Þjóðviljinn - 21.02.1979, Qupperneq 1
Fyrirspurn Vilmundar um stóru
málin svarað:
ÞJÚÐVIUINN
Miðvikudagur 21. febrúar 1979—43. tbl. —44. árg.
Umrœður utan dagskrá á Alþingi um gaffalbitana:
Sakbomingar
heilsuveilir
Jörgensens-málið „sorgarsaga frá
upphafi” segir Steingrímur
122 miliónir kr.
fóru í suginn
t gær svaraöi Steingrimur Her-
mannsson fyrirspurn Vilmundar
Gylfasonar um hvaö liöi 11
málum sem þingmaöurinn taldi
heyra til svokallaöra efnahags-
legra afbrota. 1 svari ráöherrans
kom fram aö Pundsmálinu svo-
kallaöa er lokiö vegna þess aö
upphafleg sakaratriöi málsins
eru fyrnd. Steingrimur rakti
nokkuö sögu þess máls og þar
kom fram aö heilsa sakborninga
Ekkert eftirlit var haft með hráefninu
Framleiöslueftirlit sjávaraf-
uröa hefur ekki sinnt þvi eftirliti
sem þvi var ætlaö meö reglugerö
áriö 1976, sagöi Hjörieifur
Guttormsson iönaöarráöherra
viö umræöu utan dagskrár á
Alþingi I gær um skemmda
gaffalbita sem framleiddir voru i
verksmiöju K. Jónssonar á Akur-
eyri og sendir til Sovétrikjanna á
sl. ári. Komiö hefur i ljós aö
skemmdirnar eru til komnar
vegna lélegs hráefnis.
27 vilja á
leikrita-
námskeið
Sjónvarps
27 höföu I gær sótt um aö
komast á námskeiö sjón-
varpsins um gerö sjónvarps-
leikrita, en einsog sagt var
frá i Þjóöviljanum veröa
teknir 12 á fyrri áfanga nám-
skeiösins, en siöan 6 af þeim
áfram á síöari áfanga og
þeim þá væntanlega gefiö
tækifæri til aö semja fyrir
sjónvarpiö. Vera kann aö
fleiri umsóknir séu á leiöinni
i pósti, en umsóknarfrestur
rann út á mánudag.
Aö sögn Péturs Guöfinns-
sonar framkvæmdastjóra
Sjónvarpsins eru meöal
umsækjenda margir lands-
þekktir rithöfundar, þám.
nokkrir sem þegar hafa
samiö leikrit sem tekin hafa
veriö upp í sjónvarpi.
—vh
Rússar höfnuöu sildinni vegna
súrrar lyktar en samiö var um aö
þeir fengju óskemmda vöru I
staöinn og er ekki taliö aö þetta
mál muni koma i veg fyrir viö-
skipti okkar viö Sovét á þessu ári.
Framleiöslan nam aö verömæti
122 miljónum króna.
Finnur Torfi Stefánsson kvaddi
sér hljóös út af gaffalbitunum og
lýsti áhyggjum sfnum vegna þess
aö ekki hafa enn náöst neinir
sölusamningar viö Rússa um
gaffalbita og fyrirtækinu K. Jóns-
syni heföi reynst ókleift aö standa
viö geröa samninga um gaffalbita
i staö þeirra sem skemmdir eru
vegna þess aö þaö ætti ekkert
hráefni óskemmt. Finnur Torfi
benti á aö meöan engar ráöstaf-
anir væru geröar væru starfs-
menn Sigló-sildar á Siglufiröi i
fullkominni óvissu um söluhorfur
á árinu. Finnur sagöi i upphafi
máls sins aö Sovétmenn keyptu
um 70% alls lagmetis sem hér
væri framleitt og þessvegna væri
um stórmál aö ræöa. Hann bar
fram fyrirspurnir til iönaöarráö-
herra og viöskiptaráöherra um
eftirlit meö framleiöslu lagmetis
og fyrirhugaöa úttekt á utanrikis-
verslun.
