Þjóðviljinn - 14.04.1972, Blaðsíða 5

Fö&tudagur 14. apríl 1972 — ÞJÖÐVIXjJINN — Sll>A g
Tekst vestur-þýzku íhaldi að eyðileggja viðleitni
Willy Brandts til sáttagerðar? - Kaldastríðsmenn
gegn samvinnu Evrópuríkja
Moirihluti sá, sem st.iórn
Willy Brandts styðst við á
þinginu í Bonn hcfur nú
minnkað úr 12 þingsætum í
fjögur, og einm af þessum fjór-
um þingmönnum er ekki áxeið-
aidegur heldur. Það erþvíhugs.
aanlegt, að samningarnir við
Austur-Evrópulöndin verði sam-
þykktir með aðeins eins at-
kvæðís mun — sa-mbandsráðið
hefur fellt samningana og nú
þarf algjöran meirihluta í sam-
bandsdeginum svonefnda til að
samningarnir nái staðfestingu.
Hin Jiægriteinnaða stjómarand-
staða hefur teflt af mikilli
hörfau gegn stjóm Brandts. Og
þar eð samsteypiustjóm sósíal-
demókrata og frjálslyndira á
elninig í innbyrðiserí'iðleikulm
vegna átaka um efnáhagsmál
em engar líkiur á því að amd-
staðan Ihiætti að þjarma að veik-
geðja sáhim í stjönnarliðinu.
í Bonn er um það rætt, að
stjónniin geti fallið á samoing-
um þessum, ef óheppnin eltir
hana, eða þá að hún kjósi
miáske sjálf að fram fari þimg-
kosningar áður en gcrt verður
út um málið.
Hér er um að ræða samning-
við Sovétríkin og Pólland, sem
skýrðir em á öðrum stað á
síðunni, og í raun og veru
einniig um fjórveldasamkomu-
lagið um Berlín. Sovétríkdn vilja
ekki að það taki gildi fyrr en
fyrmefndu samninigamir eru
staðfestir í Bonn.
Það er því mikið í húfi. Við
allt þetta bœtist upptaka bæði
Vestur og Austur-Þýzkalands í
Sameinuðu þjóðinnar — um það
hefur náðst í grrundvallaratriðum
samkomulag milli beggja þýzku
stjórnanna og Sovétríkjanna —
og þá aetti leiðin að vera opin
fyrir almenmri alþjóðlegri við-
urkenmingu á Austur-Þýzka-
landi.
Þessi aðferð er óneitanlega
nokkuð skrýtin. Ef afgang-
urinn af heiminum viðurkenmir
Austur-Þýzkaland sem afleið-
ingu af upptöku ríkisins í SÞ,
þá getur enginm sagt aö það
gerist fyrir vestur-þýzkt frum-
fcvæði Þá gietur V-Þýzkal.
haldið áfram að gera kröfur
til „sérstalfas sambands‘‘ viö
Austur-Þýzkalamd án þess að
krefjast þess sama af öðrum
löndum!
Barzel, formaður Kristilegra demókrata, óskar Willy Brandt
til hamingju mcð friðarverðlaun Nóbels. Ekki eru þar allar ástir
í andliti fólgnar.
TiLRÆÐI VIÐ BÆTTA SAMBUÐ
Scheel utanríkisráðherra og WiIIy Brandt: Fyrst ætla úlfamir í Bonn að rífa þá í sig og síðan er röð-
in komin að öryggismálaráðstofnu Evrópuríkja.
Þessi sniðugheit hafa hinsveg-
ar ekki áhrif á Kristilega
demókrata, stjómarandstöðuna
í Bonn. Þeir sjá það fyrir —
líklega með réttu — að mála-
lok verða aimenn viðurkenn-
ing á Austur-Þýzkalandi, eine-
ig af vestur-þýzk-ri hálfu. En
þóir taka hinsvegar ekki tillit
til þess, að þrjóska þeirra get-
uraðains tafið fyrir þessari þró-
un, og allavega aðeins stefnt
nýrri ógæfu yfdr Evrópu. Sjald-
an hefiur jafin ábyrgðarlaus póli-
tík verið rekin og sú sem þeir
herra Barzel, Strauss og Kies-
inver nú reka í Bonn.
