Þjóðviljinn - 22.09.1973, Qupperneq 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 22. september 1973
UOÐVIUINN
MALGAGN SÓSÍALISMA
VERKALYÐSHREYFINGAR
ÖG ÞJÓÐFRELSIS.
Otgefandi: (Jtgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson (áb)
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson
Fréttastióri: Evsteinn Þorvaldsson
Kitstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 linur)
Áskriftarverö kr. 360.00 á mánuöi
Lausasöluverö kr. 22.00
Prentun: Blaöaprent h.f.
ALA JAFNT OG ÞÉTT Á INNBYRÐIS TORTRYGGNI
„Kommúnistar heimta eftirlitsmann
með Einari til SÞ”.
,,Hingað til hefur Einari Ágústssyni
verið treyst fyrir þvi verkefni einum að
sækja þing Sameinuðu þjóðanna, en til-
laga Magnúsar Kjartanssonar og Lúðviks
Jósepssonar bendir til þess að þeir vilji
fyrir alla muni koma i veg fyrir, að utan-
rikisráðherra ræði einslega við erlenda
ráðamenn um landhelgismálið og varnar-
málin”.
Þessar tvær tilvitnanir eru úr Morgun-
blaðinu í fyrradag. í gær er enn hnykkt á :
„Svo er nefnilega komið að kommúnistar
leggja á það mikia áherslu, að utanrikis-
ráðherra fái hvergi tækifæri til þess að
tala einslega við erlenda ráðamenn”.
Eða: ,,En hefur Einar Ágústsson mann-
dóm í sér til að berja i borðið og standa
gegn kröfum kommúnista um, að sérstak-
ir eftirlitsmenn verði settir honum til höf-
uðs i þessum viðræðum? Þvi miður hefur
frammistaða utanrikisráðherra verið svo
aumleg að undanförnu, að litil von er til
þess, að hann sé maður til að standa gegn
ásælni kommúnista”.
Slikar tilvitnanir má finna i Morgun-
blaðinu á hverjum einasta degi frá þvi að
núverandi rikisstjórn var mynduð. Aldrei
er hreyft málefnalegri gagnrýni á rikis-
stjórnina. Stjórnarandstaða Moggaklik-
unnar þorir ekki að vera á móti þeim mál-
um, sem rikisstjórnin flytur — en i stað
þess er reynt að klóra i bakkann með
hvers konar vifilengjum og útúrsnúningi.
Ráðherrar eru krossyfirheyrðir og ef einn
hallar orði öðru visi en hinn er það óðara
lagt út sem klofningur i rikisstjórninni og
allar 32 siður Morgunblaðsins siðan undir-
lagðar þar sem staðhæft er að tilvera
rikisstjórnarinnar hangi á bláþræði vegna
ósamkomulags.
Ástæðurnar fyrir þessari slöppu sýndar-
stjórnarandstöðu Sjálfstæðisflokksins:
Hin fyrsta er sú, að forysta flokksins
hefur orðið fyrir vonbrigðum með rikis-
stjórnina vegna þess að ráðherrar hennar
láta sifelld auðmýkingarskrif hennar ekki
á sig fá, heldur halda ótrauðir áfram
framkvæmd þeirra stefnumála sem rikis-
stjórnin hefur sett sér.
önnur ástæðan er sú, að forusta Sjálf-
stæðisflokksins vill reyna að klóra yfir
innri klofning og málefnafátækt Sjálf-
stæðisflokksins sjálfs, sem hefur aldrei
fyrr né siðar verið aumari en einmitt nú.
Þrátt fyrir stjórnarandstöðu i nærri hálft
þriðja ár er fylgi Sjálfstæðisflokksins
áreiðanlega enn minna i dag en i siðustu
alþingiskosningum.
