menntun barna sinna
fast.
Samt sem áður eru náms-
menn merkdlega réttindaiausir
og verða otft sem fuliorðið eða
hálf-fullorðið fólk að hlíta
býsna óeðlilegum takmörkiun-
um á sín,u diaglega lífi, þeir
eru kauplausir þrátt fyrir sina
miklu vinnu, áhrifalausir um
skipulagningu vinnunnar og
hatfa lítinn sem engan ákvörð-
unarrétt í eigin málum. Það
er iiiiin búið að vinniustöðunum
og sjálfsögð mannréttindi otft
vanrækt þar.
Af þessu leiðir að krötfur ís-
lenzkra skélanema eru engir
framtiðardraumar eða tálsýnir
hélduT mamnréttinjdi og að-
staða sem ætti þegar að vera
fyrir hendi í þjóðfélaginrj Og
námsmannastéttin á íslandi
er fjölmenn, hún er farin að
rumska og búin að koma aiuga
á sjálfia sig. það er ekki hægt
tii lerigdar að afrækja undir-
stöðu framfara í þjóðfélaginu
og námsmiannahreyfingin verð-
Frambald á 9. síðu.
Aumingja Styrmir
Styrmir greyið er í öngum
sínum þessa dagana, vegna
frammdstöðu húsbónda síns í
sjónvairpim um dagdnn, í þætt-
inum um Nató og herinn. Eng-
inn láár Styrrná þótt hann sé
öhress, enda sjaldgætft að sjá
ábyrga stjónnmiálamenn veröa
sér jatflneftirminnilega til
mánntounar og Jóhann Haf-
stein í mefnðum þætti. Þar
tröliriðu skætdngur, málefna-
fátækt og röfcþrot ásamtvenju-
legum skammti atf kaldastríðs-
kjatftæði Jtóhanns. Það erenda
bersýnilegt eð förmaðurinm er
þannig skapd farinn, að honum
fer bezt að sitja umraiðufundi
irjeð jábræðrmn sínum.
Stafcsteinar Stynnis s. 1-
fimmtuidaig, 3. febrúar, bera
hugsýfci sendilsdns glögigt vitni.
Jónas Árnason svaraði sipurn-
inigu Ölaís Ragnars um hvað
hann myndd hafa gert, etf hann
væri utanríkdsráðhierra, svo, að
hann myndi skipta snarlegaum
sendiherra í Washington; eenda
þamgað Einar Ágústsson í stað
Guðmundiar I. Guðmundssonar.
Þytoir enda fiiestum vansetinn
bekkurinn í íslenzka sendi-
herrabústaðnum í Washington
þar sem GlG er og láir Jónasi
vaíalaust enginn þótt hann
vilji gera bragarbót þar á.
Þessa yfirlýsingu greip Styrmir
á lotfti atf altounnri fimi sinni
og líkir henni við útlegðarsend-
ingu Molototffs tdl Ytri-Mongól.
íu forðum tíð, og segir hug-
mynd Jónasar bera vott umþað
hvert huigarfar Alþýðubanda-
lagsmenn beri til Eimairs Ág-
ústssomar — hann sé „orðinn
aflóga strax að afliðnu einu
misseri frá stjómaimiyndun“.
Það sfcai fúslega viðurkennt,
að Stafcsteinm þessd er etf til
vill fuil barnalegur til- aðhann
sé verður umtais. Hdns vegar
finnst mér eskki nema sann-
gjamt og drengilegt, að benda
Styrrni á, að hann leitaði held-
ur langt yfir skiammt, þegar
hann sótti dœmáð alla leið aust-
ur til Kremlar. Hann þurfti efcki
einu sdnnd að fara út fyrir 12
mílumar. Jafnvel Jóhann Haf-
stein heifði getað sagt honum^
að Viðreisnarstjómin sáluga
hafði sem sé komið auiga á
þessa patentlausn, efcki síður
en vondu kommamir í Rúss-
lamdi: Þegar nefndur Guð-
mumdur f. Guðmundsson hafði
skandaiíserað sem utanrfkis-
ráðherra (otf) lengi, var hann
sem sé sleglinn til am-
bassadors í ríki hennar hátignr
ar Bretadrottningar. — hm.
1