Þjóðviljinn - 17.10.1983, Side 7

NYSOKN
Atvinnulíf
Abyrgðina til fólksins
I efnahagskerfi þar sem
smáfyrirtækin eru mikilvægur
hluti atvinnulífsins er að öðru
jöfnu auðveldara að fullnægja
þörfum manna fyrir ýmislegt
smávægilegt sem gefur lífinu
gildi og veita þeim útrás fyrir
sköpunargleðina, sagði Hali-
dór Arnason fiskmatsstjóri á
námsstefnu um nýja sókn í at-
vinnulífinu.
Umræðuefni Halldórs var hlut-
verk smáfyrirtækja í atvinnulíf-
inu og komst hann að þeirri
niðurstöðu að stuðla ætti að
stofnun smárra fyrirtækja í iðnaði
jafnframt því sem hann taldi
heppilegast að fjármagnið væri í
eigu heimamanna á hverjum
stað. „Fjölþætt og þróttmikið at-
vinnulíf er undirstaða búsetu og
góðra lífskjara og því keppikefli
hvers byggðarlags. Því á að leggja
áherslu á að skapa hagstætt um-
hverfi fyrir fjölbreytt atvinnulíf
og virkja frumkvæði-íbúanna í
hverju byggðarlagi til áð byggja
upp og efla arðbær og lífvænleg
fyrirtæki," sagði Halldór.
Kröfur til nýsköpunar
Síðar í erindinu segir Halldór:
„Á tímum mikilla breytinga á
samkeppnisstöðu, mörkuðum og
framleiðslutækni þarf að gera
miklar kröfur til nýsköpunar,
bæði hjá starfandi fyrirtækjum og
með því að örva stofnun nýrra.
Byggja þarf upp efnahagsstarf-
semi, þar sem skapandi hugsun
og framtakssemi fær að njóta sín.
Ef sú sköpunargleði sem hér
blómstrar í listum fengi einnig út-
rás í atvinnulífinu gætu opnast
margir niöguleikar íil arðsamrar
atvinnuuppbyggingar. Líta má á
örvun á stofnun smáfyrirtækja
sem aðferð til að leysa úr læðingi
sköpunarkraft og hæfileika sem
svo margir búa yfir.
Sveigjanlegt atvinnulíf, sem er
fljótt að aðlaga sig að breyttum
aðstæðum, er nauðsynleg for-
senda fyrir því að okkur takist að
halda hér uppi þeim lífskjörum,
sem við gerum kröfu tií. Smáfyr-
irtæki geta gert efnahagslífið
sveigjanlegt. Ekki vegna þess að
þau séu í sjálfu sér sveigjanlegri
en stórfyrirtækin, heldur vegna
þess, að þegar sífellt eru stofnuð
ný smáfyrirtæki, sem reyna fyrir
sér á nýjum sviðum er sífellt verið
að prófa, hvar vaxtarbroddur at-
vinnulífsins er. En þetta gerir
atvinnulífið þá aðeins sveigjan-
legt, að þeir sem reyna fyrir sér
með atvinnustarfsemi, sem
markaðurinn hafnar, verði látnir
taka afleiðingum gerða sinna,
sem í mörgum tilfellum getur ver-
ið gjaldþrot. Hinir sem hitta á
vaxtarbroddinn munu byggja fyr-
irtæki sín upp. Þau geta þá orðið
meðalstór eða stór eftir atvikum.
Almennar aðgerðir sem örva
vöxt fyrirtækja og stofnun nýrra
er ein mikilvægasta leið
stjórnvalda til að tryggja það að
sífellt sé verið að hlúa að vaxtar-
broddi atvinnulífsins. Auðveld
leið inn á villigötur er að ákveða
með stjórnskipunum, hvaða
greinar eiga framtíð fyrir sér.
Einnig má ekki gleyma því að
gömul fyrirtæki verða oft stirð og
værukær og eiga erfitt með að til-
einka sér nýja tækni. Til að nýta
hana þarf oft nýja menn í nýjum
fyrirtækjum. Tölvuiðnaðurinn er
gott dæmi um þetta.
