Þjóðviljinn - 11.03.1986, Blaðsíða 14

Frakkland
Leiðtogarnir sex með forseta Indlands í Nýju Delhí. F.v. Alfonsín forseti Argentínu, Palme, forsætisráðherra Svíþjóðar, Singh, forseti Indlands, Nyere forseti
Tansaníu, de la Madrid forseti Mexíkó, Papandreou forsætisráðherra Grikklands og Ghandi forsætisráðherra Indlands.
7 Friðarfrumkvœði
Askorun nnrafvopnun
Leiðtogar sex ríkja leggja til að stórveldin stöðvi allar tilraunir með kjarnorkuvopnfram að
fundi Reagans og Gorbatsjoffs og bjóðast til að koma á fót óháðu eftirliti með slíku banni
Sósíalisti
myrtur
París — Á sunnudaginn fóru
3.000 manns í hljóða mót-
mælagöngu um götur Parísar
til að mótmæla morði á starfs-
manni franska Sósíalistaflok-
ksins sem var myrtur á götu í
París á föstudaginn þegar
hann var að hengja upp veggs-
pjald vegna þingkosninganna
sem verða næstkomandi
sunnudag.
Regis Devaux liðþjálfi í
franska hernum hefur viðurkennt
að hafa orðið manninum að
bana, var haft eftir fulltrúum í
dómsmálaráðuneytinu. Þá var
einnig haft eftir fulltrúa í innan-
ríkisráðuneytinu að Devaux væri
meðlimur í hinum öfgasinnaða
þjóðernissinnaflokki Le Pen.
Leiðtogar svo til allra
stjórnmálaflokka í Frakklandi
hafa fordæmt morðið og voru
þeir flestir í göngunni sem var
leidd af fyrrverandi ráðherra sós-
íalista, Michel Rocard, en hann
er frambjóðandi flokksins á því
svæði sem morðið var framið.
Hinn myrti, Philippe Brocard,
var að taka niður veggspjald Nat-
ional Front á stað sem sósíalistum
hafði verið úthlutað til að hengja
upp spjöld þegar hann var myrt-
ur. Þetta er fyrsta ofbeldisverkið í
Frakklandi í tengslum við þing-
kosningarnar um næstu helgi.
Þetta líka...
Santíago — Pinochet, forseti Chile,
endurnýjaði neyðarlög i landinu í
gær. Er nú mögulegt að handtaka
fólk og hafa í haldi i allt aö þrjár
vikur og senda fólk í útlegð innan
eða utan Chile án ákæru eða rétt-
arhalda.
Kanaveralhöfði — Leifar þeirra
karla og kvenna sem létust í Chall-
engerslysinu hafa fundist. Haft var
eftir heimildarmönnum innan
Geimferðarstofnunar Bandaríkj-
anna að leifarnar hefðu fundist
síðastliðinn laugardag og kafarar
bandaríska flotans náð þeim úr
hafi. .......
Washington — Reagan forseti
Bandaríkjanna stendur enn fastur
á því að veita andbyltingaröflum í
Nicaragua 100 milljón dollara að-
stoð. Hann hefur ekki áhuga á að
gera samkomulag við þingið um
breytingar á tillögum sínum.
Frakkland!Beirút
Gíslar
skyggja á
kosningar
Franskir gíslar í Líbanon
gœtu haft mikið að segja
á lokaspretti
kosningabaráttunnar í
Frakklandi. Núerháð
kapphlaup við tímann
um aðfá Frakkana lausa
París — Mál hinna átta Frakka,
sem verið hafa gíslar Jihad
samtakanna (róttækra sam-
taka shíta múhameðstrúar-
manna), hefur skyggt á kosn-
ingabaráttuna í Frakklandi
undanfarna daga. Hægri blöð-
in í Frakklandi hafa gagnrýnt
stjórn Mitterands harðlega
fyrir slælega framgöngu við að
fá látna lausa þá fjóra Frakka
sem verið hafa í haldi Jihad
samtakanna frá þvi á síðasta
ári auk fjögurra starfsmanna
franska ríkissjónvarpsins sem
teknir voru í Beirút nú um helg-
ina.
