Þjóðviljinn - 08.10.1987, Blaðsíða 11

ERLENDAR FRETTIR
SriLanka
Fríðurinn úti
Tamíltígrar myrtu ígœr 160 sinhalesa eftir aðfréttir
bárust afþví að 13félagar þeirra hefðufyrirfarið sér í
vörslu stjórnarhermanna
Tamflskir hryðjuverkamenn
gerðu friðarvonir íbúa Sri
Lanka að engu í gær. A einum
degi myrtu félagar Frelsistígra ta-
mfla Eelam 160 manns, almenna
borgara og hermenn, í hefndar-
skyni fyrir meint sjálfsmorð 13
Tígra í vörslu stjórnarhermanna.
Þetta eru verstu ofbeldisverk á
eyjunni frá því að Junius Jayaw-
ardene, forseti landsins, og Rajiv
Gandhi, forsætisráðherra Ind-
lands, gengu frá friðaráætlun til
að binda enda á borgarastríð
sinhalesa og tamfla á Sri Lanka
þann 29. júlí síðastliðinn.
Hryðjuverkin voru framin vítt
og breitt á norður og austur-
hlutum landsinsog fórnarlömbin
voru vitaskuld sinhalesar. Ótta-
slegnir flúðu þeir þúsundum
saman úr austurhéruðunum í gær
Tígrarnir hófust handa í gær
með því að sprengja herflutning-
abifreið í loft upp í norðurfylkinu
Polonnaruwa. Sex stjórnarher-
menn létust og tíu slösuðust.
Járnbrautalest á leið frá Batt-
icaloaborg á austurströndinni til
höfuðborgarinnar Kólombó var
stöðvuð af Tígrum, farþegar
reknir út og eldur borinn að
vögnunum. Þvínæst voru sinhal-
esar flokkaðir frá tamílum og
múslimum og 40 þeirra myrtir.
Tígrar sátu fyrir áætlunarvagni
við Lahugala og skutu 20 manns
til bana. Félagar þeirra réðust
inní bændaþorp nærri Batticaloa
og drápu 38 manns. Samtímis
ruddust Tígrar inná einkaheimili
sinhalesa í borginni sjálfri og
myrtu 17 manns, karla, konur og
börn.
Þeir réðust ennfremur inní
þrjú sjávarþorp í Tincomalee og
murkuðu lífið úr öllum er á vegi
þeirra urðu, alls lést 31 sinhalesi í
því héraði.
Embættismenn fullyrtu að um
10 þúsund sinhalesar hefðu flúið
Batticaloa og umhverfi og Trinc-
omaleehérað í gær. Héldi fólkið
ýmist til höfuðborgarinnar eða í
nágrannabyggðir. Fjöldi manna
hefði leitað athvarfs í lögreglust-
öðvum og herbúðum. Þeir kváðu
leiðtoga Tígranna hafa gefið
mönnum sínum fyrirmæli um að
hrekja alla sinhalesa burt úr
norður og austurhéruðum Sri
Lanka ellegar ganga milli bols og
höfuðs á þeim.
Indverska stjórnin sendi 11
þúsund hermenn til Sri Lanka
þegar samningar leiðtoga ríkj-
anna voru undirritaðir og var
þeim ætlað að gæta friðar og af-
vopna skæruliða. Þeir hafa ber-
sýnilega ekki verið vanda sínum
vaxnir enda hafa yfirmenn þeirra
þráast í lengstu íög við að láta
skerast í odda með mönnum sín-
um og Tígrum.
í gær lýsti stjórnin í Nýju-Delhi
því hinsvegar yfir að hún hefði
gefið hermönnum sínum fyrir-
mæli um að uppræta sveitir Tam-
fltígra með öllum tiltækum
ráðum.
Hún harmaði að hryðjuverkin
hefðu átt sér stað og kvað Tíg-
rana bersýnilega ætla að gera
friðarvonir íbúa Sri Lanka að
engu og einskis svífast til að ná
því markmiði. -ks.
Þessir tveir ætla að hefja sína fjórðu skákrimmu á þrem árum á laugardaginn
kemur [ Sevilla á Spáni.
Skák
Tilbúnir
Garrí Kasparof, heimsmeistari
í skák, og áskorandi hans og
erkifjandi, Anatólf Karpof, hafa
um hríð átt náðuga daga og safn-
að kröftum fyrir fjórða einvígi
sitt um krúnuna er hefst í Sevilla á
Spáni á laugardaginn.
