Þjóðviljinn - 29.10.1972, Side 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 28. nktóber 1972.
MOÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
IJtgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans
Kramkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Kitstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson (áb.)
Auglýsingast jóri: lleimir Ingimarsson
Kitstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 linur).
Askriftarverð kr. 223.00 á mánuði.
Lausasöluverð kr. 15.00.
Prentun: Blaðaprent h.f.
EKKI BARA EITT VÍETNAM
Mörgum er tamt að telja aukið vald
risaveldanna og bandalaga stórvelda eðli-
legt auðkenni á framvindu mannkynssög-
unnar nú á siðari hluta 20. aldar.
Samkvæmt þessari kenningu eru það
tæknin, vigvélarnar og auðmagnið, sem
öllu máli skipta i átökunum um skiptingu
gæða jarðarinnar, um rétt og vald.
í heimsmynd þeirra sem slikt boða er
ekki mikið rúm fyrir smáar þjóðir, eða fá-
tækt fólk, sem ris gegn ofurvaldi með óbil-
andi mætti mannlegra samtaka i nafni
réttarins til að lifa á jörð feðra sinna.
Vist eru dæmin mörg, bæði á okkar dög-
um og frá fyrri timum, um það, að réttur-
inn hafi orðið að lúta valdi auðs og vopna.
Samt verður engri þjóð i hel komið, ef hún
á málstað að verja, sem er henni dýrmæt-
ari en allt annað
Það hyllir undir samninga um frið i
Vietnam. Svo virðist, sem stjórnendum
Bandarikjanna sé loks að skiljast, að
hetjuþjóð Vietnam verði ekki sigruð með
vopnum. Samt hefur tæknivæddasta og
auðugasta stórveldi jarðar sett i það
metnað sinn nú i áraraðir að sprengja
þessa bændaþjóð aftur til steinaldar og
látið rigna yfir land hennar eldi og eitri i
þvi mæli að við ekkert verður jafnað.
Standi Bandarikjamenn við þá skil-
mála, sem kunngerðir hafa verið og i
flestu eru i samræmi við margendurtekn-
ar friðartillögur Vietnama, þá hafa Viet-
namar sigrað i þessu striði.
Bandarikjamenn verða að hverfa á
brott með innrásarlið sitt allt og láta af
eyðingarhernaði úr lofti, en þjóðfrlesis-
fylkingin i Suður-Vietnam, sem allan tim-
ann hefur ráðið meirihluta landssvæða,
mun taka þátt i þjóðráði með fleiri aðilum,
þar til kosningar hafa farið fram undir al-
þjóðlegu eftirliti.
Bandaríkjamenn hverfa frá vigvöllum
Vietnam með smán gereyðingarinnar
brennimerkta á bak og brjóst, en samt
hlaut smán þeirra að vaxa við frekari
framlengingu striðsins. Þess vegna hafa
þeir gengið til samninga.
í þessari styrjöld áttust við annars veg-
ar hermenn búnir háþróuðustu vigvéla-
tækni nútimans, en hins vegar bændafólk,
sem lengst af varð að berjast fyrst og
fremst með þeim vopnum, sem náðust af
innrásarhernum og leppum hans.
Hér skoraði mesta auðveldi heimsins
eina fátækustu þjóðjarðar á hólm, en hún
sigraði.
Ójafn er leikur, þar sem flugmenn
Bandarikjastjórnar svifa nær óhultir i há-
loftunum, en sprengjuregn þeirra hrynur
yfir varnarlaust fólk við störf i skóla eða á
akri, en jarðargróður sviðinn eitri.
Ýmsum þegnum svokallaðra velferðar-
þjóðfélaga finnst sæmandi að láta sér ekki
koma við neyð meirihluta mannkyns eða
friða samvizku sina með ölmusugjöfum.
Þeir gátu ekki gert upp við sig hvorum
styrjaldaraðilanum þeir fylgduaðmálum i
Vietnam, sögðust bara elska friðinn.
En sigur Vietnam verður sigur sérhvers
manns, sem metur nokkurs trúna á mögu-
leika skýlauss réttar til að sigra ófreskju
auðs og valdniðslu i tæknivæddum heimi.
Með baráttu sinni og sigri hafa
Vietnamar tendrað eldstólpa, sem gefa
mun kúguðum þjóðum og stéttum um all-
an heim nýja von, nýja trú. Tveir þriðju
hlutar mannkyns búa við skort i dag,
hlekkjaðir i arðránsvef alþjóðlegs auð-
magns, sem nýtur skjóls af vopnavaldi
Bandarikjanna og fylgirikja þeirra.
Það er i þessu samhengi sem ber að
skilja orð byltingarforingjans Che Gue-
vara um það, að heimurinn þurfi ekki
bara eitt Vietnam heldur mörg.
Við þurfum fleiri dæmi um það að rétt-
urinn sigri valdið, fleiri brotna hlekki i
heimsvaldakerfi auðmagns og stórvelda-
stefnu, fleiri smáþjóðir, sem bjóða risa-
veldunum byrginn, fleiri einstaklinga,
sem eru reiðubúnir að leggja nokkuð i söl-
urnar til að breyta okkar riku jörð i heim
án hungurs.
Þeir þjóðfrelsishermenn, sem nú hvila i
moldu i dýrri jörð Vietnam,hafa fallið en
sigrað.
