Þjóðviljinn - 25.11.1980, Blaðsíða 7

Þri&judagur 25. nóvember 1980. þjóDVILJINN — SIÐA 7
Páll Theódórsson gluggar I bók Einars Olgeirssonar „tsland I skugga heimsvaidastefnunnar”, en Einar áritaöi hana fynr fjölda
fundarmanna. — Ljósm. gel.
Mikiö mæddi a' starfsfdlki landsfundar og hér eru þau Margrét Tómasddttir, ólafur Jdns-
sonogRúnarGeirSigurösson a&störfum. — Ljósm. gel.
viötækra efnahagsaögeröa. I þeim efnum
ber aö leggja höfuöáherslu á að haft verði
strangt taumhald á verölagsþróuninni i
landinu, ýmist meö beinum stöövunar-
aögeröum eöa mjög nákvæmum eftirlits-
aögeröum. 1 þeim efnum leggur Alþýöu-
bandalagiö alveg sérstaka áherslu á nauð-
syn þess aö fylgst veröi vandlega meö þró-
un innflutningsverölags.
II. Nokkur
grundvallaratridi
Alþýðubandalagiö vekur athygli á þeim
hagstæðu aðstæöum sem þjóöin býr við
meö rlkulegar lifrænar auölindir og gnægö
endurnýjanlegra orkulinda þótt takmark-
aöar séu. Þessar auölindir þarf þjóöin aö
nýta meö skipulegum hætti þannig aö þær
skili sem bestum aröi i bráð og lengd jafn-
framt þvi sem varöveitt sé heilbrigt
umhverfi og gimsteinar islenskrar náttúru.
Þannig mun Alþýöubandalagiö beita sér
fyrir framsýnni auölindastefnu og félags-
legri uppbyggingu atvinnulifs I landinu meö
sem mestri hlutdeild og ábyrgö starfs-
manna á hverjum vinnustað.
Islenskt atvinnulif getur tekiö örri þróun
og tryggt aukinn afrakstur á næstu árum og
áratugum. Tæknibylting örtölvunnar og
aörar nýjungar þurfa aö nýtast I þágu
fjöldans meö styttri vinnudegi og fleiri
tómstundum fyrir marga i staö atvinnu-
leysis og félagslegrar upplausnar. 1 þessum
breytingum þarf starfandi fólk að vera ger-
endur en varast þröngsýni og hagsmuna-
togstreitu innbyröis. Hér þarf aö bregöast
skjótt viö og meö markvissum hætti, þar
sem nú þegar eru dæmi um uppsagnir
verkafólks vegna tilkomu örtölvunnar.
Alþýðubandalagiö er reiöubúiö til aö veita
liösinni i þessum efnum I samvinnu viö
fjöldasamtök launafólks, bændur og sjó-
menn,meö aukinn jöfnuö aö leiöarljósi. En
til þess aö geta náö verulegum árangri þarf
flokkurinn aukinn stuöning alþýöu þessa
lands. Alþýöubandalagið leitar eftir full-
tingi úm leiö og þaö leggur áherslu á eftir-
talin meginatriöi:
Tekjuskipting —
jöfnuður
Núverandi tekjuskiptingu veröi breytt
lágtekjufólki i hag en á kostnaö þeirra sem
aöstööu hafa til aö hagnast á verðbólgu og
safna aröi á annarra kostnaö.
Félagsleg nýting
auðlinda
Sköpuö veröi viötæk samstaöa um skipu-
lega hagnýtingu auölinda þar sem virt
veröi takmörk þeirra og hafnað rányrkju.
Alþýöubandalagiö telur aö tryggja veröi
almannaráö yfir islenskum auölindum og
nýtingu þeirra til almannaheilla. Komiö
veröi I veg fyrir aö brask og gróðalögmál
ráöi feröinni um ráöstöfun sameiginlegra
gæöa, sem skila þarf óskertum frá kynslóö
til kynslóöar.
Lýðrœði — sósialismi
Alþýöubandalagiö leggur rika áherslu á
kröfur sinar um lýðræði, m.a. meö virkum
áhrifum starfsmanna á vinnustööum og
þátttöku i ákvörðunarferli þjóöfélagsins.
Flokkurinn undirstrikar aö lýöræöi og
sósialismi eru óaöskiljanleg stefnumiö.
Flokkurinn hvetur til allsherjarátaks til aö
efla félagsleg eignarform og til að auka
möguleika almennings til áhrifa á atvinnu-
rekstur og starfsumhverfi. A þessu sviöi
þyrftu verkalýðsfélögin og starfsmanna-
félög aö stuöla aö umræöu og aðgeröum,
m.a. i ljósi margháttaörar reynslu sem
fengisthefur sumsstaöar erlendis hin sföari
ár.
Valddreifing
Alþýöubandalagiö leggur á þaö áherslu aö
dreifa valdi og ábyrgð á sem flestra hend-
ur. 1 þvi sambandi telur flokkurinn
nauðsynlegt aö efla sveitarfélögin i landinu
og auka sjálfræöi þeirra svo aö þeim veröi
kleift aö leysa þau fjölmörgu félagslegu
verkefni sem þau standa fr@mmi fyrir.