Þriðja ástæðan er sú, að forustuklika
Sjálfstæðisflokksins vildi geta stjórnað
ráðherrum þessarar rikisstjórnar eins og
þvi miður tókst við ráðherra Alþýðu-
flokksins i fyrri vinstri stjórn. Þessi til-
raun Sjálfstæðisflokksins hefur nú mistek-
ist, þvi i núverandi rikisstjórn er enginn
Guðmundur í. Guðmundsson, sem vann
kerfisbundið að þvi að eyðileggja vinstri-
stjórnina og var raunar kominn upp i flat-
sæng með ihaldinu löngu áður en viðreisn-
arstjórnin var mynduð og áður en vinstri-
stjórnin lét af störfum.
Fjórðu ástæðuna má nefna: Sjálfstæðis-
flokksforustan vill gjarna ganga i augu of-
stækisfyllstu stuðningsmanna sinna með
sundrungaráróðri um rikisstjórnina, og
gildir þá einu þó að ekkert sé hæft i áróðr-
inum. Á landsfundi Sjálfstæðisflokksins sl.
vor var til dæmis kosinn i miðstjórn með
fleiri atkvæðum en nokkur annar Jón
nokkur Magnússon. Þetta atkvæðamagn
hlaut Jón þessi að verðleikum. Hann mót-
aði nefnilega þá áróðursstefnu sem Sjálf-
stæðisflokkurinn hefur fylgt i stjórnarand-
stöðu. í plaggi, sem Jón samdi á þingi
Sambands ungra sjálfstæðismanna haust-
ið 1971, benti hann á þetta úrræði til þess
að bjarga flokknum úr ógöngum: „Ala
jafnt og þétt á innbyrðis tortryggni vinstri
stjórnarflokka og stuðningsmanna
þeirra”.
Samkvæmt þessari stjórnmálayfirlýs-
ingu hefur Sjálfstæðisflokkurinn siðan
starfað og tilvitnanirnar hér að ofan eru
raunar ótviræð heimild. Hins vegar er
vert að benda Sjálfstæðisflokknum og
Moggaklikunni á, að þessi vinnubrögð eru
henni sist til sóma — fylgið hrynur af
flokknum, og forustumenn stjórnarflokk-
anna munu hér eftir sem hingað til fram-
fylgja Stefnumálum stjórnarflokkanna,
hvað sem rógi og niði ihaldsins liður.
Moggaklikan verður að gera sér það ljóst
að hún hefur engan ráðherra i rikisstjórn
Islands lengur — og mun — vonandi —
ekki hafa.
Félagsmálaráðherra á húsnœðisráðstefnu norðanlands:
r
Aætlanagerð í
húsn æðismálum
Sveitarfélög og verkamannabústaðir
hafi forgang hjá Byggingasjóði og stjórnvöldum
Ráöstefna um húsnæöis-
mál á Noröurlandi, sem hald-
in var á vegum Fjóröungs-
sambands Norðlendinga og i
samráöi viö Húsnæðismálastofn-
un ríkisins og Rannsóknarstofnun
byggingariönaöarins, fór fram i
Vikurröst á Dalvik þann 17. þessa
mánaðar og hófst kl. 10,30.
Til ráðstefnunnar var boöið
sveitarstjórnarmönnum, bygg-
ingarfulltrúum og öörum tækni-
starfsmönnum sveitarfélaga, svo
og byggingamönnum og verktök-
um.
Bjarni Einarsson formaður
Fjórðungssambands Norðlend-
inga setti ráðstefnuna og skipaði
fundarstjóra Hilmar Danielsson,
sveitarstjóra á Dalvik og Valde-
mar Bragason skrifstofustjóra
ritara. Var siöan gengið til
dragskrár og flutti Björn Jónsson
félagsmálaráðherra fyrst ávarp.