Auk almennra efnahagslegra
aðgerða, sem skapa efnahags-
legar forsendur fyrir stofnun og
vöxt smáfyrirtækja má grípa til
ýmissa sérstakra örvunarað-
gerða.“
Velgengni Dana
Olav Grue framkvæmdastjóri
danska iðnlánasjóðsins var hér á
landi nýlega og greindi þá frá
þeirri velgengni sem Danir hafa
átt að fagna í uppbyggingu iðnað-
ar. Það sem Oav Grue telur að
mestu skipti til að skýra vel-
gengni dansks iðnaðar um þessar
mundir er þetta:
að valddreift þjóðfélag, þar sem
réttinum og möguleikunum til að
taka ákvarðanir er dreift á marga
aðila, hafi í Danmörku sem öðr-
um löndum reynst mun áhrifarík-
ara og meira skapandi en hið
miðstýrða stjórnkerfi ríkisvalds-
ins.
að danskur iðnaður með allan
sinn aragrúa af smáfyrirtækjum
hafi reynst skapandi, framtaks-
samur og sveigjanlegur í þeim
mæli, að Danir upplifi nú meiri
uppsveiflu í efnahagslífinu en
flest önnur iðnríki heims,
að auknar tekjur í dönskum iðn-
aði hafi haft í för með sér mikla
aukningu í fjárfestingu iðnaðar-
ins - og mun meiri en menn hafa
kynnst í öðrum löndum, og loks,
að tilvera öflugra og virkra fjár-
mögnunarstofnana, traust og
frjálst bankakerfi ásamt ört vax-
andi hlutabréfamarkaði séu veru-
legir þættir í hagstæðu starfsum-
hverfi og megin forsenda þess að
iðnaðurinn hefur getað nýtt sér
hagstæðari sölumöguleika.
Halldór sagði að lokum að
mikill hreyfanleiki hafi alltaf ein-
kennt íslenskt þjóðfélag. „Menn
hafa verslað og sótt vinnu milli
landshluta. Byggðir hafa risið
upp og lagst í eyði. Þetta hefur
gert íslenskt þjóðfélag sveigjan-
legra og gert því kleift að aðlaga
sig meiri breytingum en menn
gera sér almennt grein fyrir. Það
sem að mínu viti skiptir mestu
máli er, að fólkið á þessum stöð-
Halldór Árnason fiskmatsstjóri:
Sveigjanlegt atvinnulíf er nauðsynleg
forsenda fyrir því að okkur takist að
halda uppi þeim lífskjörum sem við
gerum kröfu til.
um beri sjálft ábyrgðina á og hafi
frumkvæðið að því að byggja upp
öflugt atvinnulíf.“ gg
ÞJÓÐVILJINN - SIÐA 7
SASEMA
Á
ITAKTVIÐ
TÍMANN
ISLAND PC er hönnuð fyrir þá
sem vilja góða og fjölhæfa en
ódýra tölvu, ISLAND PC fylgir
PC staðli. Hægt er að velja um
diskettudrif og fasta diska,
10 Mb eða 20 Mb. í grunn-
útgáfu hefur ISLAND PC
256 Kb vinnsluminni.
ISLAND AT er enn kraftmeiri
og fjölhæfari en samt
ódýr. ISLAND AT
fylgir AT staðli, hefur
innbyggðan 20 Mb
fastan disk og tvö
diskettudrif. í grunn-
útgáfu hefur ISLAND
AT 512 Kb vinnslu-
minni.
ISLAND tölvurnar hafa gula
skjái með skýru og góðu letri.
Sjónhorn er stillanlegt.
ISLAND keyrir hinn öfluga
BOS fjölnotendahugbúnað.
BOS hugbúnaður er heilsteypt
kerfi forrita auðvelt og
áreiðanlegt.
ISLAND og BOS vinna vel
saman. ACO hf. býður
BOS hugbúnað fyrir
ISLAND tölvur.
ISLAND - Hér fara
saman gæði og gott
verð.
ACO hf. er söluaðili ISLAND á íslandi og leggur áherslu á góða þjónustu og rekstraröryggi.
Kynntu þér kosti ISLAND PC og AT
ISLAND er afbragð
3
acohf
Laugavegi 168, 105 Reykjavík.
Sími 27333