Þjóðviljinn - 29.04.1986, Blaðsíða 5

DJOÐVIUINN
Útifundur gegn samningunum
„Merkasta afrek ríkisstjórnar-
innar í vetur voru kjarasamning-
arnir," sagði forsætisráðherrann
að kvöldi þinglausnardags.
Það er von að Steingrímur sé
kampakátur þegar tekist hefur að
láta verkalýðshreyfinguna gang-
ast inná launastefnu stjórnar og
atvinnurekenda.
Kjarasamningarnir í febrúar sl.
fólu það í sér. Það er meginá-
stæða þess að Samtök kvenna á
vinnumarkaði efna til sérstaks
útifundar á 1. maí í ár.
Viö motmælum
Síðustu tvö ár efndu Samtök
kvenna á vinnumarkaði einnig til
sérstaks útifundar í Reykjavík á
1. maí. í bæði skiptin var beðið
með endanlega ákvörðun þartil
ávarp og kröfur fulltrúaráðsins
voru komnar fram og afstaða
tekin í ljósi þeirra.
Nú þarf ekki að bíða. Fulltrú-
aráð verkalýðsfélaganna í
Reykjavík er skipað fulltrúum
þeirra sem bera ábyrgð á síðustu
samningum. Þess vegna getur
ekki orðið um neina samstöðu að
ræða. Það er ekki eftir neinu að
bíða.
Við höldum sérstakan útifund:
- tilað mótmæla því að gerðir
skulu kjarasamningar sem ekki
er unnt að lifa af
- tilað mótmæla því að enn skuli
aukið á tekjumuninn í landinu
- tilað mótmæla því að launa-
fólki sé boðið uppá ölmusubæt-
ur í stað launa; ölmusubætur
sem þar að auki eru miðaðar
við heildarlaun, með bónus,
vaktaálagi, yfirtíð og allri þeirri
Birna Þórðardóttir skrifar:
„Við höldum sérstakan útifundl. maítil
að mótmœla því að gerðirskuli
kiarasamningar sem ekki er unnt að lifa
af“-
aukavinnu sem fólk verður að
leggja á sig vegna lágra launa.
Við höldum sérfund:
- tilað mótmæla því að verka-
lýðshreyfingin afskrifi dýrtíð-
arbætur
- tilað mótmæla efnahagsundr-
um sem byggja á gengdarlausu
kaupráni, vinnuþrælkun og
dagskipunum stjórnvalda
- tilað mótmæla skollaleikjum
með vísitölur í því skyni að
falsa framfærsluvísitölu
- tilað mótmæla eilífum barlómi
forystumanna okkar um að
„fólkið vilji ekkert gera“.
- tilað mótmæla því að vera sí-
fellt stillt upp fyrir orðnum
hlut, þarsem ekki má hrófla við
undirrituðum samningum
- tilað mótmæla þeim hroka og
oflátungshætti sem einkennir
afstöðu forystumanna verka-
lýðshreyfingarinnar í garð
þeirra sem þora að gagnrýna
verk þeirra
- tilað mótmæla því að forystu-
sveit heildarsamtaka okkar
skuli í raun líta á okkur hvert
og eitt sem lítið reikningsbrota-
brot en ekki lifandi launafólk
sem geti barist og sigrað sjálft
- tilað mótmæla því að í raun er
búið að taka samningsréttinn
af verkalýðsfélögunum, sbr.
mjólkurfræðinga o.fl.
- tilað mótmæla því að heildar-
samtök verkafólks skuli engan
stuðning sýna þeim sem reyna
að standa upp og ganga lengra,
s.s. Félag starfsfólks í veitinga-
húsum, þá er farið í fýlu í stað
þess að sýna virka samstöðu
Við höldum útifund tilað mót-
mæla þessu öllu.
Á 1. maí í fyrra mótmæltum við
einnig vali á ræðumönnum hjá
fulltrúaráðinu í Reykjavík, þar-
sem konur voru algjörlega
hundsaðar.
Nú mætti ætla að stefnu-
breyting hafi átt sér stað hjá full-
Við krefjumst
En við höldum ekki útifund til
þess eins að mótmæla - heldur
einnig tilað krefjast:
- tilað krefjast þess að síðustu
samningar verði brotnir upp í
kjölfar Bolungarvíkursam-
trúaráðinu. Guð láti gott á vita,
einsog kallinn sagði. Það er gott
til þess að vita að þeir sem á ann-
að borð mæta á fund fulltrúaráðs-
ins á Torginu. skuli fá að heyra
eitthvað annað en venjubundna
lofgerð um síðustu samninga.
