Þjóðviljinn - 01.06.1980, Qupperneq 5

Sunnudagur 1. júnl 1980. ÞJóÐVILJINN — SIÐA 5
Rætt við Hávarð Olgeirsson skipstjóra á Dagrúnu IS frá Bolungarvík
AAál málanna hjá
togarasjómönnum um
þessar mundir er vita-
skuld þorskveiðibannið
og þó alveg sérstaklega
framkvæmd þess. Flestir
virðast sjómenn vera
sammála fiskif ræðingum
um að nauðsynlegt sé að
takmarka þorskveiðar,
en menn greinir á um
hvernig að takmörkunum
þorskveiða skuli staðið.
Við heimsóttum Hávarð
Olgeirsson skipstjóra á
skuttogaranum Dagrúnu
ÍS frá Bolungarvík og
ræddum þessi mál og
fleira við hann, en fyrst
var hann spurður álits á
framkvæmd þorskveiði-
takmarkananna.
Vinnslan í landi ráði
— Meöalsjómannahafa verið
nokkuö skiptar skoöanir varö-
andi veiðibanniö. Þó hygg ég aö
flestir séu nú sammála um aö
nauösynlegt sé aö takmarka
þorskveiöarnar. Aftur á móti
greinir menn enn á um hvernig
skynsamlegast sé að fram-
kvæma veiöibanniö. Ég er
þeirrar skoöunar að sú aöferö
sem notuö er, sé ekki sú besta.
Ég tel aö vinnslan i landi eigi aö
ráöa I þessu efni. Þar á ég viö,
aö stööva eigi veiöar, þegar
húsin hafa ekki undan, veiöa
ekki meira en svo aö vel hafist
undan i landi. Ég tel vist aö meö
þvi móti yröi um næga friöun aö
ræöa.
Hefur þorskgengd aukist I
seinni tfð?
— Já, þaö tel ég vera og eins
er mun minna um smáþorsk 1
aflanum en var, og ég er ekki i
vafa um aö þaö má þakka
möskvastækkuninni og eins
skyndilokunum veiöisvæöa þar
sem of mikiö hefur veriö um
smáþorsk.
Hvert er þitt álit á hugmynd-
inni um kvótaskiptingu?
— Ég er henni algerlega and-
vigur og svo mun vera meö
flesta togarasjómenn hér á
Vestfjörðum. Viö erum meö
bestu togaramiðin hér hjá
okkur og þvi ekki nema eölilegt
aö viö séum andvigir kvóta-
skiptingu milli skipa.
Þeir vita sjálf-
sagt eitthvað/en....
Af þvi aö þú nefndir áöan aö
þorskur væri aö aukast, bendir
þaö þá til þess aö fiski-
fræöingarnir hafi rangt fyrir sér
þegar þeir halda þvi fram aö
þorskurinn sé ofveiddur?
Frá Bolungarvik
Skekkja í þessu
hjá
þeim
— Mér og fleirum hefur fund-
ist þorskstofninn fara vaxandi
uppá siökastiö; maöur hefur
þetta á tilfinningunni. Vissulega
eru sveiflur i veiöinni, annaö
kastiö er mokveiði af þorski, en
svo koma timar sem litiö fæst.
Þetta er svo sem ekkert nýtt
fyrir okkur sem þekkjum þessi
miö hér útaf Vestfjörðum;
svona hefur þetta alltaf verið.
Ég er ekki aö halda þvi fram aö
fiskifræöingarnir viti ekkert um
þetta mál, fjarri þvi, en ég hygg
aö þaö sé dálitil skekkja í þessu
öllu saman hjá þeim blessuöum.
— En talandi um ofveiöi og
veiöitakmarkanir, þá finnst
mönnum skjóta skókku viö
þegar sifellt bætast ný skip i
flotann. Nú er svo komiö aö okk-
ur er bannað aö stunda þorsk-
veiöar 1/4 hluta ársins og á
meðan bætt er nýjum fullkomn-
um skipum i flotann hlýtur þessi
banntimi aö lengjast frá ári til
árs. Nú erum viö reknir út á
grálúöuveiöar og fáum ekkert
fyrir aflann, ekki einu sinni
helming af þorskveröi. Þar ofan
Hávaröur Olgeirsson
á bætist svo aö grálúðuveiöin er
dýr hvaö veiöarfæri snertir, þar
sem toga veröur aö slæmum
botni. Svona háttarlag nær
engri átt.
