Þjóðviljinn - 06.01.1978, Qupperneq 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 6. janúar 1978
Málgagn sósialisma,
verkalýðshreyfingar
og þjóðfrelsis
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson.
Umsjón með sunnudagsblaði:
Arni Bergmann.
Auglýsingastjóri: Gunnar Steinn
Pálsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Síðumúla 6, Simi 81333
Prentun: Blaðaprent hf.
Herstöðva-
sinnar á
undanhaldi -
Þeir sem gerast talsmenn aronskunnar
opinberlega hampa þvi gjarnan að herinn
sé ekki hér á landi til þess að vernda
ísland og íslendinga, heldur til þess að
vernda Bandarikin og Bandarikjamenn
fyrir árásum andstæðinganna. Þessir að-
ilar benda gjarnan á það að Bandarikja-
her hafi ekki á neinn hátt veitt íslending-
um aðstoð þegar ráðist var á islensk fiski-
skip i islenskri landhelgi i þorskastriðun-
um. Á þessum forsendum telja þessir aðil-
ar augljóst að Bandarikjamenn eigi að
borga fyrir dvölina hér. Nú er það öllum
ljóst hvaða afstöðu Þjóðviljinn hefur til
gjaldtöku af hernum: Þar er um að ræða
hörðustu andstöðu, en viðurkenning her-
námssinnanna á þýðingarleysi hersins til
þess að verja ísland og íslendinga er engu
að siður ákaflega athyglisverð.
Hinn armur hernámssinnanna hefur
aftur á móti bent á, að hættan af herset-
unni með leigugjaldi sé svo mikil að rétt-
ara sé að láta herinn fara en að
samþykkja leigugjald. Hefur einn fulltrúa
Sjálfstæðisflokksins i utanrikismálanefnd
alþingis, Guðmundur H. Garðarsson,sagt i
blaðagrein að hættan af leigugjaldstöku af
hernum sé i raun meiri en af Rússum, —
að hættan af Aron, Albert og Gunnari
Thoroddsen sé meiri en hættan af Rúss-
um. Þessi yfirlýsing þingmanns Sjálf-
stæðisflokksins og formanns NATO-vina-
félagsins hér á landi er ákaflega athyglis-
verð, vegna þess að til þessa hefur ekki
mátt heyrast á það minnst i herðbúðum
ihaldsins að nokkur hætta væri geigvæn-
legri en hugsanleg árás Rússa og þar af
leiðandi gæti það aldrei komið til greina
að herinn mætti fara héðan af landinu.
Það er þvi ljóst að innan Sjálfstæðis-
flokksins — sem er aðalforsprakki her-
stöðvastefnunnar frá upphafi — grafa um
sig vaxandi efasemdir um réttmæti og
nauðsyn hersetunnar. í þessu sambandi
má einnig minna á, að fyrrverandi for-
maður Sambands ungra sjálfstæðismanna
benti á það i blaðagrein ekki alls fyrir
löngu að nú væri um að ræða nýja tækni i
hernaði öllum sem gjörbreytti viðhorfum
frá þvi sem var þegar herinn kom hingað
á þeirri forsendu að ófriður væri i Kóreu,
— enda hafa jafnvel Bandarikjamenn nú
sjálfir talið ástæðu til þess að endurskoða
herstöðvastefnu sina i Kóreu.
Herstöðvasinnar Sjálfstæðisfíokksins
eru að viðurkenna einn af öðrum mikil-
vægi þess að endurskoða herstöðva-
samninginn við Bandarikin, en innan
hinna hernámsflokkanna, Alþýðuflokks-
ins og Framsóknarflokksins, er einnig að
finna fjölmarga, sem leggja áherslu á
nauðsyn þess að herinn fari úr landinu.
Alþýðubandalagið er eini stjórnmála-
flokkurinn sem algerlega heill og óhikað
berst fyrir úrsögn íslands úr Atlantshafs-
bandalaginu og brottför bandariska her-
námsliðsins. Alþýðubandalagið hefur ekki
og mun ekki láta af meginstefnu sinni i
þessum efnum — blaður um afsláttar-
stefnu af hálfu Alþýðubandalagsins i her-
stöðvamálinu er annað hvort heimska eða
visvitandi rangfærslur. Ástæðan til þess
að þvi sést haldið fram á stundum að
Alþýðubandalagið láti af stefnu sinni i
herstöðvamálinu er sú að óskhyggjan nær
stundum yfirhendinni i hinum pólitisku
orðræðum herstöðvasinna á íslandi. Og
það er vissulega heitasta ósk herstöðva-
sinna að Alþýðubandalagið slái af stefnu
sinni. Sérstaklega telja þeir þetta mikil-
vægt nú, vegna þess að þeir vilja gjarnan
skapa sér átyllu til þess að leita samstarfs
við Alþýðubandalagið um önnur stjórnar-
málefni. Þeir gera sér ljóst að þjóðfélag-
inu verður ekki stjómað án samráðs við
Alþýðubandalagið og verkalýðshreyfing-
una. Þessi staðreynd er vissulega mikil-
væg — en. hún breytir á engan hátt grund-
vallarafstöðu Alþýðubandalagsins.
