Þjóðviljinn - 09.03.1975, Qupperneq 4

4 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 9. mars 1975
UOÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS .
titgefandi: ÍJtgáfufélag Þjóöviljans Umsjón með sunnudagsblaði:
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann Vilborg Harðardóttir
Ritstjórar: Kjartan ólafsson, Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Svavar Gestsson Skólavörðust. 19. Sími 17500 (5 linur)
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson Prentun: Blaðaprent h.f.
„VAFASAMUR HAGNAÐUR AÐ FA ALLA
KJARASKERÐINGUNA BÆTTA í EINU”
Forseti Alþýðusambands íslands, Al-
þýðuflokksmaðurinn Björn Jónsson, hefur
i viðtali við Morgunblaðið lýst sérstökum
áhyggjum sinum út af þvi að atvinnurek-
endur og rikisstjórn kunni að bjóða verka-
fólki of miklar kjarabætur á næstunni.
Það væri „vafasamur hagnaður”, segir
Björn Jónsson, ,,að fá alla kjaraskerðing-
una bætta i einu”. Kveðst hann telja að
verklýðshreyfingin ætti að „hugsa sig
tvisvar um” ef henni „yrði boðinn ailur
pakkinn”. Ekki minnast menn þess að
Björn Jónsson hafi haft hliðstæðar á-
hyggjur af „pökkum” þeim sem launa-
menn áttu kost á i tið vinstristjórnarinnar,
enda skiptir það miklu máli við mat á slik-
um viðfangsefnum hvort menn styðja
rikisstjórn og stefnu hennar eða vilja hana
feiga. Og það dylst ekki að Morgunblaðið
telur Alþýðuflokksmanninn Björn Jónsson
einn besta stuðningsmann núverandi rik-
isstjórnar,- það hefur birt sérstakan leið-
ara um „skilning” hans og „jákvæð við-
horf”. Munu umvandanir Björns vafa-
laust leiða til þess að ekki verði boðinn öllu
stærri „pakki” en þær 3.800 kr. sem nægja
til þess að fylla bensingeymi á fólksbil
einu sinni, enda hefur Morgunblaðið sann-
að það með merkum reikningskúnstum
undanfarna daga að þetta sé kappnóg
handa láglaunafólki.
Þessar eru semsé áhyggjur Alþýðu-
flokksmannsins Björns Jónssonar, forseta
A.S.í. Launafólk á fslandi hefur hins veg-
ar allt aðrar áhyggjur. Það hefur á hálfu
ári orðið að þola snöggari almenna kjara-
skerðingu en dæmi eru um hérlendis, og
engum sem fylgist með þróun efnahags-
mála dylst að ætlunin er að fylgja henni
fast eftir. Leiðin til þess er ævinlega sú að
koma á hæfilegu atvinnuleysi. Það at-
vinnuleysi er nú komið á þröskuld ís-
lenskra alþýðuheimila og er raunar þegar
tekið að búa um sig innan dyra hjá sumum
starfshópum. Þær ráðstafanir sem rikis-
stjórnin er nú að framkvæma i kjölfar
gengislækkunarinnar siðari, harkaleg
takmörkun á útlánum banka og annarra
lánastofnana, stórfelldur niðurskurður á
framkvæmdum rikis og sveitarfélaga,
geta á skömmum tima haft örlagarikar
afleiðingar. Veigamiklir þættir i fram-
leiðslu landsmanna eru mjög háðir kaup-
getu almennings og stefnu stjórnarvalda i
peningamálum? þetta á við um islenskan
iðnað sem framleiðir að langmestu leyti
fyrir innlendan neyslumarkað,- þetta á við
um byggingariðnað, allar þjónustugreinar
og almenna verslun. Tugir þúsunda
manna hafa atvinnu af þessari starfsemi,
ekki sist á höfuðborgarsvæðinu, og haldi
rikisstjórnin áfram samdráttarstefnu
sinni getur atvinnuöryggi þessara starfs-
hópa hrunið eins og spilaborg.
Þessa samdráttarstefnu er ekki hægt ab
réttlæta með umtali um versnandi við-
skiptakjör. Verði þjóðfélag fyrir ytri áföll-
um ber þvi að styrkja innviði sina, nýta
framleiðslugetuna til hins ýtrasta, tryggja
hverjum vinnandi manni næg verkefni.
Samdráttarstefna rikisstjórnarinnar hef-
ur þveröfug áhrif og getur ekki haft neinn
annan tilgang en þann að fylgja kjara-
skerðingunni eftir og reyna að festa hana i
sessi með ógnunum um atvinnuleýsi. Hafi
nokkru sinni verið ástæða til að tala um
móðuharðindi af manna völdum blasir
það tilefni nú við þjóðinni allri. Það sem
þegar hefur verið lagt á launamenn kann
að reynast smámunir i samanburði við
þau ótiðindi sem geta dunið yfir á næstu
mánuðum, ef ekki tekst að knýja valdhaf-
ana til gerbreyttrar stefnu.
Verkefni alþýðusamtakanna eru þvi
viðtækari nú en þau hafa verið um langt
skeið. Þau geta ekki verið bundin við það
afmarkaða svið að semja um einhverjar
smávægilegar og timabundnar bætur
fyrir þá hrikalegu verðbólgu sem menn
hafa orðið að þola undanfarna mánuði.
Samtök launamanna hljóta einnig að ein-
beita sér að þvi að knýja fram gerbreytta
stjórnarstefnu, sem tryggi fullkomið at-
vinnuöryggi og þau lifskjör sem allir vita
að þjóðarbúið getur staðið undir. Við þess-
ar aðstæður er ömurlegt til þess að vita að
forseti Alþýðusambands íslands, Alþýðu-
flokksmaðurinn Björn Jónsson, skuli lýsa
sjálfum sér sem eins konar pakkhúsmanni
hjá rikisstjórn og atvinnurekendum sem
hafi það hlutverk að gæta þess að pinklar
þeir sem láglaunafólk ber út úr krambúð-
inni verði ekki of stórir. — m.
