Þjóðviljinn - 28.09.1986, Side 14

Rœtt við Pétur
Guðfinnsson,
framkvœmda-
stjóra
sjónvarpsins, í
tilefni tuttugu
óra afmœlis
Sjónvarpsins
30. september
Pétur Guðfinnsson í návígi við upptökuvélarnar, skrifstofan er þó starfsvettvang ur hans.
Sjónvarpið er dagblað
Sjónvarpiö á 20 ára afmæli
nk. þriðjudag, 30september
og veröur þess afmælis m.a.
minnst með dagskrá þá um
kvöldið sem nefnist Gegnum
tíðina. Verður í þeirri dagskrá
brugðið upp brotum úr
dagskrárefni Sjónvarpsins
þessi 20 ár. Þá verður starfs-
fólki bæði núverandi og fyrr-
verandi boðið í afmæliskaffi
síðdegis í sjónvarpshúsinu og
um kvöldið er móttaka hjá
menntamálaráðherraog lýkur
kvöldinu svo ádansleik
starfsmannafélagsins.
Það var í janúar 1965 að fyrsti
starfsmaður íslenska sjónvarps-
ins var ráðinn. Það var Pétur
Guðfinnsson, núverandi fram-
kvæmdastjóri stofnunarinnar.
Hann var ráðinn til að vinna að
undirbúningi íslenskrar sjón-
varpsstöðvar og vann að því í eitt
og hálft ár áður en útsendingar
hófust. Þjóðviljinn leit við á skrif-
stofu Péturs fyrr í vikunni og
spjallaði við hann í tilefni þessara
tímamóta í sögu Sjónvarpsins.
Fyrirmyndin
sótt til
Norðurlandanna
„Mitt fyrsta verk eftir að ég
hafði verið ráðinn var að fara yfir
greinargerð sjónvarpsnefndar,
sem var skipuð útvarpsráðs-
mönnum og í framhaldi af því að
gera mér grein fyrir hvaða tækj-
akostur þyrfti til að koma, hvern-
ig húsnæði hentaði starfseminni
og hversu fjölmennt starfslið
þyrfti að vera við stofnunina. Þar
sem engin þekking var á rekstri
sjónvarpsstöðva hér á landi þurfti
að sækja allar upplýsingar til út-
landa og var einkum leitað til
Norðurlandanna um þær.
Vorið 1965 var svo auglýst eftir
húsnæði fyrir sjónvarpið og bár-
ust ein 40 tilboð. Niðurstaðan
varð sú að Laugavegur 176 þótti
henta best fyrir starfsemina og
var önnur hæð hússins keypt af
Bílasmiðjunni. Seinna voru efri
hæðirnar keyptar af Sjóvá og
tvær efstu hæðirnar af Hansa-
verksmiðjunni. Húsakaupunum
lauk svo með því að jarðhæðin
var keypt fyrir innheimtu-
deildina, auglýsingadeildina
o.fl.“
Öll starfsemi
undir eitt þak
Hvenœr ersvo ráðgert að flytja í
nýja útvarpshúsið?
„Þangað er ráðgert að flytja
síðía árs 1988 og þá er ætlunin að
selja húseignina við Laugaveg.
Það verða mikil viðbrigði fyrir
starfsemina því þar verða tvö stú-
díó sem eru bæði rúmbetri en það
sem sjónvarpið notast við nú. Þá
verður öll aðstaða fyrir leik-
tjaldasmiði betri auk þess sem
þar verða einnig rúmgóðar
geymslur fyrir leikmuni. Þá er
einnig mikil hagræðing af því að
hafa alla starfsemi Ríkisútvarps-
ins undir einu þaki.“
Hversu margir störfuðu við
Sjónvarpið þegar það hóf útsend-
ingar?
„Það voru 35 manns sem hófu
störf og þrátt fyrir að sjónvarpið
hafi menntað menn fyrir einka-
geirann þá hefur þó nokkur hóp-
ur haldið tryggð við stofnunina.
Af þeim 35 sem störfuðu hér í
upphafi eru 12 manns hér ennþá
við stofnunina.
Starfsmönnum fjölgaði fljót-
lega og eru nú um 125 manns í
föstu starfi auk þess sem fjöldi
manns er hér í hlutastarfi, þar má
telja alla þýðendur Sjónvarpsins.
Til að byrja með voru útsend-
ingar eingöngu tvo daga í viku en
fljótlega var útsendingadögum
fjölgað í þrjá og svo í fjóra. Eftir
eitt ár var farið að senda út sex
daga og við það höfum við haldið
okkur."
Fimmtudagar
notaðir í stórvirki
„Voru það eingöngu peninga-
sjónarmið sem réðu því að
fimmtudagarnir voru hafðir sjón-
varpslausir?
