Þjóðviljinn - 24.07.1976, Side 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 24. júli 1976.
DWÐMMN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Ctgefandi: Ctgáfufélag Þjó&viljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Umsjón meft sunnudagsblaði:
Árni Bergmann
Ritstjórn, afgreiðsla, augiýsingar:
Skólavörðust. 19. Slmi 17500 (5 linur)
Prentun: Blaðaprent h.f.
SKATTAR
Nú hafa reykvikingar fengið skattseðl-
ana sina og fengið að vita lika hvað aðrir
hafa i skatta. Það fær að vita að hæsta-
réttarlögmaður, tannlæknir eða heildsali
sem býr við margföld efni á við verka-
manninn hefur aðeins þriðjung skattanna
sem verkamaðurinn borgar.
Til dæmis er þessi hæstaréttarlögmað-
ur: Hann hefur um árabil stundað brask
með veiðiár með álitlegum hagnaði. Hann
hefur rekið hótel úti á landi. Hann á hlut í
stóru flugfélagi. Hann rekur ferðaskrif-
stofu. Hann rekur umfangsmikla lög-
fræðiskrifstofu í höfuðstaðnum. Hann er
forustumaður i fjármálaráði annars
stjórnarflokksins. Og hvað greiðir hann i
skatta og hvað hafði hann i tekjur? Það
má sjá í skattskránni nákvæmlega tam.
með þvi að athuga sjúkratryggingagjaldið
sem er nákvæmlega 1% af útsvarsskyld-
um tekjum. Þar kemur i ljós að maðurinn
greiðir 7.200 kr. i þetta gjald sem rikis-
stjórnin lagði jafnt á alla i vetur, fátæka
sem ríka. Það þýðir að maðurinn hefur
haft i aðra hönd fyrir öll sin umsvif aðeins
720 þúsund króna tekjur á sl. ári eða alls
um 60 þúsund krónur á mánuði!
Það eru svona tilvik sem vaxa almenn-
um skattborgara i augum sem eðlilegt er.
En þrátt fyrir slik augljós misferli ár eftir
ár i skattskránni hafa skattayfirvöld litt
aðhafst. Rannsóknardeildir skattsins eru
sveltar að starfsfólki og fjármagni og geta
ekki sinnt skyldustörfum sinum. Það er
meðal annars þess vegna sem skattasið-
ferðið hér á landi er undir öllu lágmarki.
En þar koma fleiri ástæður til.
Almenningur á íslandi hefur ekkert á
móti þvi að borga skatta, en honum finnst
óréttlátt að einstakir menn — eins og
hæstaréttarlögmaðurinn sem nefndur var
hér á undan — skuli sleppa við að borga
skatta af tekjum sinum. Málið snýst þvi
ekki um það almennt að fólk vilji fremst af
öllu draga úr þvi fjármagni sem fer til
samneyslunnar. heldur vill skattborgarinn
að allir sitji þar við sama borð.
Nú er það staðreynd að það eru ekki
endilega tekjur manna sem ákvarða end-
anlega afkomu. Það sem skiptir sköp-
um er aðstaða manna til þess að skulda og
til þess að láta verðbólguna skapa eignir.
En skv. islenskum skattalögum er þrátt
fyrir þessa staðreynd ekkert reynt til þess
að skattleggja þann gifurlega verðbólgu-
gróða sem sumum tekst að safna hér á
landi. Þó væri ekkert eðlilegra en að skatt-
leggja verðbólgugróðann hjá allskonar
fasteignabröskurum. Þeirra aðferð er
fólgin i þvi að skulda sem mest, draga sem
mesta vexti frá á skattaframtalinu og
sleppa við að borga skatta. Verðbólgan
sér siðan um að gera skuldirnar að engu,
en eignirnar halda verðgildi sinu — nær
skattfrjálsar, þvi alltaf er hægt að færa
skuldir ,,á móti” og eignaskattar eru lágir
hér á landi. Með þvi að einblina alltaf á
tekjurnar er verið að sniðganga meginein-
kenni þessa þjóðfélags, verðbólguna, og
þess vegna sleppa þeir stóru og riku — og
skattalögin hjálpa þeim til þess að sleppa.
Þrátt fyrir viðurkenningu allra á þessu
óréttlæti i skattamálum,hefur enginn enn
þorað að taka á þeim málum eins og al-
menningur vill að á þeim sé tekið. Það
stafar af þvLað fulltrúar þjóðarinnar á al-
þingi eru velflestir flæktir i netið beint eða
óbeint, og núverandi stjórnarflokkar hafa
i rauninni hagsmuni af þvi að kerfið verði
óbreytt áfram. Þess vegna er ekki að bú-
ast við miklum breytingum fyrr en fólkið
hættir að kjósa fulltrúa heildsalahags-
munanna á alþingi.
