Þjóðviljinn - 13.08.1980, Blaðsíða 2

2 StÐA — ÞJOÐVILJINN MiOvikudagur 13. ágúst 1980
Norrœn œskulýðsmálaráðstefna í Reykjavik:
„Mikilvægt aö fulltrúar landanna
kynnist reynslu hvers annars”
segir Ómar Einarsson framkvæmdastjóri Æskulýðsráðs Reykjavikurborgar
Norræn æskulýðs-
málaráðstefna stendur
yfir i Reykjavik þessa
dagana. Hana sækja
fulltrúar frá Bergen,
Gautaborg, Ábo, Ár-
ósum og Reykjavik.
Stendur ráðstefnan
fram til 15. ágúst og eru
fulltrúar á henni um 60
talsins. Höfuðviðfangs-
efni ráðstefnunnar eru:
atvinnuleysi ungs fólks,
þýðing tómstundastarfs
á krepputimum, sam-
takalaus æska og hús-
næðismál æskufólks.
Ómar Einarssonframkvæmda-
stjóri Æskulýösráðs Reykjavíkur,
sem sér um framkvæmd ráð-
stefnunnar, sagði blaöam. Þjóö-
viljans l stuttu spjalli að þaö sem
af væri hefði ráðstefnan gengið
mjög fjörlega og vel fyrir sig.
Flestir ráðstefnugestir hefðu
komið til landsins á laugardag og
heföi verið byrjað á þvi aö sýna
þeim heimildarmynd um ísland
og fara með þá f kynnisferð til
Gullfoss og Geysis.
A mánudeginum heföi svo ráð-
stefnan byrjað af alvöru og heföi
fyrst verið rætt um atvinnuleysi
unglinga og hvað væri hægt að
gera i þeim málum. Umræöunum
um þaö mál var stjórnað af hópn-
um frá Sviþjóð sem jafnframt
hafði framsöguerindi um málið.
Mikil umræða varð á eftir erindi
svianna og varð að lengja fyrir-
hugaöan umræðutima. Að sögn
Omars er atvinnuleysi unglinga
ekki svo brennandi vandamál
fyrir Islendinga, eins og málin
stæöu i dag.en aftur á móti væru
hin þrjú umræðuefnin mjög at-
hyglisverð fyrir okkur.
Þar væri um að ræða þau
vandamál sem sköpuöust þegar
drægi úr fjármagni til æskulýðs-
starfa vegna kreppuástands I
þjóöfélaginu. Framsögu i þvi
máli hafðihópurinnfrá Bergen en
á eftir fór fram umræða i vinnu-
hópum og þeirra f milli. Þar kom
fram athyglisvert dæmi um
framtak ibúa eins bæjar i Sviþjóö
sem gátu með styrk frá rikinu
byggt skautahöll fyrir 2 miljónir
sænskra króna en á fram-
kvæmdaáætlun sænska rikisins
átti sama höliin að kosta 5 milj-
Frá norrænu æskulýðsmálaráöstefnunni, sem stendur yfir I Reykjavik þessa dagana.
Myndir Ella
flestir erleridu gestirnir heim-
leiðis þá um daginn.
Ómar sagði að aöaláhersla
hefði veriö lögð á hópvinnu á
þessari ráðstefnu og störfuðu
pólitikusar, fulltrúar félagsstarf-
semi og embættismenn borganna
i sér hópum þannig aö þessir aö-
ilar hefðu tök á því að kynnast
sjónarmiðum starfsfélaga sinna i
öðrumlöndum. ómar kvaðst þess
fullviss að þetta fyrirkomulag
gæfi mikið i umræðu og það væri
nauösynlegt aö þessir aðilar töl-
uðu saman.
Að sögn Omars er ráöstefnan
styrkt úr Norræna menningar-
málasjóðnum og tsland þvi ein-
ungis framkvæmdaraðili ráð-
stefnunnar. Kostnaöur erlendu
fulltrúanna við að koma hingaö
svoog uppihald greiðist af þeirra
bæjarfélögum. 011 gögn frá ráð-
stefnunni verða send Noröur-
landaráði og þeim aöilum sem að
æskulýösmálefnum starfa svo og
Norræna menningarmála-
stjóðnum,sem eins og áöur sagði
stendur undir meginkostnaöinum
við ráöstefnuna. — áþj
ónir króna.
