Þjóðviljinn - 02.02.1979, Page 13

Föstudagur 2. febrúar 1979 ÞJóÐVILJINN — SIÐA 13
Pólitísk Inn-
ræting í skólum
Strax aö loknum fréttatima lit-
varps I kvöld veröur á dagskrá
hálftima umræöuþáttur um póli-
tiska innrætingu i skólum.
Umsjónarmaöur þáttarins er
Þorvaldur Friöriksson, blaöa-
maöur á Visi. Hann sagöi aö þetta
umræöuefni heföi veriö mjög
ofarlega á baugi undanfarin ár
sérstaklega 1977 og'78, og heföu
oröiö mikil blaöaskrif af þvi til-
efni. Heföu menn þá skipst i tvo
hópa og aöallega tvö sjónarmiö
komiö fram. Annarsvegar eru
þeir sem telja aö pólitisk innræt-
ing I skólakerfinu felist I þvi aö
rikjandi stétt i þjóöfélaginu komi
fram sinum viöhorfum og innræti
þau skólaæskunni. Hinsvegar eru
þeir sem telja aö vinstri sinnaöir
kennarar stundi pólitlskan áróöur
I kennslu sinni.
Þorvaldur sagöi aö i þættinum
sem slikum væri ekki lagt neitt
mat á þessi andstæöu sjónarmiö,
en þau væru kynnt meö þvi aö
rætt væri viö fulltrúa þeirra
beggja: kennarana Bessi
Jóhannsdóttur og örn ólafsson.
ih
7.Ó0 Veöurfregnir. Fréttir.
Tónleikar.
7.10 Leikfimi 7.20 Bæn
8.25 Morgunpósturinn, Um-
sjónarmenn: Páll Heiöar
Jónsson og Sigmar B.
Hauksson (8.00 Fréttir).
8.35 Morgunþulur kynnir
ýmis lög aö eigin vali. 9.00
Fréttir
9.05 Morgunstund barnanna:
Geirlaug Þorvaldsdóttir les
„Skápalinga” sögu eftir
Michael Bond (9).
9 20 Leikfimi
9.30 Tilkynningar. Tónleikar.
9.45 Þingfréttir.
10.00 Fréttir. 10.10 Veöur-
fregnir.
10.25 Morgunþulur kynnir
ýmis lög: — frh.
11.00 Ég man þaö enn: Skeggi
Asbjarnarson sér um þátt-
inn.
11.35 Morguntónleikar: Rud-
olf Werthen og Sinfóniu-
hljómsveitin i Liege leika
Fiölukonsert nr. 5 i a-moll
op. 37 eftir Henri Vieux-
temps: Paul Strauss stj.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Veöurfregnir. Fréttir.
Tilkynningar. Viö vinnuna:
Tónleikar.
14.30 Miödetgissagan: „Húsiö
og hafið” eftir Johan Bojer
Jóhannes Guömundsson
þýddi Gisli Agúst Gunn-
laugsson les (9).
15.00 Miödegistónleikar: Tón-
list eftir Johannes Brahms
Radu Lupu leikur á pianó
Intermezzoop. 117. Irmgard
Seefried, Raili Kostia,
WaldemarKmentt og Eber-
hard Wachter syngja
„Astarljóöavalsa” op. 52:
Erik Werba og Gunther
Weissenbom leika undir á
pianó.
20.00 Fréttir og veöur
20.30 Auglýsingar og dagskrá
20.35 Popp. Hljómsveitirnar
Santana og Boston
skemmta.
21.05 Kastljós.Þáttur um inn-
lend málefni. Umsjónar-
maöur Helgi E. Helgason.
22.05 Haustblómi. Bandarisk
sjónvarpskvikmynd. Aöal-
hlutverk Maureen Stapleton
15.45 Lesin dagskrá næstu
viku.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15. Veöurfregnir).
16.20 Popphorn: Dóra Jóns-
dóttir kynnir.
17.20 Ctvarpssaga barnanna:
„Saga úr Sandhóla-
byggöinni” eftir H.C.
Andersen Steingrimur
Thorsteinsson þýddi Axel
Thorsteinsson les (3).
19.00 Fréttir. Fréttaauki Til-
kynningar.
19.40 Pólitisk innræting i skói-
um. Þorvaldur Friöriksson
annast umræöuþátt.
20.10 Sinfónia nr. 4 i a-moll
op. 63 eftir Sibelius Konung-
lega filharmonlusveitin I
Lundúnum leikur: Loris
Tjeknavorjan stjórnar.
20.45 Fast þeir sóttu sjóinn
Fyrsti þáttur Tómasar
Einarssonar um vermenn:
A leiö i veriö. Rætt viö
Kristmund J. Sigurösson.