—s.
Líkamslyktin
sem pólitiskur
vegvisir
Þaö er afar athyglisverö
kenning, sem skriffinnar i
Morgunblaðinu og Vfsi eru
stundum aö halda fram, og
bryddað hefur á nýlega aö
likamslykt af kommúnistum sé
verri en af öörum mönnum og
flokkist undir það sem kalla
megi skitalykt. Þjóöviljamenn
eru náttúrlega svo samdauna
þessu að þeir eru ekki dóm-
bærir á kenninguna.
tslenskir mannfræðingar
myndu örugglega vekja á sér
heimsathygli ef þeim tækist að
sannreyna þessa kenning. Og
þaö er spennandi tilgáta i þessu
sambandi hvort hér gæti veriö
um að ræöa almennt lögmál.
Það er að segja, að ráða mætti
pólitiska afstöðu manna af
likamslykt þeirra. ,,Það er
fjósalykt af þessum, hann er i
Framsókn, peningalykt af þess-
um, hann er fhald”, o.s.frv. Og
eitt langar klippara þessa þátt-
ar sérstaklega aðvita: Hvernig
skyldi lyktin vera af krötum?
Svart og hvitt
Það eru alltaf til menn sem
nota litrófið sparlega og sjá
bara svart og hvitt. Þetta dettur
manni i hug þegar skoðuð er
umræöan sem orðiö hefur um
útvarpsmál i þessum þáttum
siðustu daga. Enginn skyldi
halda aö Þjóöviljinn sé þessum
annmarka háður, hvað sem
messað er i öörum hornum.
Reglan: Gut aber nicht richtig.
Schlecht aber richtig samasem
gut aber schlect og schlecht
aber gut er guð foröi okkur ekki
leiöarljósið. (Útlegging: Gott en
ekki rétt, vont en rétt samasem
gott en vont og vont en gott).
Þannig er skylt aö viðurkenna
það sem gott er þótt það sé ekki
undir formerkjum sósialiskrar
lifsskoðunar. eöa fram boriö af
Arni
yfirlýstum vinstri mönnum. Og
til þess að gera langa sögu
stutta viljum við gefa Arna
Þórarinssyni og Birni Vigni
Sigurpálssyni hrós i hanppagat-
ið fyrir þátt sinn „Nasasjón” i
útvarpinu. Þar eru á ferðinni
fagmenn og smekkmenn meö
vel útfærða útvarpshugmynd.
Og þaö þrátt fyrir og enda þótt
þeir séu blaðamenn á Morgun-
blaðinu.
Tunguhaft
skattstjóra
Það olli mikilli úlfúð i Sjálf-
stæöisflokknum, þegar embætti
skattrannsóknastjóra var kom-
ið á i fjármálaráðherratíð
Gunars Thoroddsens. Enda var
fljótlega séð til þess að draga
vigtennurnar úr embættinu.
Sannleikurinn er sá að bæði hef-
ur skort áhuga hjá lög
gjafanum til þess að einfalda
skattkerfið og til þess að veita
þessu embætti liö þrátt fyrir allt
orðagjálfrið. Enda hafa skatt-
rannsóknarstjórar enst illa og
er nú fjórði maður að taka við
embættinu á einum áratug. Að-
spuröur um það hvort starfs-
menn þessa embættis ynnu ekki
mest fyrir pappirskörfuna,
sagði einn af tiu fulltrúum
skattrannsóknastjóra i fyrra-
dag: „Nja, það hefst nú alltaf
eitthvað”. Eitthvað hefst en
ekki þó það að uppræta skatt-
svikin, lögleg og ólögleg. Dæmi-
gert fyrir ástandið eru ummæli
Halldórs Sigfússonar, skatt-
stjóra i Reykjavik i Þjóðviljan-
um i gær:
„Ég er nú ekki búinn að vera i
skattamálunum nema i 46 ár,
svo ég er ekki farinn að skilja
þau alminnilega ennþá, sist nú-
orðið. Að fást við framtölin og
leggja skattana á fer að verða
álika flókið útreikningsfyrir-
bæri eins og að lenda á Mars.”
Skattstjóri segir að vera
kunni að „tunguhaft hans haldi
ekki alla tið”. Þaðer þá vonandi
að hann upplýsi innan tiðar
hvaða aöilar þaö eru i kerfinu,
sem hafa gert skattstofuna að
„olnbogabarni” og verið tregir
að „búa viðunannlega að rann-
sóknarstarfsemi hennar.”