Ef það siem Brandt og
Scheel utanríkisráðherra hafa
verið að byggja upp hrynur nú
eins og spilaborg, geta meen
talið úr sögunni þanm létti fyrir
mannfólkið. sem eðlilegt and-
rúmsloft í alþjóðamálum hefur
í för með sér. Það sama má
segja um þær ráðstefnur uim
öryggismál Evrópu, sem hafa
bað markmið að horfið sé frá
hernaðarþlaifakastefnumni.
Stjómarandstaðan í Bonn
dregur heldur enga dul á það,
að þetta er eitt helzta mark-
miðið með aðgerðum hennar.
Hún óttast ekkert meira en að
dregið verði úr spennu milli
ríkjablakkanna. Hún er reiðu-
búin að gjalda hátt verð fyrir
afturhvarf til kalda stríðsins til
að geta styrkt Vesturblökkina
og forystuhlutverk Vestur-
Þýzkalands í henni.
í þá áitot ganga áform um
Efnahagsbamdalagið sem p>óli-
tískt og hemaðarlegt bandalag.
Þegar Brandt talar sjálfiur um
„hermemn EBE“ er það dæmi
um að hann sjálfiur lætur und-
an þedm mikla þrýstingi sem
íhaldsöflin böiiba, m.a. með
aðstoð Trójuhesta sinna í flokki
sósíaldeimókrata, hægrisimna
filokksims.. sem hafa jafinan í
hótunum um að svíkja Brandt.
Það má með satmi segja að
úlfar ern á snöpuim í Bonn í
ár.
Iúlfahjörð þessari er neestum
helminigur þingmamna í
Bonn. Foryisituúlfar eru leið-
togar Kristilegra demókrata,
Barzel, Strauss og Kiesimiger,
og bráðin sem þeir eltast við
Framhald á 7. síðu.
Samningar um
Þýzkalandsmálin
Hór fer á eftir stutt yfirli.t
um þá samninga sem nú er
um teflt í Bonn:
Mosfavusamn ingur inn. er
gerður milli SGvétrifajanna og
Vesitur-Þýzkalands. Aðálar
heita því að beita ekifai valdi
hver gegn öðrum, né reyna
að breyta landamærum í Evr-
ópu með valdi. í þessu sam-
bandi er lögð áherzla á nú-
verandi landamæri Póillands
og Austur-Þýzkalainds. Um
leiö viðurkenndi Mosfava í sér-
stakri orðsendingu, að Bonn-
stjómin hefði rétt til að stefna
að endursameiningu Þýzka-
lands með friðsamiegum ráð-
um og aifsalaði sér rétti til að
notfæra sér heimild, sem er
í sáttmála Sameinuðu þjóð-
anma, um íhlutunarrétt að þvi
er Þýzkalamd varðar.
Varsjársamningurinn er
gerður miiHd Póllands og Vest-
ur-Þýzkalands. Þýðingarmesta
áfcvæði hans er það, að Oder-
Neisse landamaarin séu frið-
helig. Það er viðurkenmt, að
Þýzkaland hafi ekfai þar með
afsalað sér rétti til að reyna
að fiá landaimœrum breytt með
friðsamlegum ráðum þegar
friðarsamndngar verða gerðir.
Eíi í reynd hefur Bonn viður-
kennt vesturlandamæri Pól-
laiids.
Beriímaraamfaomulagið er
gert miilli Bandaríkjanna, So-
vétríkjamna, Frakklands og
Bretlands, sem þar með leggja
áherzlu á að miál Berlínar séu
í þeirra verkaihring. Þar er
tryggð sérstaða Vestur-Berlínar
og viss samstaða hennar með
Vestur-Þýzkalandi, einndg eru
tryggðar frjélsar samgöngur
milli Vestur-Berlínar og V-
Þýzkalands og opmaðir mögu-
leikar á samgöngum miiilli V-
Berlímar og A-Þýzkalands.
Um tvö síðustu atriðdn er
nánar faveðið á í Transitsamn-
ingmum milll Vestur-Þýzka-
lands og Austur-Þýzkalands og
samningi milli öldungaráðs
V-Berlínar og A-ÞýzkalandS.
Alilir þessir sarrmingar um
Berlin taka þá fýirst gildi, að
sambandsþingið í Banm stað-
festi samningana sem gerðir
hafa verdð við Sovétríkin og
Pólland. Stjórnarandsitaðan i
Vestur-Þýzkalandi heldur þvi
samt fram, að hér sé um ð-
skyld mál að ræða.
