Þjóðviljinn - 22.11.1979, Qupperneq 3
Fimmtudagur 22. nóvember 1979 ÞJÓDVILJINN — SIÐA 3
Kisilrykiö frá
Grundartanga:
Klsilrykiö frá Járnblendiverksmiftjunni i kögglubu ástandi á leiö I kvarnirnar i SementsverksmiOjunni. Efniö er flutt i opnum snigli(Ljósm. Jón)
„Menn vilja gjarnan
fá þetta rannsakað”
segirEinarKjartansson starfsmaður í
Sementsverksmiðjunni um kísilrykið
Einar Kjartansson kvarnarstjóri.
(Ljósm. Jón)
„Þetta efni kemur hingab
blautt og oft f slæmu ástandi. Þaö
er mikiö af köggium i þessu, sem
stifla oft trektarnar,” sagöi Einar
Kjartansson „kvarnarstjóri” i
Sementsverksmiöjunni á Akra-
nesi I viötali viö blaöamann Þjóö-
viijans, um kisilrykib frá Grund-
artangaverksmiöjunni, sem
biandaö er i sementiö.
„Þessu efni er mokaö upp i efn-
is geymsluna i siló, sem kvarn-
irnar eru svo mataöar úr,” sagöi
Einar. „Þar er töluvert ryk af
þessu. Þetta er óþekkt efni og
menn vilja gjarnan fá þaö rann-
sakaö, en ég veit ekki til aö þaö
hafi veriö rannsakaö slöan byrjaö
var aö nota þaö.”
Hann sagöi aö i verksmiöjunni
væru engan mengunarvarnir,
nema grimur fyrir vitum, sem
menn notuöu ef unniö væri I miklu
ryki. Mikiö af framleiöslunni er
blandaö meö klsilrykinu, t.d. er
þaö notaö I allt hraösement. eös
Vimuistaðamengiin á Vesturlandi:
Brýnt að stofna
rannsóknastofu
í tengslum við sjúkrahúsið á Akranesi, segir Hrafn
Friðriksson forstöðumaður Heilbrigðiseftiriitsins
„Rannsóknaaöstaöan vegna
vinnustaöamengunar er aldeilis
ófuiinægjandi á Akranesi,” sagöi
Hrafn Friðriksson forstööumaöur
Heilbrigöiseftirlits rikisins I sam-
tali viö Þjóöviljann. „Ég tel mjög
brýnt aö komiö veröi upp sæmi-
legri rannsóknastofu á sjúkra-
húsinu þar vegna nauösynlegrar
heiibrigöisþjónustu og skoöunar
ýmissa starfshóoa I héraðinu, svo
sem starfsmanna Sementsverk-
smiðjunnar, starfsmanna
Járnblendiverksmiöjunnar,
starfsmanna I skipasmiðaiönaöi
og öörum minni iönaöi auk hins
stóra hóps bænda I héraöinu.
Eins og sagt var frá I Þjóövilj-
anum í gær hefur rykmengun
aukist til muna I Sementsverk-
smiðjunni eftir aö farið var að
blanda kisilryki I sementiö og
kvarta starfsmenn undan útbrot-
um og óþægindum.
Hrafn Friöriksson sagði, aö
uppbygging slikrar rannsókna-
stofu krefðist töluverös
fjármagns. Taldi hann eðlilegt aö
reynt verði aö koma á samvinnu
um máliö á milli fyrrnefndra
hagsmunaaöila, sem aö sjálf-
sögðu yröi aö fjármagna tækja-
kaup og standa undir rekstri
Hrafn Friöriksson: Rannsókna-
stofu veröur aö koma upp nú
þegar á Akranesi.
rannsóknastofunnar ásamt meö
sjúkrahúsinu og heilsugæslu-
stöðinni. Komá yröi þessari skip-
an á nú þegar, aö öörum kosti
yrðu hinir ýmsu aöilar hver um
sig að pukrast með þessi mál hver
i sinu horni án fullnægjandi
árangurs. Auk þess væri sllkt
fyrirkomulag margfalt dýrara
fyrir aðila sjálfa og þjóöfélagið I
heild. — eös.
Heilbrigðisnefnd Skútustaðahrepps
um megunarvarnir við Kisiliðjuna:
Vítir seinagang og
kæruleysi
Fyrr I þessum mánuði sendi
heilbrigöisnefnd Skútustaöa-
hrepps bréf til Kisiliðjunnar viö
Mývatn, þar sem vlttur er seina-
gangur og kæruleysi sem ein-
kennt hefur aögeröir forráöa-
manna verksmiöjunnar til þessa I
ýmsum mengunarvörnum. Gerir
nefndin þaö aö tillögu sinni aö
stofnuö veröi sérstök hreinsunar-
deild viö Kisiliöjuna.
Heilbrigöisnefnd lýsir óánægju
sinni og vonbrigöum yfir þvl aö
ekki hefur enn verið gengiö frá
samningum um smlöi hreinsi-
tækja fyrir útblástursloft verk-
smiöjunnar. Vekur hún athygli á
aö verkfræöilega er þetta vanda-
mál þegar leyst og krefst þvi þess
aö þegar i staö veröi gengiö frá
kaupum á þessum hreinsi-
tækjum.
