Þjóðviljinn - 22.10.1974, Blaðsíða 3

Þriftjudagur. 22. október. 1974. ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 3
Gisli Guðmundsson
skrifar frá Súgandafirði:
Að kvöldi 3.
dags var svo
hafist handa
Togskipið Trausti iS,
sem kom hingað i f jörðinn
þann 29. september og fór
út á veiðar að kvöldi dags
6. október/ kom úr fyrsta
túr sinum i dag 15. október.
Túrinn hafði tekið átta og
halfan sólarhring.
Klukkan 9:30 renndi hann
sér inn á höfnina/ en þá var
háflæði og stórstraumur.
Agiskaftur afli var um 40 tonn.
Þaö hefur gengiö hér fjöllunum
hærra, aö innflutningsverö þaö,
sem Trausti kom meö frá Noregi,
hafi numiö um fjórum miljónum
króna, og er þá auövitaö átt viö
islenskar krónur, en ein norsk
króna jafngilti þá kr. 21.39 i
islenskum krónum.
Sex fullfermi vörubils voru flutt
á land undir tollþjóns eftirliti.
Varan var sett i geymsluhús og
siöan innsiglaöur lásinn. Vakaö
var yfir innsiglinu tvær nætur i
röö. Aö kvöldi þriöja dags var svo
hafist handa meö vörudreifingu
til þeirra, sem áttu. Tollþjónar
voru þá ekki viöstaddir, enda
sjálfsagt búnir að gera skyldu
sina.
Þaö voru fleiri en nokkrir Súg-
firöingar, sem nutu góös af inn-
flutningnum. Bill frá Vöru-
flutningamiðstööinni i Reykjavik
kom að lokum og sótti fullfermi,
sem skila átti suöur til ýmissa
aðila þar, — sennilega úr
háaftlinum. Aö sjálfsögöu eru
áheyrendur og áhorfendur
undrandi yfir þvi, hvernig hægt er
að ná i svona mikinn gjaldeyri á
gjaldeyriskrepputimum, eins og
þarna hefur átt sér stað.
Þó eru menn meira undrandi á
þvi, að fátækir einstaklingar i
sjávarþorpum úti á landi, sem
eru aö kaupa sér gömul skip
erlendis frá til aö fleyta sjálfum
sér og sinum áfram i lifinu, skuli
forma það að flytja inn vörur
fyrir Reykvikinga, og jafnvel
stofna sjálfum sér þar með I til-
tekna hættu.
En gjöf skal gjalda, ef vináttu á
að halda, — og það verður
stundum að tefla á tæpasta vaðið
Gisli.
Togskiplft Trausti vlft bryggju á Suftureyri
i
Hreppsnefnd gegn heilbrigðisnefnd,
Heilbrigðisnefndir banna
Sérfrœðingar neikvœðir,
Samt var byggingu BP haldið áfram. gj
BP-stöftin ( byggingu
Deilt um BP-stöð
í Mosfellssveit
Enn hefur bygging bensln-
stöftvar BP vift Geitháis verift
stöftvuft. Heilbrigftisnefnd
Mosfelishrepps mun hafa
stöftvað bygginguna, og er þaft
i annað sinn á þessu ári, sem
nefndin gerir svo, enda er hún
mótfallin þvi, aft bensinstöft
risi þar ofan á vatnsæðum
Reykjavikur.
BP hóf byggingarfram-
kvæmdir viö Geitháls I mars i
vor, án þess að hafa til þess
leyfi heilbrigðisnefndar.
Fljótlega eftir aö þær fram-
kvæmdir hófust, stöðvaði
nefndin framkvæmdir og var
BP gert aft sækja um
byggingarleyfi. Heilbrigftis-
nefndin fjallafti siðan um um-
sókn BP og komst að þeirri
niöurstöftu aft bygging bensin-
og oliustöftvar á þessum staö
væri óæskileg.
Leitafti heilbrigðisnefnd
Mosfellshrepps umsagnar
Heilbrigftisráös Reykjavikur,
heilbrigftisnefnda I Kópavogi
og á Seltjarnarnesi og einnig
umsagnar Jóns Jónssonar,
jaröfræftings og vatnsveitu-
stjórans I Reykjavik.