í gaer var birt í höfuðborgum
Svíþjóðar, Indlands, Argentínu,
Mexico, Grikklands og Tanzaníu
bréf sem leiðtogar ríkjanna sex
sendu í síðustu viku til Reagans
forseta Bandaríkjanna og Gor-
bachovs leiðtoga Sovétríkjanna. í
bréfinu leggja leiðtogar ríkjanna
sex til að stórveldin stöðvi allar
tilraunir með kjarnorkuvopn
fram yfir næsta leiðtogafund Re-
agans og Gorbachovs og bjóðast
til að koma á fót óháðu eftirliti
með slíku banni. Leiðtogarnir sex
taka fram í bréflnu að eftirlits-
kerfi þeirra myndi fela í sér skoð-
unarferðir eftirlitsmanna innan
Sovétríkjanna og Bandaríkjanna
og að mælingartækjum yrði kom-
ið fyrir á bandarísku og sovésku
landssvæði.
Bréfið var meðal síðustu
Iranskir hryðjuverkamenn með gísla.
Leiðtogar hægri manna hafa
forðast að notfæra sér hið við-
kvæma ástand í Beirút til að
gagnrýna forystu sósíalista en
stjórnin hefur hins vegar verið
harðlega gagnrýnd í blöðum eins
og France Soir. í hinu fyrrnefnda
mátti til dæmis lesa í ritstjórnar-
grein að það væri „eitthvað dap-
urlegt" í áskorunum Fabiusar
forsætisráðherra um þjóðar-
einingu í ljósi hryðjuverka Jihad
samtakanna í Beirút.
Giscard DEstaing fyrrum fors-
eti Frakklands sagði um þetta
mál að það væri einlæg ósk sín að
frönsku gíslarnir í Líbanon yrðu
leystir úr haldi sem fyrst en áður
en það gerðist væri nauðsynlegt
að ekkert væri sagt eða gert sem
gæti torveldað lausn þeirra.
í yfirlýsingu sem gefin var út í
stjórnarverka Olofs Palme for-
sætisráðherra Svíþjóðar en hann
ritaði undir það síðdegis föstu-
daginn 28. febrúar áður en hann
yfirgaf forsætisráðuneytið.
Ásamt Olof Palme undirrita
bréfið Rajiv Gandhi forsætisráð-
herra Indlands, Andreas Pap-
andreou forsætisráðherra Grikk-
lands, Raul Alfonsín forseti Arg-
entínu, Miguel de la Madrid for-
seti Mexico og Julius Nyerere
fyrrv. forseti Tanzaníu. í nær tvö
ár hafa þeir myndað leiðtogahóp
sem kenndur hefur verið við
Friðarfrumkvæði úr fimm
heimsálfum. Það voru þing-
mannasamtök sem beita sér sér-
staklega fyrir aðgerðum í afvopn-
unarmálum sem unnu að því að
þessi leiðtogahópur var settur á
laggirnar.
I síðustu viku gáfu Rajiv Gand-
gær í Beirút í nafni Jihad samtak-
anna sagði að Frakkland hefði
einnar viku frest til að „bæta
fyrir“ þá tvo íröksku andófsmenn
sem reknir voru úr landi og sendir
til írak í síðasta mánuði. Jihad
samtökin hafa einnig krafist þess
að 5 shíta múhameðstrúarmenn
sem eru í fangelsi í Frakklandi
verði látnir lausir. Þessir menn
voru dæmdir í fangelsi fyrir að
hafa ráðið fyrrum forsætisráð-
herra írans af dögum árið 1980.
í gær hófu franskir sendiboðar
í Beirút og Damaskus kapphlaup
við tímann til þess að fá frönsku
gíslana lausa. Þá var einnig haft
eftir einum trúarleiðtoga shíta í
Beirút að menn frá Vestur-
löndum sem staddir væru í Beirút
væru ekki ábyrgir fyrir ákvörðun-
um stjórnvalda í heimalöndum
sínum.
hi, Andreas Papandreou, Miguel
de la Madrid, Raul Alfonsín og
Julíus Nyerere út yfirlýsingu þar
sem þeir tilkynna að þeir muni
halda þessu starfi áfram og bjóða
hinum nýja forsætisráðherra Sví-
þjóðar, Ingvar Carlsson, að taka
sæti Olofs Palme. Áformað hefur
verið að leiðtogarnir sex komi
saman á fund í Mexico í sumar
áður en leiðtogafundur Reagan
og Gorbachovs verður haldinn.
