Þjóðviljinn - 28.04.1972, Side 1

Allt skákeinvígið Kér?
Föstudagur 28. apríl 1972 — 37. árgangur — 94. tölublað
HERNAÐUR BANDARÍKJA
STJÚRNAR HEIMA FYRIR
OG AUSTUR í VÍETNAM
Minni fækkun í landher USA í Víet-
nam á næstunni en síðustu mánuði
Sovéztoa frétóastoÆan Tass,
skýrði frá i>ví í gær, að sov-
ézka skáksambandið, hiefði
sent frá sér skeyti til Alþjóða-
skáiksambandsins, þess efnis,
að úr því sem komið væri
teiji það rétt, að einvígið milli
Spasskás og Fischers um
heimsmeistaratignina í skák
fari allt íram í Reykjavík.
Sovétmennirnir halda fast
við það, að einvígig eigi að
hefjast á umsömdum tírna í
júní og ef Fiseher fallist ekki
á úrskurð FIDE um keppnis-
stað og tíma beri að dæma af
honum allan rétt til að skora
á heimsmeistarann, Spasská.
Skáksamband íslandis hyggst
kanna til þrauitar möguleik-
ana á því að halda allt ein-
vígið hér á landi. — úþ.
i
SAIGON, WASHINGTON 27/4.
Enn er barizt á þrennum vág-
stöðvum í Suður-Víetnam. Á
norður-vígstöðvunum eru sveitir
úr Þjóðfrelsishemum bomnar í
útjaðra borgarinnar Quang Tri,
og virðist svo sem Saigonherinn
megni ekki að veita þar viðnám.
Á miðhálendinu sækja þjóðfrels-
ishersveitir að borginni. Kontum
Bernadetta má
nú mótmæla
í frlði
i
LONDON 27.4. — Irlands-
málaráðherra brezku stjóm-
arinnair sikýrði f-rá því í, dag,
að numin hefðu vprið úr
gildi þau lög sem bannamót-
mælagöngur á Norður-Irlandi
og jafnframt að þeim sein
skipulagt hafa mótmælagöng-
ur eða tekið þátt í þeim síð-
an á jóladag hefðu verið
gefnar upp saikir. En þó að
otta sé gert sitja enn inni í
'angabúðum á Norður-ir-
.andi yfir 600 manns án dóms.
Meðal þeirra 90-100 persóna
sem njóta góðs af ráðstöfun
bessari eru þingmennimir
Bemadetta Devlin og Frank
MoManus, en þau bafa bæði
verið dæmd í fangelsi fynr
að skipuileggja mótmælagöng-
ur. Bernadetta leitaði um dag-
inn skjóls í þinghúsinu í
London til þess að verjast
fangelsun.
úr tveim áttusa og munu þær
vera komnar gegnum síðustu
varnarlínu Saiigon-hersins. Banda-
rísikar B-52 flugvélar heMtu 700.
tonnum af sprengjum yfir ná-
grenni Kontum í nóét. Enn er
setið < m Aan Loc suður í landi,
og tóikst þar að skjóta niður
bandiaríska flutningaflugvéi frá
bandaríska hemum í gær.
Samningafundimir í París um
fri’ð í Víeénam hófust að nýju í
dag eftir meir,a en mánaðar hié.
Það voru Bandaríkjamenn sem
hættu að koma til fundianna og
það voru þeir sem gáfu sig að
lokum og féMust á að saeikja þá
að nýju. Formælandi norður-ví-
etnömsku samninganefndiarinnar
sagði í diag, að líklega yrðu hafn-
ar leynilegar viðræður við
Bandaríkj amenn er Le Duc Tho.
einn af helztu valdamönnum
Norður-Víetnams kemur til Par-
ísar innan skamms.