Lesarar: Baldur Sveinsson
og Snorri Jónsson.
21.20 Kvöldtónleikar a. Fanta-
sia I C-dúr fyrir fiölu og
pianó eftirSchubert. Yehudi
Menuhin og Louis Kentner
stj. b. Fimm etýöur eftir
Franz Liszt. Lazar Berman
leikur á pianó.
22.05 Kvöldsagan: „Hin hvitu
segl” eftir Jóhannes Helga
Heimildarskáldsaga byggö
á minningum Andrésar P.
M atthiassonar. Kristinn
Reyr les (12).
22.30 Veöurfregnir. Fréttir.
Dagskrá morgundagsins.
22.50 Bókmenntaþáttur. Anna
ólafsdóttir Björnsson
stjórnar þættinum. M.a.
rætt viö Njörö P. Njarövlk
dósent.
23.05 Kvöldstund meö Sveini
Einarssyni.
23.50 Fréttir. Dagskrárlok
og Charles Durning. Bea
Asher, miöaldra húsmóöir,
. missir óvænt eiginmann
sinn. Hún á um tvennt aö
velja: sætta sig viö oröinn
hlut og lifa I einsemd, eöa
reyna aö hefja nýtt lif eftir
margra áratuga einangrun.
Þýöandi Ingi Karl
Jóhannesson.
23.40 Dagskrárlok
Cr myndinni Haustblómó, sem sýnd verbur i kvöld.
Vandamál miðaldra konu
I kvöld kl. 22.05 veröur sýnd
bandariska sjónvarpskvikmyndin
Haustblómi frá árinu 1974. Meö
aöalhlutverk fara: Maureen
Stapleton og Charles Durning.
Söguþráöurinn er á þessa leiö:
Bea Asher, miöaldra húsmóöir
missir óvænt eiginmann sinn.
Hún á um tvennt aö velja: sætta
sig viö oröinn hlut og lifa I ein-
semd eöa reyna aö hefja nýtt lif
eftir margra áratuga einangrun.
Hún velur hinn fyrri, fer aö
skemmta sér, eignast vin og held-
ur sér meira til en áöur fyrr. AlJt
þetta veldur miklu uppþoti I fjöl-
skyldunni. Þýöandi myndarinnar
er Ingi Karl Jóhannesson. rb
Kastijós i kvöld kl. 21.05
Flugmannadcilan og
skýrsla veröiagsstjóra
1 Kastljósi ikvöld veröa tvö mál
til umræðu: annars vegar flug-
máiadeilan og hins vegar skýrsla
verðlagsstjóra um athugun á inn-
flutningsverslun.
Um flugmannadeiluna veröur
rætt viö þá Björn Guömundsson
formann Félags Islenskra at-
vinnuflugmanna, Skúla Guöjóns-
son formann Félags Loftleiöa-
flugmannaogörn ó. Johnsonfor-
stjóra Flugleiöa h/f.
I umræðunum um skýrslu verö-
lagsstjóra á innflutningsverslun-
inni verður rætt við Hjalta Páls-
son framkvæmdastjóra innflutn-
ingsdeildar SIS, Svavar Gestsson
viöskiptaráöherra og Jón
Magnússon formann Félags
islenskra stórkaupmanna.
Kvöldstund meö
Sveini
Sveinn Einarsson Þjóöleikhús-
stjóri hefur i vetur annast
tónlistarþátt seint á föstudags-
kvöldum.: Kvöldstund meö
Sveini Einarssyni. Einn þeirra er
á dagskrá i kvöld kl. 23.05.
— Eg verö meö þjóölög i kvöld
— sagöi Sveinn. Þetta eru lög
héöan og þaðan: frá Irlandi,
Spáni, Júgóslaviu, Þýskalandi,
Færeyjum og Islandi. Megniö af
þeim er sungiö af þjóölagasöngv-
urum.
Þarna veröa bæöi þjóölög I nú-
timabúningi einsog t.d. þaö sem
Þrjú á palli hafa verið meö, og
eins tónsetningar sigildra höf-
unda á þjóölögum,ss. verk eftir
Brahms. Og ýmislegt fleira.
Mér þykir skemmtileg tilbreyt-
ing aö fást viö þessa þætti. Þarna
er maður á kafi i músik, en ég
vinn yfirleitt viö aöra hluti.
Megnið af plötunum sem ég spila
eru mlnar eigin plötur. Ég hef
verið talsvert meö óperur, og nú
er ég meö i takinu þætti meö
islenskum lögum. Maöur reynir
aö hafa samhangandi þanka i
Sveinn Einarsson kynnir þjóölög I
Kvöldstund.
hverjum þætti.
