Þjóðviljinn - 15.09.1979, Blaðsíða 1

Enn ein holskeflan
DJOÐVIUINN
Laugardagur 15. september 1979 — 203. tbl. 44. árg.
Búvöruhækkun
eftir helgina
Ekki er um aö villast — skólarnir eru hafnir og þarmeð haustið. Þessi eru i Hliðaskólanum - Ljósm.
Leifur.
A mánudagsmorguninn brestur
á enn ein hækkun á landbúnaðar-
vörum — sú þriðja siðan i júni-
byrjun. Þá kostar mjólkurliterinn
254 krónur (fernan 500 krónur),
smjörkiióið 2.506 krónur og kilóið
af skyrinu hækkar i tæpar 500
krónur!
Eins og skýrt var frá i Þjóðvilj-
anum i gær, samþykkti rikis-
stjórnin á fundi sinum i fyrradag,
hækkun á landbúnaðarvörum,
eftir að hækkuninni hafði verið
frestað um rúml. hálfan mánuð
að tilmælum ráðherra Alþýðu-
bandalagsins.
Hækkunin á mjólk og mjólkur-
vörum nemur frá 19,5% i 38,4% ,
en á kindakjötinu frá 11,9% i
31,1%. Mjólk i 1 ltr. umbúðum
hækkar úr 200 i 254 krónur,
rjómapelinn úr 350 kr. i 427, kiló
af skyri úr 374 i 468 krónur, 45%
ostur úr 2113 i 2543 kr. kilóið, und-
anrennuliterinn úr 174 i 208 kr. og
kiló af smjöri hækkar i 2506 kr.,
en var áður 1810 kr.
Verð á nautakjöti hefur einnig
verið ákveðiö, hækkar það yfir-
leitt um 25%. í heilum og hálfum
skrokkum i öðrum verðflokki
kemur hvert kg. til með að kosta
1844 kr. en kostaöi fyrir hækkun
1478 kr.
Niðurgreiðslur á kindakjöti
verða óbreyttar eins og á mjólk
og mjólkurvörum. Verð til fram-
leiðanda fyrir dilkakjöt i 1. verð-
flokki hefur verið ákveöiö kr.
1.609.65 á kg. en það er 13.9%
hækkun frá verölagsgrundvellin-
um frá 1. júni.
Verðlagning landbúnaðarafurða:
Kemur til kasta þingsins
segir Svavar Gestsson, vidskiptarádherra
„Verðlagningarkerfi land-
búnaðarins hefur fyrir all-
mörgum árum gengið sér tii
húðar og er i raun ekkert annað
Niöurskuröur
á bústofni
;Kúm í
Ifækkaðfyrir
| norðan og j
jsauðfénu |
isunnanlandsi
Ljóst er nú að veruleg
fækkun hlýtur að veröa á bú-
stofni bænda I haust, vegna
harðindanna, sem hrjáð hafa
suma iandshluta.
Vandamál þetta var m.a.
til umfjöllunar I nýafstöön-
um aðalfundi Stéttarsam-
bands bænda og samþykkt
þar tillaga, sem fól það i sér,
að hlutast yrði til um að kúm
yrði frekar fækkað á Norður-
landi en sauðfé á Suöurlandi.
Yröi sá háttur hafður á
vegna markaösaðstæöna.
Formaður Stéttarsam-
bands bænda Gunnar Guð-
bjartsson, skýrði blaðinu svo
frá, aö hann hefði skrjfað
landbúnaðarráðherra og
óskað eftir þvi að hann skip-
aöi sérstakanefnd til þess að
fjalla um þetta mál, I sam-
ráöi við félagssamtök bænda
og ráðunauta.
en sjálfvirkt framreikningskerfi
gagnvart verðbólgunni, eins og
þetta nýjasta dæmi sýnir,” sagði
Svavar Gestson, viðskiptaráö-
herr^i samtali við Þjóðviljann i
gær. Svavar benti einnig á að
vegna óánægju með þetta kerfi
hefði ASI dregið fulltrúa sinn út
úr 6 manna nefndinni fyrir 14 ár-
um.
„Rikisstjórnin stóð I raun
frammi fýrir gerðum hlut, þegar
álit 6 manna nefndarinnar var
lagt fyrir hana i ágústlok,”sagði
Svavar ennfremur. „Þar var um
að ræða samhljóða álit þriggja
fuiltrua bænda og þriggja fulltrúa
neytenda umþessar miklu hækk-
andir. Ég lagði þá til og það varð
samhljóöa álit stjórnarflokkanna
allra að óhjákvæmilegt væri að
fresta afgreiðslu malsins —fara
ofani saumana á útreikningnum
og reyna að ná fram pólitisku
samkomulagi um breytingar.
Þegar málið var siðan tekið til
afgreiðslu nú i vikunni tókst það
ekki.
Við lögðum til aö hækkunin yrði
takmörkuð við það sem dygði til
þess að tryggja bændum sömu
Svavar Gestsson.
grunnkaupshækkanir og vfsitölu-
bætur sem aðrir hafa fengiö, en
það sem er umfram, yrði sett i
beina samninga við bændur. Þvi
var hafnaö, annar stjórnarflokk-
urinn hafnaði þessu vegna þess að
hann virtist reiðubúinn til að
svipta bændur verðbótum á laun,
hinn vegna þess aö hann neitaöi
aðmæta vandanum meösetningu
„Móttaka ” herstöðvaandstœðinga
VERÐUR VIÐ
,,Jú,,við ætlum að taka á móti
þeim. Aðgerðir eru i undirbúningi
og ekki fullmótaðar enn þá, en
fullyrða má að þær verða viö
hæfi”.
