Þjóðviljinn - 05.12.1973, Blaðsíða 6

e SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 5. desember 197:!.
UÚOVIUINN
MALGAGN SÓSIALISMA
VERKALYÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson (áb)
Fréttastióri: Evsteinn Þorvaldsson
Kitstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skóiav.st. 19. Simi 17500 (5 linur)
Áskriftarverð kr. 360.00 á mánuði
Lausasöluverð kr. 22.00
Prentun: Blaðaprent h.f.
FISKIÐNAÐURINN ER OKKAR STÓRIÐJA
í siðustu viku flutti Lúðvik Jósepsson,
sjávarútvegsráðherra, ræðu á aðalfundi
Landssambands islenskra útvegsmanna.
Þar ræddi Lúðvik meðal annars kaup
hinna nýju skuttogara og rekstur þeirra.
Lúðvik sagði:
,,Og þvi er ekki að neita, að jafnvel úr
röðum útvegsmanna sjálfra hefir i um-
ræðum um þessi mál stundum verið meir
rætt um tapið á skuttogurum og um að slik
skip hefðu engan rekstrargrundvöll, en að
undirstrika réttlæti kaupanna og i raun-
inni lifsnauðsyn okkar á þvi að eiga og
geta rekið svona skip.
Auðvitað er það rétt, að nýir skuttogar-
ar eiga i vök að verjast rekstrarlega séð
og að ekki reynist mögulegt að greiða af
þeim strax i byrjun 20% af afla i vexti og
afborganir. En má ég spyrja, er það eitt-
hvað nýtt i útgerðarmálum okkar, að erf-
ÓLÍKAR ATHAFNIR
Meðan Sjálfstæðisflokkurinn sat að
völdum á íslandi með dyggum stuðningi
Alþýðuflokksins voru allar ráðagerðir um
nýtingu innlendra orkugjafa svo sem fall-
vatna og jarðhita i stórum stil við það
miðaðar að selja erlendum stóriðjufyrir-
tækjum orku fyrir spottpris.
Dæmið um álverksmiðjuna verður eillf-
ur minnisvarði um þessa stefnu, þar sem
samið var um fast orkuverð til 25 ára,
verð sem i dag er ekki nema örlitið brot af
heimsmarkaðsverði á orku, en orkuverð
stigur nú sem kunnugt er mjög ört og mun
augljóslega halda áfram að hækka um ó-
fyrirsjáanlega framtið. Það er ekki ama-
legt fyrir auðhringinn i Straumsvik á slik-
um timum að fá orku islenskra fallvatna
samasem gefins i 25 ár vegna sérstakrar
fyrirgreiðslu forkólfa Sjálfstæðisflokksins
og Alþýðuflokksins og þjónustulipurðar
þeirra við erlent auðvald.
Ef samið hefði verið á sama verði við ál-
hringinn og Norðmenn gerðu á sinum
tima, hefðum við fengið 7000 miljónum
itt sé að láta ný skip standa undir öllum
útgjöldum, eða 20% i vexti og afborganir?
Og dettur nokkrum i hug, að gert sé ráð
fyrir þvi i samningum um rekstrargrund-
völl hraðfrystihúsa við verðákvörðun á
fiski, að afborganir og vextir þeirra miðist
við nýtt frystihús, sem kostar 2-300 milj.
króna?
Nýjum skipum og nýjum tækjum fylgir
viss vandi, vandi sem erfitt getur verið að
standa frammi fyrir, en þann vanda meg-
um við ekki láta verða til þess að hrekja
okkur frá að gera það, sem er rétt og óhjá-
kvæmilegt. Þann vanda verður að leysa,
en ekki á þann hátt að hrópa það niður,
sem horfir til framfara.
Fiskiðnaðurinn er okkar stóriðja. Það er
á útgerð fiskiskipanna og i fiskvinnslunni i
landi, sem við fyrst og fremst byggjum
okkar þjóðarafkomu á.
króna meira fyrir orkuna, og þætti auð-
hringnum slikt þó hagkvæmt verð i dag.
