Þjóðviljinn - 12.05.1982, Page 8

8 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 12. mai 1982
„Söfn eru ómetanlegar LWjT
menningarstofnanir”
segir Smári Geirsson
í viðtali um safnmál
í Neskaupstað
í Neskaupstað hafa um nokk-
urra ára skeið verið starf-
ræktar þrjár menningarstofn-
anir, sem eru allar frásagnar-
verðar, hver á sinn hátt.
Innan bæjarstjórnar hefur
verið rætt um örlög þessara
stofnana og afdrif, þ.e. hvernig
megi bæta hag þeirra og gera
veg þeirra sem mestan. Þessar
stofnanir eru Bæjarbókasafnið,
Minjasafn Neskaupstaðar og
Náttúrugripasafn Neskaup-
staðar, en einkum það siðast-
nefnda hefur gert garðinn
frægan i Neskaupstað, enda er
það svonefnt höfuðsafn sinnar
tegundar i Austfjarðafjórðungi.
12.000 bindi
En i þvi skyni að fá svalað forvitninni um
þessi mál, ræddi Þjóðviljinn við Smára
Geirsson kennara i Neskaupstað; hann á
jafnframt sæti i Sögunefnd bæjarins og
hefur átt sæti i Safnanefnd einnig.
— Hvernig er safnamálum háttað i Nes-
kaupstað, Smári?
„Það er þá kannski rétt að byrja á bóka-
saíninu, sem er að minu mati ein af merk-
ari menningarstofnunum bæjarins. Þar er
nú að finna um 12.000 bindi i safninu, að þvi
er ég best veit, og mér er tjáð af bókafull-
trúa rikisins, að það væri mjög vel rekið
undir stjórn Ingibjargar Magnusdóttur
bókavarðar. Safnið er til húsa i félags-
heimilinu Egilsbúð, en býr þar við þvi
miður of þröngan kost.
Minjasafnfð í
bráðabirgðahúsnæði
I minjasafninu eru til um 250 skrásettir
munir og þeir munir eru nú geymdir i
bráðabirgðahúsnæði, sem er ekki til þess
falliðað sýna munina eða varðveita þá eins
og vera ber. Vanda minjasafnsins þarf auð-
vitað að kippa i lag, þvi margir munanna
eru skemmtilegir og eiga hiklaust að koma
fyrir almenningssjónir
Rannsóknir náttúru-
gripasafnsins
Náttúrugripasafnið er eign bæjarfélags-
ins, en rikið veitir nokkurn styrk til starf-
seminnar, enda er safnið svonefnt höfuð-
safn sinnar tegundar i fjórðungnum sam-
kvæmt markaðri stefnu Safnastofnunar
Austurlands. Náttúrugripasafnið er opið al-
menningi yfir sumartimann og þar eru til
sýnis auðvitað náttúrugripir af margvis-
legu tagi, en auk þess er þar að finna á
veggspjöldum margvislegar upplýsingar
um ýmislegt það, sem safnið hefur rann-
sakað og kannað á undanförnum árum, en
það hefur i vaxandi mæli tekið að sér ýmis
rannsóknarverkefni fyrir ýmsa aðila, m.a.
lifrikisrannsóknir I tengslum við fyrir-
hugaðar virkjunarframkvæmdir hér á
Austurlandi undir forystu Einars Þórarins-
sonar, jarðfræðings, forstöðumanns safns-
ins. En Náttúrugripasafnið situr viö sama
borð og önnur söfn aö þvi leytinu til, að það
er i leiguhúsnæði, sem hentar starfsemi
þess ekki vel.
Að endingu má svo geta skjala- og
myndasafns, sem hefur reyndar ekki verið
hleypt formlega af stokkunum enn, en það
er þegar komið i allgott húsnæði, þar sem
grúskurum og öðrum áhugamönnum gefst
færi á að komast i margt þaö, sem ekki
hefur legið fyrir augum almennings áður.
Norðfirðingar hafa verið svo heppnir, að
hér hafa verið margir góðir ljósmyndarar,
og nú er i safninu talsvert af góðum ljós-
myndum, sem eru auðvitað ómetanlegar
heimildar um fyrri tima. Þaö er óhætt að
segja að skjala- og myndasafnið hefði
aldrei orðið til, ef ekki heföi notiö við Guð-
mundar Sveinssonar, sem hefur unnið ötul-
ega að þvi að koma safninu upp og er nú
forstöðumaður þess.”
