Þjóðviljinn - 09.11.1975, Síða 16
16 SIÐA — ÞJÓÐVILJINNSunnudagur 9. nóvember 1975.
SMÁSAGA
Kórall,
dvergur og
tröllabarn
Eftir
Elísabetu
Þorgeirsdóttur
Aldrei hefur nokkur maður séð
risaeðlu. Sagt er að þær séu tlu
mannhæða háar og dragi á eftir
sér feiknarlegan hala sem þær
geta beygt upp og niður. Stýrt sér
með. Samt finnst mér ég hafi ein-
hverntíma setið á baki einnar
slikrar. Hún fór viða vegu og
öskraði oft ógurlega. Alltieinu sá
ég kolsvartan snarbrattan klett
og steig af baki. Ég hef ekki séð
farskjóta minn eftir það.
í tvo daga sat ég framan við
klettinn i köldum polli sem mynd-
ast hafði I klettasprungu.
Sennilega rigningarvatn. Stórir
fuglar, feikna vængmiklir svifu
'jrirofan mig. Þeir görguðu og
þeyttu sér af snilli úr mikilli hæð
niður að sjávarborðinu og upp
aftur. Ég undi mér vel að horfa á
aðfarir þeirra og fannst það hrein
mistök að hafa ekki vængi og aðra
eiginleika fuglanna.
Eftir vöku undanfarinna dægra
voru augu min orðin stór og út-
stæð. Hárstryið stóð út i loftið, föt
min voru rifin og likaminn
óhreinn. Tilsýndar liktist ég
tröllabarni sem skilið hefur verið
eftir um vornótt i mannheimum.
Heimskt eins og nýborinn kálfur.
Neðan til við hamravegginn
hamaðist sjórinn. öldurnar
kepptust við að skvettast hæð sina
og þeirrar næstu á undan.
Tilgangslaus eltingaleikur þeirra
minnti á ofsabræði manns sem
einhverra hluta vegna hefur um-
hverfst I hugsun og stefnir að þvi
einu að ausa sem litrikustum orð-
um á hausasamskeyti ákveðinnar
persónu. Augun skjóta gneistum
og það er eins og rauður logi leiki
um hann.
Það er misjafnt hvernig rifrildi
enda. Maðurinn hefur sjaldnast
orku tilað þeyta útúr sér illyrðum
og rauðum logum mjög lengi.
Ekki mjög. Hann tekur sér mál-
hvild við og við. Stappar fæti.
Lemur I borð. Stundum er málið
útkljáð þegar orðasennunni lýk-
ur. Daginn eftir brýst reiðin
máske aftur út. Á annan hátt. 1
nýrri runu orða. Sumir eiga i
illdeilum heila mannsævi og
þreytast aldrei. Fá aldrei svalað
þörf sinni til að gnista tönnum
stappa fæti og lemja I borð. Yfir
öðrum rikir ævilöng ró og sátt við
himinn og tungl. Aðrir menn
vekja þá ekki til heiftar. Þeir
horfa eiliflega dreymnum augum
framhjá klettadrang, uppyfir æð-
andi haf.
Kannske er hafið vansælt að fá
aldrei þörf sinni svalað. Þörfinni
til að brjóta eitthvað mélinu
smærra. Æða villt inn I lognmollu
dreyminna augna. Álög virðast á
þaö lögð að stillast aldrei. Dag og
nótt heldur það áfram að brjóta á
skerjum, sogast að og frá enda-
lausri sandströnd, sem haggast
ekkidag frá degi. Elja þess kem-
ur fram eftir árþúsundir. Það
tekur hafiö óratima að sverfa
smátt og smátt traustbyggðan
hamravegg, sem vegna heilla-
stjörnu sinnar hlaut þaö hlut-
skipti að standa um eilífð, að
hálfu i beljandi hafinu og er um
leið áningarstaöur sjófugla,
hvitra og svartra.
Stundum vakti hafið mér hlát-
ur. Endalausar öldur þess minntu
á þrjóskan krakka sem vill
ómögulega trúa þvi að ekki er
hægt að fullyrða um hin margvis-
legu fyrirbrigði sem vekja furðu
þess. Það setur kiprur i munnvik-
in og spyr æ ofan i æ spurninga
um hvað sé hinum megin við sól-
ina, hvar himininn endi, hve
margir steinar séu til, hvaðan
sjórinn komi og þar fram eftir
götunum. Endalaus högg sjávar-
ins llktust þessari þrjósku barns-
ins skemmtilega mikiö. Það var
ekki laust við að ég fyndi til sam-
úðar og skyldleika með þessum
nágranna minum dagana tvo.