Mér hefur komiö þaö mjög á ■
óvart hve margir viröast hlusta á
þessa þætti — ég átti ekki von á
þvLvegnaþessaöþeir eru á sama
timB og kvikmynd er sýnd i sjón-
varpinu. En þaö hafa margir orö-
iö til aö hringja i mig eöa stoppa
mig úti á götu og koma meö til-
lögur og uppástungur.
ih
Pétur og Vélmennið
Eftir Kjartan Arnórsson
Umsjón:
Helgi
Ólafsson .
FIDE
j Friðriks ólafssonar
bíða mörg og erfið verk-
efni í starfi forseta
FIDE. Eitt það erfiðasta
og jafnframt verðugasta
er að uppræta að nokkru
yfirburðaáhrif Sovét-
rikjanna í skákheiminum
sem í sumum tilfellum
(sem betur fer ekki
mörgum) eru stórskaðleg
skáklistinni:
Heimsmeistaraeinvígiö á
Filippseyjum er mönnum
sjálfsagt ennþá I fersku minni.
Þaö vakti mikla athygli viöa um
heim og komst á forsiður
margra stórblaöanna. Verölaun
i þessu einvígi voru miklu hærri
en nokkru sinni fyrr og fyrir sig
ur sinn fékk Karpov, heims-
meistari hærri upphæö en jafn-
vel tekjuhæstu tennisleikarar fá
i keppni áriö um kring. Þaö eru
minna en 10 ár síðan verölaun í
HM einvigi voru 200 sinnum
lægri en á Filippseyjum. Allir
vita hver kom þessari breytingu
á, Fischer. Menn vita lika hvaö
varö til þess aö hann missti titil-
inn. Jú, kröfurnar „fáránlegu”
sem „ekkert vit” var I er hin al-
menna skoöun. Rifjum aðeins
upp hvaö olli endanlegu hvarfi
Fischers á skákheiminum.
Eftir einvigiö viö Spasski 1972.
var Fischer uppfullur af hug-
myndum um framtiðarskipan
HM-einvigjanna. Fyrir þing
FIDE 1974 setti hann tillögur I
hvorki meira né minna en 900
liöum um hvernig næsta einvlgi
skyldiháttaö. Flestar þessar til-'
lögur voru á allan hátt sjálf-
sagöar og aögengilegar enda
var geröur góöur rómur um efni
þeirra. En þær tillögur sem I
raun skiptu öllu máli voru þess-
ar:
1. Sá sem fyrr vinnur 10 skák-
ir telst sigurvegari. (Tæknilega
séö skiptir ekki máli hvort skák-
irnar séu 6 eða 10, þó 6 skáka
reglan sé mun aögengilegri fyr-
ir mótshaldarann meö tilliti til
Hillögu nr. 3. Þó er alls óvist
hvort einvigi Fischers viö
Karpov 1975 heföi veriö lengra
len t.d. einvigi Karpovs og
Kortsnojs. Fischer var ekki
vanur aö gera mikiö aö jafntefl-
um.)
2. Komi upp staöan 9:9 skal
| einvlginu hætt og heimsmeist-
I arinn heldur titlinum.
3. Jafntefli eru ekki talin og
| skákafjöldi ótakmarkaöur.
Sovétmenn stóöu á móti.
Fischer hvarf af sjónarsviöinu
og viö tók Anatoly Karpov,
glæsilegur ungur maöur en þó
enginn Fischer.
A aukaþingi FIDE 1977 i
Caracas voru svo samþykktar
nýjar reglur um HM-einvigiö:
(Gamla einvigisfyrirkomulagiö
var þannig aö tefldar voru 24
skákir. Heimsmeistarinn þurfti
12 vinninga, en áskorandinn 12
1/2. I þeim einvigjum var oft
hægt aö teygja lopann meö þvl
aö tefla uppá jafntefli.)
1. Sá sem fyrst vinnur 6 skákir
í telst sigurvegari.
, 2. Jafntefli ekki talin, skáka-
I fjöldi ótakmarkaöur.
I 3. Ef heimsmeistarinn tapar á
hann rétt á ööru einvigi meö
sömu reglum.
Sovétmenn samþykktu nú þær
reglur sem þeir felldu áöur,
munurinn sá aö nú var heims-
meistarinn Rússi. Siðferðiö
m.ö.o. ekki á háu plani en at-
hyglisveröur er þó 3. liöur.
Heimsmeistari hefur alltaf haft
einhver forréttindi i einvigi um
heimsmeistaratitilinn en nú
samþykktu Sovétmenn miklu
meiri forréttindi Karpov til
Framhald á 14. slðú