En það var fyrst við stjórnarskiptin, að
sú stefna var mörkuð að nýta islenska
orkugjafa i stórum stil til innlendra nota
m.a. til húsahitunar.
Magnús Kjartansson, iðnaðarráðherra
hefur alveg sérstaklega beitt sér fyrir
þeirri stefnu, að virkjunarframkvæmdir
verði við þetta miðaðar, i stað þjónustu-
semi við erlent auðvald.
Sú orkukreppa, sem nú rikir i flestum
nágrannalöndum okkar og setja mun svip
á þróun mála um ófyrirsjáanlega framtið
undirstrikar að sjálfsögðu ennfrekar rétt-
mæti þeirrar stefnu, sem núverandi
rikisstjórn hefur markað fyrir forgöngu
Magnúsar Kjartanssonar.
í áætlun um Sigölduvirkjun hefur verið
reiknað með, að virkjunin geri kleift að
taka upp stóraukna húsahitun með raf-
magni, er nái til a.m.k. 25 — 30.000 manns
til viðbótar.
Nú hefur iðnaðarráðuneytið einnig sett
Það er þvi furðulegt, að þeir sem ganga
fram fyrir skjöldu og krefjast meiri al-
mennra bygginga, meiri framkvæmda i
skólamálum, meiri aðgerða i heilbrigðis-
málum, meiri vegalagninga, meiri i-
búðabygginga og meiri framkvæmda á
öllum sviðum, tala um það að hættan á
þjóðargjaldþroti stafi einkum af þvi, að
keypt skuli ný fiskiskip og byggð ný frysti-
hús.
Hvernig hefði þjóðarbúskapur okkar
staðið i dag, ef fiskiskipafloti okkar og
frystihúsin hefðuverið látin ganga úr sér
og úreldast á svipaðan hátt og togarafloti
okkar var látinn gera?
Ætli þá hefði ekki komið færri krónur i
rikiskassann og i kassa sveitarfélaganna
og orðið heldur litið úr framkvæmdum og
framförum i landinu.”
af stað alhliða könnun á þvi, hvernig unnt
sé með sem skjótustum hætti að nýta inn-
lenda orkugjafa i stað oliu til húsahitunar
og annarra þarfa. í sviði hitaveitufram-
kvæmda á könnunin m.a. að beinast að
flýtingu framkvæmda i nágrannabyggð-
um Reykjavikur, að lögn hitaveitu frá
Svartsengi til þéttbýlisstaðanna á utan-
verðu Reykjanesi og að lögn hitaveitu frá
Deildartunguhver til Akraness og Borgar-k
ness. Á sviði raforkuframkvæmda beinist
könnunin að þvi, hvernig unnt sé að flýta
áformum um notkun raforku til húsahit-
unar, m.a. með samtengingu orkuveitu-
svæða, þannig að næg raforka verði fáan-
leg á sama heildsöluverði um land allt og
unnt að nota hana til húsahitunar i þeim
landshlutum og byggðarlögum þar sem
nýtanlegur jarðhiti er ekki tiltækur.
Ekki þarf að hafa orð um þjóðhagslega
þýðingu slikra framkvæmda nú, en hvar
hefðum við staðið, ef álverksmiðjurnar
hefðu verið orðnar 20, eins og boðað var á
viðreisnartimanum?
Ástandið er mjög alvarlegt
Rœtt við Le Van Ky fulltrúa Þjóð-
frelsisfylkingar Suður- Vietnama
ilér á landi er mi staddur I.e
'Van Ky. en lianii er fulllrúi Þjóft-
frelsisfylkingar Suðu'r-Vietnani
(ÞFF) og forstöftumaftur
upplýsingaskrifstofu Bráfta-
byltingarstjórnarinnar (BBS) i
Osló. Hann ávarpafti sainkomu
stúdenta á I. des. sl. og i kvöld
heldur Vietnamnefndiii á islandi
fund meft honum i Tjarnarbúð.
Á mánudaginn leit I.c Van Ky
við á Þjóftviljanum ásamt ritara
sinum og túlki. kanadiskri stúlku.
