Þjóðviljinn - 20.02.1977, Page 2

2 — StÐA — ÞJÓDVILJINN Sunnudagur 20. febrúar 1977
Er nœgilegt
járn í mat?
Mörg íslensk börn líða
af járnskorti, og er þar
einkum um kennt of
miklu mjólkurþambi og
einhæfri fæðu. Ungbörn
sem fæðast smá eru í
meiri hættu en önnur börn
og sömuleiðis börn sem
eru mjög lengi á brjósti
eða drekka mjög mikla
kúamjólk
Til þess aft járniö nýtist vel úr
fæftunni er nauftsynlegt aft borfta
einnig nóg af C vítamini. Vifta
erlendis t.d. á Norfturlöndunum
borfta börn gjarnan svokallaftan
„velling” sem er gerftur úr sér-

stöku barnamjöli og mjólk efta
vatni. Slikur vellingur er þá
járnbættur og kemur oftast i
veg fyrir járnskort. Járnbætt
barnamjöl (t.d. Pablum) gerir
oft svipaft gagn, en hafragraut-
urinn er þó ennþá æskilegri. Hér
er listi yfir járninnihald i nokkr-
um matartegundum, en þess
má geta aft taliö er aft börn 0-6
mánafta þurfi um 10 mg. af járni
á dag og börn 6 mánafta til 3ja
ára um 15 mg. á dag.
1 sneift af hveitibraufti 0,5 mg.
1 sneift af rúgbraufti 0,5 mg.
ostur, hálffeitur, 1 þunn sneift
irtiararfsi o,img.
mysingur lmsk. 0,8 mg.
1 egg 1.5 mg.
lifrarkæfa, 1 msk. 1,5 mg.
blóftmör (magur) 100 g 17 mg.
spínat (djúpfryst) 100 g 1,0 mg.
Grænar baunir (djúpfrystar).
100 g 1,5 mg.
Grænmetisblanda (djúpfryst)
grænar baunir, mais, gulrætur
og fleira 100 g. 0,7 mg.
jarftaber (djúpfryst) 100 g. 0,6
mg.
Þessi listi er erlendur og þvi
er ekki hægt aft fullyrfta aft hann
eigi vift Islenskar matartegund-
ir, sem ekki eru lagaöar á sama
hátt erlendis (t.d. blóftmör) en
trúlega munar ekki mjög
miklu á járninnihaldi Islenskr-
ar fæftu og hliöstæftarar er-
lendrar.
til hnífs og skeidar
Umsjón: Þórunn Sigurðardóttir
þæreru farnar aft dökkna. Aft
lokum eru þær látnar þorna I
opnum ofninum, eftir aft hitinn
hefur verift tekinn af. tJr þessu
deigi fást um 150 ljúffengar
tvibökur.
Jarðaberja-
kökur
6 form (kringlótt)
100 g smjör
1/2 dl sykur
2 1/2 dl hveiti
um hálfur pakki af vaniliubúft-
ing (lagaftur I mjólk)
1 dós jarftarber
2 msk brætt vinberjahlaup
Meö kqffimi
[ dag ætlum við að
f jalla dálítið um bakstur ?
fyrsta sinn og birta
nokkrar uppskriftir af
Ijúffengum kökum og
brauðum. Og þá er það
fyrst brauðið.
Hveitibrauð
5 dl vatn
50 g ger
2 tsk salt
13 dl. hveiti
heitt vatn til aft pensla yfir
brauftiö meft.
Velgiö vatniö, hrærift geriö út
I vatninu. Hnoöiö hveiti og salti
saman vift og eltift deigift vel.
Skiptift þvl I tvennt og leggift
hvorn helming I smurt, ilangt
brauftform. Látift brauftift
standa oghefjast um helming of
bakift 30 mlnútur I 225 g heitum
ofni. Penslift yfir heitt brauftift
meft heitu vatni.
