Þjóðviljinn - 25.08.1983, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 25. ágúst 1983 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5
— Öðru hverju á stjórnartímabili dr.
Gunnars Thoroddsen var Jóhannes í
sambandi við forystusveit Alusuisse, t.d.
gekk dr. Muller beint á fund hans niðri í
Seðlabanka eftir að hafa hafnað öllum til-
lögum Hjörleifs um leiðréttingu samn-
inga og hækkun á raforkuverði í maíbyrj-
un 1982. Þessi „heiðursmaður" hefur nú í
þriðja sinn alla þræði af íslands hálfu í
hendi sinni í viðræðum við Alusuisse og
kippu af stjórnmálamönnum á eftir sér í
bandi sem fyrr, — segir í greininni. Mynd-
in er frá fyrsta viðræðufundi deiluaðila
eftir stjórnarskipti, en þeir eru nú orðnir
þrír án árangurs.
Álsamningar
/ • •
i ongstrœti
Nordals
Seinagangurinn í viðræðunum
milli íslenskra stjórnvalda og
Alusuisse er nú orðinn mjög
óþægilegur fyrir stjórnarflokkana
báða og þá sem mest höfðu sig í
frammi í aðförinni að Hjörleifi
Guttormssyni sl. vetur. f tvígang,
þ.e. fyrir viðræðufundina í júlí og
nú í ágúst hefur Morgunblaðið
gefið mjög ákveðið í skyn að sam-
komulags væri að vænta milli
aðila, a.m.k. bráðabirgðasam-
komulags um hækkun raforku-
verðsins og síðan yrði tekið til af
krafti að ræða um aðra hluti svo
sem skattamál og stækkun álvers-
ins.
„ Viðræður milli vina“
Ekkert af þessu hefur gengið
eftir og enn sem fyrr fær almenn-
ingur og menn í forystuliði ríkis-
stjórnarflokkanna ekkert að vita
um stöðu málsins, svo ekki sé
minnst á stjórnarandstöðuna.
Reynt er að gæta þess sem vand-
legast að ekkert almenningsálit á
íslandi sé að trufla þessar „við-
ræður milli vina“. Það hefur að
vísu ekki tekist eins og til var
stofnað vegna þess hvernig upp-
lýsingastreymi var um álmálið og
stöðu áliðnaðar í heild í tíð fyrr-
verandi ríkisstjórnar á vegum þá-
verandi iðnaðarráðherra. Þetta
hefur leitt til þess að áhrifaaðilar
eins og Jónas Kristjánsson rit-
stjóri DV þekkja vel til málsins
og skilja að hér er um hörð við-
skiptaleg átök að ræða. Hann og
fleiri verða ekki auðveldlega
stimplaðir sem handbendi Al-
þýðubandalagsins og malandi
Morgunblaðsins og Framsókn-
arforystunnar um „sök Hjörleifs"
er að verða heldur hjáróma.
Vinnukariar
Jóhannesar
Annað sem lægra hefur farið er
nú smám saman að renna upp
fyrir þeim sem fylgjast með máls-
meðferð í tíð „öðruvísi heiðurs-
manna“, svo notuð séu orð dr.
Paul Múllers. Það er hin sérkenn-
ilega staða og ofurtök dr. Jó-
hannesar Nordal í þessum samn-
ingum sem hinum fyrri við Alu-
suisse. Það er ekki aðeins að Jó-
hannes stjórni þessum viðræðum
í umboði ríkisstjórnar og
iðnaðarráðherra, heldur hefur
hann dregið með sér sem vinnu-
menn fyrir „viðræðunefnd um
stóriðju" nána samverkamenn
sína fyrr og síðar, þá Garðar Ing-
varsson, forstöðumann lána-
deildar Seðlabankans og Hjört
Torfason hrl., lögfræðing Lands-
virkjunar. Hinn fyrri vann að því
í árdaga álþreifinga af hálfu Alu-
suisse upp úr 1960 að afla gagna
og upplýsinga fyrir auðhringinn
varðandi fsland og þýða þau gögn
yfir á þýsku. Hinn síðari var þá
þegar lögfræðingur Stóriðju-
nefndar viðreisnarstjórnarinnar.
Báðir eru þessir „heiðursmenn" í
innsta hring í Sjálfstæðisflokkn-
um. Garðar Ingvarsson hefur alla
tíð verið einn fremsti talsmaður
hinnar erlendu stóriðjustefnu í
„sérfræðingaliði" Sjálfstæðis-
flokksins
Geir Hallgrímsson og þing-
flokkur Sjálfstæðisflokksins til-
nefndu Hjört Torfason í álvið-
ræðunefnd síðustu ríkisstjórnar,
og sat hann þar sem slíkur yfir 50
fundi og fékk öll málsgögn eins
og fulltrúar annarra þingflokka.