Kasparof hefur að undanförnu
leikið knattspyrnu og synt í Kasp-
íhafinu, líkama sínum til ágætis. í
sama augnamiði leikur Karpof
tennis. Ekki mun vanþörf á því
það er alkunna að margra mán-
aða skákeinvígi reynir mjög á
líkamlegt þrek keppenda.
„Þetta einvígi verður án efa
i slaginn
það erfiðasta til þessa,“ sagði
Kasparof nýlega í viðtali við so-
véskt dagblað.
Karpof fullyrðir að
heimsmeistarinn hafi viljað að
einvígið færi fram í Bandaríkjun-
um en hann sjálfur hefði kosið
Sameinuðu arabísku furstadæm-
in. Sevilla hefði verið málamiðl-
un. Skipuleggjendurnir spænsku
hyggjast greiða sigurvegaranum
hærri verðlaun en dæmi eru fyrir í
heimsmeistaraeinvígi í skák. Sá
sem ber hærra hlut frá viður-
eigninni hreppir hvorki meira né
minna en 74 miljónir króna!
-ks.
Filippseyjar
Upp komst ihh samsæri
Yfirmaður hers Filippseyja kvað hœgrimenn ráðgera uppreisn og óvíst vœri hvort
stjórnarhermenn gœtu kveðið hana niður
Corazon Aquino, forseti Fil-
ippseyja, lét í gær loka þrem
útvarpsstöðvum í höfuðborginni
Manilu og efla hervörð um for-
setahöllina. Þetta kvað hafa verið
gert vegna þess að stjórnin komst
á snoðir um að ný valdaránstil-
raun væri í uppsiglingu.
„Stjórnin áskilur sér allan rétt
til að grípa til nauðsynlegra ráð-
stafana til að halda uppi lögum og
reglu,“ sagði blaðafulltrúi ráða-
manna, Teodoro Benigno, í gær.
Snemma í gærmorgun var
ríkisstjórnin kvödd saman til
neyðarfundar og á honum upp-
lýsti yfirmaður hersins, Fidel
Ramos, ráðherra um að upp
hefði komist um samsæri um að
kollvarpa stjórn Aquinos. Sam-
særismenn væru ýmsir hægri sinn-
aðir stjórnarandstæðingar með
eftirlýsta liðsforingja og áhang-
endur Markosar, fyrrum einræð-
isherra, í broddi fylkingar.
Ramos lét á sér skilja að verið
gæti að samsærismenn nytu svo
mikils stuðnings í hernum að
drottinhollir dátar myndu eiga
fullt í fangi með að brjóta hugsan-
lega uppreisn á bak aftur.
Sveitir Alexanders nokkurs
Aguirre gæta nú forsetahallar-
innar og eru vel búnar vopnum.
Aguirre sagði á fundi með frétta-
mönnum í gær að allt væri með
kyrrum kjörum í höfuðborginni
en stjórnarhermenn væru engu
að síður í viðbragðsstöðu. „Þeir
(uppreisnarmenn) geta látið
öllum illum látum, valdið tjóni á
eignum og slasað fólk en þeir geta
ekki kollvarpað stjórninni."
Ákvörðun Aquinos um að láta
loka útvarpsstöðvunum þrem
sigldi í kjölfar fréttamannafunda
tveggja eftirlýstra uppreisnarfor-
ingja úr hernum.
Reynaldo Cabauatan, fyrrum
höfuðsmaður í stjórnarhernum,
var potturinn og pannan í tveim
valdaránstilraunum í fyrra. Hann
ræddi við fjölmiðlalið í 90 mínút-
ur í bandarísku Clark-
herflugstöðinni í gær og hótaði
látum. Samtímis voru 20 fylgis-
menn hans teknir höndum í Man-
ilu.
Ekki fékkst viðhlítandi skýring
á því að hann skyldi halda frétta-
mannafund í bandarískri her-
stöð. Reagan Bandaríkjaforseti
hefur ítrekað lýst yfir stuðningi
sínum við Aquino og fordæmt
upphlaupsmenn úr hernum.
Talsmaður yfirmanna flugstöðv-
arinnar sagðist ætla að kanna
málið.
Leiðtogi liðhlaupanna er
reyndu að ná völdum þann 28.
