Þjóðviljinn - 17.10.1983, Qupperneq 4
NÝ SÓKN
Ingjaldur Hannibalsson blaðar í tímaritinu What’s new in industry? Bókasafn stofnunarinnar er ekki eingöngu ætlað starfsmönnum innanhúss, heldur er öllum frjálst að koma þangað sér til
uppfræðslu. Ljósm. E.OI.
Upplýsingaiðnaður
Leið til bættra lífskjara
Ingjaldur Hannibalsson: Efáhuginn erfyrir hendi ættumvið ekki að standanágrannaþjóðum að baki.
15-20þúsund manns í upplýsingaiðnaði eftir nokkra áratugi?
Við íslendingar erum
langt á eftir nágrannaþjóð-
um okkar á sviði upplýsing-
aiðnaðar, bæði hvað snertir
hlutfallslegan mannfjölda
sem starfar innan þessarar
greinar sem og hversu
miklu fjármagni er varið til
þróunar og uppbyggingar.
En þróunin hefur verið hröð
á undanförnum árum og ég
hef trú á að hún geti orðið
sambærileg við það sem
gerist erlendis, ef menn
bara hafa áhuga á því, sagði
Ingjaldur Hannibalsson for-
stjóri Iðntæknistofnunar ís-
lánds þegar Þjóðviljinn
sótti stofnunina heim á
dögunum.
„Fyrir nokkrum árum störf-
uðu nokkrir tugir manna við
upplýsingaiðnað, en nú má
segja að þar starfi nálægt 1000
manns. Fjölgunin hefurorðið
20-30% á ári undanfarin ár.
Ef vöxturinn verður um 25%
á ári á næstu árum eins og er-
lendis mun þessi tala meira en
tífaldast á tíu árum. En þá yrði
þessi atvinnugrein að hafa náð
fótfestu á erlendum mörku-
ðum og það höfum við að
nokkru leyti gert. Það eru til
fyrirtæki sem þegar eru farin
að nýta þá miklu sérþekkingu
sem hér er til í sjávarútvegi og
flytja út dýran rafeindabúnað
og annað fyrir sjávarútveginn.
Það er svið sem við getum ein-
beitt okkur að á næstu árum.
Menn gera sér vonir um að
eftir nokkra áratugi geti 15-20
þúsund manns haft atvinnu af
upplýsingaiðnaði. “
Þrjú
aðalsvið
Hvað er upplýsingaiðnaður?
„Það má . skipta þessari
atvinnugrein upp í þrjú aðalsvið.
í fyrsta lagi framleiðsla á raf-
eindabúnaði. í öðru lagi fram-
leiðsla hugbúnaðar fyrir tölvur. í
þriðja lagi komum við að hagnýt-
ingu tölvutækni í fjölmiðlun og
fjarskiptum. Þetta er í megind-
ráttum það sem upplýsingaiðnað-
ur snýst um. Þessa tækni er í
reynd hægt að nýta á svo til öllum
sviðum þjóðlífsins. Þannig er
hægt að gera hinar hefðbundnu
atvinnugreinar hagkvæmari en
þær eru í dag. Það er mikil þörf
fyrir þessa framleiðslu á innan-
landsmarkaði, en auðvitað verð-
um við líka að flytja hana út til
annarra landa. Þar nefnum við
t.d. rafeindabúnað sem tengist
sjávarútvegi, þótt við séum ekki
endilega bundin við það eitt. Ég
vona að við berum gæfu til að
velja okkur starfssvið í framtíð-
inni sem í fyrsta lagi gefur mögu-
leika á umtalsverðri verðmæta-
sköpun og í öðru lagi eru þess
eðlis að við verðum gjaldgeng á
alþjóðamarkaði. Þá mun þessi
þróun leiða til verulega bættra
lífskjara í landinu. Það má sjá
fyrir ýmsar breytingar á þjóðfé-
laginu á komandi árum. Ef til
aukinnar verðmætasköpunar í
framleiðslugreinum kemur get-
um við fundið áhugaverð störf
fyrir þá sem ekki fá vinnu í þeim.
Allt byggist þetta á því að verð-
mætasköpun sé mikil.“
Skólakerfið
á eftir
Verður skólakerfið ekki að
vakna af Þyrnirósarblundi ef
eitthvað í líkingu við þetta á að
verða veruleiki?
„Það er rétt, að skólakerfið
hefur ekki fylgst nógu vel með
tímanum. Tækniþróun verður
stöðugt örari og nú er í auknum
mæli þörf fyrir endurmenntun og
símenntun. Ég er ekki viss um að
áherslurnar í grunnmenntun hafi
endilega verið réttar. Að mínu
mati verður grunnmenntun að
miða að því að einstaklingurinn
geti skrifað, talað og lesið ís-
lensku og væntanlega einnig
ensku. Hann verður að kunna þó
nokkuð í stærðfræði og hann
verður að hafa þjálfun í tölvun-
arfræðum. Þetta auk rökréttrar
hugsunar og heilbrigðrar skyn-
semi ætti að tryggja, að einstak-
lingurinn geti aðlagast breyttum
aðstæðum allt þar til hann kemst
á eftirlaunaaldurinn. Þá verður
einnig að vera í boði fullnægjandi
endurmenntun. Ungt fólk hefur
mikinn áhuga á tölvunarfræðum
og þess háttar og það er skylda
Háskólans að veita þessu fólki
frambærilega menntun. Það
vantar nokkuð upp á að hann sé í
stakk búinn til þess nú. Það er
einnig ýmislegt annað sem skóla-
kerfið hefur ekki sinnt nógu vel
og því má segja að það hafi ekki
aðlagað sig breyttum aðstæðum í
þjóðfélaginu. En það er mjög
brýnt að svo verði.“
Menntun
- rannsóknir
- markaðsmál
Hverjar eru forsendur þess að
hér geti orðið sambærileg þróun
og í nágrannalöndum okkar?
„Það má telja þrennt sem er
afar mikilvægt í þessum efnum,
menntun, rannsóknarstarfsemi
og markaðsmál. Við verðum að
hafa vel menntað fólk, sinna
verður rannsóknastarfsemi og
markaðsmálum. Til þess að
koma þessari vöru á markað er-
lendis verðum við að hafa þjálfað
fólk til þess. Fjárfestingar eru
ekki miklar, en þetta kostar þó
allt peninga. Nágrannalöndin
leggja mjög mikla áherslu á upp-
lýsingaiðnað. Ef við berum okk-
ur saman við þau getum við nefnt
sem dæmi, að Svíar ætla á árun-
um 1984-1987 að verja 4.500
milljónum sænskra króna til þess-
ara mála. Sambærileg tala á ís-
landi væri um 590 milljónir og við
erum langt frá þessari tölu. Danir
munu á sama tíma verja 1600
milljónum danskra króna í
rannsókna- og þróunarstarfsemi,
sem samsvarar um 300 milljónum
hér á landi.
En eins og ég hef áður sagt,
þróunin hér á landi ætti að geta
orðið sambærileg ef vilji er fyrir
því. Það myndi verða íslensku
þjóðfélagi mikil lyftistöng á
öllum sviðum“, sagði Ingjaldur.
-€g
Er ekki tilvalið
að gerast
áskrifandi?
DJOÐVIUINN
81333
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Flmmtudagur 17. október 1985