Þjóðviljinn - 10.02.1979, Side 9
Laugardagur 10. febrúar 1979. ÞJÓDVILJINN — SIÐA 9
Heysala tíl útlanda — framtiöaratvinna?
Búnaðarmálastjóri hvctur til
samdráttar í landbúnaðinum
Haildúr Pálsson búnabarmála-
stjóri kannar sauöfjárafuröir i
sláturhúsinu i Borgarnesi.
Frjáls leið bænda við
samdrátt i landbúnaðar-
framleiðslu, einsog þeg-
ar þeir skáru niður
kýrnar til að eyða
smjörfjallinu, kemur
varla að liði framvegis,
sagði Halldór Pálsson
búnaðarmálastjóri á
ráðstefnu búnaðarráðu-
nauta, sem nú stendur
yfir i Bændahöllinni i
Reykjavik, en þar fjall-
aði hann um offram-
leiðsluna i landbúnaðin-
um.
Taldi búnaðarmála-
stjóri eina ráðið til að
minnka framleiðslu-
magnið, að bændur
breyti búskaparháttum
með nýjum búgreinum,
betri nýtingu hlunninda
eða launuðum störfum
meðfram búskapnum.
Halldór Pálsson rakti þróun
landbúnaðar undanfarna fjóra
áratugi og kom fram, að heildar-
framleiðslumagnið heftir meira
en þrefaldast frá árinu 1940, en
nærri sjöfaldast pr. mann i land-
búnaði, sem sýnir, að starfandi
fólki i landbúnaði hefur fækkað
um meira en helming á sama
tima.
Virðisaukning eftir mann hefur
tæplega fjórfaldast á þessum 38
árum, en það sýnir aftur, að að-
föng eða aðkeyptur tilkostnaður
við framleiðsluna hefur hækkað
hlutfallslega meira en heildar-
framleiðslumagnið á mann, enda
hefur launahlutfall verðlags-
grundvallar lækkað úr 88% 1943 i
56% 1978, en samkvæmt búreikn-
ingum 1977 eru laun og vextir af
eigin fjármagni 41% af veltu.
Nýrri tölur og yfir styttra tima-
bil, þ.e. 1960-1977, sem búnaðar-
málastjóri vitnaði i, sýna mikla
Vill breytta búskaparhœtti með nýjum
greinum, nýtingu hlunninda og launuðum
störfum meðfram búskap
magn- og verömætisaukningu i
nautgripaafurðum, einkum þó
sláturafurðum, nokkru minni
aukningu i sauðfjárafurðum,
samdrátt i afurðum hrossa og
kartaflna, gifurlega aukningu á
alifuglakjöti, mjög mikla einnig i
svihakjöti og tvöföldun á verð-
gildi hlunninda.
Veruleg offramleiðsla
Nú er staðan sú, sagði hann, að
veruleg offramleiðsla er á mjólk
og dilkakjöti, svo að lögboðnar út-
flutningsbætur nægja hvergi
nærri til þess að bændur fái fram-
leiðslukostnaðarverð fyrir þessar
vörutegundir. Er þvi augljós
nauðsyn þess að draga fremur úr
framleiðslu þessara vörutegunda
en auka hana, amk. i bili, hvort
sem það tekst af frjálsum vilja
bænda, með kvótakerfi eða með
samningum við einstaka bændur
um breytta búnaðarhætti. Frjálsa
leiðin kæmi ekki að gagni, sagði
hann, mest vegna hinnar miklu
vélvæðingar og fjárfestingar i
byggingum, mjólkurtönkum o.fl.
Halldór Pálsson taldi, að sumir
gætu dregið úr framleiðslu með
hagræðingu án þess að nettótekj-
ur lækkuðuað marki, þ.e. með að
nota minni aðföng, t.d. kjarnfóð-
ur. Þvi aðeins væri þó hægt að
minnka framleiðslumagnið til
muna, að bændur tækju upp
breytta búskaparhætti.
