Þjóðviljinn - 28.11.1985, Síða 4

Þjóðviljinn - 28.11.1985, Síða 4
LEIÐARI Álmálið: blekkingar og ný mistök Sá fáheyrði atburður gerðist í þessari viku aö ríkisstjórn íslands varð uppvís að því að reyna að nota blekkingar til að breiða yfir mjög alvar- leg mistök sín varðandi hinn nýja samning um skattgreiðslur Alusuisse auðhringsins hér á landi. Þetta kom í Ijós við umræðu um frumvarp sem ríkisstjórn lagði fram í síðustu viku til stað- festingar á samningnum, sem Sverrir Her- mannsson þáverandi iðnaðarráðherra undirrit- aði í Amsterdam í sumar. Strax við heimkomu Sverris var því einarðlega haldið fram af tals- mönnum Alþýðubandalagsins að samningur- inn væri vondur, og sýnu verri en sá gamli. Sá var þó talinn í lakasta lagi. Til að sanna staðhæf- ingar sínar um kosti nýja samningsins lagði ríkisstjórnin fram útreikninga með frumvarpinu, sem áttu að sýna tvennt: I fyrsta lagi að skatt- heimta af auðhringnum yrði aldrei minni en samkvæmt gamla samningnum og í öðru lagi að skattgreiðslur myndu aukast miðað við hann yrði hagnaðurinn meiri. Á alþingi hafa nú fulltrúar Alþýðubandalags- ins sýnt fram á það með óhrekjanlegum rökum, að útreikningarnir voru kolrangir. Þau dæmi sem þingmenn flokksins lögðu fram þessu til stuðnings hafa meira að segja verið staðfest af ríkisendurskoðun þannig að þau fara ekki á milli mála. Hið sanna í málinu er einfaldlega það, að nýi samningurinn er verri en sá gamli, sem þó var nógu vondur. Hér munar engu smáræði. Þannig sýndu full- trúar Alþýðubandalagsins fram á það á þinginu, að hefði nýi skattasamningurinn gilt áriö 1980, þá hefðu skattatekjur íslenska ríkisins af Alusu- isse verið 400 þúsund dollurum lægri en þær voru þá samkvæmt gamla samningnum! Sú staðhæfing ríkisstjórnarinnar að skatta- greiðsla Alusuisse muni aukast með auknum hagnaði, miðað við gamla samninginn, er sömuleiðis ekkert annað en bláköld fölsun. Á alþingi var þannig rakið dæmi, sem sýndi að ykist hagnaður Alusuisse upp í 15 miljónir doll- ara, þá yrði skatturinn af honum 1.5 miljón doll- urum lægri með nýja samningnum. Þetta sýnir tvennt: - í fyrsta lagi hefur ríkisstjórnin, og Sverrir Hermannsson sérstaklega, samið heiftarlega af sér. Staðreyndin er einfaldlega sú, að nýi samningurinn hefur stórkostlegar upphæðir af íslensku þjóðinni. Hann er ekkert annað en leyfi til Alusuisse um að féfletta þjóðina í enn stór- kostlegri mæli en nokkru sinni fyrr. - í öðru lagi hefur ríkisstjórnin gert sig seka um að nota grófar blekkingar til að fela hin fá- tæklegu rök sín í málinu. Hver ber ábyrgðina á því? Menn skulu heldur ekki gleyma því, að samn- ingurinn nýi var gerður í framhaldi af því, að Sverrir Hermannsson ieyfði Alusuisse að kaupa sig undan gerðardómi seint á síðasta ári. En það var á allra vitorði að sá dómur félli íslensku þjóðinni í hag. Hvers konar ríkisstjórn er það sem gerir sig seka um svona dómadags vitleysur? Hvers konar ráðherra er það sem lýgur að heilli þjóð? Og hvaða skoðun hefur Morgunblaðið nú á samningnum, eftir uppljóstrun Alþýðubanda- lagsins, einkum með hliðsjón af því að blaðið skrifaði á sínum tíma hverja sprengisands- greinina á fætur annarri um hversu mikil klók- indi Sverrir hefði sýnt og hvílíkur kostasamning- ur væri hér á ferðinni. Staðreyndin er einfaldlega sú, að vaskleg framganga Hjörleifs Guttormssonar í álmálinu olli því, að Alusuisse var komið í herfilega klípu. Auðhringurinn var fyrir atorku Hjörleifs orðinn uppvís að stórkostlegum svikum. Óhagstæður gerðardómur hékk einsog sverð Damóklesar yfir hringnum. Og