Algjört stjórnleysi er
ríkjandi á Litla-Hrauni
Það gerist ýmislegt austur á Litia-Hrauni, sem föngunum þykir ástæða til að festa á mynd.
Ekki hefur yfirstjórnin
austur á Litla-Iirauui tekið
stórstígum framförum eftir
brunan austur þar á dögun-
nm.
Til þess enn að færa yf-
irmönnum dómsmála fréttir
þaðan birtum við liér frá-
sögn, aliundarlega, af atburði,
sem átti sér stað þar aust_
urfrá fyrir skömmu, og vekj-
um enn athygli hinna hóg-
værn yfirburðarmanna, sem
með yfirstjórn fangelsismála
hafa að gera, að enn þá er
opin leið fyrir þá til þess að
koma svörum á framfæri hér
í blaðinu við fyrirspurnum
um mál Litla-Hrauns, sem
Iagðar hafa verið fram hér
í Þjóðviljanum nokkrumsinn-
nm,
Fyrir hádegi, miðvikudaiginn
29. marz, ætluðu 4 fanganna
aiustur á Litla-Hrauni inn í
gæzLuhúsið að loknum verkum
sínum í útihúsum. Nokkur spöl-
ur mun vera frá þeim dyrum,
sem föngum eru ætlaðar til inn
og útgöngu, en þær voru læst-
ar, til varðstoíu í nýbyggingu,
eða svo að daufibeyrzt var við
dyraskaki þeirra. Samt sem áð-
ur sáu fangamir ednum varð-
anna bregða fyrir. Sá er bróð-
ir forstjórans.
Eiiun fangann.a fjögurra seigir
síðan: „Nú. Við höfðum ekki
ætlað okfcur að verða úti þegj-
andi og hljóðalaust, svo við
lögðum land undir fót og geng-
um, — ekki til Reykjavíkur,
heldur niður á Eyrarbafafaa, þar
sem við leituðum uppi hús fiang_
elsisstjórans og knúðum þar
dyra.
Þar var lokið upp á auga-
bragði, og stjórinn missti and-
litið af forundran; hefur líklega
haldið að þetta væri afitöteu-
sveitin. En við báðum hann,
eins auðmjúkir og þessar að-
stæður gátu gert ofakur, að
beita áhrifum sínum til þess að
fian,gielsinu yrði upplokið fyrir
okkur. Kann sagðist sikyldu
hringja og koma þessu til leið-
ar, EN VIÐ FÓRUM VIÐ SVO
BÚIÐ.
Á leiðinni til bafaa mættum
við svo einum fangagæzlumann-
inum, bólgnum úr heifit. Um
leið og við komum uppeftir var
ofafaur smaiað inn á klefia og
lofcaðir þar inni.
Einn eða fledri afi þeim gæzlu-
mönnum, sem á vakt voru á-
kváðu, að höfðu samráði við
og að fienginni blessun yfir-
verkstjórans. refsinigiu okfcar,
sem var innilokun, sem við vit-
um ekki hversu lengi á að vara.
Þesis má geta, tii samanþurðar
á refsingum sem hér eru tiðk-
aðar, að fyrir strok héðan er
ekki refsað. eins og sannaðist
þegar fangamir sem struku við
brunann komu hingað aftur.
Þeim var ekki refsað á neinn
hátt. Ennfremur líðst emstaka
mönnum agabrot og vfirgangur,
án refsingar, en það er vegna
þess, að þá eru gæzlumenn ým-
ist háðir þeim föngum (fjár-
hagslega) eða hræddir við þá.
En það er saiga út af fyrir
siig“.
Og eins og fyrr segir, er enn
vænzi svars frá hiáttvirtum yf-
irmönnum fangeteismála. Sýn_
ishom þetta, af stjómleysinu
austur á Litia-Hrauni, gefiur til-
efini til að ýtrefca nokkrar af
framkomnum fyrirspumum.
Þar má til nefna spumingu um
það hivemig háttað sé daglegri
gæzlu fianiga, sem exm vinna
þar að einhverjum störfum; eft-
ir hverju er flarið þegar fian.gaí
eru dæmdir til að einangrast frá
öðrum; eru refsingar mismun-
andi fyrir sama brot eftir því
hver frernur það; eru fangaverð-
ir fjárhagslega háðir föngunum;
telst fangelsiastjórinn enn fær
um að gegna sfarfi sdnu???
- úþ.