Þjóðviljinn - 24.07.1976, Qupperneq 8

8 SÍÐA — ÞJOÐVILJINNv Laugardagur 24. júli 1976.
Á HJÓLI
„Reiðhjólið stendur fyrir sinu” segir Axei.
,Nú er þetta mest plast” segir Vilberg.
REIÐHJÓLIÐ
er bensínið er
Glapræði að
láta 5—6 ár
böm fá tvihjól
segir Sigurður Ágústsson
hjá Umferðarráði
,,Ég er biávatn i þessu, hef ekki
verið hér nema i 30 ár. En hann
Axel hefur verið hér frá þvi árið
1929, svo hann veit miklu meira
en ég”. Það eru þeir reiðhjólavið-
gerðarmenn Axel Jansen og Vil-
berg Jónsson sem eiga reiðhjóla-
verkstæðið Baldur á Vesturgötu
5, — það elsta sinnar tegundar hér
á landi, — sem við erum að
spjalla við.
Hér er nóg að gera, einkum á
sumrin. Það færist mjög i vöxt að
fullorðnir fái sér rieðhjól, en ekki
hafa hjólin batnað með aukinni
tækni. Þau voru flest betri hér áð-
ur fyrr.” sagði Vilberg.
„Ert þú menntaöur i reiðhjóla-
viðgerðum?”
„Já, ég lærði reiðhjólasmíðar i
Danmörku og tók sveinspróf i iðn-
inni. Þá þurftu allir að hafa
sveinspróf. Stðan hef ég unnið við
þetta og margt hefur breyst. Þá
voru kúlulegur i öllum reiöhjól-
um, nú er þetta mest plast. En
það eru margir góðir menn farnir
að hjóla. Hjólar þú?”
Rœtt við
reiðhjóla-
viðgerðar-
mennina
í Baldri
„Nei, það er litið um það!”
„Það er min skoðun aö þú eigir
að fá þér hjól og ljósmynöarinn
lika. Nú hjólar fólk úr öllum stétt-
um”
Já, enda verður það reiðhjólið
sem ekur áfram þegar allt bensin
Þetta er kolavélin, sem heldur
hita á þeim Axel og Vilberg.
ekur
búið
er búið i heiminum og billinn fyrir
bí” bætir Axel við.
„Hvernig stóð á þvi að þú sett-
ist að hér á Islandi, ertu ekki
danskur?”
„Jú, ég kynntist íslendingi i
Danmörku og ætlaði að heim-
sækja hann þegar ég kom hingað
sem vélstjóri á bát. Ég ætlaði
bara að vera i 3 daga, en þetta eru
vist orðin nær 37 ár og ég kann
ágætlega við mig.”
„Hjólar þú sjálfur?”
„Ekki lengur, ég gerði það. Nú
fer ég i strætó En reiðhjólið
stendur fyrir sinu, þótt sendi-
sveinahjólin sjáist ekki meira.
Verkstæðið hefur Iítið breyst
þessi ár, og m .a. er hitað upp með
gamalli koiavél.
„Við brennum öllum gömlum
dekkjum og slöngum i vélinni yfir
veturinn og þannig fáum við i
senn góðan hita og spörum okkur
kyndingarkostnað.” sögðu þeir
félagar að lokum.
þs
„Það er allt of algengt að börn
allt niður i 5 ára séu á reiðhjólum,
en við teljum að börn eigi alls
ekki að fá hjól fyrr en 7 ára og
helst ekki fyrr en 10 ára. Það er
glapræði að ætlast til að ungbörn
geti bjargað sér i umferðinni á
reiðhjóli,” sagði Sigurður Agúst-
son hjá Umferðarráði er við
ræddum við hann um reiðhjól og
umferðina.
Samkvæmt lögum mega ekki
yngri börn en 7 ára vera á ferð á
hjóli á almanna færi, þ.e. á ak-
brautum, og sagði Sigurður að
hann liti svo á að það væri ekki
fyrr en börnin eru 10 ára að hægt
er að ætlast til þess, að þau geti
bjargað sér á akbrautum, þar
sem bilar eru.