Nixon Bandaríkjaforseti hélt
útvarps- og sjónvarpsrasðu í gær-
kvöld til vamar stefnu sinni í
málefnum Víetnams, sem sætir
nú æ meiri gagnrýni og and-
stöðu. Hann kvaðst bjartsýnn á
að Suður-Víeinamar hefðu vilja
og styrk til að verja sig sjálfir.
eins og hann komst að orði. að-
eins ef sprengjum héldj áfram
a@ rignia úr bandarískum flug-
vélum vfir landið og skipbéidu
uppi skothríð á ströndina. Nixon
skýrði frá þvi að helmingi færri
b-andarískir hermenn yrðu send-
ir heim úr Víetn-am á næstu
tveimur mántiðum en verið hef-
ur að undanfömu Aðeins 10 '
búsund færu heim í maí og júní,
hvom mániið. en áætlunin hefur
verið 20 þúsund á mánuðL
1. maí nefndin á blaðamannafundi í ,?ær. Talið frá vinstri. Tryggvi , inu Framsókn, Olafur Þorsteinsson, starfsmaður 1. maí nefndar-
innar og Jón Snorri Þorleifsson frá Trésmiðafélagi Keykjavikur.
— (Ljósm. 1‘jóðviljinn A.K.)
Benediktsson frá Félagi járniðnaðarmanna, Óttar Oktavíusson frá
Verzlunarmannafélagi Reykjavíkur, Jón Helgason frá Sjómanna-
félagi Reykjavíkur, Helga Guðmundsdóttir frá Verkakvennafélag-
Nýmæli við hátíðahöldin 1. maí
MEGiNAHERZLA LOGÐ A
ÚTFÆRSLUNA í 50 MÍLUR
Framleiðsla SH var23.300
tonn miðað irið 15. apri!
□ Miðað við 15. aprii var búið
að framleiða í frystihúsum SH
frá áramóí.um samtals 23.300
tonn. en á sama tima i fyrra
var framlciðslan 22.900 tonn. Af
þessu magni mun framleiðsla á
loðnu í ár um 3,900 tonn, en var
á sama tíma í fyrra 2.800 tonn.
Það er því minni framlciðsla á
öðrum tegundum í ár cn í fyrra.
í fyrra var hún um 20 þúsund
tonn, en á þessu ári 19,400 tonn.
□ Af framleiðslu ársins 1972
var búið að flytja út 15. þessa
mánaðar 13.300 tonn, cn á sama
tíma í fyrra var búið að flytja
út 9.300 tonn.
I göngummi ekur hátalarabíll
og kaMar hann upp staðreyndir
í sambandi við landhelgismálið
— inn á milli verað leiknir
□ Hátíðahöldin 1. maí verða með sérstöku sniði mim. sín sem tákn 11111 land-
núna í ár. Hefur 1. maí nefndin unnið að skipulagi
hátíðahaldanna þennan dag í samráði við lista-
menn. Ennfremur hefur fjölmenn kröfugöngu-
nefnd unnið að undirbúningi.
□ Á blaðamannafundi í gær gerði 1. maí nefndin
grein fyrir tilhögun hátíðahaldanna hér í Reykja-
vík. Kváðu þeir aðalfund fulltrúaráðs verkalýðs-
félaganna hafa samþykkt á dögunum að leggja á-
herzlu á aðeins eina kröfu þennan dag. Þetta þýð-
ir þó á engan hátt frávik frá meginkröfum verka-
Iýðsins um bætt kjör honum til handa.
baráttusöngvar og þá verður
komið fyrir öðrum bíl er kynmir
alþjóðleg slagorð eiirus og freJsi,
jafnrétti og bræðmalag meðial
þjóða.
Framhald á 2. sáðu
Jóhannes úr Kötlum látinn
Kröfuganga verður farin frá
Hlemmtorgi niður Laugaveg, og
safnast hún saman á útifundi
BRANDT STÓÐST RAUNINA
Vantraustið var fellt, og hefur því verið vel tekið
í höfuðborgum Vesturlanda og Sovétríkjanna
BONN, BERLIN 27.4. — Tillaga
Kristilegra demókrata um van-
traust á Willy Brandt semkansi-
ara V-Þýzkalands og ásiko-run á
Heinemann forseta um að út-
nefna Rainer Barzel í hans stað,
var lögð fram í neðri deild vest-
ur-þýzka þingsins í morgun. Hún
var teikin til atkvæða um miðj-
an dag og var felld með öUum
atkvæðum stjómarflokkanna 2ja
gegn öMum a’.kvæðum Kristi-
legra demókrata og þeirra lið-
hlaupa sem hafa yfirgefið. þing-
flokk Sósíaldemókrata og Frjálsra
demókrata það sem af er kjör-
tímabilinu. Vantraustið var því
l’ellt með tveggja atkvæða
meirihluta, 249:247.
