Þjóðviljinn - 28.10.1983, Page 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 28. októbcr 1983
Eiðfaxi
Snæfellsnessýsla
Þar
fœkkaði
hrossum
Snæfellingar hafa sjáanlcga
lagt töluvcröa áhcrslu á það að
Ijölga nautgripuni að undan-
förnu. Árið 1981 áttu þeir 1760
nautgripi cn ári síðar var tala
þcirra komin upp í 1960, hatði
fjölgað um 200 á cinu ári.
Hinsvegar fækkar sauðfénu
um 952 kindur. Þær voru 31.262
1981 en 30.310 1982. Og í staö
þess að fjölga hrossunum, eins og
ýmsir hafa tílhneigingu til, fækka
Snæfellingar þeim, þótt ekki sé sú
fækkun stórvægileg, 52 hross.
Þauvoru 1440 1981 en 1388 1982.
Ekkert svín fyrirfinnst í sýslunni.
Og hænsnunum fækkar. I’au voru
1518 1981 en 1413 1982ognemur
fækkunin þannig 105 fuglum.
Þurrheyskapurinn var mun
meiri 1982 en áriö áður. Árið
1981 nam heyfengurinn 70.249
rúmm. en fór upp í 97.764 rúmm.
1982. Aukningin nemur 27.515
rúmm. Og votheysgerðin fer vax-
andi hjá Snæfellingum. Hún var
15.466 rúmm. 1981 en 16.862
rúmm. 1982 og þannig mun meiri
en í Borgarfjarðar- og Mýra-
sýslu samanlögðum. Aukningin
var 1396 rúmm. - Kartöfluupp-
skeru hefur talsvert fleygt fr.am.
I lún var 257 hektokg 1981 en 409
hektokg 1982 eða 152 hektokg
meiri. Rófnarækt er dálítil en
minnkandi. Áriö 1981 var hún 15
hektokg en 9 hektokg 1982.
- mhg.
Tikkanen

Sífellt fleiri konur verða að
íþróttaMÖNNUM.
Litháinn
sem
smíðaði
hjarta-
10. tölublað
komið út
Enn cr Eiðfaxi kominn
skciðandi hér inn á blaðið og
kennir ýinissa grasa á síðum
hans. Skal hér nokkuð greint frá
efni þessa 10. tbl. en sú upptaln-
ing verður þó engan veginn tæm-
andi.
hvatann
Hinn sanni fótbolti
Hinn sanni sósíalismi fót-
boltans er fólginn í því, að
sparka eftir þörfum og
skora eftir getu.
★
Hinn sanni kristindómur
fótboltans er að gefa frá sér
boltann og eigi skal þá
vinstri fótur vita af því sem
hægri fótur hefur gert.
★
Hinn sanni kapítalismi fót-
boltans er að hver maður
skori sitt mark.
★
Hin sanna þjóðernishyggj;
fótboltans er að gefa hinu
landsliðinu laxerolíu áður
en leikur hefst.
Hinn sanni anarkismi fót-
boltans er að ræna dómar-
anum áður en leikur hefst.
★
Hin sanna tryggð í fótbolt-
anum er að viðurkenna
aldrei að hitt djöfuls liðið
hafi sigrað.
Skaði.
Sigurður Sigmundsson ritar
forystugrein um ársþing LH og
félagsstarf hestamanna og telur
að í ýmsum efnum þyrfti það að
„stíga fastar í ístaðið". Andreas
Bergmann ritar grein með yfir-
skriftinni: „Eru hestamenn að
glopra Skógarhólum úr höndum
sér?“ og þykir illt ef svo fer. Gísli
B. Björnsson gerir athugasemdir
við grein Andreasar, enda er
henni mjög beint að honum.
Snorri Ólafsson tekur saman
„nokkra ntola um ræktun ís-
lenska hestsins í Þýskalandi“,
Birt er viðtal Eiðfaxa við Rainer
Althans á Gut Ellenback f Þýska-
landi, en þau hjón eiga91 íslensk
hross. Sagt er frá heimsókn til
Hjörleifs Vilhjálmssonar á
Tungufelli í Lundarreykjadal og
spjallað við hann, en Hjörleifur
er með kunnustu hestamönnum í
Borgarfirði. Kristinn Hugason,
kennari á Hólum, skrifar um
hrossarækt. Sagt er frá afkvæm-
aprófun stóðhesta 1983. Eggert
Gunnarsson dýralæknir skrifar
um þann hvimleiða hrossasjúk-
dóm, holdhnjósku.
Auk þess sem hér hefur verið
tíundað er fjöldi frétta í blaðinu.
“ mhg.
Jurgis Bredikis, hjartasérfræð-
ingur frá Litháen, varöi kandí-
datsritgerð sína um miðbik sjötta
áratugarins. Þetta voru þeir
tímar, er hjartaskurðlækningar
voru að hefjast fyrir alvöru í
heiminum.