En ekki er laust við að mér þyki
kyndugt að þeir sem lögðu lín-
urnar fyrir kjarasamningana og
knúðu þá í gegn skuli hvergi sjást
á almannafæri þennan dag. Þeir
ætla kannski að nota daginn til
sameiginlegra fundahalda í
Garðastræti og leggja drögð að
næstu stórsóknarfórn.
komulagsins og barist verði
fyrir 30 þúsund króna lág-
markslaunum - þegar í stað.
Ekki er hægt að bíða með það
til næstu áramóta.
- tilað krefjast þess að bónus og
öll afkastahvetjandi launakerfi
verði lögð niður
- tilað krefjast þess að sá kraftur
og þor sem býr í verkalýðs-
hreyfingunni fái útrás á skipu-
lagðan hátt
- tilað krefjast þess að baráttu-
vilji fólk fái að blómstra en sé
ekki drepinn í dróma einsog nú
þegar göngulag er samræmt til
glötunar
- tilað krefjast þess að sá hluti
forystu okkar sem spilar eftir
nótum íhaldsins verði látinn
víkja. Við þörfnunist ekki
slíkrar forystu. Við þörfnumst
forystu sem veitt getur leiðsögn
og gengið með galvösk til bar-
áttu.
Ætla Samtök kvenna á vinnu-
markaði sér slíkt forystuhlut-
verk? Það geta þau ekki, meira
þarf að koma til. Flinsvegar eru
Samtök kvenna á vinnumarkaði í
þeirri aðstöðu í dag að geta kallað
launafólk saman þvert á verka-
lýðsfélög.
Samtök kvenna á vinnumark-
aði geta tekið forystu fyrir því að
samstilla krafta til áframhaldandi
uppreisnar innan verkalýðshreyf-
ingarinnar.
Mætum á Hallærisplaninu á 1.
mai og tökum höndumsamantil
þess.
24. apríl 1986
Birna Þórðardóttir, í Samtökum
kvenna á vinnumarkaði.
Þegar við lítum til baka í sög-
unni virðist sem hæst beri víga-
ferli og styrjaldir. Samt mundi
vera leitun á þeim manni sem gæti
hugsað sér að drepa náunga sem
hann þekkti ekki og ætti ekkert
sökótt við. Hvernig stendur á
þessum tvískinnungi?
Getur verið að ástæðan sé að
einhverju leyti fjarlægðin milli
valdamanna og almennings?
Ekki hafa bændur og verkamenn
í einu landi frumkvæði að því að
drepa bræður sína í öðru landi.
Til þess að slíkt gerist stilla valda-
menn þeim upp sem óvinum.
Ekki sem bændum og verka-
mönnum, heldur sem her-
mönnum. Herinn stendur á milli
ráðamanna og þegnanna; í hon-
um eru menn sem hlýða skipun-
um yfirvalda án þess að bera
ábyrgð á því sem gerðir þeirra
valda.
Nú mætti spyrja hvað þetta
snerti okkur sem ekki höfum
neinn innlendan her. Vonandi
kemur aldrei til þess. Hinsvegar
skulum við horfast í augu við það,
að ekki vantar nema fjögur ár í að
erlent herlið hafi dvalið í landinu
í hálfa öld. Herinn átti ekki að
vera hér til frambúðar. Samt liðu
aðeins fimm ár frá komu hans,
áður en tilmæli komu um að er-
lent herveldi fengi hér stöðvar til
frambúðar. Þessu var að vísu
hafnað, en málið átti þó svo mik-
inn hljómgrunn, jafnvel meðal
þeirra stjórnmálamanna sem
höfnuðu þeim, að þeir unnu
A friðarári
Helgi Jónsson skrifar:
„Hvað er að gerast þegar öflugasta
herveldi heims grípur aftur og aftur til
ögrunaraðgerða gagnvart smáríkjum og
notar síðan viðbrögð þeirra sem rök
fyrir kröfum um aukinframlög til
hermála?“
markvisst að því að sætta þjóðina
við lengri hersetu. Fljótlega var
farið að móta stefnu í varnarmál-
um, þar sem íslendingar urðu í
vaxandi mæli þátttakendur í
hernaðarsamvinnu vestrænna
þjóða. Hlutleysi í hermálum var
afnumið og teknar ákvarðanir
sem hlutu að kljúfa þjóðina í
ósættanlegar fylkingar. Sú hel-
stefna sem flestir ráðamenn okk-
ar hafa síðan fylgt í utanríkismál-
um og staðið dyggan vörð um
verður ekki rakin hér. En var það
tilviljun að löngum ferli herská-
asta utanríkisráðherra okkar
lauk fyrir skömmu með sýningu á
hermennskutilburðum lögreglu-
manna? Og var það tilviljun að
fyrstu ummæli eftirmanns hans í
embætti lutu að þörfinni fyrir
varnir innanlands?