andstæðingar Alþýðubanda- lagsins og Hjörleifs Guttormssonar voru ekki meiri sanda og sæva en svo, að þeir máttu ekki til þess hugsa að smáþjóðin íslendingar ynni frægan sigur gegn einum alræmdasta auðhring veraldar með þeim vopnum sem Alþýðubanda- lagið hafði smíðað. Þess vegna fékk auðhringurinn að kaupa sig undan gerðardómi. Þess vegna var aðstaðan ekki nýtt til að knýja fram góðan skattasamning og miklu hagstæðara raforkuverð. Andstæð- ingarnir hræddust einfaldlega að fólkið í landinu myndi telja sigur í stríðinu gegn Alusuisse Al- þýðubandalaginu til tekna. Þess vegna fífluðust stjórnvöld til þess að gera þennan afspyrnu vonda skattasamning sem mun kosta þjóðina feikilegar upphæðir. Er nema von, að Sverrir hafi notað fyrsta tækifæri til að flýja úr iðnaðarráðuneytinu? -ÖS KLIPPT OG SKORHÐ Verðtryggingar- raunir í fyrradag var hér minnst á þá miklu mismunun sem í raun er á hlutskipti þeirra, sem leysa sín húsnæðismál’ fyrir daga verð- tryggingar og hávaxta, og þeirra sem verða að gera það eftir að sú breyting reið yfir. í framhaldi af því skrifi hafði lesandi blaðsins, kona um átt- rætt, samband við okkur og sagði sem svo: Málið er alls ekki svona einfalt. Við hjónin ieystum að sönnu okkar húsnæðismál tiltölulega auðveldlega þegar að því kom. En á hitt er að líta, að það var búið að stela rniklu af okkur áður. Ég hafði af vissum ástæðum keypt mér alldýra líftryggingu þegar ég var ung, sem hefði verið hátt í íbúðarvirði þegar út var greitt ef allt hefði verið með felldu. Þegar til kom var þessi trygging svo sem ekki orðin að neinu - en á sínum tíma hafði ég greitt af henni iðgjöld sem numu heilum mánaðarlaunum. Þetta er vitanlega rétt hjá kon- unni sem hringdi. Það kerfi sem var við lýði fyrir verðtryggingu var tvíbent: það hjálpaði með ýmsum hætti þeim sem stóðu í byggingum og kaupum með „hæfilegum skuldum“ - en það stal af þeim sem áttu sparifé og líftryggingar. Kannski jafnaðist dæmið upp með millifærslum milli kynslóða, eða jafnvel með því að á vissu aldursskeiði töpuðu menn á þeirri verðbólgu sem í gangi var, en á öðru skeiði höfðu þeir nokkurn tímabundinn hagn- að af. En þetta breytir því ekki, að ungt fólk sem ætlar að leysa sinn húsnæðisvanda í dag, það stend- ur einatt frammi fyrir dæmi sem er ekki barasta rangindum meng- að heldur og óleysanlegt. Gengur ekki upp - að minnsta kosti ekki hjá „venjulegu fólki". Og ekki bara hjá þeim sem ráðast vilja í lúxusævintýri heldur og þeim sem eru hógværir í sínum áformum. Og þetta er stórpólitískt vanda- mál sem ekki er hægt að loka augunum fyrir. Eftir framboðs- ævintýrið Nú er lokið í biii framboðsæv- intýrum Sjálfstæðismanna vegna borgarstjórnarkosninga. Efstu menn vitna í Morgunblaðinu í gær um það, að allt hafi þetta gengið nokkurn veginn eins og best varð á kosið í hinum besta allra heima. Að sjálfsögðu voru þeir ekki síst lukkulegir yfir því, að Davíð Oddsson skyldi fá til fyrsta sætis einhverja hæstu at- kvæðatölu sem um getur síðan Stalín dó. Miklu meiri skemmtun var að hafa af viðtali við einn af sigur- vegurunum, Árna Sigfússon, sem lenti í sjöunda sæti, og birtist það í DV í fyrradag. Þar koma fram ýmsar meining- ar fróðlegar og sérstæðar ekki síst um jafnrétti kynjanna í Sjálfstæð- isflokknum: Árni segir: Jafnrœði kynjanna er tryggt með þessum úrslitum". Frumleg kenning, ekki síst vegna þess, að Katrín Fjeldsted var eina konan í hópi þeirra átta sem efst urðu og hlutu bindandi kosningu. Og eru áhrifakonur flokksins ekki beinlínis glaðar yfir þessu í Morgunblaðinu