Judith Scliive aft nafni. Var þá
eftirfarandi viðtal haft við haiiu:
Fyrst var Le Van Ky spurður
um vopnahlésbrot Bandarikja-
manna og Saigonstjórnarinnar
siðan vopnahléssamkomulagið
um Vietnam var undirritað i
janúar sl.
— Astandið i landinu er mjög
alvarlegt um þessar mundir.
Hvað varðar brot Bandarikja-
stjórnará vopnahléssamningnum
má nefna, að hún hefur sent 650
þúsund tonn af hergögnum
umfram ákvæði samningsins til
Saigonhersins. 1 samningnum er
að finna ákvæði um vissa endur-
nýjun hergagna hans, en þetta
eru ný hergögn.
24 þúsund
,,ráðgjafar"
Þessi hergögn skiptast þannig
að herflugvélar eru 500, 600 skrið-
drekar, 600 fallbyssur, 200 vopnuð
skip og bátar af ýmsum stærðum
og 500 þúsund tonn af sprengjum,
skotfærum og léttvopnum.
Enn eru 24 þúsund bandariskir
hermenn i landinu. dulbúnir sem
ráðgjafar af ýmsum gráðum og
tengdir hinum ýmsu deildum
Saigonhersins. Það sem mark-
verðast er við þessa hermenn er,
að þeir eru dreifðir um allt landið
og tengdir hernum á þann hátt að
þeir mynda herfræðilega yfir-
stjórn hans. Markmiðið með
þessari dreifingu er að fylgjast
með þvi að herinn starfi i sam-
ræmi við þær áætlanir sem
gerðar hafa verið fyrir hann i
WaShington.
Þessir 24 þúsund ráðgjafar lúta
allir yfirstjórn Murrays hers-
höfðingja sem er hernaðarfulltrúi
bandariska sendiráðsins i Saigon.
Le Van Ky og Judith Schive
liann hefur nokkur þúsund
manna starfslið i skrifstofu sinni
og skrifstofum ræðismanna
Bandarikjanna um alit land.
Varðandi viðhorf Bandarikja-
stjórnar til friðarsamkomu-
lagsins um Vietnam vil ég minna
á, að i október i fyrra þegar
samningsdrögin voru birt, kom
það skýrt i ljós að þeir aðilar sem
andvigir voru undirritun hans
voru Bandarikjastjórn og Saigon-
stjórn. Og svo seint sem i janúar
þegar Bandarikjamenn höfðu
samþykkt að undirrita
samninginn olli Saigonstjórnin
enn vandræðum og neitaði fram á
siðustu stund að skrifa undir.
Þetta er ljóst dæmi um viðhorf
Bandarikjastjórnar til ástandsins
i Suður-Vietnam. Þeir reka enn
fjandsamlega stefnu gegn aiþýðu
Suður-Vietnam.
Stef na Bandarikjastjórnar
kemur fram i hernaðaraðgerðum
Saigonhersins gegn frelsuðu
svæðunum, A siðustu tveimur
mánuðum hafa aðgerðir hans
færst i aukana, bæði hvað varðar
hörku þeirra og fjölda. Þær felast
i skriðdrekaárásum og loft-
árásum langt inn á frelsuðu
svæðin.
Eldmessa Thieus
Sem dæmi um hlutdeild Banda-
rikjamanna i gerð hernaðaráætl-
ana fyrir Saigonherinn má nefna,
að rétt áður en Saigonherinn
gerði öflugar árásir á hásléttunni
umhverfis Kontum, komu þeir
Murray hershöfðingi og kollega
hans, Kingston aö nafni sem
fyrrum var yfirmaður banda-
rikjahers i Suður-Vietnam, til
Pleiku til að virða fyrir sér vig-
stöðuna og gera lokaáætlanir.
Einnig mætti Thieu forseti til
leiks i Pleiku um sama leyti og
árásirnar hófust. Hélt hann þar
magnþrungna ræðu uin svo-
kallaða „stigmögnun innrasa og
Ihlutunar Viet Kong og Norður
Vietnama" og að eina svarið við
þvi væru ..fyrirbyggjandi
aðgerðir".
Þetta markaði upphaf harðra
árása á frelsuðu svæðin, einkum
Framhald á 14. siðu