Fleira hnígur að því að menn _
hugleiði orsakir styrjalda. Nú-
tíma fréttamennska er alltof
ábyrgðarlaus, en miðar jafnframt
að því að móta skoðanir fólks.
Reynt er að gera atburði sem
fréttnæmasta og mest spennandi.
Ef hægt er að túlka ummæli þjóð-
arleiðtoga sem ögrun eða
ágengni er meiri tilhneiging til
þess, en að færa þau til betri veg-
ar. Það er oft eins og fréttamenn
sjái ekki annað í stjórnmálum en
einhverja spennandi refskák. Sú
mynd sem þeir gefa af heiminum
er villandi og stuðlar að tor-
tryggni. Tortryggni er hins vegar
vatn á myllu þeirra leiðtoga sem
vilja fara með ofbeldi. Af henni
nærist hergagnaiðnaðurinn og
allt peningakerfið í kringum
hann. Skyldu ekki rætur þess
kerfis teygja sig víðar en okkur
grunar?
Sagan segir frá styrjöldum.
Með þeim eru örlög þjóða ráðin
og þar gerast spennandi atburðir
sem vinsælt er að segja frá. Senni-
lega hefir alltaf verið reynt að
sporna gegn vopnuðum átökum.
Frásagnir um slíkt eru þó ekki
áberandi. Nefna má Njál á Berg-
þórshvoli og í Eyrbyggju er sagt
frá því að Auður húsfreyja í Má-
vahlíð hafi hvatt konur til að bera
klæði á vopn manna sem börðust.
Ivar Lo Johansen segir frá því í
bókum sínum „Min svenska hist-
oria“, að sænskir og danskir
bændur hafi iðulega samið frið án
þess að spyrja kónga leyfis. En
ætli margir sagnfræðingar hafi
fjallað um friðarbaráttu? Slík
umfjöllun yrði ef til vill ekki eins
spennandi einsog bardaga sögur,
en ætti hún ekki talsverðan rétt á
sér?
Menn hneykslast oft á harð-
ýðgislegum refsingum meðal
frumstæðra þjóða, t.d. að menn
séu tunguskornir fyrir að ljúga
eða handhöggnir fyrir að stela.
Og víst er þetta ljótt. En gætu
ekki svona refsingar verið arfur
frá samfélögum þar sem líf lá við
að geta treyst orðum og gerðum
náungans. Ekki skal hér hvatt til
neinna refsinga eða annarra að-
gerða en umhugsunar um þá
hættu sem stafar af vígbúnaði og
hernaðaranda. Samt verður ekki
hjá því komist, að spyrja hvort
nokkur sök geti verið stærri en
sök þeirra valdsmanna og fjöl-
miðlamanna sem eyða ævistarfi
sínu í að breiða út villandi upplýs-
ingar í því skyni að fá fólk til fylgis
við það sem er andstæðast öllum
mannlegum siðgæðishugmynd-
um. Þegar sömu menn tala fjálg-
lega um frelsi, setur að manni
viðbjóð.
Hvað er að gerast í heiminum
okkar? Hvað er að gerast, þegar
öflugasta herveldi heims grípur
aftur og aftur til ögrunaraðgerða
gagnvart smáríkjum og notar síð-
an viðbrögð þeirra sem rök fyrir
kröfum um aukin framlög til her-
mála? Er ekki framkoma Banda-
ríkjanna farin að minna óhugn-
anlega mikið á yfirgang Hitlers
fyrir hálfri öld? Hvert evrópurík-
ið eftir annað lætur kúga sig til að
taka þátt íþessum ögrunum, með
einu og öðru móti. Þó láta for-
Framhald á bls. 6
Þriójudagur 29. apríl 1986 ÞJÓÐVILJINN - SlÐA 5