Allar umsagnir þessara
aftila mun hafa verift nei-
kvæftar, efta svo hermir
heimildarmaður Þjóöviljans.
Skipulagssamþykkt
gegn bensínstöðinni
I skipulagssamþykkt, er
landssvæðum skipt niður i
svæöi eftir jarðfræöieiginleik-
um þeirra, og i samþykktinni
segir, að bannaft sé að setja
niftur bensin- eöa oliugeyma á
svæfti þrjú. Umrætt svæði vift
Geitháls er einmitt á svæfti
þrjú.
Þegar heilbrigftisnefnd
Mosfellshrepps ákvaft aft
stöðva byggingarfram-
kvæmdir BP við Geitháls
höfðu allir þeir aftilar sem að
ofan greinir, sent neikvæða
umsögn, nema vatnsveitu-
stjórinn I Reykjavík. Hann
haffti þá ekki sent endanlega
umsögn, en nefndin taldi nóg
komift af neium og stöftvaði
þvi framkvæmdir.
Síöan gerist það nú i haust,
aö framkvæmdum viö bensin-
stööina er haldiö áfram, þrátt
fyrir bann heilbrigftisnefndar,
og kom þá i ljós, aö hrepps-
nefnd Mosfellshrepps hafði
gengiö þvert i berhögg viö
vilja heilbrigftisnefndar og
leyft byggingu stöövarinnar.
Málinu hefur nú veriö visaö
til Heilbrigftiseftirlits rikisins
og heilbrigðisráftuneytisins,
og biður þar endanlegs úr-
skurftar, og á meftan hefur BP
stöftvaö framkvæmdir.
Spurning um
meginreglu
„Þetta er mikið „prisip
mál”, sagöi heimildamaftur
okkar I Mosfellssveit, „fjöldi
neikvæðra umsagna liggur
fyrir, en samt er haldift áfram
aft byggja stöðina”.
Heimildarmaður Þjóft-
viljans tók fram, aft öryggis-
tæki BP væru hin bestu sem
fáanleg væru, byggftar væru
þrær utan um alla geyma og
sitthvaft fleira notað til að
hindra aö bensin efta olia færi
niftur i jarftveginn og bærist
siftan i vatn reykvikinga.
„En”, sagði viftmælandi
okkar, „hvaft gerist ef jarft-
skjálfti verftur? Þaft þarf ekki
mjög snarpan kipp til aft lifta
þrær og geyma I sundur. Og
þarna er jarftskjálftasvæöi”.
Viftmælandi okkar vildi ekki
láta nafns getið, þar eð „málift
er afar viftkvæmt i Mosfells-
sveit”.
—GG
Rækjan í Húnaflóa
veldur deilum
Hreppsnefndir skora á ráðamenn að leyfa
ekki fleirum rœkjuveiðar og vinnslu
A fundi hreppsnefndar
Kaldrananeshrepps, sem haldinn
var 19. þ.m. var samþykkt eftir-
farandi ályktun:
„Forsvarsmenn rækjuveifti-
báta og rækjuvinnslustöftva viö
Húnaflóa, hafa leitt aft þvi gild
rök, m.a. grundvölluft á upplýs-
ingum Hafrannsóknastofnunar-
innar, aft rækjustofninn I Húna-
flóa, beri varla fleiri rækjuveiði-
báta, og þvi siöur fleiri rækju-
vinnslustöövar, en nú eru þegar
fyrir hendi. 1 þessu sambandi er
rétt aö rifja upp eftirfarandi staö-
reyndir: Kauptúnin fjögur,
Drangsnes, Hólmavik, Hvamms-
tangi og Skagaströnd, eiga þaö öll
sameiginlegt, að hafa þegar hasl-
að sér völl varftandi rækjuveiöar
og rækjuvinnslu. Kauptúnin fjög-
ur eiga þaö ennfremur sameigin-
legt, að til skamms tlma var at-
vinnumálum þeirra svo komið, aö
fólksflótti og eyöing byggðanna
blasti vift. Á siöustu árum hafa i-
búar téðra kauptúna hinsvegar
snúið bökum saman, hver á sin-
um staö, sparaö hvorki erfiöi né
áhættu, en unnift aft þvi hörftum
höndum að átthagar þeirra
mættu lifi og byggðum halda. Sú
staðreynd, aft þétta tókst, er
rækjunni i Húnaflóa aö þakka aö
verulegu leyti hvað Skagaströnd
og Hvammstanga áhrærir, aö öllu
leyti hvaö Drangsnes og Hólma-
vik snertir.
