Þjóðviljinn - 07.06.1987, Blaðsíða 16
Rokk-
bannlisla
Bandaríkin hafa löngum stært
sig af því að vera eitthvert öflug-
asta lýðræðisríki heims. Margt er
rétt í þeirri fullyrðingu og er ekki
ætlunin að fara að bölsótast út í
Bandaríkin hér þó vera kunni að
einhverjum þyki að svo sé er líða
tekur á þessa greins. Það er ekki
að ástæðulausu að þessi aðvörun
er sett fremst í þessa grein því
mörgum hefur hitnað í hamsi við
það að vegið sé að veldi annars
hvors risans (hvort sem er í austri
eða vestri).
Það að ákveðin öfl innan ein-
hvers þjóðfélags vilji setja lög og
PUNKTAR
Það er úr nógu að velja af nýju
og spennandi efni sem vænta má
að komi í verslanir nú um miðjan
júní. Simple minds eru að senda
frá sér sína fyrstu tónleikaplötu
(tvöföld) og nefnist hún „In the
city of light”. Á henni er að finna
lög frá tónleikum sveitarinnar á
síðasta ári og má nefna lög eins og
„Once Upon A Time”, „Ghost-
dancing” og „Don’t You Forget
About Me”. The Smiths virðast
líka vera óþreytandi við að gefa
út efni og nú er væntanleg með
þeim ný plata sem hlotið hefur
nafnið „Louder Than Bomb”.
Maðurinn á bak við Sun City er
líka að senda frá sér plötu og er
þessi nýjasta afurð Little Steven
nefnd „Freedom No Comprom-
ise”. Fleiri eru væntanlegar því
Decon Blue og Long Ryders hafa
báðar verið að senda frá sér efni.
Plata Decon Blue (með efnilegri
bandarískum sveitum) heitir
„Rain Town” en plata Long Ry-
ders (sem nú eru á hljómleika-
ferð um Bretland) heitir „The
Two Fisted Tales”. Sumir hætta
aldrei að gefa út plötur og Neil
Young er einn af þeim. Hann er
búinn að gefa út enn eina plötuna
og er nafn hennar „Life”. Ekki er
þó vitað hvort um hljómleikap-
lötu er að ræða. Ný plata Holly-
wood Beyond er líka á leiðinni og
ber hún það hæverska nafn „If”.
Önnur hljómsveit sem ekki held-
ur kýs löng nöfn á plöturnar er
hljómsveitin Asleep At The Whe-
el en platan heitir „10”.
Ein af betri sveitum dagsins í
dag er Shelleyans Orphan og fyrir
þá sem ekki hafa kynnst þessari
sveit enn er tilvalið að fá sér glæ-
nýja plötu frá sveitinni sem heitir
„Hellebirine” og ef eitthvað er að
marka orð breskra gagnrýnenda
á þessi hljómsveit eftir að verða
eitt af stóru nöfnunum innan tíð-
ar. Go West sem ekki hafa látið
mikið á sér bera að undanförnu
voru líka að gefa út skífu og er
nafn hennar „Dancing On The
Couch” og fyrir þá sem vilja hafa
léttan Bon Jovi stíl á hlutunum
var Heart að senda frá sér skífu
sem hlotið hefur nafngiftina
„Bad Animals” (Það sérstaka við
Heart er kannski að tvær systur
eru meðlimir). Go Between send-
ir frá sér plötu sem heitir „Tallul-
ah” og ný plata með Jane Siberry
„Speckless Sky” er komin út.
Billy Bragg breskur söngvari í
gæðaflokki út af fyrir sig er líka
búinn að senda frá sér nýja plötu
og ber hún heitið „Back To Bas-
ics”.
reglur um þá hluti sem þeim
finnst skipta máli er vel þekkt í
gegnum alla sögu hins vestræna
heims. Það að vilja ritskoða efni á
ákveðnum forsendum er líka
ævagamalt fyrirbrigði sem kaþ-
ólsku kirkjunni og
rannsóknarrétti hennar tókst vel
til við. Það er eðli þeirra sem
völdin hafa að vilja gæta þessara
hagsmuna sinna og því hefur rit-
skoðun haldið velli allt til okkar
daga. Eftir umbrotatíma síðan
eftir lok seinni heimsstyrjaldar
hefur krafan um frjálst flæði upp-
lýsinga verið eitt af því sem hvað
mestar deilur hafa staðið um.