Jafnrétti
1.
Verulega vantar á raunverulegt jafnrétti
kynjanna, bæöi I starfi og félagslifi.
Alþýöubandalagiö litur á þaö sem skyldu
sina aö vera i fararbroddi i jafnréttis-
baráttunni. Móta þarf stefnu um
fjölskyldumál er feli i sér ráöstafanir til aö
tryggja konum tækifæri til þátttöku og
áhrifa til jafns viö karla á öllum sviöum
þjóðllfsins. Þetta á ekki sist viö i félags-
málahreyfingum svo og viö framboö og
kosningar til Alþingis og sveitarstjórna.
2.
Samræmt lifeyriskerfi fyrir alla landsmenn
komi til framkvæmda 1982, eins og
rikisstjórnin hefur gefiö fyrirheit um.
3.
Alþýðubandalagiö lýsir fullum stuöningi
viö baráttu fatlaöra fyrir fullu jafnrétti.
Ennfremur leggur flokkurinn rika áherslu
á, aö alþjóöaár fatlaöra 1981 skili fötluöum
árangri.
4.
Tryggja veröur ibúum landsins jöfn tæki-
færi til menningarlifs og félagslifs hvar
sem þeir búa á landinu og sem jöfnust lifs-
kjör i landshlutum.
5.
Alþýðubandalagiö minnir sérstaklega á
nauösyn þess aö fyrir næstu kosningar náist
samstaöa um lagfæringar á kjördæmaskip-
an og kosningafyrirkomulagi.
Alþýöubandalagiö leggur áherslu á eftir-
farandi grundvallaratriöi I þeim efnum:
— Aö tryggöur sé fullur jöfnuöur milli
stjórnmálaflokka þannig aö fuli
samsvörun sé milli atkvæöatölu og
þingstyrks alira flokka.
— Aö dregiö ver&i úr þvi mikla mis-
vægi sem nú rikir milli einstakra
kjördæma um fjöida þingmanna og
ibúafjölda, þannig aö svipaö hlutfall
fáist og viö kjördæmabreytinguna
1959.
Flokkurinn telur réttlætanlegt a&
fjölga þingmönnum til aö ná þessu
marki.
— Aö ákveöiö veröi aö stjórnmáia-
flokkur, sem hlýtur tiltekiö lág-
markshlutfall atkvæ&a i kosningum
skuli eiga rétt til landskjörinna
þingsæta, jafnvel þó aö hann hafi
ekki hlotiö mann kosinn i kjördæmi.
Hlutfalliö gæti veriö 5—8%.
— Kosningaréttur miöist viö 18 ára
aldur.
III.
Sjálfstæöi þjóöarinnar
— friöarstefna
Varöveisla sjálfstæöisins hefyr áratugum
saman veriö meðal brýnustu baráttumála
Islenskra sósialista. Islenskar auölindir
þarf aö vernda gegn ásókn erlends fjár-
magnsog innlenda atvinnustefnu veröur aö
leggja til grundvallarbættum lifskjörum og
efnahagslegu sjálfsforræöi. Þegar banda-
lag erlendra stóriöjufyrirtækja og gamalla
viöreisnarafla gerir A ný tilraunir til land-
vinninga mun Alþýöubandalagið sem fyrr
standa vörö um sjálfsstjórn tslendinga á
auðlindum og framieiöslustarfsemi.
Landsfundurinn varar viö þeim stjórn-
málaöflum sem vilja gera erlendar verk-
smiöjur aö helstu driffjööur I atvinnulifi ls-
lendinga og fá þannig erlendum auöhring-
um húsbóndavaid i hagkerfi landsins.
Alþýöubandalagiö minnir á, aö menn-
ingarhugsjón tslendinga er sa gullni þráöur
sem gefiö hefur stjórnarfarslegu og efna-
hagslegu sjálfstæöi æöra gildi. Islenskur
menningararfur, skapandi list og lifandi
saga eru dýrmætustu þættirnir i lifskjörum
þjóöarinnar og trygging fyrir rótfestu á
hraöfara breytingaskeiöi þegar alþjóölegt
auövald og eriend herveldi kappkosta aö
hneppa smáþjóöir i fjötra, afmá sérkenni
þeirra og gera þær auðsveipari. Auöugt og
sjálfstætt menningarlíf er þvi meginfor r-
sendan i sjálfstæöishreyfingu nútimans. A
komandi árum veröur aö styrkja þá for-
. sendu á alla lund.
Alþýöubandalagiö mun áfram leitast viö
aö tengja saman i eina heild baráttuna fyrir
stjórnarfarslegu, efnahagslegu og menn-
ingarlegu sjálfstæöi og hefja um leið nýja
sókn fyrir friöarstefnu. Þegar vigbúnaöur
eykst og nýjar stríösáætlanir veröa stefnu-
mál Bandarikjastjórnar veröur æ nauösyn-
legra aö útskýra fyrir Islendingum eöli her-
stöövanna i landinu og leita vlötækrar sam-
stöðu i baráttunni fyrir brottför hersins og
úrsögn Islands úr NATO.