Blönduóssingar, sem nú sækja
fastaft fá hlutdeild i rækjuveiftum
og rækjuvinnslu, hafa þá sérstööu
i málinu, aft þeir hafa aldrei átt
lifsafkomu sina undir sjávarafla,
enda hafnarskilyrði þar ein hin
erfiðustu er um getur. Þrátt fyrir
þetta hefur Blönduósskauptún
þrifist vel bæði fyrr og siöar, enda
vel i sveit sett. Umfangsmikil við-
skipti og fjölþætt þjónusta við
gjörvallt Húnaþing, vegfarendur
um þjóftbraut, ásamt ört vaxandi
iftnafti á seinni árum, hafa verið
og munu aö likindum verfta um
langa framtið atvinnuundirstööur
á þeim staft. Blönduóssingar
munu ekki hafa lagt I neinar telj-
andi fjárfestingar á óflytjanleg-
um mannvirkjum, vegna fyrir-
hugaftrar rækjuvinnslu. Aft þessu
leyti má þvi ljóst vera, aft þeir
eiga litift i húfi, hvernig sem fara
kann um rækjuveiöar i Húnaflóa
á komandi árum. Tugmiljóna-
fjárfestingu I hinum kauptúnun-
um væri hinsvegar stefnt i algjör-
an vofta og afkomu fólksins þá um
leift, ef leyfilegt veiöimagn úr
Húnaflóa dreifftist á svo margar
hendur, aö enginn rekstrargrund-
völlur væri lengur fyrir hendi.
Þrátt fyrir þetta mætti hugsan-
lega segja, aft Blönduóssingar
ættu vissan samfélagslegan rétt
til að hagnýta rækjuna i Húna-
flóa.eins og hin kauptúnin vift fló-
ann. Þvi væri lika óvéfengjanlega
svo farið, ef ekki kæmi til sú staft-
reynd, aö rækjustofninn þolir ekki
meira álag. Málift er i eftli sinu
einfalt. Hagnýtingu rækjunnar I
Húnaflóa má likja vift landnám.
Þeir sem fyrstir námu landiö, i
þessu tilfelli bjargarvana út-
kjálkamenn beggja vegna Húna-
flóans, hljóta i þaft minnsta aft
eiga til þess allan siöferftilegan
rétt, aft fá aft búa i frifti aft þvi sem
þeir hafa byggt upp og skipulagt á
undanförnum árum, þegar sann-
anlega er ekki landrými fyrir
fleiri. Kauptúnin Drangsnes og
Hólmavik eiga sem áöur segir
alla sina afkomu undir rækjunni.
Verfti teljandi röskun á þessum
atvinnuvegi, eins og málin nú
standa, má öfgalaust telja aft for-
sendur fyrir áframhaldandi
byggö i téðum kauptúnum séu
brostnar. Þvi beinir hreppsnefnd
Kaldrananeshrepps þeim ein-
dregnu tilmælum til viðkomandi
stjórnvalda, aft þau taki sterk-
lega tillit til þeirra sérstöku aft-
stæðna, er að framan getur, þeg-
ar tekin verftur endanleg ákvörft-
un i máli þvi er hér um ræöir”.
Fyrir hönd hreppsnefndar
Kaldrananeshrepps, Þórir Hauk-
ur Einarsson, oddviti.
Frá Hólmavík
A fundi hreppsnefndar Hólma-
vikurhrepps, sunnudaginn 20. okt.
Framhald á bls. 13