„Það er lika full ástæða til að
brýna fyrir foreldrum að fylgjast
vei með reiðhjólum barnanna.
Við höfum reynt að kenna börn-
um á hjólum að varast hætturnar
I umferðinni, einkum i umferðar
skólanum,og i vetur fór ég á milli
skólanna og skoðaði reiðhjólin
sem börnin fóru á i skólann. Þvi
miður var stór hluti af þessum
hjólum hreint rusl og algerlega ó-
lögleg. Þetta er alvarlegt, þar
sem megnið af slysum á reiðhjól-
um verður hjá börnum á þessum
aldri og oft eru þetta alvarleg
slys.” sagði Sigurður.
Þess má geta að á siðasta ári
urðu 22 slys á reiðhjólum, þar af
voru 6 slys i júni; 18 af ökumönn-
unum á reiðhjólunum voru börn á
aldrinum 7-14 ára. 1 barn var
undir 7 ára, tveir voru frá 25-65
ára og einn yfir 65 ára. í ár eru
slysin orðin 9, þar af 6 f júni. Á
meðal þessara slysa eru alvarleg
slys (m.a. banaslys). 1 erlendum
rannsóknum hefur komið fram að
oft verða alvarleg slys á reiðhjól-
um, án þess að bill komi þar
nærri. Er þá aðallega um að ræða
börn, sem aka hratt á hjólunum,
en rekast svo á gangstéttarbrún
og steypast af baki. Er þá mest
hætta á höfuðmeiðslum, og hefur
foreldrum verið ráðlagt að láta
börn vera með öryggishjálm,
einkum ef þau hjóla mikið, t.d. i
skólann. Þá hefur einnig verið
varað mjög við að láta ung börn
vera á tvihjólum.
Hvað snertir hinar ýmsu teg-
undir af reiðhjólum, sem nú eru á
markaðinum, sagði Sigurður að
nauðsynlegt væri fyrir foreldra
að huga vel að öryggisútbúnaði
reiðhjólsins, áður en fest væru
kaup á þvi. Sagði hann að litlu
hjálparhjólin væru ágæt og hjálpa
þau barninu mjög við að halda
jafnvægi, en hjól með mjög háu
stýri og litlu framhjóli, eins og nú
er i tísku, geta verið mjög völt.
Best er að börnin haldi sig ein-
göngu á stigum og göngugötum
með hjólin og fari alls ekki út á
akbrautir fyrr enn þau eru orðin
vel að sér i umferðarreglum og
örugg á hjóiinu. Sæti hjólsins
verður að vera i réttri hæð.og hin
löngu og mjóu sæti bjóða oft hætt-
unni heim, þegar börn fara að
reiða hvort annað á þeim, en slikt
er mjög hættulegt. Þá er einnig
mjög hættulegt ef börnin fara að
breyta hjólunum sjálf, en slikt
hefur viljað brenna við.
— þs.
Hvað
kostar
reið-
skjótinn?
Hvað skyldi svo kosta að
verða sér úti um reiðhjól? Það
er Fálkinn við Suðurlands-
braut og örninn á Spitala-
stignum, sem selja hvað mest
af reiðhjólum.
1 Fálkanum fengum við þær
upplýsingar að reiðhjól fyrir
börn kosti allt frá 15 þúsund
upp i 70 þúsund, en alls eru
milli 30 og 40 tegundir af reið-
hjólum til i versluninni.
Fullorðinshjólum er enn skipt
i karl og kvenhjól (en þetta
eru afleiðingar pilstiskunnar,
þvi þegar kvenfólk gekk ekki i
siðbuxum gat verið býsna erf-
itt að komast yfir stöngina i
pilsi) en ennig eru til svokölluð
fjölskylduhjól, sem eru ekki
með stöng og ætluð fyrir bæði
kynin. Kosta þau frá 25 þúsund
krónum og er jafnvel hægt að
fá þau þannig að þau megi
brjóta saman. Hjólin eru frá
Póllandi, Englandi og Noregi
og eru norsku hjólin almennt
talin fullkomnust, enda dýr-
ust.