Alþýðubandalagið berst eitt islenskra
stjórnmálaflokka fyrir sósialisma, mál-
stað verkalýðshreyfingar og islensku
þjóðfrelsi. Alþýðubandalagið lætur ekki
stefnumál sin af hendi; baráttu þess verð-
ur haldið áfram. Alþýðubandalagið og all-
ir islenskir sósialistar munu leggja
áherslu á baráttuna fyrir úrsögn úr NATO
og brottför hersins framvegis sem hingað
til. Þeir herstöðvasinnar sem láta ósk-
hyggjuna ná tökum á sér geta vissulega
skemmt sér við pólitiska loftfimleika;
með þvi breyta þeir engu. Þeim væri nær
að lita i eigin barm—eins og margt bendir
til að núorðið sé tiðkað i röðum þeirra —
jafnvel i innsta valdahring Sjálfstæðis-
flokksins.
í spegli dropans
I Þjóðviljanum f gær er sagt
frá athyglisverðu hlutafélagi,
Dropanum hf. Formaður hluta-
félagsins Dropans er yfirmaöur
ábyrgðadeildar Landsbankans
sem gistir um þessar mundir
húsnæöi réttargæslunnar eins
og kunnugt er. Hann þarf þó
hvergi að óttast um sitt pund.þvi
að gjaldkeri Dropans, Emanúel
Morthens, einn af fjármálafor-
stjórum Alþýðuflokksins, sinnir
störfum hjá Dropanum ennþá.
1 spegli Dropans má einnig sjá
að flestir stjórnarmennirnir eru
úr Læonsklúbbnum Nirði. Þar
er einvalalið samankomiö, eins
og við var að búast.

Ritstjóri Visis: Situr hann inni
með vitneskju um dropann?
Dropinn sem
holar steininn
Einn félagsmanna í Læons-
klúbbnum Nirði kom við sögu i
ávlsanamálinu sem einnig er I
athugun hins hraðvirka réttar-
kerfis. Þarna er borgarfulltrúi
Alþýðuflokksins, Björgvin Guð-
mundsson. Sem betur fer er rit-
stjóri Vfsis, Olafur Ragnarsson,
einnig félagsmaður i Nirði: von-
andi birtast bráðum viötöl f Visi
viö aðstandendur dropans sem
nú holar innan Steininn.
Dropinn fyllir
mœlinn
Ekki trúir undirritaöur ööru
en yfirmaður Ölafs Ragnars-
sonar ritstjóra, Þórir Jónsson i
Ford, samþykki að Ólafur skoöi
dropann. Þórir er nefnilega lika
i þessum Læonsklúbbi, Nirði.
Þar er semsé valinn maður I
hverju rúmi. Þar eru auk þeirra
sem hér hafa veriö taldir fjöl-
margir kaupmenn, stórkaup-
menn, framkvæmdastjórar, áð
ógleymdum lögfræðingunum,
sem eru að sjálfsögðu flestir hrl.
og hdl. og svo eru þarna llka
löggiltir endurskoðendur. Með
slika sveit sér við hlið er ekki að
undra að menn geti áratugum
saman iðkað undarlegar æfing-
ar á hengiflugi réttvisinnar.
Væri ekki ófróölegt að Ólafur
Ragnarsson birti viðtöl viö alla
þá limi Læonsklúbbsins sem
best eru kunnugir þvi hvaða
dropi það var sem fyllti mælinn.
Framfarir i
blaðamennsku
Blaðamennsku á Islandi hefur
stórlega farið fram. Nú er farið
fint i sakirnar og heimsmanns-
lega að þvi staöið að koma á-
róðrinum á framfæri. Ein-
hverntima hefðu Morgunblaöið
og Alþýðublaðiö hreinlega logið
þvi upp á Þjóöviljann að hann
væri farinn aö fá rúblur hjá No-
vosti fyrir að gefa út „Fréttir
frá Sovétrikjunum ” hálfsmán-
aðarlega.