ágúst síðastliðinn, þegar 50
manns létu lífið í átökum, Greg-
orio Honasan, ræddi við frétta-
menn í beinni sjónvarpsútsend-
ingu í gær. Hann endurtók ásak-
anir sínar um kommúnistadekur
forsetans og fleira. Aquino þótti
nóg um að eftirlýstur glæpamað-
ur fengi að láta móðann mása í
sjónvarpi og lét snimmhendis
loka stöðinni. _*ts-
Öllum er illa við okkur
Japanir eiga í vaxandi efnahagsörðugleikum og sýna mjög sterkar tilhneigingar til að kenna öðrum um
Japan er enn eitt af auðugustu
ríkjum heims og ekkert ríki
græðir meira á utanríkisvið-
skiptum - í fyrra meira en áttatíu
miljarða dollara. En ekki er samt
allt með felldu, japanskir sér-
fræðingar eru önnum kafnir við
að skilgreina komandi kreppu,
metsölubækurnar heita nöfnum
sem segja sína sögu - ,Japan í
hættu“ og „Hefnd Bandaríkj-
anna“.
Hagskýrslur segja frá því að
jafnvel þau risafyrirtæki japönsk
sem Evrópumenn og Bandaríkja-
menn hafa mest óttast eigi í erfið-
leikum. Toshiba og Hitachi sýna
30% minni arð nú en á sama tíma
í fyrra. Sony hefur í fyrsta skipti í
sögu sinni verið rekið með tapi,
það sama gildir um úraframleið-
andann Seiko og bílaframleið-
andann Nissan.
Viðskiptastríð
Eins og menn vita hafa Japanir
um langt skeið flutt miklu meira
út en þeir flytja inn. Þetta ástand
hefur farið mjög í taugarnar á
keppinautum í Evrópu og Banda-
rikjunum og nú má segja að byrj-
að sé viðskiptastríð sem miðar að
því að fá Japani til að opna mark-
aði sína meir fyrir erlendum
vörum svo að jöfnuði megi ná í
viðskiptum. Af þessum sökum er
mjög um það skrifað í Japan um
þessar mundir ( og seljast þær
bækur vel), að Kanar og Evrópu-
menn hafi fyllst öfund í garð Jap-
ana vegna velgengni þeirra, og
fjandskapur í garð Japana hafi
breiðst út um allan heim. „Menn
hata okkur eins og kakkalakka"
segir Hideo Itokava, höfundur
bókarinnar „Japan í hættu“.
Svartsýni
Japanir hafa sterka tilhneig-
ingu til að túlka það viðskiptast-
ríð sem nú um hríð hefur verið í
uppsiglingu ekki sem afleiðingu
eigin viðskiptastefnu, heldur sem
vitnisburð um veikleika annarra,
sem séu í rauninni ekki sam-
kepnnishæfir. En í þessum efnum
blandast saman með sérkenni-
legum hætti hroki og vanmeta-
kennd.
Og svo mikið er víst, að bölsýni
breiðist ört út um það þjóðfélag
sem til skamms tíma var að
springa af bjartsýnni trú á morg-
undaginn. Nú telur þriðji hver
Japani að framtíðin verði mun
lakari en samtíminn og sjálfs-
morðum hefur enn fjölgað í þessu
mikla sjálfsvígalandi.
Leit að sökudólgum
í leit að sökudólgum skjóta
upp kollinum hin undarlegustu
svör, sum reyndar ekki óþekkt í
Evrópu. Til dæmis hafa selst
mjög vel í Japan að undanförnu
bækur sem kenna Gyðingum um
þá erfiðleika sem Japanir eru í -
og hefur í því tilefni verið dustað
rykið af gömlu rússnesku falsriti
frá keisaratímunum, Fundar-
gerðir Síonsöldunga. Höfundar
bókanna halda því fram, að Gyð-
ingar, sem taldir eru ráða lögum
og lofum í bandarískum iðnaði og
fjölmiðlum, ætli að gera Japani
að sökudólg, kenna þeim um þá
heimskreppu sem spáð er að yfir
skelli árið 1990 og eyðileggja um
leið orðstí þeirra á mörkuðum
heimsins
(bygggt á Spiegel)
Flmmtudagur 8. október 1987 ÞJÓÐVILJINN - S(ÐA 19