A fundinum í Mexico verði
gengið frá ítarlegum tillögum
sem sendar verði til forystu-
manna stórveldanna.
Eins og kunnugt er hefur á-
greiningur um eftirlitskerfi verið
eitt af vandamálum í afvopnunar-
viðræðum Bandaríkjanna og So-
vétríkjanna. Tillögur Ieiðtog-
anna sex um að þeir setji upp
sérstakt eftirlitskerfi sem nái til
stórveldanna, opna nýja mögu-
leika á þessu sviði. Þrjú þessara
ríkja - Svíþjóð, Indland og Mex-
ico - hafa yfir að ráða sérstakri
tæknikunnáttu og sérfræðingum
og með því að bjóðast til að senda
eftirlitsmenn inn í Sovétríkin og
Bandaríkin og annast uppsetn-
ingu og rekstur mælitækja innan
Sovétríkjanna og Bandaríkjanna
eru leiðtogarnir sex að skapa nýj-
an grundvöll fyrir samkomulagi
um óháð og áreiðanlegt eftirlits-
kerfi. Einn þekktasti sérfræðing-
ur Bandaríkjanna á þessu sviði,
Jack Everden, sem var vísinda-
sérfræðingur Afvopnunar-
stofnunar Bandaríkjanna 1978-
1982 hefur bent á að það þyrfti
ekki að taka lengri tíma en þrjá
mánuði að koma upp slíku eftir-
litskerfi.
18 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 11. mars 1986
Svíþjóð
Alþjóðasamskipti
við jarðarför
Búist er við að jarðarför Olofs Palmegeti
orðið einn mikilvœgasti leiðtogafundurinn
Stokkhólmi — Svíar vonast nú
til að jarðarför Olofs Palme á
laugardaginn verði nokkurs
konar stökkpallur fyrir aukin
afskipti Svía af alþjóðamálum,
þá sérstaklega hvað varðar al-
þjóðafrið og aukin samskipti
stórveldaleiðtoqa.
Þá níu daga sem liðnir eru frá
því að Palme var myrtur, hafa
stjórnmálaskýrendur stöðugt
rætt um að Ingvar Carlsson muni
eiga erfitt með að feta í fótspor
fyrirrennara síns hvað þessi mál
varðar. Nú segja Svíar hins vegar
að sá óbeini leiðtogafundur sem
verður við jarðarför Palmes verði
einn sá mikilvægasti á þessu ári.
Búist er við að þeir leiðtogar sem
verða við jarðarförina muni ræða
mikið saman á einkafundum.
Aðstoðarutanríkisráðherra
Svía, Pierre Schori, sagði við
blaðamenn um helgina að leið-
togar kæmu auðvitað fyrst og
fremst til að votta Palme virðingu
sína. „En þar að auki munu gaml-
ir óvinir fá tækifæri til að ræða
saman“, sagði hann.
Sá fundur sem beðið er með
einna mestri eftirv'æntingu er
mögulegur fundur leiðtoga
Austur- og Vestur-Þýskalands.
Erick Honecker hefur tilkynnt að
hann muni vera við jarðarförina,
það hefur Helmut Kohl kanslari
Vestur- Þýskalands einnig gert.
Fulltrúi Bandaríkjanna hefur
ekki verið tilnefndur en forseti
Nicaragua, Daniel Ortega, hefur
sagt að hann muni mæta. Eins og
kunnugt er, hafa risið miklar
deilur um þá hugmynd Reagans
að veita andbyltingaröflum í Nic-
aragua 100 milljón dollara að-
stoð. Fulltrúar í utanríkisráðu-
neytinu sænska sögðu að leiðtog-
ar myndu fyrst hittast við sjálfa
jarðarförina. Á laugardagskvöld-
ið yrði hins vegar móttaka þar
sem leiðtogar eða fulltrúar þeirra
gætu rætt saman í næði, yrði þess
óskað.