Peningasjónamiðið spilaði
þarna vissulega stórt hlutverk og
gerir enn. Sjónvarpið ræður núna
bara yfir einum stúdíósal og allar
meiriháttar breytingar, upptökur
og viðgerðir á því eru gerðar á
fimmtudögum. Sama er að segja
um júlílokunina. Júlímánuður
var yfirleitt notaður til að ráðast í
stórvirkar breytingar einsog þeg-
ar tækjakostur hefur verið endur-
nýjaður. Svo hefur komið í ljós
að fólk hefur ekki verið óánægt
með að hafa einn sjónvarps-
lausan dag þó nú sj ái fyrir endann
á því, þar sem Stöð tvö ætlar að
senda út á fimmtudögum. Fyrstu
ár sjónvarpsins tíðkaðist að fólk
notaði þennan dag fyrir allskonar
félagsstarfsemi. Það er ekki eins
áberandi núna en eimir sjálfsagt
eftir af því.
Það eru ekki upp nein áform
um að taka upp útsendingar á
fimmtudögum því það kallar á
aukinn mannskap og mikil út-
gjöld. Ég teldi rétt að slík
breyting á starfsemi sjónvarpsins
færi fyrir Alþingi einsog þegar
ákveðið var að hafa sjónvarpið
opið í júlí. Þá yrði gert ráð fyrir
útgjaldaaukningunni á fjár-
lögum.“
Þéringar
tíðkuðust
Ef við snúum okkur aftur að
upphafinu. Hvernig var dagskrá
fyrsta útsendingarkvöldsins
samansett?
„Það var nú sitt lítið af hverju.
Dagskráin hófst kl átta um kvöld-
ið á ávarpi þáverandi útvarps-
stjóra, Vilhjálms Þ. Gíslasonar.
Á eftir því var dagskrárliður sem
kallaðist Blaðamannafundur.
Þar sat Bjarni Benediktsson, for-
sætisráðherra undir svörum hjá
ritstjórunum Andrési Krist-
jánssyni og Ólafi Hannibalssyni
en Eiður Guðnason stjórnaði.
Það er hætt við að áhorfendum
þættu spurningar blaðamann-
anna ekki mjög aðgangsharðar
núna. Maður skynjar að það er
allt annar tónn í blaðamennsk-
unni í dag en þá. T.d. þéruðust
menn í svona þáttum og sjón-
varpið hélt töluvert lengi í þéring-
arnar. Nei þetta þætti tæpast
harðsoðin fréttamennska í dag.
Á eftir Blaðamannafundinum
var kvikmynd frá Grænlandi sem
Ósvaldur Knudsen hafði gert um
byggðir íslendinga til forna á
Grænlandi. Þá las Halldór Lax-
ness upp úr Paradísarheimt. Sa-
vannatríóið flutti nokkur lög og
síðan hóf fyrsti framhaldsmynda-
flokkur sjónvarpsins göngu sína
en það var Dýrlingurinn, með
Roger Moore í aðalhlutverki.
Dagskránni lauk svo á fréttaþætti
með erlendum fréttum vikunn-
ar.“
Reglulegir fréttatímar hafa
semsagt ekki verið strax frá upp-
hafi?
„Nei, fyrstu vikunnar voru
fréttaþættir en fljótlega komu þó
reglulegir fréttatímar."
Þegar Sjónvarpið hóf göngu
sína var það í samkeppni við
kanasjónvarpið og nú á tuttugu
ára afmælinu er Stöð tvö að fara í
samkeppni við Sjónvarpið.
„Samkeppnin við kanann var
ekki sambærileg við þá sam-
keppni sem nú er að hefjast. Á
meðan Sjónvarpið var með út-
sendingar var nær ekkert horft á
kanasjónvarpið. Hinsvegar var
herinn með þrefaldan útsending-
artíma á við íslenska sjónvarpið
og var því talsvert horft á hann
þegar útsendingar lágu niðri hjá
okkur. Það sem var kananum
hinsvegar í óhag var að útsend-
ingarnar frá honum sáust aldrei
almennilega í Reykjavík og en
móttökugæðin frá íslenska sjón-
varpinu voru miklu betri. Þá
höfðum við það tromp á hendi að
okkar efni var sniðið að íslensk-
um aðstæðum, erlendir þættir
voru textaðir eða með íslenskum
þul og auk þess var töluvert um
innlent efni, en íslenskir áhorf-
endur hafa vitaskuld mestan
áhuga á því. í þriðja lagi er
bandaríska sjónvarpskerfið ann-
að en það evrópska sem við not-
uðum og kom það nokkuð niður
á gæðum móttökunnar á amer-
ísku útsendingunni en tæki sem
hingað voru keypt voru yfirleitt
gerð fyrir evrópska kerfið.
Samkeppnin
við Stöð tvö
Samkeppnin sem nú blasir við
er ekkert lík því sem var á fyrstu
árum Sjónvarpsins en við erum
óhrædd. Við munum fylgjast vel
með framvindunni og hugsa okk-
ar gang.