I gær höfðu svo fulltrúar Arósa
framsögu um samtakalausa æsku
og i dag hefur hópur frá Ábo
framsögu um húsnæðisvandamál
unglinga. A fimmtudag veröa
lagðar fram greinargerðir frá
bæjunum um æskulýös-
starfsemina og kynntar ýmsar
nýungar i starfsemi æskulýðs-
félaga sem komið gætu þátttak-
endum að gagni. Ráöstefnunni
lýkur svo á föstudag og halda
Omar Einarsson, framkvæmda-
stjóri Æskulýðsráðs Reykjavíkur,
sem sér um framkvæmd ráð-
stefnunnar.
Atvinnuleysi unglinga:
„Stjórnvöld leysi vandann”
— segir Peter Olssen, fulltrúi frá Gautaborg
Eitt af umræðuefnum
norrænu æskulýðsmála-
ráðstefnunnar sem
haldin er á Hótel Loft-
leiðum þessa dagana er
atvinnuleysi unglinga.
Vandamálið er okkur ís-
lendingum svo til ókunn-
ugt, þó aðeins hafi örlað
á atvinnuleysi meðal
unglinga á tímabili i
sumar meðan málefni
frystihúsanna voru sem
óráðnust. Framsöguer-
indi um atvinnuleysi
unglinga var flutt af
fulltrúunum frá Gauta-
borg og átti blaðam.
Þjóðviljans stutt spjall
við fulltrúa Æskulýðs-
ráðs Gautaborgar, Pet-
er Olsson, um þetta mál.
Peter tók fram i upphafi að at-
vinnuleysi unglinga væri engan
veginneins mikið vandamál I Svi-
jóð eins og það væri t.d. i Eng-
landi, Danmörku og Vestur-
Þýskalandi. Hann sagöi aö marg-
irhéldu þvi fram að hægt væri að
sigrast á vandanum með skipu-
lögðum aðgeröum bæjar- og
sveitarfélaga. Það væri mikil
bjartsýni. Atvinnuleysi unglinga
væri aðeins angi af miklu stærra
fyrirbæri, sem atvinnuleysi i
heiminum væri. Þetta væri al-
þjóðlegt vandamál og hans skoð-
un sú að meöan kapitalistiskt
neysluform væri rikjandi þá
krefðistþað þess aö visst atvinnu-
leysi væri fyrir hendi i hverju
þjóöfélagi. 1 góðæri væri vinnu-
aflið lokkaö að með freistandi til-
boöum eins og t.d. I SKG-verk-
smiðjunum I Gautaborg þar sem
hann ynni. Þar væru lærlingar
teknir inn án nokkurrar sérkunn-
áttu meöan vel gengi, en þegar
illa áraði þá væri þess krafist að
verkafólkið væri fullmenntað i
sinu fagi áður en þaö fengi vinnu.
Þannig gætu eigendur atvinnu-
tækjanna ráðskast að vild sinni
með kröfurnar til verkkunnáttu
starfsfólksins.
Annan þátt i þessu vandamáli
kvað Peter vera þróunina i skóla-
málum. Skólarnir og atvinnu-
markaðurinn héldust ekki i hend-
ur og þeir sem útskrifuöust úr
skólunum heföu litla eða enga
reynslu 1 atvinnulifinu. 1 Sviþjóð
væri það einnig töluvert vanda-
mál að unglingunum þætti þaö
ekki fint að vinna I verksmiöju
eöa öðrum álika atvinnugreinum.
I skólunum væri mest talað um
lækna, lögfræðinga og eigendur
einkafyrirtækja en litið niður á
fólk sem ynni venjulega vinnu.
Þessu þyrfti að breyta og koma
jafnvægi á umræðu skólanna um
starfsgreinar. Mótsagnakennt I
þessu sambandi kvað Peter áróð-
ursslagorð atvinnurekenda I Svi-
þjóö þar sem þeir ráðlegðu ung-
mennum að „veöja á eigin hæfi-
leika”, þá verði þau eitthvað stórt
og bent væri á stjörnur eins og
Abba og Björn Borg til að sýna
fram á að „draumurinn” geti
rætst. Svo skilji þessir sömu aöil-
ar ekkert I þvi, að enginn vill
vinna i verksmiðjunum.