Þetta er talin alvarlegasta
þrekraun samsteypustjómarinn-
ar síðan hún tók við völdum
fyrir hálfu þriðja ári. Þetta er
jafnframt fyrsta atkvæðagreiðsl-
an sem 1 raun og veru snýst um
griðasáttmálana sem þeir
Brandt kanslari og Soheel utan-
ríkisráðhe-rra hafa haft for-
göngu um að gera við Pólland
og Sovétrikin. Kristilegir hafa
farið 'hamförum vegna þeirra
samninga og haldið því fram að
stjórnin hafi afsalað vestur-
þýzkum hagsmunum án þess að
fá nóg í staðinn. Voru snarpar
ræður haldnar um betta eiflni í
sambandsiþinginu í morgun, en
samnmgarnir sjálfir verða lagð
ir fyrir vestur-þýzka þingið 1,11
Framhald á 2. síðu.
á Lækjartorgi. Lagt veröur af
stað W. 14 frá Hlemmtorgi og
á útifumdinuim halda ræður
Benedikt Davíðssson, formaður
Sambands byggingarmanna og
Sigfús Bjarnason formaður,
fuilltrúaráðs verkalýðsfélaiganna
í Rvík.
Fundarstjóri hefur verið á-
kveðinin Hilmar Guðlaugsson,
múrari.
Fyrir kröfugöngunni blósa
Lúðrasveit verkalýðsinis og Svan-
ur.
Krafan um útfærslu fiskveiði-
lögsögu verður útfærð á marg-
vislegan hátt. Fremst í göng-
unni verður komið fyrir stóru
skilti með tölunni 50. Þá verður
komið fyrir 30 minnii skiltum
aftar í göngunni með tölunni 50.
Ennfremur ber á nokkrum al-
þjóðlegum kröfum á kröfu-
spjöldum.
Á einum stað í göngunni bera
kröfugöngumenn sveran kaðal á
í gærmorgun lézt á Landspít-
alanum eitt ástsælasta skáld ís-
lenzku þjóðarinnar, Jóhannes úr
Kötlum, 72 ára að aldri. Hann
hafði átt við langvarandi van-.
heilsu að stríða.
Jóhannes úr Köélum viar fædd-
ur að Goddiastöðum í Dölum.
Hann tók kennarapróf 1921 og
starf aði aiMengi ■ við kennslu en
vann að mesitu að ritstörfum aM-
ar götur síðan 1933. Hann gaf,
fyrstu ljóðabók sína, Bí bí og |
blaka út árið 1926 en alls urðu
ljóðasöfn hans 16; þá skrifiaði
hann fimm sibáldsögiur, ljóð og
sögur fyrir börn, og samdi
fjölda ritgerða um bókmenntir
og sitjómmál. Hann siarfaði mik-
ið að félagsmálum ritihöfunda og
Ustamianna sem o£ að stjórn-
málum, og átti um skeið sæti á
Alþingi fyrir Sósíalistaflokkinn.
Jóhannes hóf skáldferil sinn
sem rómantísikur söngvari ætt-
jaröarinnar, sem byggir á ljóða-
arfi fyrri kynslóða. Við harðn-
andi stéttaátök um 1930 skipar
hann sér í sveit með sósíalískum
öflum eins og glöggt kemur fram
í fjölmörgum baráttuljóðum;
var hann jafnan síðan fremsitur
í flokki þar sem tekizt var á
um hugsjónir sósíalisma og þjóð-
frelsi og lagði þeim lið í ljóði,
ræ®u og ritgerðum. Jóhannes
átti á eftirstriðsárunum mikinn
þátt i endursköpun íslenzks l.ióð-
máls, tilraunum með nýja túlk-
un á nýjum viðfangsefnum. Hann
hlaut verðlaun fyrir Alþingishá-
tíðarljóð 1930 og Lýðveldishá-
tiðarljóð 1944 og fyrir síðusóu
ljóðabók sína, Ný og nið, hlaut
hann bókmenntaverðlaun gagn-
rýnenda.
Kona Jóhannesar er Hróðný
Einarsdóttir og eignuðust þau
brjú börn.
l