Þessum ráðgjöfum Geirs-arms
Sjálfstæðisflokksins og dyggum
handbendum Jóhannesar Nordal
hefur nú verið troðið að sem
starfsmönnum Viðræðunefndar-
innar.
Óskemmtileg
aðstaða
Það hlýtur að vera heldur
óskemmtileg aðstaða sem hinum
fulltrúum ríkisstjórnarinnar,
þeim dr. Gunnari G. Schram og
Guðmundi G. Þórarinssyni er
búin, að hafa ekki til annarra að
leita sem starfsmanna fyrir
nefndina en dyggra handbenda
Geirsliðsins í Sjálfstæðisflokkn-
um. Þannig tryggir Jóhannes
Nordal hins vegar forræði sitt enn
frekar en ella og er þó margt ót-
alið.
Og hvernig er það svo með
blessaðan iðnaðarráðherrann
Sverri Hermannsson? Hvert á
hann nú að leita til að mynda sér
sjálfstæða skoðun á málinu og
fylgjast grannt og gagnrýnið
með? Jú, hann hefur að vísu feng-
ið leyfi til að tylla ráðuneytis-
stjóra sínum Páli Flygenring nið-
ur við eitt borðshornið á samn-
ingafundum, en aðeins til að
hlusta, enda hefur ekki heyrst að
iðnaðarráðuneytið eigi neitt til
þessa máls að leggja nema svona
rétt að skrifa undir í fyllingu
tímans.
„Fagvinnan" í málinu fer öll
fram á vegum hins óskeikula for-
manns, hjá Seðlabankastjóran-
um og forstöðumanni lánadeildar
niður í Seðlabanka og hjá stjórn-
arformanni Landsvirkjunar uppi
í Landsvirkjun, án þess að stjórn
Landsvirkjunar hafi hið minnsta
um málið heyrt eða af því frétt að
starfslið Landsvirkjunar komi
þar nærri. Raunar hefur „ritar-
inn“ Garðar Ingvarsson for-
stöðumaður lánadeildar Seðla-
bankans fengið það verkefni að
stjórna þeirri „fagvinnu" sem
stjórnarformaðurinn hefur sett í
gang innan Landsvirkjunar, án
þess að minnast á það aukateknu
orði við stjórn fyrirtækisins. hvað
þá að henni sé treyst til að fá í
hendur þá pappíra, sem unnir eru
eftir forsögn Garðars Ingvars-
sonar í húsinu við Háaleitisbraut.
NetJóhannesar
Þetta er í aðalatriðum það net
sem Jóhannes Nordal hefur lagt
út hér á heimavígstöðvunum með
dyggri aðstoð Birgis ísleifs og
Geirs Hallgrímssonar. í þessu
neti á ekki aðeins að halda
iðnaðarráðherranum föngnum,
ef hann ætlaði að fara að sýna
óháð tilþrif, heldur enn frekar
Gunnars-liðinu innan Sjálfstæð-
isflokksins sem hlýtur að gera
nokkrar kröfur til dr. Schrams,
svo ekki sé minnst á Framsóknar-
flokkinn og fulltrúa hans Guð-
mund G. Þórarinsson, sem af
ýmsum ástæðum gæti verið farið
að líða illa í búrinu hjá Jóhannesi.
Framsóknarflokkurinn á hér
ekki síður en Sjálfstæðisflokkur-
inn mikið í húfi. Forysta hans
með Steingrím, Halldór Ás-
grímsson og Guðmund G. Þórar-
insson tók á síðasta vetri Jóhann-
es Nordal trúanlegan, þegar hann
sagðist hafa boðlega lausn í ál-
málinu á hendi, bara ef menn
gætu ýtt Alþýðubandalaginu og
Hjörleifi til hliðar. Út á þau orð
Seðlabankastjórans gekk Guð-
mundur G. út úr álviðræðunefnd-
inni í desember 1982 og út á svip-
aðar staðhæfingar skrifaði þáver-
andi formaður bankaráðs Seðla-
bankans, Halldór Ásgrímsson,
varaformaður Framsóknar-
flokksins. upp á vantrauststillög-
una á Hjörleif iðnaðarráðherra í
febrúar 1983. Þá þegar hafði Jó-
hannes Nordal lagt net sín af
kostgæfni og hann taldi sig hafa
tök á málinu á sama hátt og 1966
og 1975.
Öðru hvoru á stjórnartímabili
dr. Gunnars Thoroddsen var Jó-
hannes í sambandi við forystu-
sveit Alusuisse, t.d. gekk dr.