Kríu-
frúuerki
kemur út
22.
nóvember
22. nóvember verður gefið út
nýtt frimerki, liknarfrimerki að
verðgildi 7+1 króna. Merkið er
prentað i Finnlandi. en ekki er
getið um hönnuð. Og hvað heitir
svo kria á hinum ýmsu málum?
Danska: Havtærne, enska:
Arctic Tern, þýzka:
Kíistenseescwalbe, og franska:
Sterne Arctique.
Dagur frimerkisins er 7.
nóvember og þá verður sérstakur
dagstimpill i notkun á póst-
stofunni i Reykjavik, sjá mynd
hér fyrir neðan.
ÖLMUSA
EÐA
RÉTTUR
Gru tryggingabætur
ölimisa eða réttur þess
l'ólks sem þeirra nýtur?
Elestir niuiiu sjáll'sagt
telja svona spurningu út
i liiitt, en það er liún
varla meðan til eru
nienn seni likja trygg-
ingakerfinu við það að
maður opni budduna til
að gel'a látækum. Og
þegar slikra viðhorfa
gætir jafnvel meðal
þingmanna okkar er
spurningin áreiðanlega
umræðuverð.
Við umræður um rétt aldraðs
fólks til tryggingabóta, sem fram
fóru nylega á alþingi, tók einn
þingmaður Sjálfstæðisflokksins
að sér að sanna, að flokksmenn
hans væru jafn heilir i afstöðu
sinni til tryggingamála og al-
þýðubandalagsmenn og aðrir
vinstrimenn.
Hann beindi sérstaklega orðum
sinum til Magnúsar Kjartansson-
ar, tryggingaráðherra, og sagðist
efast um að hann þ.e. (Magnús)
væri fúsari til að „rétta fram
hjálparhönd” og hjálpa bág-
stöddum en t.d. sjálfstæðismað-
ur. „bessir menn eru jafn eigin-
gjarnir og við”, sagði þessi þing-
maður Sjálfstæðisflokksins.
Magnús Kjartansson vakti at-
hygli á þvi, að þessi ummæli
þingmannsins sýndu betur en
nokkuö annaö hver grundvallar-
munur væri á viðhorfum t.d. al-
þýðubandalagsmanna og sumra
sjállstæðismanna til trygginga-
kerfisins. Spurt væri hvort þessi
eða hinn væri fús til að „opna
budduna — gefa gjafir”. „Það er
þessi afstaða að félagsleg þjón-
usta séu gjafir en ekki réttur
hvers manns.sern skilur á milli
viðhorfa okkar”, sagöi Magnús.
75 ára
á morgun
Snæbjörn Jónsson frá Snærings-
stöðiiin i Vatnsdal verður 75 ára á
inorgun, þann ;!() október. Hann
byr nú að Frumskógum 4. llvera-
gerði.
MIKII) MUSTERI
RÍSlJAPAN
Meðal forvitnilegra fyrirbæra i
trúarbragðasögu samtimans er
hinr. öri vöxtur Soka Gakkai, sem
er búddiskur sértrúarflokkur,
upprunninn i Japan. Arið 1945
voru áhangendur flokks þessa að-
eins um 3000 en nú eru meðlimir
Soka Gakkai um átta miljónir —
þar af a.m.k. hundrað þúsund i
Bandarikjunum. Soka Gakkai
stendur og undir Komeito
(„Hrein stjórn”) sem er þriðji
stærsti stjórnmálaflokkur
Japans.
Nú hefur Soka Gakkai reist sér
helgidóm mikinn við rætur hins
helga fjails Fuji. Hér er um að
Lög eftir Maríu
Brynjólfsdóttur
komin út
Út eru komin 42 sönglög og 8 lög
án orðaeftir Mariu Brynjólfsdótt-
ur. Carl Billich hefur séð um frá-
gang á lögunum en Kassagerð
Reykjavikur prentar.
Maria hefur gert sönglög við
texta margra skálda — t.d Hall-
dórs Laxness, Jóhannesar úr
Kötlum, Káins, Arnar Arnars,
Sigurðar Júl. Jóhannessonar og
Kristjáns frá Djúpalæk. Flest eru
þetta einsöngslög en þrjú þeirra
eru samin fyrir kór.
ræða risastóra byggingasam-
stæðu: geta þar á einum stað
safnazt saman um sextiu þúsund
tilbiðjendur. Byggingarnar eru úr
stáli, áli og steingteypu, og
prýddar að innan sjaldgæfum
marmara. Þær eiga að standast
hvaða jarðskjálfta sem er og
duga i að minnstkosti 2000 ár, eða
svo hefur arkitektinn lofað.
Menn á
aldrinum
21 til 30 ára
hættulegastir
í umferðinni
Ökumenn á aldrinum 21 til 30
ára eru samkvæmt skýrslum lög-
reglunnar hættulegustu
mennirnir i umferðinni árið 1971.
Menn á þessum aldri áttu
fyrsta hluta að 3164 slysum eða
óhöppum i umferðinni á öllu land-
inu. Menn á aldrinum 11 til 20 ára
áttu fyrsta hlutann að 2262 slysum
eða óhöppum, en i þriðja sæti kom
svo aldursflokkurinn 31 til 40 ára
með 1833 slys eða óhöpp.