Þjóðviljinn - 09.02.1989, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
Hvalveiðistefnan
Landsbyggðinni blæðir
Sölusamtök Lagmetis: Útlitfyrir atvinnuleysi 160 manns. Töpuðsala fyrira.m.k. l,4miljarð
Takist grænfriðungum ætlun-
arverk sitt hafa þeir sent út í
atvinnuleit 160 manns, sem nær
allir búa utan höfuðborgarsvæð-
isins, skert verulega rekstur
tveggja verksmiðja og lokað fjór-
um.
Þetta kemur fram í skýrslu um
stöðu lagmetisiðnaðarins, sem
tekin var saman af Sölusam-
tökum Lagmetis og Félagi ís-
lenskra iðnrekenda að ósk Hall-
dórs Ásgrímssonar sjávarútvegs-
ráðherra í lok janúar.
í skýrslunni kemur fram að nú
þegar hafi 41 starfsmaður í lag-
metisiðnaði misst atvinnuna
vegna mótmæla grænfriðunga í
Þýskalandi. Láta mun nærri að
áætla megi launagreiðslur hvers
mannmánaðar 55 þúsund krón-
ur. Tapaðar launagreiðslur nema
því 2,8 miljónum króna á mán-
uði.
Síðan segir í skýrslunni:
„Óbreytt stefna íslenskra
stjórnvalda í hvalveiðimálinu
þýðir því tapaða sölu að verð-
mæti að minnsta kosti 1.400 milj-
óna króna. Það skal undirstrikað
að þessi upphæð er algert lág-
mark. Allt bendir til þess að salan
minnki mun meira og athuga ber
hver þróunin verður á öðrum
mörkuðum ss. Bandaríkjunum.
Auk þessa þarf að bæta hér við
kostnaði við að vinna markaðinn
aftur þegar íslendingar hafa hætt
hvalveiðum. Erfitt er að segja
nákvæmlega til um þennan
kostnað, en hann mun vafalaust
skipta nokkrum tugum miljóna."
-grh
Ráðhúsið
Bflastæðið á
2,5 miljónir
Bílageymslan kostar
jafn mikið og veitt er
tilframkvœmda í
þágu aldraðra,
íþrótta, dagvistar,
umhverfis, útivistar
og kaupaá
leiguíbúðum
Hvert bflastæði í ráðhúskjall-
aranum mun kosta tvær miljónir
sex hundruð og þrjátíu þúsund
krónur ef marka má nýútkomna
skýrslu verkefnisstjórnar ráð-
hússins.
Eins og Þjóðviljinn greindi frá í
gær var lögð fram í borgarráði
skýrsla verkefnisstjórnar um
áætlaðan byggingarkostnað ráð-
hússins. Þar kom fram að áætlað-
ur kostnaður við bygginguna hef-
ur hækkað um rúm 19% frá því sl.
sumar.
í skýrslunni kemur fram að
kostnaður við bílageymslu í kjall-
aranum er nú áætlaður um 342
miljónir kr. Þess má geta að það
er nánast sama upphæð og Sjálf-
stæðismenn hafa ákveðið að
verja á þessu ári til framkvæmda
við æskulýðsmál, íþróttamál,
heilbrigðismál, dagvistarheimili,
umhverfi og útivist, til kaupa á
leiguíbúðum og til verkamanna-
bústaða í Reykjavík. -sg
Efnahagsaðgerðir
Dapurleg
niðurstaða
- Þessar efnahagsaðgerðir
þýða að meðalfrystihúsið er enn
rekið með tapi en saltfiskvinnsian
er rétt yfir núllinu. Við hefðum
viljað sjá minnst 10% gengisfell-
ingu sem hefði nægt til að koma
frystingunni í hagnað. Það náðist
því miður ekki og það teljum við
vera heldur dapurlega niður-
stöðu,“ segir Arnar Sigurmunds-
son formaður Samtaka fisk-
vinnslustöðva.
- Efnahagsaðgerðirnar gefa
því miður ekki tilefni til fisk-
verðshækkana að óbreyttum for-
sendum og skilja því útgerð og
sjómenn eftir. Nú hefði hins veg-
ar verið lag að auka tekjur vinnsl-
unnar með góðri gengisfellingu
og gefa þar með svigrúm til fisk-
verðshækkana, því bæði eru doll-
arinn og afurðaverð á erlendum
mörkuðum að styrkjast frá því
sem áður var,“ sagði Arnar
Sigurmundsson. -grh
Neytendasamtökin
Kært vegna
kartöfluverðs
Neytendasamtökin hafa óskað eftir rannsókn
á meintu lögbroti heildsöluaðila og
kartöfluframleiðenda. Jóhannes
Gunnarsson: Verð á kartöflum hefurhœkkað
um 88% á einu ári
Neytendasamtökin vilja að landbúnaðarráðherra kanni meint lögbrot við verð-
lagningu á kartöflum.
Við höfum óskað eftir því við
landbúnaðarráðherra að nú
þegar verði rannsakað meint brot
sumra heildsöluaðila og fram-
leiðenda kartaflna. Við höfum
heimildir fyrir því að sumir
þeirra sem fást við framleiðslu og
dreifingu á kartöflum brjóti lög
um framleiðslu, verðlagningu og
sölu á búvörum, sagði Jóhannes
Gunnarsson formaður Neytenda-
samtakanna á blaðamannafundi
þar sem kæra þeirra var kynnt.