Múller beint á fund hans niðri í
Seðlabanka eftir að hafa hafnað
öllum tillögum Hjörleifs um
leiðréttingu samninga og hækkun
á raforkuverði í maíbyrjun 1982.
Heiðursmenn reyna í
þriðja sinn
Þessi „heiðursmaður“ hefur nú
í þriðja sinn alla þræði af íslands
hálfu í hendi sinni í viðræðum við
Alusuisse og kippu af stjórnmála-
mönnum á eftir sér í bandi sem
fyrr. Árið 1975 gerði hann samn-
inga um minna en ekki neitt við
Alusuisse og dró þá Steingrím
Hermannsson og Ingólf Jónsson
með sér út í ófæruna. Til ráðgjaf-
ar hafði hann þá sína dyggu þjóna
Garðar Ingvarsson ogHjörtTorf-
ason hrl. og menn finna þá hina
sömu einnig á myndum við há-
borðið 1966.
Dr. Múller er nú sem fyrr
reiðubúinn að „skipta á sléttu"
eftir formúlunni „give and take“
rétt eins og 1975 og auðvitað ætl-
aðist hann til þess af Jóhannesi
Nordal að ganga nú eins og þá til
slíkra samninga. Það sem breyst
hefur er hins vegar ný sýn til
málsins og vitneskja fjölda
manna og þorra almennings um
þau mistök sem þá voru gerð
öðru sinni.
Reynslan af álsamningunum til
þessa hrópar í himininn og stöð-
ugt bætast þar við ný teikn. -
Spurningin nú er m.a. um það,
hvort Gunnar G. Schram og
Guðmundur G. Þórarinsson
ganga sjáandi út í ófæruna með
Jóhannesi eða hvort þeir kunna
fótum sínum forráð sem stjórn-
málamenn. Sú áhætta blasir
nefnilega við, að samningar sem
fela í sér áframhald á meðgjöf af
íslands hálfu inn í stórgróðafyrir-
tæki Alusuisse í Straumsvík,
komist ekki í gegnum háttvirt Al-
þingi, jafnvel þótt iðnaðarráð-
herrann og ríkisstjórnin léti
lokka sig inn í öngstræti undir
leiðsögn Jóhannesar Nordal.
k.
Bara-rokk
/
í
Reykj avík
Bara-flokkurinn akureyrski
leggur land undir fót í vikulokin og
rokkar fyrir Reykvíkinga. Þeir
verða í Safarí í kvöld, á Borginni á
föstudagskvöld og í Félagsstofnun
stúdenta á laugardagskvöld. Svo er
bara að koma og rokka.
Austur-
þýskur
orgelleikur í
Kristskirkju
Austurþýski orgelleikarinn
Christoph Krummacher heldur í
kvöld orgeltónleika í Kristskirkju ■
Reykjavík.
Christoph Krummacher er há-
skólaorganisti í Rostock, hinum
forna Hansabæ við Eystrasalt.
Hann kennir þar orgelleik. heldur
fyrirlestra um orgeltónlist og hefur
skrifað ýmsar greinar um hana í
blöð og tímarit.
Krummacher er fyrsti austur-
þýski orgelléikarinn sem heldur
tónleika á íslandi. Hann hefur áður
leikið fyrir Sovétmenn, Pólverja,
Rúmeni, Vestur-og Austur-Þjóð-
verja og Svía.
Tónleikarnir í Kristskirkju hefj-
ast klukkan 20.30. Á efnisskrá eru
verk eftirTunder, Buxtehude, Bo-
yvin, Frescobaldi, Boely og
Brahms.
Norrœna húsið
Síðasta
opna
húsið
I Opnu húsi í kvöld kl. 20:30 mun
Hjálmar Ólafsson formaöur Nor-
ræna félagsins halda fyrirlestur á
sænsku og tala um ísland - land og
þjóð á mörkum hins byggilega
heims. Á eftir fyrirlestrinum verð-
ur sýnd kvikmynd Osvaldar Knut-
sens „Fjallaslóðir“, en sýning henn-
ar tekur 28 mín.
Þar með lýkur þessari sumardag-
skrá, sem einkum var ætluð ferða-
mönnum frá Norðurlöndunum, en
hefur einnig verið vel sótt af íslend-
ingum.
I anddyri hefur sýningin á ís-
lenskum sjófuglum, sem Náttúr-
ufræðistofnun og Náttúrugripa-
safnið standa að, verið sett upp aft-
ur og verður hún opin til mánaða-
móta á venjulegum opnunartíma
hússins.
I sýningarsölum Norræna húss-
ins eru sýningarnar um norrænt
landnám og búsetu til forna opnar
daglegakl. 14-19, en athygli er vak-
in á því að þeim lýkur sunnudaginn
28. ágúst.