Stysta
byltingin
1 Guösgjafaþulu Laxness seg-
ir frá byltingu i sildarleysi á
Djúpvik. Sú bylting stóð I þrjár
klukkustundir og er þvi ein sú
stysta sem um getur. Fyrst var
gert allherjaverkfall þvi fólkið
sem stefnt hafði verið af öllu
landinu i sildina á Djúpvfk átti
ekki fyrir mat og þaðan af siöur
fyrir farinu heim. Fyrirmenn
staðarains og sildarspekúlantar
brugðust á þann veg við, að þeir
buðust til aö afsala sér öllum
völdum, stjórn bæjarins og jafn-
vel landsstjórninni i hendur
verkafólkinu. Þetta leist for-
ystumönnum verkalýðsins ekki
Halldór Sigfússon, skattstjóri I
Reykjavlk.
á enda ekki við neinu að taka.
Framtaksamir menn i brenni-
vinsdrykkju höfðu sig þó i það
að gera byltingu um nóttina og
fangelsa fyrirmenn, og stóð
hún, þar til runnið var af þeim
aftur.
I blaði Alþýðubandalagsins i
Vestfjarðakjördæmi segir frá
enn styttri byltingu. Hún var
gerð i sumarferð flokksins þar
er liklega sú stysta sem um get-
ur. Blaðinu segist svo frá:
„Var ferðinni nú heitið i
Arnes, kom þá i ljós að fleiri
voru á ferðinni en Alþýðubanda-
lagið. Reyndist það vera
stjórnarráðið sem fór þar um i
einni stórri rútu. Var gerð
stjórnarbylting og stjórnarráðiö
sett út af veginum. Kvörtuöu
hinir föllnu stjórnarráðsmenn
sáran og sögöu að brögö hefðu
verið i tafli, þvi þeir heföu búist
við okkur á vinstri kanti. Svo fór
um þessa stjórnarbyltingu eins
og svo margar aðrar að hún
rann út i sandinn, hjartagæskan
varö skynseminni yfirsterkari
og var stjórnarráðið endurreist
og billinn dreginn upp.”
Byltingin i Ðjúpvik var sýnu
blóðugri og þvi merkilegri þótt
niðurstaðan yrði sú sama. Tveir
menn létu nefnilega lifið, þegar
þeir neyttu arseniks, sem þeir
héldu að væri bjór i fljótandi
formi. Og kvenfélag eitt sendi
ritstjóra Noröurhjarans á Djúp-
vík skeyti þar sem sagði: „Guð
sé lof að þaö var ekki bjór”.
Því ekki að
semja lag?
Morgunblaðið bendir á það i
gær hve geigvænleg hætta okkur
Islendingum stafar af rússum.
Eru það sannarlega orð i tima
töluð. Bendir Morgunblaðið af
skarpskyggni sinni á að greinar
sem Þjóðviljinn þýðir úr er-
lendum blöðum eins og til dæm-
is breskum helgarblöðum, geti
allt eins verið frá Novosti, þeirri
ægilegu sovésku fréttastofu.
Segir Morgunblaðið að i Þjóð-
viljanum sé smurt þverhandar-
þykkum kaviar rússa á áróöur
blaðsins og aðrar ámóta skáld-
legar samlikingar fljóta meö i
leiðara þess i gær. Væntir undir-
ritaður þess að Arni Johnsen
semji nú lag við leiðarann og að
starfslið Morgunblaðsins fái
minnst hálftimadagskrá i rikis-
útvarpinu til þess aö syngja
leiöarann. Væri vel til fundiö að
spila á balalæku, hljóðfæri ill-
virkjanna i austri, sem oss ber
að varast.
Visir leggur Morgunblaöinu
oft lið i baráttunni gegn rússum.
Nylega birtist einkar þörf og
timabær hugvekja i blaðinu eft-
ir „skagfirðing” sem að sjálf-
sögðu lætur ekki nafns sins getið
af ótta við rússa. (Var það Ind-
riði G.?).
Er Óli Jó,
rússi?
„Skagfirðingur” bendir á
þann geigvænlega háska sem
stafi af rússum og útsendurum
þeirra og hinni nýju njósna-
tækni KGB, en svo skammstaf-
ast sovéska leyniþjónustan:
„Það er ekki nóg með að rúss-
neskir njósnarar séu látnir
temja sér siðu og háttu erlendra
þjóöa, heldur kemur það fyrir
að ekki er staðar numið fyrr en
þjálfunin er orðin svo fullkomin
að viðkomandi njósnari getur
tekiö sér bólfestu i öðru landi og
tekið á sig gervi þarlendra
manna og ber þá allt i senn nafn
og númer og yfirbragð inn-
fæddra”.
„Gæti svona lagað gerst á
tslandi? Það skyldi þó ekki
vera? Eins og kunnugt er urðu