Þjóðviljinn - 03.12.1982, Page 1

UOBVIUINN
Pálmi Jónsson
landbúnaðarráð-
herra sigraði Eyj-
ólf Konráð með
yfirburðum í
prófkjöri
Sj álfstaeðisflokksins
áNorðurlandi
vestra.
Sjá 3
desember 1982
föstudagur
47. árgangur
271. tölublað
Bókaútgefendur
hafa gengist fyrir
könnun á því hvaða
bækur voru farnar
að seljast mest um
mánaðamótin.
Landbúnaðarvörur
hafa hækkað
verulega og tveir
ráðherrar svara
spurningum um
þær hækkanir
Steinullar-
verksmiðja á
Sauðárkróki
Rúmlega 50.000 manns fá láglaunabætur
Bótagreiðslur fyrir jól
Bætur nema 5—6% tekna síðasta árs segir Ragnar Arnalds fjármálaráðh.
Samstaða að nást
Nýjar hugmyndir og
tíðir fundir
Nú í vikunni hefur verið fjallað
ýtarlega um kjördæmamálið á
fundum þingflokkanna, og einnig
hafa formenn flokkanna eða full-
trúar þeirra haldið tíða fundi.
Til umræðu hafa aðallega verið
nýjar hugmyndir sem byggja á lít-
illi fjölgun þingmanna, auknum
jöfnuði milli flokka auk jöfnunar
milli kjördæma og því að tekin
verði upp ný reikniaðferð við út-
hlutun kjördæmakjörinna þing-
sæta í hvcrju kjördæmi. Miðað er
við að uppbótarsætum fækki veru-
lega þar sem hið nýja kerfi sem nú
er til umræðu tryggir jöfnuð milli
flokka strax við kjör hinna kjör-
dæmakjörnu þinginanna mun bet-
ur en núgildandi kerfi.
Núgildandi kerfi gerir ráð fyrir,
að þegar kjördæmakjörnum þing-
mönnum innan eins kjördæmis er
skipt á milli flokka, þá sé deilt með
hlaupandi tölu, einn, tveir, þrír,
fjórir o.s.frv., - þannig að sé t.d.
A-listi með 1000 atkvæði, þá þurfi
B-listi ekki að fá nema 3001 at-
kvæði til þess að þriðji maður B-
lista nái kjöri á undan fyrsta manni
A-lista.
Sú regla sem nú er rætt um og
Formenn stjórnmálaflokkanna og staðgenglar þeirra settust á fund um kjördæmamálið í gærkvöldi: Svavar
Gestsson, Friðrik Sophusson, Ólafur G. Einarsson, Steingrímur Hermannsson, Tómas Arnason
kennd er við mann að nafni Lagué
mælir hins vegar svo fyrir um, að
aðeins skuli deilt' með oddatölum,
það er 1 - 3 - 5 o.s.frv. Með þessu
móti dygðu t.d. fyrsta manni á A-
lista 1000 atkvæði til að fella 2.
mann á B-lista, þótt B-listinn hefði
2999 atkvæði, vegna þess að annað
sæti lista fær aðens heildartölu list-
ans deilt með þremur. Þessi
regla Lagué hefur lengi verið í gildi
víða m.a. á öllum Norðurlöndun-
um nema hér, sums staðar með
minniháttar frávikum þó.
Svo virðist sem forystumenn
flokkanna séu nú nær samkomu-
lagi en áður, en þó of snemmt að
spá neinu um málalyktir.
um kjördæmamáfið?
Steinullarverksmiðjan h.f. var
formlega stofnuð á Sauðárkróki í
gær. Innborgað hlutafé er núna um
77: miljón króna, en kostnaður við
að reisa hana verður ekki minni en
100 miljónir króna. Áætlað er að
framleiðsla á steinull gæti hafist ár-
ið 1985 og yrði þá miðað við 5000
smálesta framleiðslu á ári, en það
er nokkru meira en árleg notkun
íslendinga nú er.
Gert er ráð fyrir því, að við verk-
smiðjuna starfi um 40 manns.
„Ég er að vonast til að hægt verði
að afgreiða tillögur sem fyrir liggja
um láglaunabæturnar nú fyrir
helgina þannig að hægt verði að
greiða fyrsta hluta þeirra út fyrir
jólin“, sagði Ragnar Arnalds f]ár-
málaráðherra í samtali við Þjóð-
viljann í gær.
Við setningu bráðabirgðalaga
ríkisstjórnarinnar í haust var jafn-
framt ákveðið að verja 180 miljón-
um króna í láglaunabætur til að
vera á móti tekjuskerðingunni 1.
desember. 50 miljónum króna
verður varið í þessu skyni nú í des-
ember, og við spurðum ráðherra
hvaða viðmiðanir væru hafðar þeg-
ar bæturnar væru ákveðnar.