„Þá vissi sérhver skurðlæknir
hver hættusvæðin umhverfis
hjartað voru og það aö hjartað
hætti að slá, ef þau urðu fyrir
hinni minnstu snertingu," rifjar
Jurgis Bredikis upp. „Ritgerð
mín og þær niðurstöður, sem ég
komst aö voru alger andstæða við
almennt viöurkenndar reglur.“
Spritt-sprauta í hjartaö jafnaði
hjartsláttinn. Á þeini tímum
fannst læknum óhugsandi að
sprauta gegnum brjóstholið til að
gefa lyf í óhjákvæmilegum tilvik-
um. Það var talið, að slík aðgerö
hefði í för með sér hræöilegar af-
leiðingar og eyöileggði hjartað.
Eftir ótal tilraunir á hundum
sannaöi Bredikis, að sprautur
þessar höfðu aðeins í för með sér
óreglulegan hjartslátt smástund,
ef ekki var komið við slagæðina
eöa hjartataugina. En það þurfti
tvo áratugi í viðbót til að svo-
kölluð „hættusvæði" hættu að
vera hindrun í hjartaskurðlækni-
ngum.
Jurgis Bredikis, prófessor i
læknisfræði er í dag kunnur með-
al sérfræöinga í mörgum löndum
sem höfundur bókar um meðferð
hjartaslagæðarinnar. Bók hans
hefur verið þýdd á ensku og
Jurgis Bredikis heimsækir ásamt Danute konu sinni sýningu listamannsins A. Shatas - fyrir fímm árum setti
hann nýjar hjartalokur i listamanninn.
önnur mál. Doktorsritgerð hans
kom út í bókarformi, en hún
nefndist „Electric Stimulation of
the Heart“ og er hún í raun hið
fyrsta sem skrifað er um þetta
efni í Sovétríkjunum.
í Kaunas, í hjartalækninga-
safninu, er að finna forvitnilegan
hlut - hjartahvata. Þetta er
merkilegt tæki og einstakt í sinni
röð aö mörgu leyti. Það varJurgis
Brcdikis og verkfræðingurinn
Pjatras Kazakjavitsjús, sem
bjuggu tækið til. Þar af leiðandi
var hægt í fyrsta skipti í Sovétríkj-
unum að nota rafhjartahvata við
lækningar.
Bredikis segir að rafhjarta-
hvatinn hafi sent til hjartans vissa
tíðni og spennu. Hann hafi tekið
upp það starf, sem lá niðri og
hjartað fór að slá nákvæmlega 60
slög á mínútu.
Síðar fundu sérfræðingar í
Kaunas upp aðferð, sem gerði
kleift að nota hjartahvatann við
að hægja á h jartslætti svo að hann
varð eðlilegur. Þeir sem vinna við
fyrstu rannsóknastofuna á þessu
sviði í Sovétríkjunum -
rannsóknastofuna í Kaunas -
hafa l'undið upp ýmislegt annað.
Bredikis hefur sjálfur verið með í
því starfi. Yfir 40 þessara upp-
finninga eru til að örva hjartað.
Þau tæki, sem fyrst voru fundin
upp á rannsóknastof.unum og
önnur eru nú fjöldaframleidd í
Sovétríkjunum og mikið notuð í
hjartásjúkrahúsum. Læknirinn í
Kaunas hefur sameinað skurð-
lækningar sínar og þá möguleika
sem lífeðlisfræði, rafeindafræði
og verkefni búa yfir og með því
skapað nýja grein i læknisfræð-
inni.
Bredikis fór að vinna að því að
finna upp nýjar lækningaaðferðir
þegar hann komst að raun unt að
aðferðin, sem hann hafði fundið
upp, opnaði nýja möguleika.
flann hefur stjórnað skurðlækna-
deildinni við Læknaháskólann í
Kaunas um árabil og þar hafa
verið hafnar rannsóknir á ntögu-
leikurn á að nota rafhvata til að
koma aftur af stað starfsemi ann-
arra líffæra.
Slík tæki gera kleift að berjast
gegn sjúkdómum, sem fram til
þessa hafa verið taldir ólækn-
andi. Og í mörgum tilfellum hafa
læknarnir í Kaunas komið til
bjargar, þegar talið hefur verið
að öll ráð væru þrotin.
Fólk, sem hefur horfst í augu
við dauðann er þakklátt Bredikis
og nemendum hans, þeim
Rimsh, Dumjúts og fl. Þeir gera
hina ýmsu hjartaskurði á sjúk-
lingum, bæði fullorðnum og
börnum. Þeir græða ný hjörtu í
fólk 250 sinnum á ári. Frá upphafi
hafa verið gerðar yfir 2000 hjarta-
ígræðslur. -APN