Félagsmálaráöherra taldi það
skoöun sina, að húsnæðismál
landsbyggðarinnar væri nærtæk-
asta og árangursrikasta leiðin til
að skapa jafnvægi i byggðum
landsins. Fyrst eftir að ráðherra
heföi tekið við störfum var þvi
mjög haldið á lofti i fjölmiðlum að
algjört öngþveiti rikti i lánamál-
um Húsnæðismálastjórn rikisins
og mikiö fé skorti til að hægt væri
að lána út á fbúðir, sem gerðar
höfðu verið fokheldar frá siðustu
áramótum. Þetta hefði verið of-
mælt og nú hefði tekist að útvega
nægilegt fjármagn til að lána
þeim húsbyggjendum, er hafa
gert fokhelt þetta ár.
Aö lokum sagöi ráöherra:
Nauösynlegt er aö unnið veröi
skipulegar en gert hefur veriö aö
lausn húsnæöismálanna, m.a.
meö áætlanagerö, sem samræmd
sé atvinnu- og byggöaáætlunum
og almennri stefnu I efnahags-
málum. Aö komandi Alþingi sjái
Byggingasjóði rikisins fyrir
auknum tekjum. Koma þarf á
nánu samstarfi lifeyrissjóöanna
og hins almenna húsnæöismála-
kerfis i sambandi viö fjármögnun
byggingastarfsemi I landinu.
Brýn þörf sé á gagngerum tækni-
legum breytingum i byggingaiön-
aöinum. Vmsar endurbætur veröi
geröar á húsnæöislöggjöfinni,
sem m.a. beinist aö þvi aö opin-
berri aöstoö veröi i rikara mæli
en nú er beint til félagslegra
byggingaframkvæmda. Fram-
kvæmd á lögum um leiguibúðir á
vegum sveitarfélaga, viö hliö
bygginga verkamannabústaða
veröi látnar njóta afgjörs for-
gangs af hálfu Byggingarsjóðs og
stjórnvalda.
Siguröur E. Guðmundsson,
framkvæmdastjóri Húsnæðis-
málastofnunar rikisins flutti er-
indi um húsnæðismálin og hús-
næðismálastofnun. Gerði hann
grein fyrir starfsemi Húsnæðis-
málastofnunar og hvernig lána-
starfsemi væri háttað og hvaða
aðilar gætu notið lánafyrir-
greiðslu. Þá gerði Sigurður grein
fyrir tekjuöflun Húsnæðismála-
stofnunarinnar. Gert er ráð fyrir,
að heildartekjur Byggingarsjóðs
rikisins verði um 1212 milj. kr. á
þessu ári. Þótt þetta sé rifleg upp-
hæð, hefur henni allri verið ráð-
stafað i ýmsar skuldbindingar.
Sigurður E. Guömundsson
taldi, að sú staðreynd, að lands-
byggðir byggi við skarðan hlut i
húsnæðismálum, ætti meðal ann-
ars orsakir sinar til:
1. Röskunar á jafnvægi ibúðar-
bygginga á landinu vegna á-
kvörðunar stjórnvalda að láta
byggja 1250 ibúðir fyrir lág-
launafólk i Breiöholti.
2. Landsbyggðin hefur farið mik-
ið á mis við fjármögnun á veg-
um lifeyrissjóöakerfisins.
3. Vegna hagkvæmni, sem skap-
ast hefur af stærri verkeindum
é höfuðborgarsvæðinu, hef
oft reynst auöveldara fyrir
efnalitið fólk að eignast ibúð
þar en úti á landsbyggðinni.
4. Ekki hefur verið nægilega rik-
ur skilningur af hálfu sveitar-
stjórna um aö marka langtima
stefnu i húsnæðismálum og
jafnvel að taka frumkvæði i
uppbyggingu ibúðarhúsnæðis.
5. Peningastofnanir viða úti á
landi eru of veigalitlar til að
geta stutt fjárfrekar bygg-
ingarframkvæmdir.
6. Skortur er á nægilega sterkum.
byggingafyrirtækjum viða um
land, er gætu byggt og selt
ibúðir með hagstæðum kjörum.
7. Flutningskostnaður á bygg-
ingarefni er viða baggi á
ibúðarbyggingum utan
Reykjavikursvæðisins.