1 svari Hjörleifs Guttormssonar
iönaöarráöherra kom fram aö
Islendingar heföu á siöasta ári
selt fyrirtækinu Prodintorg i
Moskvu lagméti fyrir 1.2
miljaröa. Rússar heföu hafnaö
gaffalbitum frá fyrirtækinu K.
Jónssyni vegna súrs. Hin
skemmda vara heföi upphaflega
veriö seld fyrir 122 miljónir eöa
10% af heildarviöskiptum okkar
viö Prodintorg. Um þaö heföi
veriösamiö i tveim feröum sendi-
manna Sölustofnunar lagmetis
austur þangaö aö Islendingar
framleiddu aö nýju gaffalbita I
staö þeirra er lyktuöu súrt, en
þegar lokiö var viö þaö nú fyrir
skemmstu heföi komiö i ljós aö
Framhald á 14. siöu
Italska skipiö Edera liggur nú á ytri höfninni i Reykjavik noröan
Engeyjar, en þangaö kom þáö i fylgd Bifrastar i fyrrinótt. Skipiö er
40 þúsund lestir aö stærö.um 230 metrar aö lengd og of stórt til aö
geta lagst hér aö bryggju. Aöeins Straumsvikurhöfn getur tekiö á
móti svo stóru fari en þar veröur ekki smuga fyrr en á föstudag.
Myndina tók Leifur er Þjóöviljamenn fóru um borö i Ederu og
ræddu viö skipverja i gær. Sjá bakSÍÖU
var svo slæm langtimum saman
og er enn, aö rannsóknin taföist af
þeim sökum.
Þá upplýsti Steingrimur aö
Grjótjötunsiiiáliö heföi veriö
tekiö til dóms nýlega og væri þess
aö vænta aö dómur lægi fyrir
innan mánaöar.
Þá stendur einnig yfir hjá
rannsóknarlögreglu rikisins
rannsókn á þeim málum sem
kennd hafa veriö viö Guöbjart
Pálsson, en til þeirrar rann-
sóknar heföu ekki allir veriö jafn-
fúsir.
Um Jörgensenmáliö sagöi
dómsmálaráöherra aö þaö væri
ein sorgarsaga frá upphafi. Hann
upplýsti aö áriö 1972. heföi hluti
sakargifta málsins, þe. ákærur
um brot á gjaldeyrisreglum,
veriö felldur niöur. Steingrlmur
sagöi aö endanlegur mál-
flutningur I máli Friöriks Jörgen-
sens yröi væntanlega I aprfl nk.
Um ávisanakeöjumálin sagöi
dómsmálaráöherra aö ekkert
lægi fyrir um lok rannsóknar en
málsskjölin fylltu nú 28 stóra
kassa. Erfitt væri aö meta i þessu
sambandi hvaö væru ófullkomin
vinnubrögö banka og hvaö refsi-
verö misnotkun hinna ákæröu.
Þá sagöi Steingrimur
Hermannsson um rannsókn I máli
læknis þess»sem ákæröur var
fyrir misferli viö gerö reikninga
til sjúkrasamlaga, aö nú heföu
veriö yfirheyröir 265 sjúklingar af
1200 sem viö sögu kæmu og ekkert
væri vitaö hvenær rannsókn lyki.
Um Alþýöubankamáliö sagöi
ráöherra aö þaö væri nú I dómi
hjá sakadómi Reykjavikur og
væri dóms aö vænta innan
skamms.
Þá var spurt um „Finans-
bankamáliö”. Um þaö sagöi
Steingrfmur aö lokiö væri rann-
sókn tuttugu og tveggja mála hjá
skattrannsóknastjóra, en 30 mál
væru þar enn I rannsókn. 1 fram-
haldi af þessu vék dómsmálaráö-
herra aö beiöni Seölabankans um
athugun á þvi hvernig upp-
lýsingar úr póst- og ábyrgöar-
bréfabók bankans heföu borist til
óviökomandi manna. Um þaö
sagöi Steingrlmur: „Sú rannsókn
stendur enn, en liklega er fyrir-
spyrjanda fullkunnugt um stööu
þeirrar rannsóknar, enda tel ég
hæpiö aö hann hafi átt viö þetta
Framhald á 14. siöu
Alþingi í gær:
Tillögur Orkuspárnefndar um olíusparnaö
Innlendir orkugiafar og
dregið úr vextínotans
Orkuspárnefnd gerir ráö fyrir
aö oliunotkun hér á landi muni
vaxa um 5% framtil ársins 1980,
en haldast siöan aö mestu
óbreytt til aldamóta. A þessum
árum veröi notkunin rúm 600
þúsund tonn á ári. Reiknaö er
meö breytingum I notkuninni,
þannig, aö samgöngutæki, þe.