Rokksagan er þar engin unda-
ntekning og allt frá því að bannað
var að sýna-mjaðmirnar á Elvis í
bandarísku sjónvarpi hafa íhalds-
söm öfl innan Bandaríkjanna
unnið að því leynt og ljóst að fá
fram höft á roícktónlist. Banda-
ríkjamenn hafa þó alltaf verið
stoltir af rétti sínum til að tjá sig
„First Amendment”. Þessu hafa
þeir ekki viljað fórna hvað sem
tautar og raular og hæstiréttur
Bandaríkjanna hefur veigrað sér
við að leyfa nokkur þau höft sem
skert gætu þennan rétt. Á undan-
fömum mánuðum hafa þó borist
fréttir frá Bandaríkjunum sem
ekki virðast leiða annað í ljós en
að Bandaríkin séu á sömu leið og
vinurinn í austurvegi. Þetta eru
stór orð og hvað veldur því að ég
leyfi mér að gerast svo djarfur að
halda þessu fram?
Heldri konur
gegn klámi
Árið 1984 hittust nokkrar kon-
ur sem voru giftar valdamiklum
mönnum í Washington. Fyrir
utan að eiga áður nefnt atriði
sameiginlegt áttu þær annað sam-
eiginlegt. Nefnilega það að vera
orðnar langþreyttar á því að
hlusta á klám og ofbeldiskennda
texta tónlistarmanna eins og
Prince og Madonnu. Á þessum
fundi sínum ákváðu þær að stofna
með sér samtök sem þær nefndu
Parents Music Resource Center
(Tónlistarráðgjöf foreldra) eða
P.M.R.C. og stefndu að því að
koma ýmsum höftum á þann
hluta rokktónlistar sem þær töldu
að gæti haft slæm áhrif á börn.
Þetta vakti í fyrstu ekki mikla at-
hygli því ekki er hægt að segja að
þetta séu fyrstu samtökin sem
stofnuð hafa verið rokktónlist til
höfuðs.
Fljótlega varð þó breyting þar
á, t.d. fengu konumar mikinn
stuðning frá öðrum hreyfingum,
svo sem eins og Moral Majority.
Síðan gerðist það líka að með
hjálp eiginmanna þessara kvenna
var stofnuð þingoefnd til að at-
huga málið. Þar vom hinir ýms-
ustu kvaddir fyrir og konurnar
komust í pressunar. Helstu kröf-
ur þeirra voru þær að plötur yrðu
Prince - foreldrasamtökin í Banda-
ríkjunum hafa sitt hvað við texta hans
að athuga. Verður tónlist hans
bönnuð?
merktar (svipað og gert er við
kvikmyndir) textar yrðu prentað-
ir utan á umslög platna, sett yrðu
aldurstakmörk inn á rokktón-
leika og útvaipsstöðvum yrði
bannað að leika klámfengna
rokktónlist. Segja má að við-
brögðin við þessum tíðindum hafi
verið mjög á tvo vegu. Annars
vegar glöddust þeir sem alltaf
telja að ungdómur dagsins í dag
sé verri heldur en sá í gær og ætíð
stendur á móti breytingum sem
leitt geta til aukins frelsis. Hins
vegar vom tónlistarmenn, útge-
fendur og blaðamenn skemmt-
anaiðnaðarins sem stóðu strax í
byrjun á móti þessum breyting-
um. Meðal þeirra sem hvað harð-
ast hafa barist gegn þessum sam-
tökum er Frank Zappa. „Það að
ætla sér að banna eða hefta popt-
ónlist er svipað því að búa til svit-
alyktareyði sem ekki er hægt að
ná lokinu af,” sagði hann við
blaðamenna Newsweek skömmu
áður en þingnefndin kom til
starfa.
Aðeins 7%
muna texta
Fundir þessarar þingnefndar
vöktu talsverða athygli því þar
voru leiddar fyrir margar af stærri
stjörnum poppsins sem konurnar
báru þungum sökum. Þessir
menn báru ábyrgð á því að spilla
bandarískum ungdómi, frjálsu
kynlífi (A.I.D.S.) og eiturlyfja-
neyslu. Svo fór á endanum að
plötufyrirtækin samþykktu að
einhvers konar viðvörunum yrði
komið fyrir á plötunum og þótti
ýmsum sem hér væri verið að
setja stefnuna á enn meiri höft.
Rétt þótti að rannsaka málið og
athuga raunveruleg áhrif poppt-
exta á bandarísk ungmenni. í ljós
kom að aðeins 7% þeirra gátu
munað allan texta þess lags sem
var í uppáhaldi hverju sinni.
Madonna - kyntákn nýrrar kynslóðar
sem sumum þykir ansi klúr á köflum.
Tónlist hennar er eitur í beinum
valdamikilla hópa...
Meirihluti sagði að það skipti
meira máli að laglínan væri gríp-
andi.