Það furðulega við setu mina i
rigningarpollinum framan við
klettinn var, að ég fann aldrei til
óeiröar, kulda, svengdar né ann-
ars sem hrjáir mennskan mann.
Ferðalag mitt á risaeðlunni
hafði gert mig óháða
vanköntum mannlegs likama.
Um stund breyttist ég úr
mjóvöxnu, . ljóshærðu manna-
barni I klumpvaxið tröllabarn.
Þar sem ég sat flötum beinum á
klettinum greru tilfinningar min-
ar inn i bergið. Ég sat I berginu
og var bergið. Sjórinn lék trylltan
dansfyrir neðan mig. Stormurinn
blés og hveinúrhánorðri og þeytti
til grófu hárstrýi minu. Ég fann
það ekki. Starði bará rauðeygð út
úr berginu niður I hyldýpið og rak
við og við upp tröllslegan hlátur.
Ég hafði nógan tima til að láta
mig dreyma upp og niður um
veröldina. Hún var orðin min
eign, þvi nú var ég hluti af henni.
Samrunnin undirstöðu jarðarinn-
ar og leit nú málin frá sjónarhóli
bergsins. Og þar var ró. Öryggi.
Engin óeirð — uppspretta mestu
glappaskota mannsins. Fætur
minir voru of þungir til þess að ég
gæti bifað þeim. Ég fann bara
fyrir þeim inn i berginu en óttað-
ist jafnframt að ef ég myndi
hreyfa þá, brysti bergið. Jarð-
skjálfti. Og ég myndi verða haf-
inu að bráð. Drukkna. Þvi auðvit-
að myndi ég sökkva til botns sam-
stundis, eins og þungur steinn.
Eins og akkeri.
Hugsunin um hrun bergsins
hvarf með næstu öldu sem skvett-
ist hærra en vanalega og undir-
strikaði þannig óhagganleik þess
og mátt. Gutlið liktist veiku þefi
kettlings. Bardagi sjávarins við
mig og klettinn minn var eins
vonlaus og árás dverganna á
Gúliver i Puttalandi. Ég gat
meira að segja hæglega sofnað þó
brimið bryti stöðugt fyrir neðan
mig. Ja, ef mig langaði til. En
hugsunin var fráleit. Til hvers að
sofa af sér ævintýrið? Nógur timi
til þess seinna. Sofa, sofa, sofa.
Og nú tók að dimma. Sumarið
var vist búið. Svo stutt sem það
hafði staðið. Máninn. Dimmir
skuggar læddust niður hliðarnar
á móti. Ég var hætt að sjá
sjóndeildarhringinn þar sem haf
og himinn renna saman i eitt.
Hætt að sjá öldurnar skvettast og
skýin fara hamförum.
Myrkrið lagðist yfir allt eins og
þykk slæöa. Það var ekki laust við
að kyrrð færöist yfir mig og berg-
iö og hafið. Nú var þaö máninn
sem rikti yíir okkur. Liklega var
koma hans merki um að öllu væri
óhætt fyrir bergbúana að fara á
kreik. Bergbúana og nágranna
þeirra I hólunum á móti, Selina á
skerjunum. Svanina sem komu
ofan af heiðum, eitt sinn taldir
konur 1 álögum. Nóttin dimm
dimm. Mesta ævintýrið mitt.
Ef ég hefði verið hestur sem
getur brosað hefði ég örugglega
gert það þessa nótt. Hugsanlegt
að ég heflii skellihlegið grófum
hrossahlátri með þeim öllum
þessa haustnótt. Þar til birti af
degi á ný. Selum, svönum og
bergbúum að viðbættum herra
Mána.
En hestur var ég ekki, þvi mið-
ur. Þegar birti af degi aðra nótt
fór ég að finna til kulda á ný. Eins
og hvert annað vesælt manna-
barn og fann til syfju. Nú gat ég
hreyft fæturna sem aftur voru
orðnir mjóir og beinaberir.
Óeiröin heltók mig og tennurn-
ar glömruðu.
Það var ekki um að villast.
Bergið var ekki lengur mitt. Það
var orðið fjandsamlegt. Ég gekk
hægt niður klettinn. Burt.
Fjölbýlishús
Stofnanir
Sveitarfélög
Verktakar
Þetta er orðsending til þeirra, sem
eru að leita aðteppum í hundruðum
eða þúsundum fermetra.
Komið eða hringið — við bjóðum
fjölmargar gerðir, ýmist af lager
eða með stuttum fyrirvara.
Úrvalsteppi með mikið slitþol frá
Sommer, Kosset, Marengo,
Manville og Weston.
Og greiðsluskilmálarnir — þeir eru
við allra hæfi.
Við sjáum um máltöku og ásetn-
ingu.
Teppadeild • Hringbraut 121 • Símí 70-603