flugvélar, bílar og einkum fiski-
skip, noti vaxandi hluta oliunn-
ar, en önnur notkun, svosem
húshitun, dragist saman.
Þessi þróun veröur þó ekki
sjálfkrafa, segir i niöurstööum
orkuspámefndar, heldur bygg-
ist á verulegum sparnaöi meö
ákveönum aögeröum og eru
þessar helstar:
1. Innlendir orkugjafar, jarö-
hiti og vatnsorka, komi i staö
oliu til húshitunar og spara
þannig 160 þúsund tonn af oliu
miöaö viö áriö 1973.
2. Dregiö veröi úr vexti fiski-
skipafbtans, spornaö viö auk-
inni vélarstærö i fiskiskipum og
sókn takmörkuö. Þannig gæti
oliunotkun áriö 2000 oröiö 140
þús. tonni' staö 270þús. tonnaef
þróun flotans yröi óbreytt.
3. Nýtni fiskimjölsverksmiöja
veröibætt, þannigaö þær noti 50
kiló af ollu fyrir hverja lest hrá-
efnis I staö 70 kilóa. Oliu-
sparnaöur þessvegna næmi um
30þús. tonnum á ári, enbúist er
viö aö fiskimjölsverksmiöjur
noti bara á þessu ári um 84 þús-
und tonn af ollu.
Sparnaður um 50%
I greinargerö orkuspámefnd-
ar kemur fram, aö veröi ekki
geröar ráöstafanir til sparnaöar
muni láta nærri, aö oliunokunin
yröi 50% hærri um næstu alda-
mót en spáin gerir ráö fyrir.
Tekiö er fram I oliuspánni, aö
varast beri aö lita á hana sem
lokaorö nefndarinnar um þessi
mál. Fremur beri aö lita á hana
sem umræöugrundvöll i þeirri
úttekt sem nauösynleg sé á
orkumálum þjóöarinnar meö
þaö i huga aö spara orku hvar
sem viö veröur komiö, þannig
aö þjóöin veröi óháöari erlend-
um verösveiflum á oliu. Er um-
ræöa um þessi mál enda sér-
staklega timabær nú, þvi eftir
siöustu veröhækkanir á oliu (2/2
79) mun ársinnfhitningur okkar
á oliu kosta nálægt 40 miljöröum
króna.
—vh
Fundi slitið
vegna tjanista
þingmanna
1 gær stóö til aö halda tvo fundi i
sameinuöu þingi. A þeim fyrri
voru á dagskrá ýmsar fyrir-
spurnir og var nokkrum þeirra
svaraö, eins og fram kemur i
fréttum Þjóöviljans i dag.
Á seinni fundinum átti svo aö
taka til viö aö ræöa þingsálykt-
unartillögur sem sumar hverjar
hafa beöiö lengi, óræddar. Þegar
til átti aö taka neyddist Friöjón
Þóröarson,sem nú gegnir störfum
Gils Guömundssonar sem forseti
þingsins,aö taka þessi mál af
dagskrá og slita fundi vegna
almennra fjarvista þingmanna.
Þess skal getiö aö nokkrir þing-
menn og ráöherrar eru nú á þingi
Noröurlandaráös iStokkhólmi, en
i gær voru einnig forystumenn
Sjálfstæöisflokksins aö kynna
blaöamönnum efnahagsmálatil-
lögur flokksins. Sá fundur hófst
kl. 3, en þaö er miöur starfstimi
Alþingis.
sgt