í gær, þótt Ragnhildur Helgadóttir sé að hugga sig við það, að konur geti orðið að liði sem varamenn í borgarstjórn. Jafnræðiskenning Árna Sigfús- sonar verður hinsvegar varla skilin á annan veg en þann, að Katrín Fjeldsted sé sjö karla maki og hafa slíkir skörungar ekki verið uppi lengi. Hallgerður langbrók má fara að vara sig. Árni Sigfússon er líka spurður að því sérstaklega, hvað honum finnist um fall Sigurjóns Fjeld- steðs, sem hrökk úr sjöunda sæti listans í það tíunda nú: „Sigurjón er heilsteyptur mað- ur og kostur að hann datt frekar en aðrir". Einhverja dulardjúpa merk- ingu má sjálfsagt í þessum um- mælum finna líka. Kannski er átt við það, að einhver „ósýnileg hönd“, eins og þeir orða það í guðfræðinni og frjálshyggjunni, sjái til þess, að úrslit í prófkjöri Sjálfstæðisflokksins verði eins- konar sálgæsla, sem liðsinni þeim sem ekki eru nógu „heilsteyptir“ til að detta niður í fallsæti? Frjálshyggjan vel á minnst. Árni Sigfússon kveðst aðhyllast eitthvað það sem hann nefnir „sveiflukennda frjálshyggju“ og eru þau ummæli kannski allra dularfyllst. Okkur dettur þá helst í hug til skýringar skilgreining Vilmundar Jónssonar á „dingul- sft7“-en hann er, samkvæmt skil- greiningu, fólginn í því, að hugar- orkan sveiflast til beggja hliða: hafi hún sagt eitthvað jáícvætt um fyrirbæri finnur hún í næstu sveiflu eitthvað neikvætt til að vega það upp. Útkoman er á núlli. Guddugrösin Neytendasíða NT segir frá því í fyrradag að komin séu á markað- inn íslensk fjallagrös í pokum. Síðan segir: „Pau hafa fengið nafnið Guddugrös í höfuðið á einni frœgustu persónu í Pilti og stúlku eftirJón Thoroddsen en hún heitir Gudda, oftast nefnd Grasa- Gudda“. Það er náttúrulega hábölvað að reka þessa ágætu vinkonu landsins, Grasa-Guddu, af svið- inu í Skugga-Sveini. En allir geta víst lent í slysum. Verst er að slys- um af þessu tagi fer heldur fjölg- andi í fjölmiðlum. ÞJOÐVILJINN Málgagn sósíalisma, þjóöfrelsis og verkalýöshreyfingar Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans. Ritstjórar: Árni Bergman, össur Skarphéðinsson. Ritstjórnarfulltrui: Oskar Guðmundsson. Fróttastjóri: Valþór Hlöðversson. Blaðamenn: Aðalbjörg Óskarsdóttir, Álfheiður Ingadóttir, Garðar Guðjónsson, Ingólfur Hjörleifsson, Lúðvík Geirsson, Magnús H. Gísla- son, Mörður Árnason, Sigurdór Sigurdórsson, Víðir Sigurðsson, Þór- unn Sigurðardóttir, Þröstur Haraldsson. Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar. Ljósmyndir: Einar ólason, Sigurður Mar Halldórsson. Útlit: Sævar Guðbjörnsson, Garðar Sigvaldason. Símvarsla: Sigríður Kristjánsdóttir. Husmæöur: Agústa Þórisdóttir, Ölöf Húnfjörð. Bílstjóri: Jóna Sigurdórsdóttir. Framkvæmda8tjóri: Guðrún Guðmundsdóttir. Skrif8tofu8tjóri: Jóhannes Harðarson. Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Magnús Loftsson. Utbreiðslustjóri: Sigríður Pétursdóttir. Auglýsingastjóri: Ragnheiður Óladóttir. Auglýsingar: Ásdís Kristinsdóttir, Guðbergur Þorvaldsson, Olga Clausen. Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson. Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir. Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, ólafur Björnsson. Útkeyr8la, afgreiðsla, auglýsingar, ritstjórn: Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333. Umbrot og setning: Prentsmlðja Þjóðviljans hf. Prentun: Blaðaprent hf. Verð í lausasólu: 35 kr. Sunnudagsblaö: 40 kr. Áskrift á mánuðl: 400 kr. 4 SÍÐA — ÞJÖÐVILJINN Fimmtudagur 28. nóvember 1985

x

Þjóðviljinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.