Aukabúgreinar úrræðið
Hann minnti á að verðlags-
grundvöllur sexmannanefndar-
Framhald á 18. siðu
1960 1 977 Aukning
smál. smál. %
M jólk 103. 365 1 31. 532 27, 3
Nautgripakjöt 1. 360 2. 191 61, 1
Kindakjöt 11. 367 14.800 30, 2
Gærur 2. 420 3. 026 25, 0
Ull 1. 351 1. 590 17, 7
H ros sakjöt 908 630 4- 30,6
Hross, seld ur landi stk. 231 516 123,4
Svínakjöt 320 720 125, 0
Alifuglakjöt 50 500 900, 0
Egg 1.020 2. 800 1 74, 5
Minkaskinn stk. 0 28. 267 Allt
Kartöflur 12.000 9. 500 4- 20, 8
G róðurhúsaafurÖir 631 831 31.7
Aukning búvörumagnsframleiðslu 1960 — 1977
196 0 1977 Aukning
millj. kr. millj. kr. %
Mjólk 1. 177. 3 1. 544. 4 31.2
Sláturafurðir nautgripa 92,2 1 33, 4 44, 7
SauÖfjáraf urðir 1.214,8 1.465.3 20, 1
H ros saafu rðir 41,6 38, 9 -i- 6,5
Aðrar bufjárafurÖir 120, 8 387, 0 220,4
(SvTnakjöt) ( 30,4 68, 4 125, 0 )
(Alifuglakjöt) ( 3,5 35, 0 900, 0 )
Garð og gróðurhusaafurðir 208, 8 211,0 1, 1
Hlunnindi, alls 61,4 128,6 109,4
Breyting á verðmæti búvörumagnsframleiðslu
frá 1960-1977 á verðiagi 1969.
Loðdýrarækt er meöal aukabúgreina sem búnaðarmálastjóri fjallaöi um.
Sjónvarpið
með
námskeið
fyrir rit-
höfunda
og aðra sem
áhuga hafa að
kynna sér
handritagerð
Sjónvarpið hefur auglýst nám-
skeið fyrir rithöfunda i gerö sjón-
varpsleikrita. Er ætlunin að rit-
höfundar geti kynnt sér mögu-
leika islenska sjónvarpsins og
lært handritagerð fyrir þennan
fjölmiðil. Þjóöviljinn sneri sér til
Hrafns Gunnlaugssonar leiklista
ráðunautar sjónvarpsins og
spurði hann nánar um þetta fyrir-
hugaða námskeið.
„Þetta er námskeið i tveimur
hlutum,” sagöi Hrafn. „Fyrra
námskeiðiö verður haldið dagana
3.-17. mars og kennt mánudaga,
miövikudaga og föstudaga frá
i 17—19, og laugardaga frá 14—18.
Alls verða teknir 12 rithöfundar
inn á fyrri hluta, en sex þeirra
munu svo halda áfram á siðari
hluta sem hefst skömmu eftir að
fyrri hluta lýkur og verður svip-
aður að lengd.
I siðari hluta verður hver höf-
undur með ákveðinn leiðbein-
anda, og fullgert verður handrit
til myndatöku. Tilgangur þessa
námskeiðs er fyrst og fremst að
gefa rithöfundum og öörum, sem
óska að skrifa fyrir sjónvarp,
tækifæri til að kynna sér mögu-
leika islenska sjónvarpsins og
leiöbeina þeim við handritagerð.
Námskeiðið verður opið fyrir alia
og þátttakendum að kostnaðar-
lausu.”
Yfirumsjón með námskeiðinu
hefur Hrafn Gunnlaugsson en
leiðbeinendur verða allir dag-
skrárgerðarmenn sjónvarps og
Agúst Guðmundsson kvikmynda-
gerðarmaöur. Þeim, sem hafa
áhuga að sækja um þetta nám-
skeifver bent á að senda inn skrif-
lega umsókn til sjónvarpsins fyrir
þ. 20. þessa mánaðar. Umsóknin
merkist „Samvinna um handrita-
gerð”. Nánari upplýsingar veitir
Hrafn Gunnlaugsson i síma sjón-
varpsins milli 17—18 næstu daga.
Það skal tekið fram að lokum að
útvarpsráð tekur ákvöröun um
þátttakendur á báðum hlutum
námskeiðsins.
—im
Bæjarstjórn
Siglufjaröar
ályktar um
verð-
jöfnunargjald
A fundi hjá Bæjarstjórn Siglu-
fjarðar þann 26. janúar s.l. var
samþykkt að krefjast þess, að
sanngjarn og réttmætur hluti
verðjöfnunargjalds veröi greidd-
ur Rafveitu Siglufjaröar.
I samþykkt bæjarstjórnarinnar
segir m.a.:
„Kröfur slnar byggir bæjar-
stjórn á þvi, að Rafveita Siglu-
fjarðar hefur nýlokið við viðbót-
, arvirkjun Neðri-Skeiösfoss, og
þvi þungar greiðslubyrðar vegna
afborgunar og vaxta gengis-
tryggðra lána og visitölubundins
láns fyrstu árin. Verði ekki faliist
á þessa kröfu bæjarstjórnar, sér
bæjarstjórn Siglufjarðar engar
frambærilegar forsendur til að
krefja Rafveitu Sigiufjarðar um
verðjöfnunargjald með tilliti til
fjárhagsstöðu Rafveitunnar.”
isg