— Mig langar aö skjóta þvi
hér að, aö ég tel aö sjómanna-
samtökin i landinu eigi aö taka
þaö inni kjarasamninga aö
stööva stækkun flotans. Kannski
einhverjum þyki þetta skrýtin
hugmynd, en ef aö er gáö, sjá
allir aö hvert skip sem bætist I
fiskiskipaflotann þýöir minni
afla fyrir hin sem fyrir eru og þá
um leiö minni tekjur til handa
sjómönnum. Það er þvi ekki svo
litiö hagsmunamál fyrir sjó-
menn aö stækkun skipastólsins
sé stöövuö. Vitanlega veröur
eölileg endurnýjun aö eiga sér
staö, en ekki fjölgun skipa.
Ef viö vikjum aöeins aö ööru
máli, nú er mikil vinna á skut-
togurunum og þénusta góö,
reyna menn ekki aö taka sér fri
ööru hvoru?
— Jú, og hjá okkur hefur sú
regla gilt aö leyfa mönnum aö
taka eins oft fri og þeir vilja. Aö
visu er þaö ekki hægt nú á grá-
lúöunni, þar sem allir vildu
helst vera I frii meöan á þeim
veiöiskap stendur, en aö ööru
jöfnu er reynt aö veröa ævinlega
viö óskum manna um fri. Viö
erum til aö mynda tveir skip-
stjórarnir og erum meö skipiö i
hálfan mánuö I senn, en siöan
skiptum viö hlutnum alveg
jafnt. Þaö er alveg nauösynlegt
aö menn geti tekið sér fri I
þessari vinnu sem er bæöi mjög
erfiö og þá ekki siöur vegna þess
aö ef menn gæta sin ekki eru
þeir fyrr en varir lentir inni
skattvitahring sem gæti leitt til
þess aö þeir heföu aldrei efni á
að taka sér fri og slikt vilja
menn af eölilegum ástæöum
foröast I lengstu lög. — s.dór
Rabbað vid Pétur Runólfsson rækjusjómann í Bolungarvík
Þegar blaðamann
Þjóðviljans bar að niður
við höfnina í Bolungarvík
á dögunum, voru menn i
óða önn að gera báta sina
klára fyrir handfæra-
veiðar sumarsins, eftir
ágæta rækjuvertíð. Einn
af þeim sem var að mála
bát sinn þarna var Pétur
Runólfsson, sem á óla IS
81, 13 tonna trébát sem
hann er með á rækju yfir
veturinn, en fer svo á
handfæri yfir sumar.
— Viö byrjum á rækjunni I
októberlok eöa byrjun nóvem-
ber og kvótinn er vanalega orö-
inn fullur svona i endaöan mars
eöa byrjun april, sagöi Pétur.
Hvernig gekk vertiöin I vetur?
— Mjög vel, þetta er ein af
bestu vertiðum sem ég man eft-
ir. Héöan hafa veriö geröir út 6
bátar á rækju I vetur af 9 bátum
sem máttu veiöa, þrlr nýttu ekki
leyfi sin.
Leikmanni þykja þetta nú
heldur litlir bátar til aö róa á yf-
ir vctrarmánuöina, þegar allra
veöra er von Pétur?
— Já þaö má kannski segja
þaö. Þess ber þó aö geta, aö viö
erum hér i Djúpinu eöa inná
fjöröum og lendum þvi sjaldan i
verulega vondum veörum, en þó
getur þaö vissulega komiö fyrir.
Maður
hefur
fyrir
olíunni
Pétur Runólfsson
Nú er þaö svo, aö hin siöari ár
hafa menn verið aö fá sér stærri
báta I þetta og geta þvi sótt i
verri veðrum en þeir sem eru á
litlu bátunum. En vegna þess aö
kvótinn er 5 tonn á viku á hvern
bát, þá setur það pressu á menn
á litlu bátunum aö róa i verri
veörum en æskilegt væri, vegna
þess aö af þessum 5 tonnum á
viku geymist ekkert til næstu
viku ef ekki er hægt aö róa
vegna veðurs eöa annars. Þetta
er kannski þaö hættulegasta.
Mér skilst aö nokkur rigur sé
á mili Bolvlkinga og tsfiröinga
útaf kvótaskiptingunni?
— Já, okkur Bolvikingum
þykir hlutur Isfiröinganna gerö-
ur of mikill og þeirra kvóti of
stór miöaö viö okkar sem aöeins
höfum eina vinnslustöö hér i
Bolungarvik. Hann er frá Isa-
firöi sjávarútvegsráöherrann
sem kom þeim reglum á sem nú
er fariö eftir.
Ef viö snúum okkur aö ööru,
hvenær byrjaröu á handfærum?
— Ég veit þaö nú ekki fyrir
vlst, en ætli þaö veröi ekki nærri
miöjum júni.
Hvaö veröiö þig margir á?
— Viö veröum bara tveir og
förum i útilegu; erum svona 3
daga aö veiöum I senn.
Og þaö er gott upp úr hand-
færaveiöunum aö hafa hér fyrir
vestan?
— Maöur hefur fyrir oliu á
bátinn vona ég.
— S.dór