„Bæturnar koma fyrst og fremst
til fólks sem hefur haft tekjur upp á
25-100.000 kr. á síðasta ári sam-
kvæmt skattaframtali. Það þýðir að
rúmlega 50.000 einstaklingar fá að
meðaltali 3.400 kr. í þremur
greiðslum, og stefnt er að þeirri
fyrstu nú fyrir jól, en þar yrði um
800-1500 kr. á ræða. Þá er tekið
tillit til eigna, og fari t.d. hrein
eign hjóna framúr um það bil
650.000 krónum í árslok 1981,
skerðast bæturnar. Það samsvarar
rúmgóðri 4-5 herbergja íbúð.“
En hvað með þá sem hafa haft sk.
reiknaðar tekjur?
„Við munum kanna sérstaklega
allstóran hóp manna sem ekki eru
launamenn, heldur einyrkjar sem
hafa haft áætlaðar tekjur á skatt-
framtali eins og t.d. iðnaðarmenn
sem selja vinnu sína á eigin vegum
og hafa áætlaðar tekjur sem lenda á
fyrrgreindu tekjubili."
Og hvað vegur þessi láglauna-
uppbót mikið á móti verðbóta-
skerðingunni?
„Fyrir meginþorra láglaunafólks
nema láglaunabæturnar 5-6% af
útsvarsskyldum tekjum liðins árs“,
sagði Ragnar Arnalds fjármálaráð-
herra að síðustu.
- v.
Gegndarlaus innflutningur húsgagna
og einingarhúsa:
Er tréiðnaður að
leggjast í rúst?
Af 58 húsgagnasmiðjum 1980
eru aðeins 25-27 starfandi í dag
Opin umræða um
einingarleiðir
Viðtal við Svavar Gestsson formann
Alþýðubandalagsins
Samkvæmt könnun sem bygg-
ingamenn gerðu í Reykjavík, kem-
ur í Ijós að af 58 fyrirtækjum sem
húsgagnasmiðir störfuðu í árið
1980, hafa 25-27 fyrirtæki hætt
störfum. Þá var gerð könnun á þró-
un mannafla í þeim fyrirtækjum
sem eftir standa og þar kemur í Ijós
að 23% fækkun starfsmanna hefur
orðið í 10 stærstu fyrirtækjunum í
greininni. Þetta kom fram á þingi
Sambands byggingamanna sem
haldið var í Munaðarnesi 19.-21.
nóvember.
í ályktun um atvinnumál segir að
byggingamenn geri sér ljóst að
gegndarlaus innflutningur fullunn-
innar trjávöru á undanförnum
árum sé að leggja allan tréiðnað í
landinu í rúst. Segir einnig að það
hálfkák sem verið hafi í uppbygg-
ingu húsgagnaiðnaðarins muni
sigla greininni í strand á örfáum
árum. Sama þróun sé í bygginga-
iðnaði og lýsi sér í gegndarlausum
innflutningi fullbúinna eininga-
húsa.
Byggingamenn krefjast þess að
koma eigi í veg fyrir innflutning
þessara iðnaðarvara með öllum til-
tækum ráðum, en einnig beri að
styrkja þessar greinar innanlands
eftir bestu getu. Þá er þess krafist
að EFTA-samningar verði haldnir
af nágrannalöndum og að skólun
og öll fræðsla í iðnaði hérlendis
verði aðlöguð breyttum tíma. - v.
„Samfylkingarhugmyndir eru
jafnan uppi í vinstri hreyfingunni
og þær verða fyrst verulega aðkall-
andi á tímum þegar að kreppir",
segir Svavar Gestsson formaður
Alþýðubandalagsins í samtali við
Þjóðviljann. „En það skiptir miklu
að verkalýðssinnar og vinstri menn
bregðist við áður en það er um
seinan eins og nú síðast hefur orðið
upp á teningnum í Bretlandi, Dan-
mörku, Noregi og Þýskalandi.
Við þurfum að læra af reynslunni
og muna t.d. hversu sárlega seint
samfylkingin gegn fasismanum
komst af stað upp úr 1935 eftir að
( verkalýðssinnar höfðu skipt sér
upp í flokka og alltof lengi legið í
hælunum hver á öðrum.
Við í Alþýðubandalaginu viljum
efna til opinnar umræðu um sam-
stöðuleiðir vinstri manna og verka-
lýðssinna áður en það er of seint og
hægri öflin vaða yfir pólitíska
sviðið hér á landi eins og gerst hef-
ur sumstaðar annarsstaðar í Evr-
ópu á síðustu misserum."
- ekh
Sjá 8