Varðandi umræðurnar á ráö-
stefnunni um unglingaatvinnu-
leysi sagði Peter aö mest hefði
veriö rætt um, hvaö æskulýösfé-
lögin gætu gerttil að draga úr at-
vinnuleysi unglinga. Komiö hefðu
fram hugmyndir um að virkja
unglingana i félagsstarfsemi ým-
iskonar, auka samstööu þeirra á
meöal og fá æskulýðsráöin til að
styöja við bakið á þeim hreyfing-
um. Þetta sagði Peter að væri Ut-
af fyrir sig ágætt, hinsvegar væri
það staðreynd að á erfiðum tim-
um væri launþegahópum att upp
á móti hver öðrum af atvinnurek-
endum sem hefðu hag af þvi að
þessir hópar næðu ekki saman til
að vinna að sameiginlegum kröf-
um sinum. Þannig væri i dag ráö-
ist að innflytjendum I Svfþjóö og
sagt að þeir taki atvinnu frá Svi-
um, þó svo þetta fólk finni svo til
eingöngu störf sem Svium finnast
fyrir neðan viröingu sina og lita
þvi ekki viö.
Peter sagði að lokum, aö á
heildina litiö, væri ekki hægt að
segja aö neinar ákveönar tillögur
um lausn vandans heföu komið
fram, enda ætti öllum að vera
ljóst að atvinnuleysi væri vanda-
mál sem ekki yrði leyst af æsku-
lýðsmálaráðstefnu og æskulýös-
ráðum. Það væri hlutverk stjórn-
valda.
-áþj.
Sameining Laxúr-og Landsvirkjunar
Aflt á athugunarstigí
segir Sigurjón Pétursson
Enn eru I gangi viöræður milli
eignaraðila Landsvirkjunar og
Laxárvirkjunar um sameiningu
þessara fyrirtækja, en sem kunn-
ugt er óskuðu eigendur Laxár-
virkjunar eftir þvi að sameinast
Landsvirkjun þegar borgarstjórn
Reykjavikur felldi samkomulag
þessara aöila um stofnun nýs
fyrirtækis.
Sigurjón Péturssonsem sæti á i
viðræðunefndinni fyrir Reykja-
vikurborg sagði I samtali við
Þjóöviljann i gær að nefndin hefði
ekki hist fullskipuö nema einu
sinni. Hins vegar væri undirnefnd
starfandi og væri hún nú að kynna
sér þær ýmsu leiðir sem nýta
mætti við mat á eignum Laxár-
virkjunar og Landsvirkjunar.
Komi aöilar sér ekki saman um
matiö, veröa dómkvaddir menn
látnír skera úr. „Þetta er enn allt
á athugunarstigi”, sagði Sigur-
jón, „og Htið af málinu að frétta.”
Birgir ísl. Gunnarsson sem
einnig á sæti i nefndinni fyrir
hönd Reykjavlkurborgar ve-
fengdi á sínum tlma að laga-
ákvæöið, sem Laxárvirkjunar-
menn nú vilja beita og heimilar
sameiningu fyrirtækjanna, væri
enn gilt. Sigurjón sagði að
ákveðiö hefði veriö aö láta dóm-
ara gefa álit sitt á þessari staö-
hæfingu Birgis, en þó án nokkurra
skuldbindinga um að þeim niður-
stöðum yrði hlýtt. Til þessa verks
væru þeir, sem til hefði verið
leitaö, fúsir en hefðu óskaö
greinargerðar frá Birgi um hvers
vegna hann vefengdi laga-
Peter Olsson, einn af fulltnium
Gautaborgar á æskulýðsmála-
ráðstefnunni. Mynd: Ella.
ákvæðin. Bjóst Sigurjón viö aö
álit dómaranna og greinargerö
Birgis myndu liggja fyrir um
næstu mánaðarmót. Þess má
geta aö Albert Guðmundsson sem
einnig var skipaður i viðræðu-
nefndina hefur óskað eftir að vera
leystur undan störfum i henni og
hefur Davíð Oddsson tekið viö af
honum. — AI