. Aðdragandi þessa máls er sá,
að á síðasta ári óskuðu kartöflu-
framleiðendur eftir því að sex-
mannanefnd ákveddi verð á kart-
öflum til framleiðenda. í fram-
haldi af því ákvað nefndin að
verð á 1. flokks kartöflum skyldi
vera 42,37 kr. pr. kg.
- Við höfum heimildir fyrir því
að sumir dreifingaraðilar borgi
um 50 kr. fyrir hvert kg. Það er
skýlaust brot á lögum en þar
segir: „Enginn má kaupa eða
selja búvöru innanlands á öðru
verði en ákveðið hefur verið sam-
kvæmt ákvæðum þessara laga“.
Samkvæmt okkar útreikningum
leiðir þetta til þess að neytendur
þurfa að borga nærri 20 kr. meira
fyrir kg í smásölu, sagði Jóhann-
es.
Hann sagði jafnframt að verð á
kartöflum væri nú mjög hátt og
hefði hækkað óeðlilega mikið á
síðustu árum. Þannig hefði verð á
einu kg af kartöflum hækkað um
88,3% á undaförnum tólf mánuð-
um, á meðan framfærsluvísitalan
hefði hækkað um 18,3%.
- Ef litið er hins vegar á tíma-
bilið janúar 1985 til janúar 1989
hafa kartöflur hækkað um 339%.
Á samtíma hefur heilhveitibrauð
hækkað um 201% og fiskhakk
um 202%, sagði Jóhannes og
benti á að kartöfluverð hérlendis
væri miklum mun hærra en í ná-
grar.nalöndunum.
Neytendasamtökin hafa einnig
mótmælt ýmsum þeim hugmynd-
um sem fram hafa komið í
drögum að reglugerð um dreif-
ingu á kartöflum. Samtökin vilja
meina að framleiðendum sé veitt
óeðlilega mikið vald hvað varðar
heildsöludreifingu.
- Við erum þeirrar skoðunar
að ef þær einokunarhugmyndir
sem komið hafa fram í drögunum
ná fram að ganga muni það ein-
göngu leiða til enn hærra verðs á
kartöflum, sagði Jóhannes og
bætti við, að hann treysti því að
þessar reglur yrðu ekki settar án
samráðs við samtök neytenda.
-sg
Heilabólga
Nýtt
bóluefni
1. maí næstkomandi hefst bólu-
setning ungbarna í landinu gegn
heilahimnu bólgu.
Sem kunnugt er stingur heila-
himnubólga sér niður hér á landi
af og til.
Á árunum 1974-1987 greindist
sjúkdómurinn hjá 129 börnum og
þá aðallega börnum undir fimm
ára aldri. Með tilkomu þessa
bóluefnis verður hægt að veita
90% vernd gegn sýkingu. Sjúk-
dómurinn getur orsakað heila-
skemmdir og heyrnarskerðingu.
Bólusett verður í Heilsuvernd-
arstöðinni í Reykjavík, svo og á
öðrum heilsugæslustöðvum þar
sem ungbamaeftirlit fer fram.
eb.
/
Innkaupsverð á, innlendri bjór-
framleiðslu til ÁTVR hefur enn
ekki verið ákveðið og bíður
ÁTVR nú eftir að íslenskir bjór-
framleiðendur sendi inn ný og
lægri tilboð, þar sem Áfengis-
verslunin treysti sér ekki til að
taka því verði sem boðið var.
„Við gerðum innlendum öl-
gerðum grein fyrir þeim öðrum
kostum sem í boði eru, þ.e. er-
lenda bjórnum, og að þama bæri
mikið í milli í verði og að við í
þessu fyrirtæki treystum okkur
ekki til að brúa það bil, nema þá
að um það kæmu fyrirmæli frá
æðri stjórnvöldum. Það eru það
miklar upphæðir sem þarna ber í
milli að það er ekki okkar að taka
ákvörðun um það,“ sagði Hösk-
uldur Jónsson forstjóri ÁTVR í
samtali við Þjóðviljann í gær.
íslensku ölgerðirnar skiluðu
inn sínum upphaflegu tilboðum
um 20. janúar en nú er sem sagt
beðið eftir nýjum tilboðum innan
fárra daga. Það er ljóst að fram-
leiðslukostnaður íslenskra öl-
gerða er mun meiri en hjá erlend-
um stórfyrirtækjum. Ef ÁTVR
kaupir erlendan bjór á 11 krónur
dósina en innlendan bjór á 21
krónu, má líta á þær tíu krónur
sem munar sem niðurgreiðslu til
innlendrar bjórframleiðslu. Er
þá komið til kasta stjórnvalda að
ákveða hvort þau telja það
skynsamlegt að hér verði komið á
legg bjóriðnaði sem þarf á niður-
greiðslum að halda og þarf að
flytja inn öll hráefni fyrir utan
vatnið. Ljóst er að innlendir öl-
framleiðendur hafa treyst á að
svo verði og í því ljósi lagt út í
miklar fjárfestingar í tækjabún-
aði og húsakosti.
-phh
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 9. febrúar 1989
/