Þá gerir nefndin kröfur til þess
.að verksmiöjan láti þegar I staö
gera rannsóknir á efnainnihaldi I
affallsvatni sinu og möguleikum
á hreinsum þess.
Heilbrigöisnefndin gerir þaö aö
tillögu sinni aö hreinsunarmál
verksmiöjunnar veröi tekin alveg
nýjum tökum og sérstök hreins-
unardeild veröi skipuö þremur
fastráönum mönnum og veröi
einn þeirra verkstjóri sem sé
ábyrgur fyrir framkvæmdum.
Veröi þessari deild settar ná-
kvæmar og ákveönar starfs-
reglur.
M.a. sem vakin er athygli á 1
bréfinu er að aöbúnaöi I dælustöð
sem áöur hefur veriö bent á án
þessaönokkuö hafi verið aöhafst.
— GFr
en ókristallað og þvi
ekki jafn hœttulegt
„Rykiö sem kemur úr Járn-
blendiverksmiöjunni er mjög fln-
kornótt og þaö er ekki kristaliaö”,
sagöi Hrafn Friöriksson forstööu-
maöur Heilbrigöiseftirlits rikis-
ins. „Þetta er kisiloxiö eins og
kisilgúrinn I Mývatni. Þegar búiö
er aö glæöa kisiigúrinn hefur
hann kristailast aö miklu ieyti,
ailt aö 70% og þá er hann orðinn
svo hættuiegur heilsu manna.”
Þvi er það, aö þótt hér sé um aö
ræöa nákvæmlega sama efni, þá
eru eölisfræöilegir eiginleikar
þess og verkanir ólikar eftir þvi
hvort þaö er kristallað eöa ekki.
„Viö höfum ekki séö ástæöu til
aö stööva íblöndun kisilryksins I
sement aö svo stöddu” sagöi
Hrafn. „En ef þetta efni veldur
miklum óþægindum, þannig aö
menn geta hreinlega ekki unnið
viö þetta, þá getur þaö veriö næg
ástæöa til aö stööva Iblöndunina.
En á meöan ástandiö er svona
þarf aö beita öllum tiltækum
mengunarvörnum.” — eös
Verður
gefið frí
3. des.?
Siðari kosningadagurinn 3.
desember er mánudagur og
hefur hann óhjákvæmilega I
för meö sér los af ýmsu tagi.
Benedikt Gröndal forsætis-
ráöherra var aö þvl spuröur
á blaöamannafundi I gær
hvort rikisstjórnin hygöist
beita sér fyrir aö gera þenn-
an dag aö aimennum fridegi.
Hannsagöi aö þaö heföi ekki
veriö rætt innan stjórnarinn-
ar en þetta heföi hins vegar
boriö á góma I stjórnmála-
fiokkunum.
Benedikt sagöi aö auövelt
væri aö gefa frl hjá hinu
opinbera en til þess aö gera
daginn aö almennum frldegi
þyrfti aö gefa út bráöa-
birgöalög.
Þess skal aö lokum getiö
aö óhjákvæmilega veröur
gefiö friþennan dag I skólum
þar sem kosiö er og eins
veröa hinir fjölmörgu starfs-
menn kjörstjórna aö fá fri úr
vinnu sinni. — GFr
Noröurgata á Seyöisfirði. (Teikning: Þormóöur Sveinsson)
Arkitektanemarnir heita Árni
Kjartansson frá Höfn I Horna-
firði, Björn Marteinsson frá
Selfossi, Páll Gunnlaugsson frá
Reykjavik, Valdimar Haröarson
frá Keflavik og Þormóður Sveins-
son frá Reykjavlk.
Sl. sunnudag kynntu þeir félag-
ar hugmyndir sinar á mjög fjöl-
mennum borgarafundi á Seyöis-
firöi. FJuttur var fyrirlestur, sýnd
kvikmynd og stórt Hkan af skipu-
lagsútfærslunni. Aö lokum voru
umræöur og sýndu bæjarbúar
þessum hugmyndum mikinn
áhuga.
Valdimar Haröarson, einn
þeirra félaga, sagöi i stuttu
samtali við Þjóöviljann, aö þetta
verkefni höföaöi til allra, þar væri
Kynna skipulagsverkefni
/ Norræna húsinu i kvöld
i kvöld kl. 20.30 kynna fimm
arkitektanemar verkefni um
byggö á Seyöisfiröi I Norræna
húsinu. Fimmmenningarnir hafa
unniö aö þessu verkefni I tvö ár.
Þaö fjailar um markmiö og leiöir
I skipulagningu og húsbyggingum
bæja og er unnið sem lokaverk-
efni frá arkitektaskólanum I
Lundi, Sviþjóö.
tekist á viö vandamál sem flest ef
ekki öll bæjarfélög ættu viö aö
etja.
Þeir kynna verkefniö i Norræna
húsinu i kvöld með litskyggnum
og kvikmynd. öllum er heimill
aðgangur. — eös.