— Hafa einhverjar tillögur verið settar
fram um úrbætur á húsakosti þessara
safna?
„Já, málefni safnanna hafa verið mikið
til umræðu. Það hefur t.d. verið rætt, að
bókasafnið fengi framtiðaraðstöðu i Fram-
haldsskólahúsinu nýja. Bókasafnsfræö-
ingar hafa aftur á móti verið gagnrýnir á
þá lausn, og ég á nú frekar von á þvi að sú
lausn verði tekin til endurskoðunar.
Safnahús
Einnig hefur sú hugmynd komið fram,
sem mér finnst best fallin til að bæta vanda
allra safnanna um ókomna framtið, en hún
er sú að reist verði sérstakt safnahús, er
muni hýsa Minjasafnið, Skjala- og mynda-
safnið og Náttúrugripasafnið og jafnvel
Bókasafnið lika, ef horfið verður frá þvi að
hýsa það i Framhaldsskólanum”.
— En er einhver akkur að þvl að hafa
söfnin öll undir sama þaki?
„Jú, vist er það nú að mörgu leyti. Safna-
hús eru að verulegu leyti sérstaklega hönn-
uð með tilliti tii hlutverks sins, og allri
slikri sérhönnun fylgir ákveðinn kostnaður.
Auk þess held ég að sé hagræðing að þessu
fyrirkomulagi, þar sem söfnin gætu nýst
betur en ella i þágu til dæmis kennslunnar.
Náttúrugripasafnið nýtist þegar til
kennsluþarfa, en allt slikt myndi auðvitaö
aukast verulega i safnahúsi, sem stæði
undir nafni.
Glldi safna
Svo hafa góð og aðgengileg söfn ekki
siður hlutverki að gegna þegar um er að
ræða verk, eins og nú er verið að vinna að á
vegum bæjarins, sem er sagnaritun Norð-
fjarðar frá upphafi vega fram á okkar dag.
ögmundur Helgason sagnfræðingur hefur
veriðráðinn til þess starfs, og það er ekkert
vafamál, að söfn eins og skjala- og mynda-
safnið og minjasafnið, eru afar mikilvæg,
þegarum verkefni af þessu tagi er að ræöa.
Erfiður róður
En það hefur einmitt verið mikill og erf-
iður róður að grafa upp öll þau gömlu skjöl,
sem vitað er að eru til einhvers staðar, en
finnast ekki þrátt fyrir itrekaða leit”.
— Getur ekki einfaldlega verið um þá
skýringu að ræða, að safnarar lúri á slikum
heimildum eða jafnvel gömlum munum og
vilji ekki láta það fara úr sinum höndum?
„Jú, það er vel hugsanlegur möguleiki.
En ekki sist vegna þess er mikilvægt að
koma upp góðri safnaaðstöðu, þar sem
starfar fólk með sérþekkingu á hverju sviði
fyrir sig, svo fólk sem geymir i fórum
sinum eitthvað það, sem á erindi á safn,
fáist stil að láta það frá sér, vitandi það, að
hlutnum er komið i bestu hugsanlega
geymslu.
Innsýn í fortiðina
Það er nefnilega aðeins með góðum
söfnum af öllu tagi, sem við aukum við
menningu okkar;góð söfn geta veitt okkur
ómetanlega innsýn i fortiðina, og fært
okkur þannig ákveðin sannindi um það,
hvers vegna við búum við jafn góð kjör og
raun ber vitni i dag”.
— jsj
Rabbað við Sigrúnu
Framhald af bls. 5
Ekki kvenna- eða karla-
mái heldur...
Hins vegar er það alltaf
slæmt, þegar konur láta ekki
ljós sitt skina — og þá er ég ekki
að tala vegna kvenna, heldur
vegna þeirra mála, sem snerta
bæjarfélagið I heild sinni. Það
er æskilegt, að fjallað sé um öll
mál af báðum kynjum”.
— Viltu þá meina, að það sé
munur á þvi, hvernig kynin
fjalla um hin ýmsu mál?