Þannig fórust Asmundi
Asmundssyni, formanni mið-
nefndar Samtaka herstöðvaand-
stæðinga orðer Þjóðviljinn spurði
hann eftir þvl i gær hvort „heim-
sókn” NATÓ herskipanna n.k.
Þegar NATÓ-
herskipin koma
á mánudag
mánudagsmorgun yrði ekki með
einhverjum hætti mótmælt af
sðrstakra bráðabirögöalaga eða
með auknum niöurgreiöslum.
Það var þvi aðeins ein leið fær aö
sinni, —sú aö staðfesta hækkun-
ina alla. Sú ákvörðun jafngildir
3,9% hækkun á visitölu fram-
færslukostnaðar. Tillögum Al-
þýðuflokksins um að synja alveg
um nokkra hækkun var hafnað
bæði af Alþýðubandalagi og
Framsóknarflokki, enda haefði
þaö skapað tilfinnanlegt vanda-
mál fyrir bændastéttina til viö-
bótar við þann vanda sem þar er
fyrir vegna lélegs árferðis og
veröjöfnunargjalds.
Hækkunin nú mun vafalaust
hafa i för með sér samdrátt i sölu
landbúnaðarafurða og sérfræð-
ingarteljaaðsá samdráttur muni
nema 8-10% á innanlands-
markaöi. Þaö mun enn auka
vanda bænda um 3-4 miljaröa
króna, sem annað hvort yrði bætt
með auknum útflutningsbótum
eða með beinni kjaraskerðingu.
Mig undrar mest það skilnings-
leysi sumra forystumanna
bændasamtakanna á þessu aug-
ljósa samhengi hlutanna en mál-
inu er ekki lokið.
Verðlagning landbúnaöar-
Framhald á 14. siðu
HÆFI
herstöðvaandstæðingum.
Eins og kunnugt er munu átta
herskip úr NATó-flotanum sigla
inn á Reykjavikurhöfn á mánu-
daginn kemur „i kurteisisheim-
sókn til vina- og bandalags-
þjóöarinnar” islensku.
Um það hvenær aðgerðirnar
yröu né heldur hvers lags vildi
Asmundur ekkert segja.
-úþ
Heildsöluverð á 1. flokki hækk-
ar úr 1.081 kr. i 1.432 kr. eöa um
32,5%.
Kindakjötshækkunin er sem
hér segir:
Súpukjöt hækkar úr 1173 i 1538
kr. kílóið læri úrkr. 1623 12051 kr.,
kótelettur úr 1790 kr. i 2242, heilir
skrokkar úr 1231 i 1608 kr. kilóiö
og heil slátur hækka úr 1530 kr. i
1712 kr.
Tap mjólkurframleiðenda
vegna frestunarinnar á hækkun-
inni þennan hálfa mánuð reiknast
framleiösluráði landbúnaðarins
vera um 200 miljónir króna að þvi
er fram kemur i skýrslu þeirra.
Neita
oliufélög
ad greiða
söluskatt?
,,Það hefur enginn fundur
verið haldinn I verðlags-
nefnd frá þvi bráðabirgða-
lögin voru sett,” sagði Vil-
hjálmur Jónsson, forstjóri
Oliufélagsins i gær, ,,og þar
sem hámarksverð á bensini
er 312 krónur þar til nefndin
hefur ákveðið annað, höfum
viðekki leyfi til að setja nýja
söluskattaukann ofan á það
verð, þó lögin taki vissulega
tii bensins.”
Bensinið hækkar þvi ekki I
317 krónur á morgun eins og
mennhföðugert ráö fyrir, en
þá koma söluskattslögin til
framkvæmda.
Vilhjálmur sagði aö nú
væri svo komið, m.a. vegna
gengissigs að útsöluverö á
bensfni væri langt fyrir neö-
an kostnaðarverð og þaö þó
enginn söluskattur væri
greiddur af leyfilegu há-
marksverði. „Það er vafa-
samt hverju á raunverulega
aö skila af þessu,” sagði
hann, „ef rikið neitar að
leyfa veröhækkanir til sam-
ræmis við kostnaö og
kannski verður það næsta
skrefið að neita að borga
söluskattinn.”
Trúlega rætist nú úr fyrir
oliusölumönnum n.k. miö-
vikudag þegar fundur verður
haldinn I verðlagsnefnd en
þar liggur fyrir beiðni frá
oliufélögunum um hækkun
upp i 375 krónur fyrir bensin-
litrann. Enginn fundur hefur
verið haldinn i nefndinni i 3
vikur, en formaður hennar
Björgvin Guðmundsson
hefur veriö erlendis i sumar-
leyfi.
—AI
Fjárlögin enn á
döfinni:
Erfið
fæðing?
I gær var á aukafundi
rikisst jórnarinnar f jallað um
efnahagsmálin þ.á m. verð-
bólguvandann og horfurnar
framundan meö tilliti til
þjóöhagsáætlunar fyrir áriö
1980. Eklert varð af af-
greiðslu f járlagafrum-
varpsiins á þessum fundi, en
búast má við fregnum af þvi
á næstunni.
—AI