Tilfærslan sem gerð var í
dagskránni núna var löngu orðin
tímabær en það var ákveðið sl.
vor að færa barnaefni fram til kl.
sex þar sem foreldrar höfðu
kvartað töluvert undan því að
börnin sætu fyrir framan sjón-
varpið á matmálstímanum. Til að
ekki myndaðist gat í dagskrána
var svo ákveðið að færa fréttatí-
mann til kl. hálf átta, en þegar við
erum komnir í samkeppni er
mikilvægt að ekki séu slík göt í
dagskránni.
Ákvörðunin um að færa frétt-
atímann fram um hálftíma var þá
ekki eingöngu gerð til að vera
ekki með fréttirnar á eftir Stöð
tvö?
„Nei ekki eingöngu þótt
auðvitað sé mikilvægt fyrir okkur
að aðalfréttatímin sé eins vel
staðsettur og hægt er hverju sinni
með tilliti til samkeppninnar.
Þessi tími var valinn þar sem við
töldum ekki rétt að vera með
fréttatíma kl. sjö, á sama tíma og
útvarpið, þó sá tími hefði hentað
okkur best.“
Auk þess að færa fram fréttirn-
ar þá mun ætlunin að leggja
meira í seinni fréttirnar.
„Já, það er stefnt að því að
hann verði ekki tómur upplestur
heldur verði sýndar myndir með
fréttunum. Það stendur jafnvel til
að lengja tímann og hafa seinni
fréttirnar ekki endilega í dag-
skrárlok heldur sem fyrst upp úr
tíu. Þá er betri aðstaða til að vera
með nýjar fréttir í honum, ef
eitthvað sérstakt hefur gerst um
kvöldið. Hinsvegar er ekki ætlun-
in að nota hann undir geymslu-
fréttir, heldur verður aðaláhersl-
an lögð á helstu fréttir fyrri frétt-
atímans.“
Hvernig .er með hlutfall inn-
lendrar dagskrárgerðar, hefur
það aukist eða minnkað efmiðað
er við fyrstu ár sjónvarpsins?
„Hlutfallslega hefur það held-
ur minnkað en hinsvegar aukist
mælt í mínútum og klukkutím-
um. Þó er hlutfallið misjafnt eftir
árum. í ár kemur t.d.
heimsmeistarakeppnin í Mexíkó
inn í dæmið, en hún lengdi út-
sendingatíma sjónvarpsins veru-
lega, hlutfall innlendrar dag-
skrárgerðar er því minna en ef
um eðlilegt útsendingarár hefði
verið að ræða. Að jafnaði er ís-
lenskt dagskrárefni um þriðjung-
ur af dagskránni.“
Litvœðingin
var vítamínsprauta
Hvað er framkvæmdastjóra
Sjónvarpsins efst í huga á þessum
tímamótum?
„Það er marg sem kemur upp í
hugann og erfitt að tíunda eitt
frekar en annað. Litvæðingin er
þó stærsta framfaraskrefið en
Sjónvarpið fékk mikla vítamínsp-
rautu við hana. Það var á baráttu-
degi kvenna 1975 að sjónvarpið
sendi fyrst út í lit af myndbandi,
hinsvegar var það ekki fyrr en
1977 að við sendum út í lit úr eigin
stúdíói.
Annar atburður sem er mér of-
arlega í huga var þegar handritin
komu til íslands. Þá var sjónvarp-
ið með sína fyrstu meiriháttar
beinu útsendingu utan úr bæ. Það
var af hafnarbakkanum. Mikið
framfaraspor var stigið þegar
Sjónvarpið komst í gerfihnattas-
amband við umheiminn í byrjun
árs 1982. Þá var farið að taka dag-
lega á móti splunkunýjum heims-
fréttum, auk þess sem kleyft varð
að sjónvarpa beint ýmsum merk-
um viðburðum víðsvegar úr
heiminum.
Stærsta framfarasporið fyrir
utan litvæðinguna er vafalaust
upptöku og útsendingabílinn sem
við eignuðumst í vor en hann
opnar marga möguleika fyrir
sjónvarpið.“
Hvað er þá framundan?
„Ég reikna með að sjónvarpið
haldi þeirri dagskrárstefnu að
reyna að efla íslenska hluta henn-
ar frekar en að lengja dagskrána.
Þá er mikilvægt að gæta þess að
vera með aðlaðandi dagskrárefni
fyrir allan þorra manna en varast
þó að verslunarsjónarmiðin verði
ein látin ráða ferðinni. Sjónvarp-
ið er dagblað sem er ætlað að
þjóna mjög fjölbreyttum
neytendahóp og það gerist ekki
öðruvísi en að dagskráin sé sem
fjölbreyttust."
-Sáf
14 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 28. september 1985