„Já, mér finnstþað — og ég er
þá alls ekki að tala um, að
ákveöin mál séu kvennamál og
önnur karlamál, heldur aðeins
það, að ákveðnir málaflokkar
standa konum e.t.v. nær, og á
þeim málaflokkum er oft öðru-
visi tekið en á sumum mála-
flokkum”.
— t hverju er sá munur fólg-
inn?
„Það er nú kannski ekki svo
auðvelt að henda reiður á þvi,
svona I stuttu máli. En það má
e.t.v. segja, að konur séu tilfinn-
inganæmari, og að það endur-
spegli að einhverju leyti um-
fjöllun þeirra um ákveðin mál.
Þannig að hinn mannlegi þátt-
ur, sem svo er stundun nefndur,
kemur betur I ljós.
óþrjótandi verkefni
En samt er þetta afskaplega
einstaklingsbundiö milli kynja.
Viö þekkjum dæmi um viðsýna
karlmenn eins og konur, og
þekkjum lika dæmi um þröng-
sýnar konur — þetta fer auðvit-
að að verulegu leyti eftir þekk-
ingu og áhugasviði hvers ein-
staklings fyrir sig”.
— Nú ert þú aö láta af störfum
sem bæjarfulltrúi — a.m.k. i
bili. Geturöu lýst þvi i stuttu
máli, hvernig eigi að stjórna
bæjarfélagi eins og því, sem er
hér I Neskaupstað?
„Það er auðvitað erfitt að al-
hæfa nokkuð i þvi sambandi.
Það eru margir, sem vinna við
stjórnun eins bæjarfélags, og
það þarf að taka tillit til margra
grundvallarþátta, svo sem al-
menns atvinnuástands og stefna
og strauma i þjóðlifinu yfirleitt.
Nú, verkefnin sem þarf að
vinna eru auövitað óþrjótandi,
öfugt við framkvæmdaféð — en
til þess að það verði nýtt sem
best er nauðsynlegt að raða
framkvæmdum með tilliti til
þeirrar heildaruppbyggingar,
sem verið er að vinna að.
Svo má ekki gleymast, að einn
af mikilvægari þáttum i stefnu-
markandi ákvarðanatöku af þvi
tagi, sem um er að ræða i þessu
samband\er auðvitað opið starf
og samvinna við bæjarbúa”.
Þar með var Sigrún rokin
burt, enda að mörgu að hyggja,
þegar kosningar eru i nánd.
— jsj.
Framboðslisti Alþýðubandalagsins í Neskaupstað
I. Kristinn V. Jóhannsson.
forseti bzjarstjórnar.
Blómslurvöllum 27.
2. Klma Guömundsdóttir. 3. LoRi Kristjánsson.
forslööumaöur KgilsbúOar. bæjarstjóri.
Mýrargötu 29. t>iljuvöllum 4.
4. Smári Geirsson.
kennari.
Nesbakka I.
5. I>óröur Þóröarson.
skrifstofumaöur.
Hólsgötu K.
6. Lilja Aöalsteinsdóttir.
hjúkrunarfræöingur
Gilsbakka 13.
7. Auöur B. Kristinsdóttir.
sérkennari,
Blómsturvöllum 35.
K. Guömundur Bjarnason.
skrifstofumaöur.
t>iljuvöllum 31.
9. Sijjrún t>ormóösdóttir,
forstööumaöur sundlaugar.
Mvrargata 41.
10. Kristinn Ivarsson.
húsasmiöur.
Blómsturvöllum 47.
II. Guöjón B. Magnússon.
blikksmiöur.
Marbakka 11.
12. Marfa (iuöjónsdóttir.
hárskeri.
Starmýri 17.
13. Ilelgi Jóhannsson.
sjómaöur.
Valsmýri 5.
14. Geröur óskarsdóltir.
skólameistari.
Nesbakka 3.
15. Magni Kristjánsson
skipstjóri.
Melagötu II.
16. t>órhallur Jónsson.
efnaverkfræöingur.
Nesbakka 13
17. Kristin Lundberg.
talsimavöröur.
t>iljuvöllum 33.
1K. Sigfinnur Karlsson.
formaöur Verkalýösfélags
Noröf jaröar, Hliöargötu 33.