Tvibökur
250 g. smjör
6 dl mjólk
75 g ger
1 egg
2 1/2 dl sykur
1 tsk hjartarsait
900 g hveiti
Bræftift smjörift og hellift
mjólkinni saman viö. Hrærift
ger smám saman út I, bætift vift
eggi og sykri og aft lokum hveit-
inu og hjartarsaltinu þar til
deigiö er orftift létt og laust i sér.
Látift deigift hefjast um helming
ískál meft dúk yfir, skiptift sloan
i fernt og fletjiö út I lengjur.
Skeriö I litla bita og mótift úr
kúlur.sem látnar eru standa og
hefjast á plötu og slftan bakaöar
vift meftalhita þar til þær hafa
tekift Mt.Þá eruþærklofnar meö
gafli og snöggbakaöar I ofni þar
Myljift saman smjör, hveiti og
sykur og veltiö deiginu á milli
handanna. Látift þaft standa I
hálftima. Fletjift út og þekift
smurft formin aft innan meft
deiginu. Bakift 1151nlnútur I 200
g heitum ofni. Látift kólna. Fyll-
ift hverja köku meö vanillubúö-
ingi og skreytiö meö jarftarberj-
um. Hellift örlitlu af vlnberja-
hlaupi (sem hefur verift brætt
yfir heitu vatni). Berift fram al-
veg nýtt meö þeyttum rjóma.
Masarinur
Notuö eru form eins og vift
jaröarberjakökurnar, (heldur
minni), en þau mega gjarnan
vera úr papplr.
4 1/4 dl. hveiti
225 g smjör
100 g flórsykur
lyftiduft á hnlfsoddi
1 eggjaraufta
FYLLING:
100 g möndlur efta hnetukjarnar
50 g smjör
100 g sykur
2 egg
rifift hýfti af 1 appelsinu
GLERUNGUR:
100 g flórsykur
1 msk vatn.
Hnoftiö saman hveiti og
smjöri, flórsykri, eggjarauftu og
lyftidufti og látift deigift slftan
standa I kulda.
Þeytift saman egg og sykur i
fyllinguna, setjiö brætt smjör og
hakkaftar möndlur út I og rífiö
appelsinuhýftift yfir. Penslift
formin aö innan meö bræddu
smjöri og setjift útflatt deíg I
hvert form, svo þaft þeki formift
alveg aft innan. Setjift fyllinguna
i kökurnar meft stórri skeiö og
bakift I ofni I 15-20 mlnútur
(200g). Látift kökurnar kólna og
losiö þær svo varlega úr form-
inu. Hrærift saman flórsykri og
vatni og pensliö yfir kaldar kök-
urnar.
Vopnlaust
Eitt af því sem frið-
elskandi foreldrar lenda i
vandræðum með, er hvort
gefa skuli börnunum leik-
fangavopn, t.d. byssur?
Eru uppi ýmsar skoftanir á
þessum málum, en jafnvel þótt
foreldrar vilji ekki aft börn
þeirra eignist byssur, er málift
erfitt viöureignar, og foreldrar
geta einmitt átt von á þvl aft
þeirra börn verfti ennþá sólgn-
ari i þessi „leikföng” ef þeim er
ekki leyföur aftgangur aft þeim á
meöan önnur börn hafa þau
undir höndum. Þar aft auki ýtir
sjónvarp, blómyndir og fleira
undir dýrkun á þessum tækjum
eða undir -
búningur
undir þriðju
heim-
styrjöldina?
land
og þvi er ekki hægt aö berjast
gegn þeim á raunhæfan hátt,
nema banna algerlega innflutn-
ing og framleiftslu á leikfanga-
vopnum.
Islendingar telja sig friöelsk-
andi og hlutlausa þjóft, en undir
hvaft er verift aö undirbúa börn-
in meö þvl aft flytja inn óteljandi
„leikfangabyssur” — kannski
undir þriftju heimsstyrjöldina?
Þaö er full ástæfta til aft íhuga
hvort íslendingar gætu ekki lagt
drjúgan skerf af mörkum (og
jafnframt bætt uppeldi barna
sinna) friftar i heiminum, meft
þvi aft banna algerlega innflutn-
ing og framleiöslu á leikfanga-
vopnum á Islandi.