Tæknibúnaöur Bandarikjanna hér á landi
hefur gert Keflavik aö einhverju mikilvæg-
asta skotmarkinu i hernaöarátökum á At-
lantshafi og þar meö skapaö meginhluta is-
lensku þjóöarinnar bráöa tortimingar-
hættu. Þaö er þvi brýnt aö herinn veröi á
brott úr landinu.
Alþýðubandalagiö telur brýnt aö allir
landsmenn geri sér ljóst hvernig þjóöin
hefur veriö dregin inn I gereyöingarkapp-
hlaup stórveldanna. Alþýöubandalagiö
mun þvi leggja höfuöáherslu á samfeilda
umræöu og viötæka samfylkingu i her-
stöövamálinu og beita öllum kröftum sin-
um til aö koma I veg fyrir frekari hernaöar-
uppbyggingu i landinu.
Meö fjórföldun oliubirgöa hersins á Is-
landi og nýjum birgbastöövum I Noregi eru
Bandarikin aö auka vigbúnaö á norðurslóð-
um og styrkja þannig likurnar á þvi aö
hernaöaruppgjör veröi á ný.likt og I heims-
styrjöldunum tveimur, aöallega i Evrópu.
A sama hátt og öflug andófshreyfing hefur
nú risiö i Noregi gegn bandariskum birgða-
stöövum þar hefur Alþýöubandalagið lagst
gegn þvi aö hér verði eðlisbreyting á oliu-
birgöageymslu hersins með fjórföldun
rýmisins, nýjum hafnarmannvirkjum,
þjónustu viö stærri flugflota ásamt flug-
vélamóöurskipum og stækkun á umráöa-
svæði Bandarikjanna á Islandi. Þess vegna
hafnar Alþýbubandalagib tillögum um
hernaöarmannvirkin I Helguvik, sem
mundu enn auka þá árásarhættu sem felst i
eöli bandarisks vigbúnaöar á Islandi og
breyta bráöabirgðaaöstööu Bandarlkjanna
hér I varanleg vigvirki.
Landsfundur Alþýöubandalagsins minnir
hins vegar á að flokkurinn hefur I áraraöir
barist gegn þeirri mengun sem er samfara
starfsemi hersins og krefst þess aö þeirri
hættu sem byggðarlögunum á Suöurnesjum
stafar af gömlum geymum hersins veröi
bægt frá með öðrum leiðum en þeim sem
feli i sér aukiö geymslurými hersins og
skeröingu á framtiöarlandi byggöarlag-
anna, enda hefur hin nýja Hitaveita Suður-
nesja stórlega dregið úr oliuþörf hersins.
Alþýðubandalagið mun hér eftir sem
hingaö til leggja höfuöáherslu á aö draga úr
skaðvænlegum áhrifum hersetunnar og
áréttar i þvi sambandi nauösyn á skjótri og
undanbragöalausri framkvæmd þeirrar
sérstöku atvinnuáætlunar fyrir Suöurnes,
sem ákveöin er i samstarfssamningi rikis-
stjórnarinnar og samþykkt var á Alþingi.
Landsfundur Alþýöubandalagsins beinir
þvi til herstöðvaandstæðinga I öllum stjórn-
málaflokkum, aö þeir taki nú höndum
saman og hefji nýja sókn I baráttunni fyrir
brottför hersins og varbveislu friðarins. Is-
lenska þjóöin veröur aö gera sér skýra
grein fyrir þeim hættum sem felast i vig-
búnaöarkapphlaupinu og þvi gereyðingar-
kerfi sem Bandarikin hafa flækt Island I.
Alþýöubandalagiö mun ekki láta sitt eftir
liggja I sliku sóknarstarfi, enda verða ekki
stigin nein þau skref sem styrkja vigbún-
aöaraðstöðu Bandarikjanna á tslandi
meöan flokkurinn er i rikisstjórn.
A samstarfsvettvangi Norðurlanda
verður að taka upp umræöu um friðlýsingu
Noröaustur-Atlantshafsins og stofnun
kjarnorkuvopnalauss svæöis á Noröurlönd-
um. AlþýðubandalagiCmun leita eftir sam-
vinnu viö alla þá, sem vilja fylkja sér um
slika stefnu. Sérstaklega þurfa hinar fá-
mennu fiskimannaþjóðir, Islendingar,
Færeyingar og Grænlendingar, aö taka
höndum saman I baráttunni gegn ásókn al-
þjóðlegs auövalds og erlends hervalds.
Aöal islenskrar utanrikisstefnu þarf aö
felast i góöum samskiptum við aörar
þjóöir, samhug og samhjálp til handa þeim
sem höllum fæti standa og samstarf allra
þjóöa i þvi skyni að mynda fylkingu friöar
og jafnréttis, menningar og manngildis.