Eitt af því sem konurnar höfðu
lagt hvað mesta áherslu á var það
að hljómsveitir og útgáfufyrir-
tæki kæmu sér upp eigin eftirliti
og fylgdust sjálf með því að efnið
væri boðlegt hverjum sem væri.
Þetta varð til þess að einstaka
hljómsveitir settu sína eigin við-
vörunarmiða á plöturnar. Meðal
þeirra var þungarokkhljóm-
sveitin Metallica en eftirfarandi
áletrun var að finna á öllum
bandarískum útgáfum plötu
þeirra „Masterof Puppets”: „The
only track you probably won’t
want to play is „Damage inc” due
to multible use of the infamous
„F’word. Otherwise there aren’t
any ,jhits”, ,fucks", „cunts,”
„pisses”, „motherfuckers" or
„cocksuckers" anywhere on this
record. ”
Öfgafullir
trúarhópar
Síðan þetta var hefur verið í
gangi mikil umræða, þó sérstak-
lega meðal þeirra sem telja sér
málið skylt. Athygli hefur vakið
að með nýjum reglum um áritanir
og vinnuleyfi hafa hljómsveitir,
sem áður áttu auðvelt með að fá
leyfi til hljómleikahalds í Banda-
ríicjunum, í síauknum mæli orðið
fyrir því að þeim sé neitað um
vegabréfsáritun. Það er gert á
þeim forsendum að þær séu ekki
nægilega vel þekktar innan
Bandaríkjanna. Einnig hefur
þess orðið vart að ákveðnar tónl-
istarstefnur og hljómsveitir fá
ekki aðgang að stóru dreifingar-
aðilunum. Það nýjasta í þessum
efnum er það að nú hefur banda-
ríska útvarpsnefndin (F.C.C.)
sett reglur sem meina hlustend-
um að ákveða hvað þeir hlusta á.
Allur flutningur efnis sem segir
Frank Zappa. Gamli maðurinn berst
nú hatrammlega gegn hugmyndum
um að setja höft á það sem útvarps-
stöðvar mega leika. Hætt er við að
lítið af hans lögum og textum hljóti
náð fyrir augum siðprúðra vestur þar.
frá eða lýsir kynferðislegu eða
óeðlilegu athæfi líffæra er bann-
aður. Auk þess er bannað að út-
varpa efni sem talist gæti ósið-
legt, svo og bölv á þeim tíma sem
talið er að börn gætu verið að
hlusta. Þetta þýðir með öðrum
orðum að slíku útvarpsefni má
aðeins útvarpa um hánótt og
horfið hefur verið frá fyrra marki
sem miðaðist við 10 e.h.
Stóri bróðir er enn á ferð. Það
þarf ekki að undrast það að ýms
samtök í Bandaríkjunum hafa
mótmælt þessum nýju reglum þar
sem þær skaði skoðanafrelsi
manna og brjóti því í bága við
stjórnarskrána. Á móti kemur að
P.IVI.R.C. heldur því fram að hér
sé ekki verið að brjóta rétt manna
til skoðanafrelsis, aðeins sé verið
að vernda óþroskaða unglinga og
börn frá því sem talist getur mið-
ur heppilegt fyrir þroska þeirra
og andlega heilsu. Ándstæðingar
svara sem svo að nær væri að
endurskoða byssulöggjöfina,
stemma stigu við útbreiðslu
klámrita og ýmiss konar ofbeld-
istóla. Látum nú Frank Zappa
hafa síðasta orðið og dæmi svo
hver fyrir sig:
„Það eru engar vísindalegar
sannanir fyrir því að fólk fari eftir
því sem stendur í popptextumþ
Samkvæmt viðmiðun þessa for-
eldrafélags eru aðeins 5% allra
texta um eitthvað athugavert að
þeirra mati. Það þýðir að 95%
texta eru í lagi. Til dæmis ást.
Allir heyra ástarsöngva, - en
finnst þér að fólk elski hvert ann-
að? Þetta er óraunsætt.
Vandamálið er að fólkið sem
berst gegn höftum af þessu tæi
lætur ekki í sér heyra. Það er
mikið af þessu fólki, en það hefur
ekki aðgang að fjölmiðlum og
sumir virðast halda að þetta lagist
af sjálfu sér. Eina fólkið sem
lætur í sér heyra eru þessir öfga-
fullu trúarhópar!”
POPPSÐA SIMMA
Sigmundur Halldórsson hefur tekið að sér að skrifa um tónlist í Sunnudagsblaðið nú í sumar.
Hann er maður fróður í þessari grein. Einn af sigurvegurum Menntaskólans við Hamrahlíð í
Denna-spurningakeppninni, sem flestir skólar í landinu tóku þátt í. Þjóðviljinn býður Sigmund
velkominn til starfa og væntir góðs af.