Enda þótt áöurnefnd blöð beri
meiri virðingu fyrir sannleikan-
um en áður, finna blaðamenn
þeirra samt enn hjá sér hvöt til
þess aö ýja að hugsanlegum
tengslum við Þjóðviljann með
útvöldu orðalagi.
ARH i Alþýðublaöinu fer
svona að:
„Blaöamenn AB gerðu stfu
Þjóöviljans I Blaðaprenti heim-
sókn i gær, en þar var friður
flokkur þjóna prentlistarinnar
að hefja umbrot á fyrstu siðum
blaösins...”(Frétta frá Sovét-
rikjunum.)
„Ómerkingur” I Morgunblaö-
inu segir á hinn bóginn:
...... að um siðustu áramót hóf
sovéska fréttastofan Novosty
útgáfu á ritinu „Fréttir frá
Sovétrikjunum” sem áætlað er
að komi út aðra hverja viku I
sama broti og Þjóðviljinn....”
Og aftur er vikið að þessum
útlitseiginleikum hins nýja
blaðs:
...... að þessi breyting „Frétta
frá Sovétríkjunum” úr tímarits-
formi yfir i 16 siðna Þjóðvilia-
brot væri ekkert einangrað fyr-
irbæri hér á landi....”
Skólabókardæmi
um litun frétta
~ Þeim er svo sem ekki of gott
vinum okkar á hinum blöðunum
aö striða Þjóðviljanum svolltið.
En hér er ágætt dæmi um
dómsmAlaraðúneytio
hefur nú fengið til umsagnar
frá utanríkisráðuneytinu það
mál hvort erlendu ríki sé
heimilt að gefa út hér á landi
rit f dagblaðsformi. Astæðurn-
ar fyrir þcssu eru, að um síð-
ustu áramðt hóf sovézka frétta-
stofan Novosty útgáfu á ritunu
„Fréttir frá Sovétríkjunum“,
sem áætlað er að komi út aðra
hverja viku í sama broti og
Þjóðviljinn og verði hverju
sinni 16 síður, í stað þess að
áður voru þessar fréttir gefnar
út í tímaritsformi einu sinni f
mánuði.
„Það sem um er að ræða í
þessu er :ð meta ákvæði laga
um prentrétt", sagði Baldur
Möller ráðuneytisstjóri í dóms-
málaráðuneytinu er Morgun-
blaðið innti hann frétta, af
þessu máli. „En við erum það

fevÖCÖB
HALUOÓRS
JUAXNESS f
iSOVEl ■
jHIKJUNUM
6LEÐILE(ÍT \ VÁH I

Forsíða hins nýja blaðs „Frétt-
ir frá Sovétríkjunum".
hvernig hægt er að lita fréttir
meö oröavali og hálfsannleika.
Það er semsagt allur sann-
leikurinn i málinu að öll dag-
blööin sem Blaðprent prentar
eru I sama broti. Og raunar öll
blöö sem smiðjan prentar. Þvi
eru Sovétfréttir lika i VIsis- og
Timabroti. Og það sem meira er
um vert: Sovétfréttir eru I
Morgunblaðsbroti,því að það er
I sama broti og önnur dagblöð.
Hugsanlega er þó sú árátta að
nefna það brot sem öll islensk
dagblöð eru brotin i Þjóðvilja-
brot sprottin af einskærri virð-
ingu fyrir yfirburðum blaðsins.
Það er svona svipað og þegar
timariti eru sögð vera I Skirnis-
broti.Okkar er heiðurinn, ef svo
er.
í Blaðaprentieru blöð brotin
um i þeirri stiu sem laus er
hverju sinni,og enga ábyrgö bar
Þjóðviljinn á einhverjum áróð-
urssnepli Sjálfstæðisflokksins
sem brotinn var um i hans stiu á
dögunum.
En lesendur Morgunblaðsins
og Alþýðublaösins sitja eftir
með þá ákveðnu tilfinningu aö
eitthvað hafi Þjóðviljinn aö gera
með útgáfu sovéska áróðurs-
ritsins. Sem auövitað er fjarri
sanni.
Þegar farið veröur.aö kenna
blaöamennsku hér á landi mætti
vel nota þetta sem dæmi um lit-
un frétta, til varnaðar eöa eftir-
breytni eftir atvikum. Það er
um að gera aö kunna fagiö.
—s. — ekh.