8. Norðanlands er byggingatimi
mun styttri og erfiðari en
sunnanlands.
Þá kom fram hjá fram-
kvæmdastjóra Húsnæðismála-
stofnunar að byggingarlán úr
byggingarsjóði rikisins frá 1955 til
1972 til Norðurlands alls hafi
numið 500.084.000.- króna og verið
veitt til smiði 1861 ibúðar. Þar af
hafi Noröurland vestra fengið 94,3
milj. kr. tilsmiöi á 378 ibúðum, en
Norðurland eystra hafi fengið
405,8 milj. kr. til smiði á 1473
ibúöum. Af heildarfjármagni,
sem veitt hefur verið úr Bygg-
ingasjóði hefur Norðurland allt
fengið 10,17% til bygginga 10,44%
af heildaribúðafjölda. Aftur á
móti hefur Reykjavik fengið
51,65% fjármagnsins til bygging-
ar á 45,95% af heildaribúðafjöld-
anum.
Dr. Óttar P. Halldórsson, fram-
kvæmdastjóri Rannsóknarstofn-
unar byggingariðnaðarins flutti
erindi um starfsemi Rannsóknar-
stofnunar byggingariðnaðarins.
Taldi hann rannsóknir i bygg-
ingariðnaðinum mikilvægan þátt
i byggingarmálum og hvers kon-
ar mannvirkjagerð. Gerði hann
m.a. grein fyrir breytingum á
byggingarkostnaði á undanförn-
um árum, svo og tæknilegri þjón-
ustu við sveitarfélög úti á landi.
Óttar gat einnig um dtgáfustarf-
semi stofnunarinnar á ýmsum
upplýsingablöðum fyrir bygg-
ingariðnaðinn auk sérfræðirita,
sem hann taldi vera aðgengilega
by ggingamönnum.
Davið Arnljótsson, verkfræö-
ingur Dalvik, kynnti húsnæðis-
málakönninina, sem gerö var á
vegum Fjórðungssambands
Norðlendinga, og kom þar m.a.
fram, að 28,0% norölenskra
ibúðarhúsa hafa verið byggð fyrir
1930. A timabilinu 1930—1949 hafa
verið byggð 32,2% ibúðarhúsa á
Norðurlandi og 1950—1969 voru
byggð 39,8%. A Norðurlandi hafa
verið teknar i notkun 1536 ibúðir á
árunum 1963—1972 og ibúöir i
smiður á Norðurlandi 1973 eru
590. Af þeim byggja Akureyring-
ar mest eða 357 ibúðir.
Að loknum framsöguerindum
hófust almennar umræður og
fyrirspurnir til framsögumanna.
Mikil og almenn þátttaka var i
umræöunum, og lauk ráöstefn-
unni ekki fyrr en kl. 19.
Hjá fundarmönnum kom fram
sú eindregna skoðun aö taka
þyrfti húsnæðismálin fastari tök-
um þar til lausn fyndist á hús-
næðisvanda landsbyggðarinnar.
Ráðstefnuna sóttu á milli 80 og
90 manns viðsvegar af Norður-
landi.
Einstæðir byggja
SKRIFSTOFA Félags ein-
stæðra foreldra að Traðarkots-
sundi 6 er að færa út kviarnar.
Verður opið á mánudögum kl. 3-7
og þriðjudaga, miðvikudaga og
föstudaga frá kl. 1-5. Tvær
einstæðar félagskonur vinna á
skrifstofunni, þær Jódis Jónsdótt-
ir varaform. FEF, og Margrét
örnólfsdóttir. FEF er að senda út
kynningarbækling og óútfyllta
giróseðla vegna væntanlegrar
húsbyggingar sinnar, sem i
undirbúningi er. Valin hafa verið
af handahófi nokkur hverfi i bæn-
um og ibúum þar sendur bækling-
ur og seðill. Öllum alþingismönn-
um hefur og verið send sams kon-
ar beiðni.