Lúðvík Jósepsson alþingismaöur:
Óheiðarlegur málflutningur
Vegna skrifa Alþýðublaðsins um
afstöðu Alþýðubandalagsins til
fjáföflunar vegna
Vestmannaeyja og Norðfjarðar
Að undanförnu hefir Alþýðu-
blaðið þrástagast á þvi, að Al-
þýðubandalagið hafi við af-
greiðslu frumvarpsins um við-
lagasjóð og snjóflóðin i Neskaup-
stað barist fyrir hækkun sölu-
skattsins og þar með stutt árásir
á verkalýðshreyfinguna I landinu.
í skrifum blaðsins er þvi beinlinis
haldið fram, að ég hafi verið tals-
maður söluskattshækkunarinnar
og viljað fara þá tekjuöflunarleið
frá upphafi.
Allar þessar fuilyröingar Al-
þýðublaðsins eru staðlausar. 1
umræðunum á alþingi um frum-
varp rikisstjórnarinnar um við-
lagasjóð og snjóflóðin i Neskaup-
stað, tók ég margsinnis fram, i
öllum minum ræðum.að ég teldi
þá tekjuöflunarleið frumvarpsins
að söluskattur yrði hækkaður um
1 stig ranga og óhyggilega. Ég
sagði, að ég myndi beita mér
fyrir annarri leið til fjáröflunar
fyrir viðlagasjóð, leið sem þó
tryggði, að hægt yrði að standa
við gefin ioforð til vestmannaey-
inga og norðfirðinga. Þetta gerði
ég með tillögum i fjárhagsnefnd,
sem fjallaði um málið, og þetta
gerði ég einnig með flutningi til-
lagna á alþingi um jafnmikla
tekjuöflun til sjóðsins og frum-
varp rikisstjórnarinnar gerði ráð
fyrir, en þó án þess að söluskattur
yrði hækkaður. Afstaða min og
annarra Alþýðubandalagsmanna
á alþingi kom þvi skýrt fram i þvi
að við vorum andvigir söluskatts-
hækkun.
En frumvarpið um viðlagasjóð
fjallaði um mál, sem óhjákvæmi-
lega varð að leysa.Allir flokkar á
alþingi höfðu gefið hátiðlegar
yfirlýsingar um að bæta vest-
mannaeyjatjónin samkvæmt
ákveðnum reglum og um að bæta
norðfirðingum á sama hátt tjónin
af snjóflóðunum frá i desember-
mánuði.
Það hvildi þvi sú skylda á þing-
mönnum að standa við þessi
fyrirheit og ná samkomulagi um
nauðsynlcga fjáröflun til viðlaga-
sjóðs. Það er staðreynd að við-
lagasjóður skuidaði Seðlabank-
anum um siðustu áramót 1547
miljónir króna vegna vestmanna-
eyjatjónanna. Það var lika stað-
reynd, sem fyrir lá, að viðlaga-
sjóður þyrfti að greiða i ár vegna
'Vestmannaeyja um 1100 miljónir
króna og enn lá íyrir áætlun um,
aö norðfjarðartjónin myndu
nema um 500 milj. kr. Þennan
fjárhagslega vanda varð aí
leysa. Það var afstaða min, sem
ég lýsti á alþingi, að ef ekki feng-
ist samkomulag um aðra leið til
fjáröflunar, en þá sem frumvarp-
ið gerði ráð fyrir, þá greiddi ég
þvi atkvæði, af þeirri ástæðu að
ég teldi óhjákvæmilegtað standa
við gefin loforð gagnvart vest-
mannaeyingum og norðfirðing-
um.
I umræðunum á alþingi kom
skýrt i ljós, að Gylfi Þ. Gislason
formaður þingflokks Alþýðu-
flokksins hafði vægast sagt litinn
áhuga á að standa við gefin loforð
um bætur til Vestmannaeyja og
þó einkum til norðfirðinga. Hann
notaði meirihlutann af sinum
ræðutima i almennar umræður
um efnahagsmál og i árásir á mig
og Alþýðubandalagið. Hann taldi
nægilegt fyrir sig að segja að rik-
issjóður gæti greitt bæturnar til
norðfirðinga og að rikissjóður
gæti sparað á ýmsum sviðum eins
og til dæmis með því að greiða
ekki búnaðarþingmönnum laun.
Avisun á greiðslur úr ríkissjóði
þannig gefnar og á móti vilja rik-
isstjórnar, hefðu að sjálfsögðu
orðið norðfirðingum litils virði.
Kjarni málsins var sá, að tjónin i
Vcstmannaeyjum og I Neskaup-
stað þurfti að bæta og til þess
þurfti peninga. Auðvitað hefði
rikisstjórnin átt að reyna sam-
komulag við alla flokka á alþingi
um fjáröflun.Það lögðum við Al-
þýðubandalagsmenn til og gerð-
um grein fyrir okkar tillögum.
Afstaða min til endanlegrar af-
greiðslu frumvarpsins miðaðist
við að standa við gefin loforð, en
hlaupa ekki frá þeim.
MEITILLINN ÞORLAKSHÖFN
Útgerö — fiskverkun — hraðfrysting — söltun — skreiðarverkun — söltun og frysting hrogna — saltfiskverkun og þurrkun — humarfrysting — loðnufrysting — síldar- og fiskimjölsverksmiðja
1 Meitillinn, sími 99-3700